1. Ni nini kilicho muhimu sana katika ibada yetu?

JE, UMEWAHI kuona jina “Yehova” likiwa limechongwa kwenye jengo au kwenye kitu fulani cha kale kilichohifadhiwa? Bila shaka ulishangaa na kusisimka. Kwa kweli, jina binafsi la Mungu ni muhimu sana katika ibada yetu kwa sababu sisi ni Mashahidi wa Yehova! Ulimwenguni pote, hakuna kikundi kingine cha watu kinachohusianishwa sana na jina la Mungu kama sisi. Hata hivyo, tunajua kwamba pendeleo la kuitwa kwa jina la Mungu linaambatana na wajibu wa kuishi kupatana nalo.

2. Pendeleo letu la kuitwa kwa jina la Mungu huambatana na wajibu gani?

² Hatuwezi kupata kibali cha Yehova kwa sababu tu ya kutumia jina lake. Ni lazima tuishi kupatana na viwango vyake vya maadili. Ndiyo sababu Biblia inatukumbusha kwamba ni lazima watu wa Yehova ‘wageuke kutoka katika yaliyo mabaya.’ (Zab. 34:14) Mtume Paulo alitaja wazi kanuni hiyo alipoandika hivi: “Kila mtu anayelitaja jina la Yehova na aukatae ukosefu wa uadilifu.” (Soma 2 Timotheo 2:19.) Bila shaka, tukiwa Mashahidi wake tunajulikana kwa kulitaja jina la Mungu, Yehova. Lakini tunapaswa kukataa jinsi gani ukosefu wa uadilifu?

3, 4. Ni andiko gani ambalo limewatatanisha wasomi wa Biblia kwa muda mrefu, na kwa nini?

³ Fikiria muktadha wa maneno ya Paulo katika andiko la 2 Timotheo 2:19. Andiko hilo linataja “msingi imara wa Mungu,” kisha linatangaza mambo mawili yaliyotiwa muhuri juu yake. Ni wazi kwamba tangazo la kwanza, “Yehova anawajua walio wake,” limenukuliwa kutoka katika Hesabu 16:5. (Tazama makala iliyotangulia.) Tangazo la pili, “Kila mtu anayelitaja jina la Yehova na aukatae ukosefu wa uadilifu,” limewatatanisha wasomi wa Biblia kwa muda mrefu. Kwa nini?

⁴ Maneno aliyotumia Paulo yanadokeza kwamba aliyanukuu kutoka chanzo kingine. Hata hivyo, inaonekana kwamba hakuna mstari wowote katika Maandiko ya Kiebrania ulio na maneno hayo ya Paulo. Hivyo, mtume Paulo alimaanisha nini aliposema, “Kila mtu anayelitaja jina la Yehova na aukatae ukosefu wa uadilifu”? Kabla ya kusema maneno hayo, Paulo alinukuu Hesabu sura ya 16, inayosimulia uasi wa Kora. Je, inawezekana kwamba tangazo la pili linahusiana pia na mambo yaliyotukia wakati wa uasi huo?

5-7. Ni matukio gani katika siku za Musa yanayotusaidia kuelewa maneno ya Paulo katika 2 Timotheo 2:19? (Tazama picha kwenye ukurasa wa 12.)

⁵ Biblia inasema kwamba Dathani na Abiramu, wana wa Eliabu, waliungana na Kora kuongoza uasi dhidi ya Musa na Haruni. (Hes. 16:1-5) Walimdharau waziwazi Musa na kukataa mamlaka aliyopewa na Mungu. Waasi hao waliendelea kuishi miongoni mwa watu wa Yehova na hivyo kuhatarisha afya ya kiroho ya wale waliokuwa waaminifu. Siku ilipofika ya Yehova kuwatenganisha waabudu wake washikamanifu na waasi hao, alitoa amri iliyo wazi.

⁶ Simulizi hilo linasema hivi: “Yehova akasema na Musa, na kumwambia: ‘Sema na kusanyiko, na kuwaambia, “Ondokeni kuzunguka pande zote za maskani za Kora, Dathani na Abiramu!”’ Kisha Musa akaondoka na kwenda kwa Dathani na Abiramu, na wanaume wazee wa Israeli wakaenda pamoja naye. Ndipo akasema na kusanyiko, na kuwaambia: ‘Geukeni kando, tafadhali, kutoka mbele ya mahema ya watu hawa waovu wala msiguse chochote kilicho chao, msije mkafagiliwa mbali katika dhambi yao yote.’ Wakaondoka mara moja kutoka mbele ya maskani ya Kora, Dathani na Abiramu, kutoka pande zote.” (Hes. 16:23-27) Kisha Yehova akawaua wote waliokuwa wameasi. Lakini waabudu washikamanifu waliokataa ukosefu wa uadilifu na kuondoka hawakuuawa.

⁷ Yehova husoma mioyo! Anaona ushikamanifu wa walio wake. Hata hivyo, washikamanifu wake walihitaji kuchukua hatua thabiti ya kujitenga na watu wasio waadilifu. Basi, inawezekana kwamba Paulo alikuwa akirejelea simulizi la Hesabu 16:5, 23-27 alipoandika hivi: “Kila mtu anayelitaja jina la Yehova na aukatae ukosefu wa uadilifu.” Mkataa huo unapatana na maneno haya ya Paulo: “Yehova anawajua walio wake.”—2 Tim. 2:19.

8. Kwa nini kulitumia tu jina la Mungu, Yehova, au kuwa tu katika kutaniko la Kikristo hakutoshi?

⁸ Paulo alitaja matukio hayo ya siku za Musa ili kumkumbusha Timotheo umuhimu wa kuchukua hatua thabiti ili kulinda uhusiano wake wenye thamani pamoja na Yehova. Haikutosha kwa watu kulitaja tu jina la Mungu, Yehova, katika siku za Musa, vivyo hivyo haikutosha tu kuwa katika kutaniko la Kikristo. Ni lazima waabudu waaminifu wakatae kabisa  ukosefu wa uadilifu. Hilo lingemsaidiaje Timotheo? Na watu wa Yehova leo wanajifunza nini kutokana na shauri la Paulo lililoongozwa na roho?

9. “Maswali ya upumbavu na ya kijinga” yaliathirije kutaniko la Kikristo katika karne ya kwanza?

⁹ Neno la Mungu linatoa shauri hususa kuhusu ukosefu wa uadilifu ambao lazima Wakristo wakatae au kuepuka. Kwa mfano, kabla ya kutaja maneno yaliyo katika 2 Timotheo 2:19, Paulo anamwambia Timotheo ‘asipigane juu ya maneno’ na ‘aepuke kabisa maneno matupu.’ (Soma 2 Timotheo 2:14, 16, 23.) Washiriki fulani wa kutaniko walikuwa wakieneza mafundisho ya uasi-imani. Inaonekana pia kwamba wengine walianzisha mawazo yaliyoleta ubishi. Mawazo hayo yalisababisha migawanyiko hata kama hayakupingana moja kwa moja na maandiko. Yalisababisha ugomvi na mabishano kuhusu maneno, jambo lililohatarisha hali yao ya kiroho. Hivyo, Paulo alikazia umuhimu wa ‘kukataa maswali ya upumbavu na ya kijinga.’

10. Tunapaswa kufanya nini tunapokabili uasi-imani?

¹⁰ Siku hizi, si rahisi kupata waasi-imani katika kutaniko la watu wa Yehova. Hata hivyo, ni lazima tukatae kwa uthabiti mafundisho yasiyopatana na Biblia, haidhuru yanatoka katika chanzo gani. Si jambo la hekima kubishana na waasi-imani, iwe ni moja kwa moja au kupitia Intaneti, au kwa kuwasiliana nao kwa njia nyingine yoyote. Kuzungumza na mwasi-imani hata kwa nia ya kumsaidia ni kinyume cha mwongozo wa Maandiko tuliyochunguza. Badala yake, tukiwa watu wa Yehova, tunaepuka na kukataa katakata uasi-imani.

11. Ni nini kinachoweza kusababisha “maswali ya upumbavu,” na wazee Wakristo wanawezaje kuweka mfano mzuri?

¹¹ Mbali na uasi-imani, kuna mambo mengine yanayoweza kuvuruga amani ya kutaniko. Kwa mfano, maoni yanayotofautiana kuhusu burudani yanaweza kutokeza “maswali ya upumbavu na ya kijinga.” Bila shaka Mkristo anapowachochea wengine kushiriki katika burudani zinazovunja viwango vya Yehova vya maadili, wazee Wakristo hawapaswi kuruhusu tabia hiyo eti kwa sababu hawataki mabishano. (Zab. 11:5; Efe. 5:3-5) Hata hivyo, wazee huwa waangalifu ili wasiwalazimishe wengine kufuata maoni yao. Wanatii kwa ushikamanifu shauri hili la Kimaandiko wanalopewa waangalizi Wakristo: ‘Lichungeni kundi la Mungu lililo chini ya uangalizi wenu, wala si kwa kupiga ubwana juu ya wale ambao ni urithi wa Mungu, bali kuwa vielelezo kwa kundi.’—1 Pet. 5:2, 3; soma 2 Wakorintho 1:24.

12, 13. (a) Mashahidi wa Yehova wana maoni gani kuhusu kuchagua burudani, na ni kanuni gani za Biblia zinazohusika? (b) Kanuni zilizozungumziwa katika fungu la 12 zinaweza kutumiwaje katika mambo mengine ya kibinafsi?

¹² Inapohusu burudani, tengenezo letu halichunguzi sinema, michezo ya video, vitabu, au nyimbo na kuweka sheria kuhusu tunazopaswa kuepuka. Kwa nini? Biblia humhimiza kila mtu azoeze ‘nguvu zake za ufahamu ili atofautishe yaliyo sawa na yaliyo makosa pia.’ (Ebr. 5:14) Maandiko yana kanuni za msingi ambazo Mkristo anaweza kutumia anapochagua burudani. Katika kila sehemu ya maisha yetu, tunapaswa kuwa na lengo la ‘kuendelea kuhakikisha lile linalokubalika kwa Bwana.’ (Efe. 5:10) Biblia hufundisha kwamba vichwa vya familia wana mamlaka ya kadiri, kwa hiyo wanaweza kuamua kutoruhusu aina fulani za burudani katika familia zao. *—1 Kor. 11:3; Efe. 6:1-4.

 ¹³ Kanuni za Biblia tulizochunguza hazihusu tu burudani. Maoni yanayotofautiana kuhusu mavazi na kujipamba, afya na vyakula, na mambo mengine ya kibinafsi yanaweza pia kuchochea mabishano. Hivyo, ikiwa hakuna kanuni yoyote ya Biblia inayovunjwa, watu wa Yehova huepuka kwa busara kubishana kuhusu mambo hayo, kwa sababu ‘mtumwa wa Bwana hahitaji kupigana, bali anahitaji kuwa mpole au mwenye busara kwa wote.’—2 Tim. 2:24.

14. Mtume Paulo alitumia mfano gani kukazia umuhimu wa kuepuka mashirika mabaya?

¹⁴ Wale ‘wanaolitaja jina la Yehova hukataa ukosefu wa uadilifu’ katika njia gani nyingine? Kwa kuepuka kushirikiana kwa ukaribu na watu wanaozoea ukosefu wa uadilifu. Ndiyo sababu Paulo alitoa mfano mwingine baada ya kutaja mfano wa “msingi imara wa Mungu.” Aliandika kuhusu “nyumba kubwa” yenye “vyombo vya dhahabu na fedha, na pia mna vyombo vya miti na vya udongo, na vingine ni kwa ajili ya kusudi lenye kuheshimika lakini vingine ni kwa ajili ya kusudi lenye kukosa heshima.” (2 Tim. 2:20, 21) Kisha akawashauri Wakristo ‘wajiepushe kabisa na,’ au wajitenge na vyombo vinavyotumiwa kwa kusudi “lenye kukosa heshima.”

15, 16. Tunajifunza nini kutokana na mfano wa “nyumba kubwa”?

¹⁵ Mfano huo unamaanisha nini? Paulo anafananisha kutaniko la Kikristo na “nyumba kubwa” na washiriki wa kutaniko na “vyombo,” au vifaa vya nyumbani. Vyombo vya nyumbani vinaweza kuchafuliwa na vitu fulani au mazingira yasiyo safi. Mwenye nyumba atavitenganisha vyombo vichafu na vyombo safi, kama vile vyombo vya kupikia.

¹⁶ Kwa kuwa watu wa Yehova leo wanajitahidi pia kuishi maisha safi, wanapaswa kuepuka kushirikiana na watu fulani kutanikoni wanaozoea kupuuza kanuni za  Yehova. (Soma 1 Wakorintho 15:33.) Ikiwa tunapaswa ‘kujiepusha’ na watu kama hao ndani ya kutaniko, je, hatupaswi ‘kuepuka’ hata zaidi kushirikiana kwa ukaribu na wale walio nje ya kutaniko, ambao wengi wao ni ‘wenye kupenda pesa, wakufuru, wasiotii wazazi, wasio washikamanifu, wachongezi, wakali, wasiopenda wema, wasaliti, na wanaopenda raha badala ya kumpenda Mungu’?—2 Tim. 3:1-5.

17. Waisraeli washikamanifu walikataaje kwa uthabiti ukosefu wa uadilifu?

¹⁷ Biblia inataja kihususa jinsi Waisraeli walivyochukua hatua thabiti walipoambiwa hivi: “Ondokeni kuzunguka pande zote za maskani za Kora, Dathani, na Abiramu!” Simulizi hilo linasema kwamba ‘waliondoka mara moja.’ (Hes. 16:24, 27) Hawakuahirisha au kusita. Andiko hilo linaonyesha pia jinsi walivyotii kikamili. ‘Waliondoka kutoka pande zote.’ Waisraeli washikamanifu walitii kwa moyo wote, si kwa moyo nusunusu wala shingo-upande. Walichukua msimamo thabiti upande wa Yehova na kukataa ukosefu wa uadilifu. Tunajifunza nini kutokana na mfano huo?

18. Paulo alimaanisha nini alipomhimiza Timotheo ‘azikimbie tamaa zinazotukia ujanani’?

¹⁸ Inapohusu kulinda urafiki wetu na Yehova, ni lazima tutende haraka na kwa uthabiti. Hivyo ndivyo Paulo alivyomaanisha alipomhimiza hivi Timotheo: “Zikimbie tamaa zinazotukia ujanani.” (2 Tim. 2:22) Wakati huo, Timotheo alikuwa mtu mzima na huenda alikuwa na umri wa miaka 30 hivi. Hata hivyo, mtu yeyote anaweza kuathiriwa na tamaa za kijinga “zinazotukia ujanani.” Timotheo alipaswa ‘kukimbia’ tamaa hizo, yaani, alipaswa ‘kukataa ukosefu wa uadilifu.’ Yesu alikazia jambo kama hilo aliposema hivi: “Ikiwa jicho lako linakufanya ukwazike, ling’oe na kulitupa mbali nawe.” (Mt. 18:9) Leo, Wakristo wanaochukua kwa uzito shauri hilo wanapambana kwa uthabiti na mambo yanayoweza kuhatarisha hali yao ya kiroho. Wanafanya hivyo haraka bila kusita.

19. Wengine wamechukua hatua gani thabiti ili kujilinda na hatari za kiroho?

¹⁹ Watu fulani waliokuwa na tatizo la kunywa pombe kupita kiasi kabla ya kuwa Mashahidi wameamua kuepuka kabisa kileo cha aina yoyote. Kwa sababu ya udhaifu wa kibinafsi, wengine huepuka aina fulani za burudani ambazo huenda si mbaya lakini zinaweza kuchochea tamaa zisizofaa. (Zab. 101:3) Kwa mfano, kabla ya kuwa Shahidi, ndugu mmoja alipenda kucheza dansi na watu wenye maadili mapotovu. Lakini baada ya kujifunza kweli, ameamua kutocheza dansi kamwe hata katika tafrija za Mashahidi ili asichochee tamaa au mawazo yasiyofaa. Bila shaka, Wakristo hawakatazwi kunywa pombe, kucheza dansi, au kufanya mambo mengine ambayo si mabaya. Hata hivyo, sote tunapaswa kuchukua hatua thabiti na ya haraka ili kujilinda na hatari za kiroho.

20. Ingawa huenda isiwe rahisi ‘kukataa ukosefu wa uadilifu,’ ni nini kinachotufariji na kutupa uhakika?

²⁰ Pendeleo la kuitwa kwa jina la Mungu linaambatana na wajibu. Ni lazima ‘tukatae ukosefu wa uadilifu’ na ‘kugeuka kutoka katika yaliyo mabaya.’ (Zab. 34:14) Ni kweli kwamba sikuzote si rahisi kufanya hivyo. Lakini inafariji sana kujua kwamba Yehova atawapenda daima “walio wake” na wanaoshikamana na njia zake za uadilifu.—2 Tim. 2:19; soma 2 Mambo ya Nyakati 16:9a.