1-2. a) Ino ty raha va’e ho tsapantikagne naho fa mandineke ty fiaigna i Jesosy naho ty fanompoa’e tikagne? b) Ino ty hodinehentikagne ato?

 TENA malahelo tika naho fa mate ty ndaty raike teantikagne. Va’e tena harare aza ty fontika naho fa misaintsaigne ty raha nahazo aze taloha i andro nimateza’ey, lohotsie naho nijale heike reke vaho izay nimate. Faie naho fa itika misaintsaigne ty raha nampianare’e, ndra ty raha natao’e naho nirehafe’e mba hampaherezagne ndra hampiheheagne antikagne, le ho falefale indraike tika.

² Malahelo ka tika naho fa mamaky miomba ty fampijaleagne i Jesosy naho ty namonoagne aze. Tena afake misaintsaigne ty hasarobily i solovoigne nanoe’ey tika amy ty vanim-potoa i Fahatsiarovagney. (1 Kor. 11:24, 25) Faie tena ho falefale tika naho misaintsaigne ze raha nirehafe i Jesosy naho natao’e tamy ie tan-tane etoỳ. Mampahery antika ka ty misaintsaigne ty raha atao’e amy izao naho ty raha hatao’e ho antika amy ty hoavy. Arake ty ho hitantika amy ty lahatsoratse toy, le handrisike antika haneho fankasitrahagne i solovoigney ty fisaintsaignagne o raha rehoe naho ty hatea’e antika.

3. Ino iaby ty anto’e mahavy antika toko’e hankasitrake i solovoigney?

³ Manjare te hankasitrake i solovoigney tika naho fa misaintsaigne ty fiaigna i Jesosy naho ty nimateza’e. Nampianatse o ndatio miomba ty fitahiagne hindese i Fanjakàn’Andrianagnaharey ty Jesosy, tamy ie nanao ty fanompoa’e tan-tane etoỳ. Teantika ty hamarenagne miomba i solovoigney naho ty soa azontika boake amy io. Ankasitrahantikagne i solovoigney satria naho tsy teo io, le tsy ho niafake niragnetse amy i Jehovah naho i Jesosy tika. Ze maneho finoagne i Jesosy le  mitamà ty hiaigne nainai’e naho hahatrea ze longo’e fa nimate. (Jaona 5:28, 29; Rom. 6:23) Tsy fagneva ty hahazo o fitahiagne rehoe tika. Tsy ho vitantikagne ka ty hagnonetse ty raha nataon’Andrianagnahare naho i Kristy ho antikagne. (Rom. 5:8, 20, 21) Faie azontika atao ty manoro fa tena mankasitrake iareo tika. Amy ty fomba akore?

4. Akore ty nanoroa i Maria Magdalena fa mankasitrake ty raha natao i Jesosy ho aze reke? (Henteo i sarey.)

⁴ Dineho ohatse ty raha niaigna ty ampela Jiosy raike toy. I Maria Magdalena ty agnara’e. Tena nijale reke satria nisy demonia fito. Tsy maintsy ho nieretseretse reke tie tsy misy ndaty afake magnampe aze. Tena nifale areke ty Maria naho fa nafaha i Jesosy tama’e i demonia fito rey! Nankasitrake i Jesosy reke, le izay ty nahavy aze nanonjohy i Jesosy. Io ka ty nandrisike aze hampiasa ty fotoa’e, ty hery naho ty fanagna’e mba hanohagnagne i Jesosy tamy ty fanompoa’e. (Lioka 8:1-3) Ndra tie tena nankasitrake i Jesosy aza ty Maria noho ty raha natao’e ho aze manokagne, le va’e tsy nihai’e tie misy fagnomezagne bey homei’e aze amy ty hoavy. Hanolotse ty fiai’e hoahy o ndatio ty Jesosy, amy izay ‘hahazo havelogne nainai’e ze manoro ty finoa’e aze.’ (Jaona 3:16) Natoro i Maria fa nankasitrake i Jesosy reke, satria tsy nivalike ama’e reke. Nitsangagne tagnila i Jesosy teo reke tamy ie nipehegne tamy i hazo fijaleagney teoy. Ty anto’e, nitea’e ty Jesosy sady te hampahery i nama’e teo rey reke. (Jaona 19:25) Naho fa nimate ty Jesosy, le nivily raha magnitse ty Maria naho ze ampela roe zay mba hahosotse ty vata i Jesosy. (Mar. 16:1, 2) Nahazo fitahiam-bey ty Maria noho ireke tsy nivalike. Nahatrea i Jesosy nivelomegne amy ty matey reke sady nifampirehake tama’e. Ie amy izao tsy ampe amy i mpiana i Jesosy rey avao ro nahazo ze tombotsoa zay.​—Jaona 20:11-18.

5. Akore ty hanoroantika fa mankasitrake ze raha iaby natao i Jehovah naho i Jesosy ho antikagne tika?

⁵ Akore ty hanoroantika fa mankasitrake ze raha natao i Jehovah naho i Jesosy ho antikagne tika? Toko’e hampiasa ty fotoantika, ty  herintika naho ty volantika mba hampandrosoagne ty asa i Fanjakagney tika. Azo atao ohatse ty magnampe amy ty fagnoregnagne naho ty fikojakojagne ty anjomba ampiasaegne amy ty fanompoagne i Jehovah.

6. Nagnino tika ro mirehake fa fagnomezagne natao hoahy ty ndaty tsikiraidraike i solovoigney?

⁶ Naho itika misaintsaigne ty habey ty hatea i Jehovah naho i Jesosy antika, le ho tea iareo ka. (1 Jaona 4:10, 19) Vao mainke hitombo aza ty hateantika iareo naho fa takantikagne tie nimate ho antika tsikiraidraike ty Jesosy. Nagneke izay ty apostoly Paoly, le natoro’e fa nankasitrake izay reke naho fa nanoratse hoahy o Galatianao. Hoe reke: “I Anak’Andrianagnaharey, ... tea ahy le nanolotse ty tegna’e ho ahy.” (Gal. 2:20) Tsy ho niafake nitaogne antika mba ho ragne’e ty Jehovah naho tsy teo i solovoigney. (Jaona 6:44) Tsy mahafale azo vao ty mahafantatse tie nisy toetse soa nivazoho i Jehovah ty ama’o, le nivilie’e lafo rehe mba ho agnisa ty nama’e? Tsy mandrisike azo hampitombo ty hatea’o i Jehovah naho i Jesosy vao zay? Tena mila mandineke itoy areke tika: ‘Manere ahy hanao ino ze hatea zay?’

7. Akore ty azontika iaby anoroagne fa teantika ty Jehovah naho i Jesosy, arake ty atoro amo o sareo eo? (2 Korintianina 5:14, 15; 6:1, 2)

⁷ Mandrisike antika haneho hatea amy ty hafa ty hatean’Andrianagnahare naho i Kristy antika. (Vakio ty 2 Korintianina 5:14, 15; 6:1, 2.) Fomba raike anoroantika ze hatea zay zao ty fahazotoagne mitory. Irehafantikagne ze ndaty treantikagne, ndra inogn’ino ty foko’e, ty fiavia’e, ndra ty fari-piaigna’e. Manao raha mifagnarake amy ty fikasà i Jehovah toy tika naho manao izay: “Zoton’arofon’Andrianagnahare ty hamonjeagne  ze karaza o ndaty iaby naho ty hahafantara iareo soa ty hamarenagne.”​—1 Tim. 2:4.

8. Akore ty azontikagne anoroagne fa teantika o rahalahy naho o rahavaventikagneo?

⁸ Trea tie tea an’Andrianagnahare naho i Kristy ka tika naho maneho hatea o rahalahy naho o rahavaventikagneo. (1 Jaona 4:21) Tena teantika ty mihevetse ze raha paliave iareo, le ampeantikagne iareo naho fa miatreke raha sarotse. Ampionognentikagne iareo naho nimate ty ndaty tea iareo, le tilihentika naho marare. Naho fa kivy iareo le ampaherezentikagne. (2 Kor. 1:3-7; 1 Tes. 5:11, 14) Mivavake hoahy iareo avao ka tika, satria haintika tie ‘misy voka’e bey ty fihalalea ty ndaty maregne.’​—Jak. 5:16.

9. Ino ka ty fomba hafa azontikagne anoroagne fa teantika o rahalahy naho o rahavaventikagneo?

⁹ Trea ka tie tea o mpiara-manompò tika naho mikezake mafe mba hilongo soa amy iareo avao. Mila manahake i Jehovah tika, le hamela ty helo ty hafa. Ireke zao nivognogne hamoe i Ana-dahi’ey mba hagnafahagne ty fahotantikagne. Tsy mba toko’e ho vognogne hamela ty helo ty rahalahy naho ty rahavave nanao hadisoagne tamantikagne ka vao tika? Tsy teantika ty hanahake i mpanompo raty fagnahy tamy i fagnoharagne raike nirehafe i Jesosỳ. Nanagna ty tompo’e trosa bey o mpanompo io faie le nafoe’e iaby. Faie tsy mba nivita’e ty namoe i trosa’e kedekede tamy ty mpanompo hafa mitovy ama’ey. (Mat. 18:23-35) Naho misy ndaty amo o fiangonagneo eo tsy mifankahazo ama’o, vognogne hanao raha vao rehe mba hahavy anareo hilongo soa aloha ty hagnatrehagne Fahatsiarovagne? (Mat. 5:23, 24) Naho manao izay rehe, le trea tie tea’o vata’e ty Jehovah naho i Jesosy.

10-11. Akore ty azo o androanavi-pagnahio anoroagne fa tea i Jehovah naho i Jesosy iareo? (1 Petera 5:1, 2)

¹⁰ Ino ty azo o androanavi-pagnahio atao mba hanoroagne fa tea iareo ty Jehovah naho i Jesosy? Fomba lahibey raike anoroa iareo zay ty fikarakaragne ty raha paliave o agnondry i Jesosio. (Vakio ty 1 Petera 5:1, 2.) Nirehafe i Jesosy mazava soa tamy i Petera ze hevetse zay. Naho fa boake nandietse i Jesosy in-telo ty Petera, le va’e tena nirie’e mafe ty hanoro amy i Jesosy tie tea’e reke. Nagnontane i Petera hoe izao ty Jesosy tafara i namelomagne azey: “O Simona ana i Jaona, tea ahy vao rehe?” Azo antoke fa ho natao i Petera iaby ze raha azo’e natao mba hanoroagne tamy i Tompo’ey tie tea’e reke. Hoe ty Jesosy tamy i Petera: “Fahano o anak’agnondrikò.” (Jaona 21:15-17) Le tena nikarakara i agnondry i Tompoy avao ty Petera amparake ty nimateza’e, mba hanoroagne tie tea’e ty Jesosy.

¹¹ Akore ty anoroa o androanavi-pagnahio fa lahibey amy iareo i reha i Jesosy tamy i Peteray, amy ty vanim-potoa i Fahatsiarovagney? Trea tie tena tea’areo ty Jehovah naho i Jesosy naho mikezake manao fitilihagne agnondry nareo, sady manao kezake manokagne mba hagnampeagne i ndaty fa tsy mitory sasa rey hiheregne amy i Jehovah. (Ezek. 34:11, 12) Azo’areo atao ka ty mampahery o mpianatse Baibolio naho ze ndaty vaho sambe magnatreke Fahatsiarovagne. Ho tsapa iareo amy izay tie rambesegne soa iareo, satria mitamà tika tie hanjare mpiana i Jesosy ka iareo.

12. Nagnino ty fisaintsaignagne ty raha nirehafe i Jesosy tamy i halegne taloha ty namonoagne azey ro magnampe antika hanagne herim-po? (Jaona 16:32, 33)

¹² Hoe ty Jesosy tamy i mpiana’e rey tamy i halegne taloha ty namonoagne azey: “Amy ty tontolo toy eto ro hahatreava’areo haoreagne, faie mahereza! Izaho fa naharese ty  tontolo toy.” (Vakio ty Jaona 16:32, 33.) Ino ty nagnampe i Jesosy haneho herim-po tagnatreha i fahavalo’e rey eo naho hahavita tsy hivalike ampara-pahafate’e? Nitoky tamy i Jehovah reke. Nihay i Jesosy tie hiatreke raha hoe izay i mpiana’e rey, le izay ty nahavy aze hangatake amy i Jehovah mba hiaro iareo. (Jaona 17:11) Nagnino zay ro mahavy antika hanagne herim-po? Satria mahery ambone o fahavalontikagneo ty Jehovah. (1 Jaona 4:4) Tsy misy raha mietake ama’e. Matoky areke tika fa naho itika miantehetse amy i Jehovah, le tsy hatahotse ndaty fa ho bey herim-po.

13. Akore ty nanoroa i Josefa boake Arimatia agne fa bey herim-po reke?

¹³ Dineho ohatse ty Josefa boake Arimatia agne. Agnisa ty ndaty nanan-kaja tamo o Jiosio eo reke. Agnisa ty Fitsaragne Ambone Jiosy reke. Faie tsy nanagne herim-po ty Josefa tamy i Jesosy nanao ty fanompoa’e tan-tane etoỳ. Nirehafe i Jaona tie ‘mpiana i Jesosy o Josefa iohoe, faie tsy mba nirehadrehake reke noho ty taho’e o Jiosio.’ (Jaona 19:38) Ndra tie nitea i Josefa aza ty hafatse miomba i Fanjakagney, le naeta’e o ndatio tie nino i Jesosy reke. Va’e natahotse reke tie kera tsy ho hajae o ndatio sasa naho hay iareo zay. Faie ndra inogn’ino ty anto’e nahavy aze natahotse, le izao ty rehafe ty Baiboly naho fa nimate ty Jesosy: “Nisikigne herim-po reke [i Josefa], le nandeha mbamy i Pilato mbeo nangatake i fate i Jesosỳ.” (Mar. 15:42, 43) Tsy naeta i Josefa sasa tie mpiana i Jesosy reke.

14. Ino ty toko’e hatao’o naho tsy te hatahotse ndaty rehe?

¹⁴ Fa nisy fotoagne vao rehe natahotse ndaty manahake i Josefa ka? Misy fotoagne vao rehe megnatse naho hay ty mpiara-mianatse ndra mpiara-miasa ama’o tie Vavolombelo i Jehovah? Misalasala ty ho mpitory ndra ty hatao badisa vao rehe satria matahotse ty ho fihevera o ndatio azo? Ko engagne hikalagne azo hanao ty raha hai’o fa soa ty fihetseham-po hoe ireo. Mivavaha mafe amy i Jehovah. Mangataha herim-po ama’e mba hanoagne ty zoton’arofo’e. Vao mainke tsy hatahotse naho ho bey herim-po rehe naho fa trea’o tie mamale i vavake natao’oy ty Jehovah.​—Isaia 41:10, 13.

15. Nifalefale i mpiana i Jesosy rey tafara ty nisehoa’e tamy iareo. Ino ty voka izay tamy iareo? (Lioka 24:52, 53)

¹⁵ Tena nalahelo i mpiana i Jesosy rey naho fa nimate reke. Mba alao sare an-tsaigne heike  ty raha nitsapa iareo. Nimate i nama iareo tena nitea iareoy, sady nidiso tamà ka iareo. (Lioka 24:17-21) Faie naho fa niseho tamy iareo ty Jesosy, le nanokagne fotoagne reke mba hagnampeagne iareo hahatakatse tie nagnatanterake ty faminania ty Baiboly reke. Nimei’e asa lahibey hatao ka iareo. (Lioka 24:26, 27, 45-48) Naho fa nandeha mban-dagnitse mbeo ty Jesosy 40 andro tafara izay, le nanjare niova ho fifaleagne i alahelo i mpiana’e reỳ. Ty anto’e, nihay iareo tie velogne i Tompo iareoy sady vognogne hagnampe iareo hamita i asa mahafale nankine’e tamy iareoy. O hafaleagne iohoe ty nandrisike iareo hidera i Jehovah tsy nisy hatake andro.​—Vakio ty Lioka 24:52, 53; Asa. 5:42.

16. Akore ty hanahafantikagne o mpiana i Jesosio?

¹⁶ Akore ty hanahafantikagne i mpiana i Jesosy rey? Afake mahita fifaleagne amy ty fanompoagne i Jehovah tika, tsy amy ty vanim-potoa i Fahatsiarovagney avao fa agnate i taogney. Faie mila manao voalohan-draha i Fanjakagney tika. Maro ohatse ty nagnova ty lera fiasà’e amy izay afake mitory naho mivory vaho manao fotoam-pivavaha ty keleiagne tsy tapake. Ty ila’e ka nanapa-kevetse ty tsy hifantoke amy ty raha ara-nofo hevere ty ndaty fa tena ilaegneo, amy izay iareo afake miasa amy ty fomba maro amo o fiangonagneo eo ndra afake mifindra amy ze toeragne ilàgne mpitory maro agne. Ndra tie mitake fiaretagne aza ty fanompoagne i Jehovah, le mampitamà reke tie hagnomey antika fitahiagne maro naho manao voalohan-draha i Fanjakagney amy ty fiaignantikagne tika.​—Ohab. 10:22; Mat. 6:32, 33.

17. Tapa-kevetse ty hanao ino rehe amy ty vanim-potoa i Fahatsiarovagney? (Henteo i sarey.)

¹⁷ Fa tsy lignentika ty hagnatreke i Fahatsiarovagney amy Talata 4 Avrily. Faie ko mandigne izay rehe vaho izay hisaintsaigne ty fiaigna i Jesosy naho ty nimateza’e vaho ty hatea naseho iareo amy i Jehovah antika. Saintsaigno mateteke reo isake tie mahatrea hirike hanoagne izay rehe amy ty vanim-potoa i Fahatsiarovagney. Manokana fotoagne ohatse mba hamakia’o naho hisaintsaigna’o ty raha tantaraegne amy i tabilò tihoey tie “Heregnandro Fara’e Niaigna i Jesosy An-tane Etoy” amy ty bokekele Tari-dalagne Hoahy ze Mianatse ty Saontsin’Andrianagnahare ao. Naho fa manao aze rehe, le paliavo ze andinin-teny hampitombo ty fankasitraha’o, ty hatea’o, ty herim-po’o naho ty hafalea’o. Dineho naho fa avy eo ty fomba azo’o anoroagne aze. Matokisa rehe fa tena hankasitraha i Jesosy ze raha atao’o mba hahatsiarova’o aze amy ty vanim-potoa i Fahatsiarovagney.​—Apok. 2:19.