ข้ามไปยังเนื้อหา

ข้ามไปยังสารบัญ

การเพ่งดูโลก

การเพ่งดูโลก

การ​เพ่ง​ดู​โลก

พยาน​พระ​ยะโฮวา​เป็น​ที่​ยอม​รับ​อย่าง​ถูก​ต้อง​ตาม​กฎหมาย​ใน​เม็กซิโก

เมื่อ​วัน​ที่ 7 พฤษภาคม พยาน​พระ​ยะโฮวา​ได้​รับ​อนุญาต​ให้​มี​สถานภาพ​ถูก​ต้อง​ตาม​กฎหมาย​ฐานะ​เป็น​ศาสนา​หนึ่ง​ใน​เม็กซิโก​. ได้​มี​การ​มอบ​เอกสาร​รับรอง​การ​ยอม​รับ​นี้​ให้​พวก​เขา​ใน​วัน​ที่ 31 พฤษภาคม โดย​ปลัด​กระทรวง​มหาดไทย​ของ​รัฐบาล. ด้วย​เหตุ​นี้ เสรีภาพ​ทาง​ศาสนา​ใน​เม็กซิโก​นับ​ว่า​ก้าว​ไป​อีก​ขั้น​หนึ่ง. เมื่อ​วัน​ที่ 1 เมษายน 1989 พยาน​พระ​ยะโฮวา​สามารถ​อธิษฐาน​อย่าง​มี​อิสระ​เสรี​เป็น​ครั้ง​แรก ณ การ​ประชุม​ประจำ​ประชาคม​ของ​พวก​เขา และ​สามารถ​ใช้​คัมภีร์​ไบเบิล​ใน​งาน​เผยแพร่​ตาม​บ้าน​ได้. ปัจจุบัน​มี​พยาน​ฯ​มาก​กว่า 370,000 คน ใน​เม็กซิโก​. ปี​ที่​แล้ว​รัฐบาล​ของ​ประเทศ​เม็กซิโก​ได้​ปฏิรูป​กฎหมาย​ต่าง ๆ และ​เริ่ม​ให้​การ​ยอม​รับ​ตาม​กฎหมาย​แก่​องค์การ​ศาสนา​ใน​ประเทศ​นั้น.

ร้ายแรง​กว่า​โรค​ดำ​ตาย

“ใน​ยุโรป​ศตวรรษ​ที่ 14 โรค​ดำ​ตาย​ได้​คร่า​ชีวิต​ผู้​คน​ประมาณ 25 ล้าน​คน​หรือ​ทุก ๆ หนึ่ง​ใน​สี่​คน” ตาม​รายงาน​ของ​วารสาร อเมริกัน เฮลท์. “ข้อมูล​ใหม่​บ่ง​ชี้​ว่า หาก​ประชาชน​ยัง​คง​สูบ​บุหรี่​ต่อ​ไป​ใน​อัตรา​ที่​เป็น​อยู่​ปัจจุบัน บุหรี่​จะ​คร่า​ชีวิต​ผู้​คน​มาก​กว่า​จำนวน​นั้น 10 เท่า คือ​อย่าง​น้อย 250 ล้าน​คน​หรือ​ทุก ๆ หนึ่ง​ใน​ห้า​คน​ซึ่ง​เวลา​นี้​มี​ชีวิต​อยู่​ใน​ประเทศ​ที่​พัฒนา​แล้ว.” จาก​ข้อมูล​นี้​ซึ่ง​อาศัย​การ​ศึกษา​วิจัย​ขนาด​ใหญ่​ใน​ผู้​คน​กว่า​หนึ่ง​ล้าน​คน​แสดง​ว่า การ​สูบ​บุหรี่​เป็น​อันตราย​ถึง​ชีวิต​มาก​ยิ่ง​กว่า​ที่​เคย​คิด​กัน. “เรา​เคย​เชื่อ​กัน​ว่า ผู้​สูบ​บุหรี่​ประมาณ​หนึ่ง​ใน​สี่​คน​จะ​เสีย​ชีวิต​เนื่อง​จาก​นิสัย​การ​สูบ​บุหรี่​นั้น” ตาม​คำ​กล่าว​ของ ดร. ริชาร์ด พี​โต ศาสตราจารย์​ประจำ​มหาวิทยาลัย​ออก​ซ์​ฟอร์ด​ใน​อังกฤษ. “แต่​เวลา​นี้ เรา​ทราบ​ว่า​อย่าง​น้อย​หนึ่ง​ใน​สาม—และ​อาจ​จะ​ยิ่ง​กว่า​นั้น​มาก​นัก—ของ​ผู้​สูบ​บุหรี่​ทั้ง​หมด​เสีย​ชีวิต​เนื่อง​จาก​นิสัย​สูบ​บุหรี่. การ​สูบ​บุหรี่​มี​ผล​กระทบ​ต่อ​อัตรา​การ​ตาย​ของ​ประชาชาติ​มาก​ยิ่ง​กว่า​ปัจจัย​อื่น​ใด.” จาก​จำนวน 250 ล้าน​คน​ที่​คาด​ว่า​จะ​เสีย​ชีวิต​นั้น มาก​กว่า​ครึ่ง​จะ​อยู่​ใน​ช่วง​อายุ​ระหว่าง 35 ถึง 69 ปี ผู้​ซึ่ง​จะ​ทำ​ให้​ชีวิต​ของ​ตน​สั้น​ลง​โดย​เฉลี่ย 23 ปี​เนื่อง​จาก​การ​สูบ​บุหรี่.

ยืน​ตรง

หลัง​ของ​คุณ​จะ​เสีย​ถ้า​ยืน​หลัง​โกง. ตาม​รายงาน​ของ​หนังสือ​พิมพ์ อินเตอร์​แนชันแนล เฮรัลด์ ทริบูน บอก​ว่า ท่า​ยืน​ที่​ไม่​ถูก​ต้อง​สร้าง​แรง​กด​บน​หลัง​ส่วน​ล่าง​มาก​กว่า​การ​ยืน​ตรง 15 เท่า. การ​ยืน​หลัง​โกง​ยัง​ทำ​ให้​หายใจ​ได้​ไม่​ลึก และ​นั่น​หมาย​ความ​ว่า มี​ออกซิเจน​ไป​เลี้ยง​ร่าง​กาย​น้อย​กว่า. ท่า​ยืน​ที่​ไม่​ถูก​ต้อง​อาจ​ทำ​ให้​คุณ​หมด​เรี่ยว​แรง​ได้​ง่าย ทั้ง​ยัง​ทำ​ให้​เกิด​อาการ​ปวด​และ​เจ็บ​ได้ โดย​เฉพาะ​ที่​คอ​และ​หลัง. นอก​จาก​นั้น อาจ​จะ​ทำ​ให้​คุณ​ดู​แก่​ลง, อ้วน​ขึ้น และ​ดู​มี​ความ​มั่น​ใจ​น้อย​กว่า​การ​ยืน​ตรง. รายงาน​นั้น​กล่าว​ว่า ท่า​ยืน​ที่​ถูก​ต้อง​หมาย​ความ​ว่า ใบ​หู, ไหล่, กึ่งกลาง​สะโพก, สะบ้า​หัวเข่า และ​ตาตุ่ม​ของ​คุณ​ควร​อยู่​ใน​แนว​เดียว​กัน​เป็น​เส้น​ตั้ง​ฉาก. อย่าง​ไร​ก็​ตาม ไม่​ได้​หมาย​ถึง​ท่า​ยืน​ตรง​แบบ​ทหาร ที่​หัวเข่า​ชิด​และ​หน้า​เชิด​อก​แอ่น. ท่า​ยืน​แบบ​นี้​ทำ​ให้​สัน​หลัง​ตึง​เกิน​ไป. ผู้​เชี่ยวชาญ​กล่าว​ว่า ท่า​ยืน​ที่​ไม่​ถูก​ต้อง​มัก​เป็น​นิสัย​ที่​ไม่​ดี ซึ่ง​สามารถ​แก้ไข​ได้.

ดาว​เคราะห์​น้ำ

หาก​มี​การ​กระจาย​น้ำ​ให้​เสมอ​กัน​ทั่ว​พื้น​ผิว​โลก น้ำ​ของ​ดาว​เคราะห์​นี้​จะ​เกิด​เป็น​มหาสมุทร​โลก ซึ่ง​ลึก 2.5 กิโลเมตร ตาม​รายงาน​ของ​วารสาร พีเพิล & เดอะ แพลนเน็ต. ที่​จริง พื้น​ผิว​โลก​ทั้ง​หมด​สามารถ​บรรจุ​ใน​ท้อง​มหาสมุทร​แปซิฟิก โดย​ยัง​มี​ที่​ว่าง​เหลือ​อยู่​อีก​มาก. กระนั้น จาก​แหล่ง​น้ำ​อัน​กว้าง​ใหญ่​ทั้ง​หมด​ของ​โลก มี​เพียง 3 เปอร์เซ็นต์​ที่​เป็น​น้ำ​จืด. และ​มี​เพียง 1 เปอร์เซ็นต์​ของ​น้ำ​จืด​ใน​ดาว​เคราะห์​โลก​ที่​มนุษย์​นำ​มา​ใช้​ได้​อย่าง​สะดวก. ส่วน​ที่​เหลือ​ถูก​กัก​อยู่​ใน​สภาพ​ธาร​น้ำ​แข็ง​และ​พืด​น้ำ​แข็ง หรือ​ไม่​ก็​อยู่​ใต้​ดิน. ถึง​อย่าง​ไร 1 เปอร์เซ็นต์​นั้น​ก็​เพียง​พอ​ที่​จะ​ค้ำจุน​ประชากร​สอง​หรือ​สาม​เท่า​ของ​ประชากร​โลก​ใน​ปัจจุบัน. วารสาร​นั้น​ครวญ​ว่า “น่า​เสียดาย น้ำ​จืด​ไม่​ได้​มี​การ​แจก​จ่าย​อย่าง​ทั่ว​ถึง และ​ใช้​กัน​อย่าง​สิ้น​เปลือง​ทุก​หน​แห่ง.” ด้วย​เหตุ​นี้ พลโลก​สอง​พัน​ล้าน​คน​จึง​อาศัย​ใน​เขต​ที่​มี​การ​ขาด​แคลน​น้ำ​จน​ถึง​ขั้น​วิก​ฤต​ตาม​ประมาณ​การ​จาก​แหล่ง​หนึ่ง.

โสเภณี​เด็ก​กำลัง​ระบาด

“บรรดา​แพทย์, เจ้าหน้าที่​ตำรวจ และ​นัก​สังคม​สงเคราะห์ . . . กำลัง​รายงาน​ว่า มี​ความ​ต้องการ​โสเภณี​เด็ก​และ​โสเภณี​วัยรุ่น​มาก​ขึ้น เพราะ​ลูก​ค้า​เห็น​ว่า คน​พวก​นี้ ‘ปลอด​ภัย​กว่า’ และ​น่า​จะ​ปลอด​เชื้อ​เอดส์” ตาม​รายงาน​ของ​หนังสือ​พิมพ์ อินเตอร์​แนชันแนล เฮรัลด์ ทริบูน ใน​กรุง​ปารีส. ณ การ​ประชุม​ของ​ยูเนสโก (องค์การ​เพื่อ​การ​ศึกษา วิทยาศาสตร์ และ​วัฒนธรรม​แห่ง​สหประชาชาติ) เมื่อ​เร็ว ๆ นี้​เรื่อง “การ​ค้า​ประเวณี​และ​สิทธิ​มนุษยชน” ซึ่ง​จัด​ขึ้น​ที่​เมือง​บรัสเซลส์ ประเทศ​เบลเยียม ผู้​เชี่ยวชาญ​ยืน​ยัน​ว่า ลูก​ค้า​ยินดี​จ่าย​เงิน​เพิ่ม​มาก​ขึ้น​สำหรับ​เด็ก​ที่​ถือ​ว่า​เป็น​พรหมจารี. ขณะ​ที่​ยอม​รับ​ว่า การ​แพร่​ระบาด​ของ​โรค​เอดส์​ไป​ทั่ว​โลก​เป็น​ปัจจัย​สำคัญ​ประการ​หนึ่ง ผู้​เชี่ยวชาญ​ยัง​ชี้​ให้​เห็น​ด้วย​ว่า หลาย​แง่​มุม​ของ​อุตสาหกรรม​ค้า​ประเวณี​ซึ่ง​มี​ราย​ได้​งาม​นั้น “ทำ​ให้​การ​ซื้อ​ขาย​ประเวณี​เด็ก​อย่าง​เปิด​เผย​เป็น​เรื่อง​ธรรมดา และ​ทำ​ให้​ข้อ​ห้าม​ว่า​ด้วย​การ​แสวง​ประโยชน์​ทาง​เพศ​จาก​เด็ก​นั้นค่อย ๆ หมด​ความ​ขลัง​ไป.” การ​ศึกษา​วิจัย​ของ​ยูเนสโก​แสดง​ให้​เห็น​ว่า ปัญหา​นี้​แพร่​ระบาด​โดย​เฉพาะ​อย่าง​ยิ่ง​ใน​ประเทศ​เบนิน, บราซิล, โคลัมเบีย, ไทย และ​ฟิลิปปินส์. โสเภณี​หญิง​ที่​เป็น​คน​ไทย​ประมาณ 800,000 คน​จาก 2 ล้าน​คน​เป็น​เด็ก​และ​วัยรุ่น และ​กล่าว​กัน​ว่า เด็ก​ผู้​ชาย​กว่า 10,000 คน​อายุ​ตั้ง​แต่ 6 ถึง 14 ปี​ทำ​งาน​เป็น​โสเภณี​ใน​ประเทศ​ศรีลังกา.

ไม้​ปะทะ​พลาสติก

เมื่อ​หั่น​ไก่​หั่น​เนื้อ​สด เรา​อาจ​จะ​คิด​เดา​ว่า เขียง​พลาสติก​ถูก​สุขลักษณะ​กว่า​เขียง​ไม้. การ​ศึกษา​วิจัย​เมื่อ​เร็ว ๆ นี้​กลับ​พบ​ตรง​กัน​ข้าม. ตาม​จดหมาย​เหตุ​สวัสดิภาพ​เบิร์กลีย์ บอก​ว่า​นัก​จุลชีววิทยา​สอง​คน​ใน​มหาวิทยาลัย​วิสคอนซิน สหรัฐ​อเมริกา จงใจ​ทำ​ให้​เขียง​ไม้​และ​พลาสติก​เปื้อน​เชื้อ​แบคทีเรีย เช่น เชื้อ​แซลโมเนลลา ซึ่ง​ทำ​ให้​อาหาร​เป็น​พิษ. น่า​แปลก แบคทีเรีย​นั้น​เจริญ​เติบโต​บน​เขียง​พลาสติก ใน​ขณะ​ที่​เชื้อ​ดัง​กล่าว​ตาย​หรือ​ถูก​ทำ​ให้​ไร้​พิษสง​บน​เขียง​ไม้—บาง​กรณี​ภาย​ใน​เวลา​เพียง​สาม​นาที​เท่า​นั้น. เมื่อ​ทำ​ให้​มี​การ​ปน​เปื้อน​และ​เก็บ​ค้าง​คืน เขียง​ไม้​กลับ​ปลอด​เชื้อ​แบคทีเรีย​ใน​ตอน​เช้า ส่วน​เขียง​พลาสติก​มี​เชื้อ​แบคทีเรีย​มาก​มาย. ไม้​เก่า​มี​ประสิทธิภาพ​ยิ่ง​กว่า​ไม้​ใหม่​ใน​เรื่อง​นี้. พลาสติก​ยัง​ปรากฏ​ด้วย​ว่า ล้าง​ให้​สะอาด​ยาก​กว่า​ที่​คิด โดย​เฉพาะ​เมื่อ​พื้น​ผิว​มี​รอย​ขูด​ขีด. ไม่​ว่า​จะ​เป็น​เขียง​ประเภท​ใด การ​ล้าง​ด้วย​สบู่​และ​น้ำ​ร้อน​ภาย​หลัง​การ​หั่น​เนื้อ​เป็น​สิ่ง​สำคัญ​มาก.

เสีย​ชีวิต​ทุก​วัน

“ใน​แต่​ละ​วัน ผู้​หญิง​ใน​บราซิล​เสีย​ชีวิต​อย่าง​น้อย​สี่​คน​เนื่อง​จาก​โรค​แทรก​ซ้อน​จาก​การ​ทำ​แท้ง นั่น​คือ 1,460 คน​ต่อ​ปี” ตาม​รายงาน​ของ​หนังสือ​พิมพ์ โฟลยา ดี เอเซ. เปาโล ใน​บราซิล. หนังสือ​พิมพ์​นั้น​ยอม​รับ​ว่า นี้​เป็น​การ​กะ​ประมาณ​แบบ “มอง​ใน​แง่​ดี” และ​ตัว​เลข​ที่​แท้​จริง​อาจ​สูง​กว่า​ถึง​สาม​เท่า. หนังสือ​พิมพ์​นั้น​กล่าว​เสริม​ว่า “ตัว​เลข​โดย​เฉลี่ย​ใน​ลาติน​อเมริกา​น่า​ตกใจ​มาก​กว่า. สหประชาชาติ​ประมาณ​ว่า 50​เปอร์เซ็นต์​ของ​มารดา​ทั้ง​หมด​ที่​เสีย​ชีวิต​เป็น​ผล​จาก​การ​ทำ​แท้ง ซึ่ง​หมาย​ถึง​ผู้​หญิง 15,000 คน​เสีย​ชีวิต​ใน​แต่​ละ​ปี—เฉลี่ย​แล้ว มี​ผู้​หญิง​ลาติน​อเมริกัน​เสีย​ชีวิต 41 คน​ต่อ​วัน.”

สิทธิ​มนุษยชน​ไร้​ความ​หมาย

ศูนย์​เพื่อ​สิทธิ​มนุษยชน​แห่ง​สหประชาชาติ ใน​กรุง​เจนีวา ประเทศ​สวิตเซอร์แลนด์ กะ​ประมาณ​ว่า “ครึ่ง​หนึ่ง​ของ​มนุษยชาติ​ตก​เป็น​เหยื่อ​ของ​การ​ละเมิด​สิทธิ​มนุษยชน​อย่าง​ร้ายแรง” ตาม​รายงาน​ข่าว​ของ​หนังสือ​พิมพ์ ซืดดอยท์ชเช ไซทุง. ขอบข่าย​ของ​การ​ละเมิด​เหล่า​นี้​มี​ตั้ง​แต่ การ​ทรมาน, การ​ข่มขืน, และ​การ​ประหาร​ชีวิต​จน​ถึง​การ​บังคับ​ใช้​งาน​เยี่ยง​ทาส, ความ​หิว​โหย, และ​การ​ทำ​ร้าย​เด็ก​ทาง​เพศ. ศูนย์​ดัง​กล่าว​กะ​ประมาณ​ว่า เด็ก ๆ จำนวน 150 ถึง 200 ล้าน​คน​ใน 50 กว่า​ประเทศ ถูก​บีบคั้น​ให้​เป็น​ผู้​ใช้​แรงงาน. นอก​จาก​นั้น หลาย​ล้าน​คน​ยัง​ตก​เป็น​เหยื่อ​ของ​คติ​นิยม​เชื้อชาติ และ​การ​เป็น​ปฏิปักษ์​ต่อ​คน​ต่าง​ชาติ​อีก​ด้วย. “ใน​สภาพ​แวด​ล้อม​ที่​มี​ความ​ยาก​จน​ข้นแค้น​และ​ความ​ขาด​แคลน สิทธิ​มนุษยชน​ไร้​ความ​หมาย” มร. อิบราฮิม ฟอล หัวหน้า​ศูนย์​ได้​กล่าว. “เป็น​ความ​จริง เรา​ได้​ส่ง​มนุษย์​ไป​ยัง​ดวง​จันทร์ แต่​โลก​ที่​เรา​อาศัย​อยู่​นี้​ยัง​คง​มี​ปัญหา​ยุ่งยาก, เต็ม​ไป​ด้วย​อันตราย, และ​มัก​จะ​รุนแรง​ถึง​ชีวิต.”

อุบัติเหตุ​ที่​คอย​เวลา​จะ​เกิด

“ขบวน​มหันตภัย​ลอย​น้ำ​ที่​คอย​เวลา​จะ​เกิด” เป็น​ชื่อ​ที่​นัก​วิจารณ์​บาง​คน​เรียก​เรือ​บรรทุก​น้ำมัน​ของ​โลก ตาม​รายงาน​ของ​จดหมาย​เหตุ อินเตอร์​แนชันแนล เอนไวรอนเมนทัล อัพเดต. จดหมาย​เหตุ​นี้​อ้าง​ว่า “โลก​ยัง​คง​ใช้​เรือ​บรรทุก​น้ำมัน​นับ​ร้อย​ลำ​ที่​เก่า​แก่​สนิม​เขรอะ และ​ปราศจาก​การ​ดู​แล​ควบคุม ซึ่ง​มี​ลูกเรือ​ที่​ไม่​ได้​รับ​การ​อบรม​ดี​พอ ให้​ลำเลียง​เชื้อเพลิง​ที่​สำคัญ​ยิ่ง.” เป็น​ที่​คาด​หมาย​กัน​ว่า เรือ​บรรทุก​น้ำมัน​ขนาด​ใหญ่​มี​อายุ​ใช้​งาน​ประมาณ 15 ปี. แต่​เรือ​บรรทุก​น้ำมัน​ของ​โลก​ประมาณ 65 เปอร์เซ็นต์ อย่าง​น้อย ๆ ก็​มี​อายุ​เท่า​นี้​แล้ว. แม้​แต่​เจ้าหน้าที่​อุตสาหกรรม​น้ำมัน​บาง​คน​ยัง​ยอม​รับ​ว่า เรือ​บรรทุก​น้ำมัน​เก่า ๆ หลาย​ลำ​ควร​เลิก​ใช้​ได้​แล้ว. ดู​เหมือน​ว่า ไม่​มี​หน่วย​งาน​ใด​มี​อำนาจ​สั่ง​ปลด​ระวาง​เรือ​เหล่า​นี้​ได้. อย่าง​ไร​ก็​ตาม ปัญหา​อาจ​อยู่​ที่​วิธี​ดู​แล​เรือ​มาก​กว่า​จะ​เป็น​ที่​ตัว​เรือ​เอง. จดหมาย​เหตุ​นั้น​ยก​เอา​คำ​พูด​ของ​ผู้​เชี่ยวชาญ​ทาง​มลพิษ​จาก​น้ำมัน​ขึ้น​มา​กล่าว​ดัง​นี้: “อุบัติเหตุ​ที่​เกิด​กับ​เรือ​บรรทุก​น้ำมัน​ส่วน​ใหญ่​แล้ว​เกิด​จาก​ความ​ผิด​พลาด​ของ​มนุษย์.”

กลยุทธ์​ของ​เด็ก​ใน​การ​รับมือ​กับ​ปัญหา

อะไร​ทำ​ให้​เด็ก​บาง​คน​รับมือ​ได้​กับ​ความ​กดดัน​อัน​หนัก​หน่วง​ของ​ชีวิต​ปัจจุบัน? เพื่อ​พบ​คำ​ตอบ นัก​วิจัย​ประจำ​มหาวิทยาลัย​โลโยลา​แห่ง​ชิคาโก สหรัฐ​อเมริกา ทำ​การ​ศึกษา​เด็ก 400 คน​อายุ 9 ถึง 13 ปี​จาก​ภูมิหลัง​ที่​แตกต่าง​กัน. จาก​จำนวน​ประมาณ​ครึ่ง​หนึ่ง​ซึ่ง​จัด​การ​กับ​สถานการณ์​ที่​ยาก​ลำบาก​ได้​ดี​เป็น​ประจำ​นั้น นัก​วิจัย​พบ​ว่า มี​ลักษณะ​ร่วม​สาม​ประการ​ด้วย​กัน ตาม​รายงาน​ของ​วารสาร อเมริกัน เฮลท์. ลักษณะ​แรก เด็ก​เหล่า​นี้​ยินดี​ขอ​ความ​ช่วยเหลือ, ปรับ​ทุกข์ และ​แสวง​หา​การ​เกื้อ​หนุน​ทาง​อารมณ์​จาก​ผู้​ใหญ่—มัก​เป็น​บิดา​หรือ​มารดา แต่​ไม่​เสมอ​ไป. ประการ​ที่​สอง เด็ก​พวก​นี้​ค่อนข้าง​รับผิดชอบ​ต่อ​พฤติกรรม​ของ​ตน​เอง และ​พยายาม​ชัก​นำ​เพื่อน ๆ ให้​หลีก​เลี่ยง​อันตราย. ประการ​ที่​สาม พวก​เขา​หา​เวลา​ที่​จะ​อยู่​เงียบ ๆ หรือ​มี​นันทนาการ​เพื่อ​ผ่อน​คลาย​ความ​ตึงเครียด. ใน​ทาง​ตรง​กัน​ข้าม นัก​วิจัย​พบ​ว่า แนว​โน้ม​สาม​อย่าง​ที่​บั่น​ทอน​ความ​สามารถ​เอา​ชนะ​ปัญหา​ของ​เด็ก คือ การ​หัน​ไป​ใช้​ความ​ก้าวร้าว, พฤติกรรม​ที่​ทำลาย​ตน​เอง เช่น การ​ใช้​ยา​ใน​ทาง​ผิด, และ​การ​หนี​ปัญหา​แทน​ที่​จะ​จัด​การ​กับ​ปัญหา.