1, 2. Tanbasá mak diʼak atu estuda Salmo (Mazmur) 45?

 LIURAI kmanek-waʼin ida saʼe kuda no bá halo funu hasoru inimigu sira atu defende lia-loos no justisa. Nia manán ninia inimigu sira, no ikusmai nia kaben ho noiva neʼebé bonita. Ema sei hahiʼi liurai neʼe no hanoin-hetan nia ba nafatin. Buat hirak-neʼe mak akontesimentu balu neʼebé hakerek iha Salmo (Mazmur) 45.

² Maibé, liafuan husi Salmo (Mazmur) 45 laʼós deʼit istória neʼebé halo ita haksolok. Tuir loloos, akontesimentu sira neʼebé temi iha salmu neʼe mak importante tebes tanba buat sira-neʼe kona ita-nia moris agora no futuru. Tan neʼe, mai ita estuda didiʼak Salmo (Mazmur) 45.

3, 4. (a) Saida mak “buat ruma neʼebé diʼak”? Oinsá mak ida-neʼe book ita-nia laran? (b) Ita haklaken liafuan saida kona-ba “liurai”? Hodi halo saida mak ita-nia nanál bele sai hanesan “eskriba nia lapizeira”?

³ Lee Salmo (Mazmur) 45:1. a “Buat ruma neʼebé diʼak” neʼebé book hakerek-naʼin salmu nia laran mak saida? Neʼe mak liafuan diʼak kona-ba liurai ida. Iha lia-ebraiku, liafuan “book” iha arti  katak “halo nafurin” ka “halo manas”. Kuandu hakerek-naʼin salmu neʼe rona liafuan diʼak, ida-neʼe halo nia kontente no sai laran-manas tebes. Liafuan neʼe mós halo ninia nanál sai hanesan “eskriba nia lapizeira”.

⁴ Oinsá ho ita? Liafuan diʼak kona-ba Mesias nia Ukun mak buat diʼak neʼebé book duni ita-nia laran. Liafuan neʼe sai buat neʼebé “diʼak” liuliu iha tinan 1914. Tanbasá? Tanba Maromak nia Ukun harii ona iha tinan 1914, neʼe katak governu ida iha lalehan komesa ona atu halaʼo ninia ukun. Sin, ida-neʼe mak “liafuan diʼak kona-ba Maromak nia Ukun” neʼebé ita haklaken “nuʼudar sasin ba nasaun hotu”. (Mateus 24:14, MF) Mensajen neʼe book ita-nia laran no halo ita haksolok, loos ka lae? Ita laran-manas ka lae, hodi haklaken liafuan diʼak kona-ba Maromak nia Ukun? Hanesan ho hakerek-naʼin salmu, ita-nia knananuk mós “kona-ba liurai ida”, katak Liurai Jesus Kristu. Ita haklaken katak Jesus mak Liurai ba Mesias nia Ukun iha lalehan. Liután neʼe, ita konvida ema hotu, inklui mós ukun-naʼin sira iha mundu neʼe, atu hakruʼuk an ba Jesus nia Ukun. (Salmo [Mazmur] 2:1, 2, 4-12) No ita-nia nanál bele sai hanesan “eskriba nia lapizeira” se ita uza didiʼak Bíblia iha serbisu haklaken.

5. (a) Iha dalan saida deʼit mak Jesus “bonitu”? (b) Jesus haklaken oinsá? Oinsá mak ita bele halo tuir ninia ezemplu?

⁵ Lee Salmo (Mazmur) 45:2. b Bíblia la fó sai kona-ba Jesus nia oin mak hanesan saida, maibé ita fiar katak nia “bonitu” loos tanba nia ema perfeitu. Maibé, buat neʼebé halo Jesus sai bonitu liu mak ninia laran-metin ba Jeová. Jesus mós haklaken mensajen kona-ba Maromak nia Ukun ho laran-diʼak hodi uza liafuan neʼebé book ema nia laran. (Lucas 4:22; João 7:46) Ita mós hakaʼas an ka lae, atu halo tuir Jesus nia ezemplu hodi haklaken hodi uza liafuan neʼebé bele book ema nia laran?—Koloso 4:6.

6. Bensaun saida mak Maromak fó ba Jesus “ba nafatin”?

⁶ Tanba Jesus hatudu laran-metin no domin neʼebé kleʼan ba ninia Aman, Jeová haraik bensaun ba ninia serbisu iha rai, no kuandu Jesus entrega ona ninia moris nuʼudar sakrifísiu, Jeová fó kolen boot ba nia. Apóstolu Paulo hakerek: “Kuandu nia moris nuʼudar ema, nia haraik an hodi halo tuir toʼo mate, sin, mate iha ai-riin terus nian. Tan razaun neʼe mós Maromak foti nia ba pozisaun neʼebé aas liu no ho laran-diʼak Maromak fó ba nia naran ida neʼebé boot liu naran sira seluk, atu nuneʼe, iha Jesus nia naran, ain-tuur hotu tenke hakneʼak, sira neʼebé iha lalehan no sira neʼebé iha rai no mós sira neʼebé iha rai okos, no nanál hotu tenke fó sai iha ema nia oin katak Jesus Kristu mak Naʼi ba Maromak no Aman nia glória.” (Filipe 2:8-11, MF) Jeová fó bensaun ba Jesus “ba nafatin” hodi halo nia moris hiʼas fali ho moris neʼebé la bele mate tan.—Roma 6:9.

7. Oinsá mak Jeová kose “mina ksolok nian” ba Jesus barak liu fali ninia maluk sira?

⁷ Lee Salmo (Mazmur) 45:6, 7. c Jesus hadomi buat neʼebé loos no odi buat aat hotu  neʼebé hafoʼer ninia Aman nia naran, tan neʼe, Jeová foti Jesus nuʼudar Liurai ba Mesias nia Ukun. Jeová kose “mina ksolok nian” ba Jesus iha dalan boot liu fali ninia “maluk sira”, katak David nia oan no bei-oan sira neʼebé sai liurai iha nasaun Judá. Oinsá? Primeiru, Jeová rasik mak hili Jesus nuʼudar Liurai. Segundu, Jesus hetan knaar laʼós deʼit nuʼudar Liurai, maibé mós nuʼudar Amlulik Boot. (Salmo [Mazmur] 2:2; Ebreu 5:5, 6) Terseiru, kuandu Jeová hili Jesus nuʼudar liurai, nia uza espíritu santu atu fó knaar neʼe. Ikusliu, Jesus nia ukun mak laʼós iha rai, maibé iha lalehan.

8. Tanbasá mak ita bele fiar katak Jesus nia ukun mak loos? ‘Maromak mak Jesus nia kadunan’, ida-neʼe katak sá?

⁸ Iha tinan 1914, Jeová foti ninia Oan nuʼudar Liurai ba Mesias nia Ukun iha lalehan. Ita bele fiar katak Jesus sempre halaʼo ninia ukun iha dalan neʼebé loos, tanba Jesus nia ai-tonka mak “ai-tonka justisa nian”. Nia iha direitu atu sai Liurai tanba ‘Maromak mak ninia kadunan’, katak Jeová mak hili nia nuʼudar Liurai. Jesus nia kadunan neʼe metin “ba nafatin”. Ita kontente tebes atu serbí Jeová hodi hakruʼuk ba Liurai neʼebé Nia mak foti!

9, 10. (a) Horibainhira mak Kristu foin kesi ninia surik iha ninia knotak? Iha tempu neʼebá, nia uza surik neʼe atu halo saida? (b) Oinsá mak Kristu sei uza ninia surik iha futuru?

⁹ Lee Salmo (Mazmur) 45:3. d Jeová hatete ba Liurai atu kesi nia surik iha ninia knotak. Hodi nuneʼe, nia fó lisensa ba Jesus atu halo funu hasoru sira hotu neʼebé kontra Maromak nia ukun no fó kastigu ba sira. (Salmo [Mazmur] 110:2) Tanba Kristu mak Funu-Naʼin no Liurai neʼebé nunka lakon funu, hakerek-naʼin salmu bolu nia nuʼudar “asu-waʼin”. Iha tinan 1914, nia kesi ninia surik no halakon Satanás no anju aat sira husi lalehan hodi soe tun sira ba mundu.—Apokalipse 12:7-9.

¹⁰ Maibé iha tempu neʼebá Liurai neʼe foin hahú deʼit atu manán funu. Nia sei presiza “manán ninia inimigu sira hotu”. (Apokalipse 6:2, MF) Jeová deside ona katak Satanás nia mundu neʼe tenkesér lakon mohu, neʼe inklui buat aat hotu husi Satanás no anju aat sira. Ulukliu, Babilónia Boot, ka relijiaun falsu hotu iha mundu neʼe sei lakon. Jeová sei uza ulun-naʼin polítiku sira atu halakon “feto-aat” neʼe. (Apokalipse 17:16, 17) Tuirmai, Kristu sei halakon governu hotu husi Satanás nia mundu. Ikusliu, Jesus, nuʼudar “anju neʼebé tau matan ba rai-kuak kleʼan”, nia sei soe tun Satanás ho anju aat sira iha rai-kuak neʼe. (Apokalipse 9:1, 11, MF; 20:1-3) Agora, mai ita haree oinsá mak Salmo (Mazmur) 45 fó-hatene nanis kona-ba akontesimentu hirak-neʼe.

11. Tanbasá mak Kristu halo funu hodi defende “lia-loos”?

¹¹ Lee Salmo (Mazmur) 45:4. e Liurai halo funu laʼós atu hadau rai ka atu domina ema, maibé nia iha razaun diʼak atu halo funu. Nia saʼe kuda atu “defende lia-loos no haraik-an no justisa”. “Lia-loos” neʼebé importante liu mak lia-loos kona-ba Jeová, katak nia deʼit mak iha direitu atu ukun lalehan no rai. Maibé bainhira Satanás kontra hasoru Jeová, nia duun katak Jeová la iha direitu atu ukun. Husi tempu neʼebá, anju aat no ema barak kontra hasoru lia-loos kona-ba Jeová nia direitu atu ukun. Tan neʼe, agora mak tempu ba Liurai neʼebé Jeová hili atu halo funu hodi fó sai katak só Jeová deʼit mak iha direitu nuʼudar ukun-naʼin neʼebé boot liu.

12. Oinsá mak Liurai defende “ema neʼebé haraik-an”?

 ¹² Liurai mós halo funu hasoru inimigu sira hodi defende “ema neʼebé haraik-an”. Jesus sempre hatudu ezemplu diʼak kona-ba hahalok haraik-an no halo tuir ninia Aman. (Isaías [Yesaya] 50:4, 5; João 5:19) Liurai nia atan sira hotu tenke tuir ezemplu neʼe hodi hatudu haraik-an no halo tuir Jeová nuʼudar sira-nia Ukun-Naʼin. Sin, só ema neʼebé halo nuneʼe mak sei tama iha Maromak nia mundu foun.—Zacarias (Zakharia) 14:16, 17.

13. Oinsá mak Kristu defende “justisa”?

¹³ Kristu mós halo funu atu defende “justisa”. Justisa neʼe mak “Maromak nia justisa”, ka Jeová nia ukun-fuan kona-ba saida mak loos no saida mak sala. (Roma 3:21; Deuteronômio [Ulangan] 32:4) Isaías fó-hatene nanis kona-ba Jesus Kristu hodi dehan: “Liurai ida sei ukun ho justisa.” (Isaías [Yesaya] 32:1) Sin, Jesus nia ukun sei lori “lalehan foun” no “rai foun” neʼebé “justisa sei hela ba nafatin”. (2 Pedro 3:13) Ida-neʼe katak ema hotu iha mundu foun sei moris tuir Jeová nia ukun-fuan kona-ba saida mak loos no saida mak sala.—Isaías (Yesaya) 11:1-5.

14. Oinsá mak Jesus nia liman-loos sei halo “buat sira neʼebé halo taʼuk” ba inimigu sira? (Haree dezeñu iha pájina 3.)

¹⁴ Hakerek-naʼin salmu hatete katak Liurai saʼe kuda ho surik iha ninia knotak. (Salmo [Mazmur] 45:3) Tuirmai, nia kaer surik neʼe iha ninia liman-loos no komesa atu uza. Livru Salmo dehan: “Ita-nia liman-loos sei halaʼo buat sira neʼebé halo taʼuk.” (Salmo [Mazmur] 45:4) Iha funu Armajedón kuandu Jesus Kristu sei halakon Satanás nia mundu aat neʼe, nia sei halo “buat neʼebé halo taʼuk” ba ninia inimigu sira. Ita la hatene ho loloos oinsá mak Liurai sei halakon Satanás nia mundu. Maibé ita fiar duni katak Jesus sei hataʼuk sira hotu neʼebé la halo tuir Maromak nia avizu no lakohi simu Liurai nia ukun. (Lee Salmo [Mazmur] 2:11, 12. f) Kona-ba mundu aat nia rohan, Jesus hatete katak ema sei “dezmaia tanba taʼuk hodi hein hela buat neʼebé sei mosu ba ema iha rai; tanba lalehan nia kbiit sei nakdoko”. Nia mós hatete: “Tuirmai sira sei haree Oan-Mane husi ema, no nia sei mai iha kalohan ho kbiit no ho glória boot.”—Lucas 21:26, 27, MF.

15, 16. Sé deʼit mak sei tuir Kristu nuʼudar soldadu sira iha lalehan?

¹⁵ Kona-ba Liurai nia ‘kbiit no glória boot’ atu halaʼo tesi-lia ba Maromak nia inimigu sira, livru Apokalipse hatete: “Haʼu haree lalehan nakloke, no kuda ida mosu mai; kuda-naʼin neʼebé saʼe nia naran mak Laran-metin no Loos; ho justisa mak nia tesi lia no halo funu. Soldadu sira husi lalehan tuir nia. Sira hatais hena mutin nabilan no saʼe kuda mutin. Husi nia ibun, surik kroʼat ida mosu atu oho jentiu sira; tan nia mak atu ukun sira ho oe [“ai-tonka”, MF] besi nian, no atu halo tua Maromak kbiit-waʼin nia laran-nakali nian.”—Apokalipse 19:11, 14, 15.

¹⁶ Sé mak tuir Jesus nuʼudar “soldadu sira” iha lalehan? Bainhira Jesus foin uza ninia surik atu soe tun Satanás no anju aat sira husi lalehan, anju diʼak sira mós hamutuk ho nia atu halo funu. (Apokalipse 12:7-9) Tan neʼe, ita bele fiar katak iha funu Armajedón mós Kristu nia tropa inklui anju sira. Maibé sé tan? Jesus promete ba ninia alin kose-mina sira hodi dehan: “Ba sira ida manán no kontinua serbisu ba haʼu toʼo rohan, haʼu sei fó ba nia kbiit atu ukun jentiu sira, nia sei ukun sira ho fafulu besi nian, hanesan wainhira ema halo fera sanan-rai sira, nuʼudar haʼu rasik simu kbiit husi haʼu Aman.” (Apokalipse 2:26, 27) Iha tempu neʼe, Jesus nia alin sira hetan ona  moris-hiʼas iha lalehan. Sira mós sei hola parte iha Kristu nia tropa iha lalehan. No sira sei hamutuk ho Jesus halo funu kuandu nia sei halakon ninia inimigu sira.

17. (a) Kuda mutin neʼebé Kristu saʼe reprezenta saida? (b) Surik no rama reprezenta saida?

¹⁷ Lee Salmo (Mazmur) 45:5. g Liurai neʼe saʼe kuda mutin ida. Apokalipse 6:2 hatete: “Kuda mutin ida mosu kedas mai, no ida neʼebé saʼe nia kaer rama ida; nia simu koroa ema neʼebé manán nian no nia bá tiha ona, atu laʼo husi funu ba funu hodi manán hotu.” Kuda mutin neʼe reprezenta funu neʼebé tuir Maromak Jeová nia justisa. (Apokalipse 19:11) Liurai neʼe kaer laʼós deʼit surik, maibé mós rama ida. Surik no rama hotu reprezenta dalan neʼebé Kristu sei halaʼo tesi-lia ba ninia inimigu sira.

18. Kuandu Kristu uza “rama-oan”, saida mak sei akontese?

¹⁸ Hodi uza liafuan poezia, hakerek-naʼin salmu fó-hatene nanis katak Liurai nia ‘rama-oan mak kroʼat no sona borus ninia inimigu nia fuan’ no ‘halo ema monu iha ninia oin’. Loos duni, ema barak sei mate iha mundu tomak. Profeta Jeremias hatete: “Ema sira neʼebé Jeová oho iha loron neʼebá sei sai barak husi mundu nia rohan ida toʼo mundu nia rohan ida seluk.” (Jeremias [Yeremia] 25:33) Kona-ba tempu neʼe, profesia ida seluk mós dehan: “Haʼu haree anju ida hamriik iha loron; ho lia makaʼas, nia hakilar ba manu sira hotu neʼebé semu aas liu iha lalehan: ‘Mai iha neʼe. Mai halibur an hamutuk iha festa boot neʼebé Maromak halo daudaun. Imi sei han liurai sira-nia naʼan, komandante sira no naʼi-ulun sira hotu nia naʼan, no mós kuda sira-nia naʼan no sira neʼebé saʼe sira-nia naʼan no ema oioin, atan no la atan, kiʼik eh boot nia naʼan.’”—Apokalipse 19:17, 18.

19. Oinsá mak Kristu sei ramata ninia funu?

¹⁹ Depois Satanás nia mundu aat lakon tiha, Liurai Jesus Kristu sei ‘bá oin hodi manán ninia inimigu sira’. (Salmo [Mazmur] 45:4) Nia sei ramata ninia funu hodi soe tun Satanás ho ninia anju aat sira iha rai-kuak neʼebé kleʼan no sulan sira durante tinan 1.000 neʼebé nia ho ema naʼin-144.000 sei ukun iha lalehan. (Apokalipse 20:2, 3) Kuandu Diabu no anju sira sei iha rai-kuak, sira-nia situasaun mak hanesan mate tanba sira la bele halo buat ida. Ema iha mundu neʼe sei sai livre husi Satanás no anju aat sira, no sira sei haksolok hodi hakruʼuk an ba Liurai kmanek-waʼin nia ukun. Maibé antes mundu tomak sai fali paraízu hanesan jardín furak, sira sei iha razaun ida tan atu sai kontente hamutuk ho Liurai no ninia maluk ukun-naʼin sira. Kona-ba neʼe, ita sei aprende iha lisaun tuirmai.