ข้ามไปยังเนื้อหา

ข้ามไปยังสารบัญ

รับมือกับข้อท้าทายของการเป็นแม่

รับมือกับข้อท้าทายของการเป็นแม่

รับมือ​กับ​ข้อ​ท้าทาย​ของ​การ​เป็น​แม่

เนื่อง​จาก​เด็ก​เป็น​ตัว​แทน​ของ​คน​รุ่น​ต่อ ๆ ไป ดัง​นั้น ผู้​หญิง​ที่​อบรม​สั่ง​สอน​พวก​เขา กล่าว​คือ​แม่​ของ​พวก​เขา ก็​สม​ควร​ได้​รับ​ความ​เคารพ​นับถือ, การ​ให้​เกียรติ, และ​ความ​ช่วยเหลือ. แม้​ว่า​สังคม​สมัย​ใหม่​จะ​มี​ความ​คิด​ต่าง ๆ กัน​เกี่ยว​กับ​การ​เป็น​แม่ แต่​คัมภีร์​ไบเบิล​ก็​ยืน​ยัน​ว่า​บุตร​เป็น​พระ​พร​จาก​พระเจ้า​และ​อาจ​เป็น​บ่อ​เกิด​แห่ง​ความ​สุข​สำหรับ​บิดา​มารดา. (บทเพลง​สรรเสริญ 127:3-5) กระนั้น พระ​คัมภีร์​ไม่​ได้​มอง​ข้าม​ความ​เป็น​จริง​ของ​การ​เป็น​แม่. คัมภีร์​ไบเบิล​บันทึก​ข้อ​ท้าทาย​หลาย​อย่าง​ใน​ชีวิต​ของ​ผู้​เป็น​แม่.

การ​ตัดสิน​ใจ​ของ​บิดา​มารดา​เกี่ยว​กับ​วิธี​ดู​แล​บุตร​จะ​ส่ง​ผล​กระทบ​อย่าง​ลึกซึ้ง​และ​ถาวร​ต่อ​ชีวิต​และ​บุคลิก​ของ​บุตร. การ​ตัดสิน​ใจ​เหล่า​นี้​อาจ​ทำ​ให้​รูป​แบบ​ชีวิต​ของ​บิดา​มารดา​เปลี่ยน​ไป​อย่าง​มาก ดัง​นั้น การ​ตัดสิน​ใจ​เหล่า​นี้​จึง​ต้อง​ทำ​ด้วย​ความ​รอบคอบ. การ​ตัดสิน​ใจ​เหล่า​นี้​รวม​ถึง​คำ​ถาม​ต่าง ๆ เช่น แม่​ควร​ออก​ไป​ทำ​งาน​นอก​บ้าน​ไหม? ถ้า​ควร ควร​ทำ​มาก​เพียง​ไร? ใคร​จะ​ดู​แล​เด็ก​ตอน​ที่​แม่​ไป​ทำ​งาน? ใน​ที่​สุด​แล้ว บิดา​มารดา​ต้อง​ทำ​ใน​สิ่ง​ที่​ตน​เชื่อ​ว่า​ดี​ที่​สุด​สำหรับ​บุตร​และ​ถูก​ต้อง​ต่อ​พระ​พักตร์​พระเจ้า​ด้วย.

อย่าง​ไร​ก็​ตาม ผู้​เป็น​แม่​ไม่​จำเป็น​ต้อง​รู้สึก​ว่า​ตน​กำลัง​พยายาม​จะ​ตัดสิน​ใจ​อย่าง​สุขุม​โดย​ลำพัง. พวก​เธอ​อาจ​ได้​รับ​การ​ปลอบโยน​อย่าง​มาก​จาก​ข้อ​ความ​ใน​ยะซายา 40:11 ซึ่ง​บ่ง​ชี้​ว่า​พระเจ้า​สน​พระทัย​เป็น​พิเศษ​ต่อ​ความ​จำเป็น​ของ​แม่​ลูก​อ่อน ซึ่ง​พระองค์​จะ​ดู​แล “ด้วย​พระทัย​เอ็นดู.” พระเจ้า​ทรง​สำแดง​ความ​สน​พระทัย​อย่าง​ยิ่ง​นั้น​โดย​ประทาน​คำ​แนะ​นำ​หลาย​ข้อ​ไว้​ใน​คัมภีร์​ไบเบิล​ซึ่ง​ทำ​ให้​การ​เป็น​แม่​เป็น​สิ่ง​ที่​น่า​ชื่นชม​และ​ประสบ​ผล​สำเร็จ.

จง​มี​เหตุ​ผล: คริสเตียน​ควร​มี​ชื่อเสียง​ใน​เรื่อง​การ​มี​เหตุ​ผล. (ฟิลิปปอย 4:5) แจเนต เพนลีย์ ผู้​เป็น​นัก​เขียน​และ​เป็น​แม่ ได้​เรียน​รู้​คุณค่า​ของ​หลักการ​ข้อ​นี้. เธอ​กล่าว​ว่า “ดิฉัน​เริ่ม​เป็น​แม่​ด้วย​ความ​คาด​หวัง​สูง​สุด. ดิฉัน​ต้องการ​เป็น​แม่​ที่​ดี​ที่​สุด​เท่า​ที่​เคย​มี​มา. ดิฉัน​อ่าน​หนังสือ​ทุก​เล่ม​และ​ฟัง​ผู้​เชี่ยวชาญ​ทุก​คน. แต่​แทน​ที่​จะ​รู้สึก​ประสบ​ความ​สำเร็จ​และ​มี​สมรรถนะ ดิฉัน​กลับ​รู้สึก​ขาด​ความ​สามารถ​และ​รู้สึก​เครียด.” เธอ​ชี้​แจง​ว่า “การ​พยายาม​ทำ​ตาม​ความ​คาด​หมาย​ของ​คน​อื่น​และ​ตาม​มาตรฐาน ‘ใน​อุดมคติ’ บาง​อย่าง​ทำ​ให้​ละเหี่ย​ใจ​และ​ก่อ​ให้​เกิด​ความ​กังวล​และ​ความ​รู้สึก​ผิด.”

ทำ​ให้​เรียบ​ง่าย: วารสาร​นิวส์วีก เขียน​ว่า “สิ่ง​ที่​ครอบครัว​ทั้ง​หลาย​อาจ​สูญ​เสีย​ไป​กับ​รูป​แบบ​ชีวิต​ที่​เร่ง​รีบ​นี้ คือ​ประสบการณ์​ที่​สำคัญ​ใน​วัย​เด็ก​และ​ความ​ยินดี​ใน​ชีวิต​ครอบครัว.” นั่น​คือ​สาเหตุ​ที่​ผู้​เป็น​แม่​หลาย​คน​ปรารถนา​จะ​มี​ชีวิต​ที่​เรียบ​ง่าย​ขึ้น. คุณ​จะ​ทำ​เช่น​นี้​ได้​อย่าง​ไร? ประการ​แรก กำหนด​สิ่ง​ที่​สำคัญ​ก่อน​หลัง เอา​ใจ​ใส่ “สิ่ง​ที่​สำคัญ​กว่า” รวม​ทั้ง​ให้​เวลา​และ​การ​เอา​ใจ​ใส่​ดู​แล​เป็น​ส่วน​ตัว​ตาม​ความ​ต้องการ​ของ​ลูก. (ฟิลิปปอย 1:10, 11, ล.ม.) ประการ​ที่​สอง วิเคราะห์​รูป​แบบ​ชีวิต​ของ​คุณ. คุณ​อาจ​ต้อง​งด​เว้น​กิจกรรม​และ​สมบัติ​บาง​อย่าง​ซึ่ง​ไม่​จำเป็น​จริง ๆ.

อะไร​เป็น​สิ่ง​ที่​สำคัญ​ที่​สุด​ใน​ชีวิต​ของ​คุณ? การ​มี​ทุก​สิ่ง​ทุก​อย่าง​เดี๋ยว​นี้​ไหม หรือ​คุณ​จะ​เลื่อน​เป้าหมาย​บาง​อย่าง​ออก​ไป​ก่อน​ขณะ​ที่​มุ่ง​ทำ​สิ่ง​อื่น? แคโรลีน คุณ​แม่​ที่​มี​เงิน​ทอง​จำกัด​คน​หนึ่ง เล่า​ถึง​วิธี​ที่​เธอ​รับมือ​กับ​สภาพการณ์​ของ​เธอ​ดัง​นี้: “ดิฉัน​พยายาม​ทำ​ให้​สิ่ง​ต่าง ๆ เรียบ​ง่าย​และ​ลด​ค่า​ใช้​จ่าย.” กลอเรีย คุณ​แม่​ลูก​สาม เล่า​ว่า “เรา​ไม่​มี​เงิน​ซื้อ​เสื้อ​ผ้า​ยี่ห้อ​แพง ๆ แต่​ดิฉัน​เย็บ​เสื้อ​ผ้า​ให้​ลูก ๆ ใส่ และ​บอก​พวก​เขา​ว่า​นี่​เป็น​เสื้อ​ผ้า​ที่​พิเศษ​เพราะ​ไม่​มี​ใคร​เหมือน.”

พระ​คำ​ของ​พระเจ้า​กล่าว​ว่า บุคคล​ที่ “สงวน​ความ​เข้าใจ​ไว้​จะ​ได้​พบ​ปะ​ความ​ดี.” (สุภาษิต 19:8) จำเป็น​ต้อง​มี​การ​หยั่ง​เห็น​เข้าใจ​เพื่อ​ตรวจ​สอบ​รายการ​กิจกรรม​ยาม​ว่าง​ที่​ไม่​รู้​จบ​สิ้น, สิ่ง​ของ​เครื่อง​ใช้​ต่าง ๆ, และ​ความ​นิยม​ตาม​ยุค​สมัย​ซึ่ง​รุม​ล้อม​แม่​และ​ลูก. จูดิท แม่​จาก​แอฟริกา​ใต้​กล่าว​ว่า “เรา​ถูก​รุก​เร้า​อยู่​เนือง ๆ ด้วย​ผลิตภัณฑ์​ใหม่, เทคโนโลยี​ที่​ดี​กว่า, และ​การ​บริการ​มาก​ขึ้น!” แองเกลา แม่​ลูก​สี่​ซึ่ง​อยู่​ใน​เยอรมนี รับมือ​กับ​ข้อ​ท้าทาย​ดัง​กล่าว​โดย​วิธี​นี้: “คุณ​ต้อง​พิจารณา​ว่า​อะไร​เป็น​สิ่ง​สำคัญ​และ​เป็น​ประโยชน์​สำหรับ​คุณ และ​ช่วย​ลูก​ของ​คุณ​ให้​พิจารณา​เรื่อง​นี้​ด้วย.”

ทำ​การ​เปลี่ยน​แปลง​ที่​ทำ​ได้: คัมภีร์​ไบเบิล​เตือน​สติ​ว่า “จง​ใช้​สามัญสำนึก​และ​วิจารณญาณ​ที่​ดี.” (สุภาษิต 3:21, คอนเทมโพรารี อิงลิช เวอร์ชัน) ถ้า​ปัจจุบัน​คุณ​ทำ​งาน​นอก​บ้าน ครอบครัว​ของ​คุณ​จะ​อยู่​ได้​ไหม​ถ้า​อาศัย​ราย​ได้​ของ​สามี​คุณ​เพียง​คน​เดียว? เพื่อ​ช่วย​ตอบ​คำ​ถาม​นี้ ให้​ตรวจ​สอบ​ว่า​ราย​ได้​สุทธิ​ที่​คุณ​นำ​เข้า​มา​ใน​ครอบครัว​จริง ๆ นั้น​มี​เท่า​ไร​หลัง​จาก​หัก​ภาษี, ค่า​จ้าง​เลี้ยง​ลูก, ค่า​เดิน​ทาง, ค่า​เสื้อ​ผ้า, ค่า​รับประทาน​อาหาร​นอก​บ้าน, และ​ค่า​ใช้​จ่าย​อื่น ๆ. นอก​จาก​นั้น ราย​ได้​ของ​สามี​คุณ​อาจ​ถูก​คิด​ภาษี​ใน​อัตรา​ที่​สูง​ขึ้น​ถ้า​ราย​ได้​ของ​คุณ​สอง​คน​รวม​กัน​อยู่​ใน​เกณฑ์​ราย​ได้​ที่​สูง​กว่า. คุณ​อาจ​ประหลาด​ใจ​ที่​มี​เงิน​เหลือ​น้อย​เพียง​ไร.

บาง​คน​ทำ​งาน​ที่​ใช้​เวลา​น้อย​ลง​หรือ​ทำ​งาน​ใกล้​บ้าน​มาก​ขึ้น ซึ่ง​อาจ​ทำ​ให้​ได้​เงิน​น้อย​ลง แต่​มี​เวลา​อยู่​กับ​ลูก​มาก​ขึ้น. ถ้า​คุณ​ตัดสิน​ใจ​จะ​ออก​จาก​งาน​และ​ถ้า​งาน​ของ​คุณ​มี​ความ​สำคัญ​ต่อ​คุณ​เนื่อง​จาก​ทำ​ให้​รู้สึก​ว่า​ตัว​คุณ​มี​ค่า​และ​รู้สึก​ประสบ​ความ​สำเร็จ ก็​ขอ​ให้​ลอง​คิด​ว่า​คุณ​จะ​รักษา​ความ​รู้สึก​ซึ่ง​มี​ความ​สำคัญ​เหล่า​นี้​ได้​อย่าง​ไร​ขณะ​อยู่​ที่​บ้าน.

ขอ​ความ​ช่วยเหลือ: พระ​คำ​ของ​พระเจ้า​แสดง​ให้​เห็น​ครั้ง​แล้ว​ครั้ง​เล่า​ว่า “คำ​ทูล​ร้อง​ทุกข์” นั้น​ได้​ผล. (เอ็กโซโด 2:23, 24; บทเพลง​สรรเสริญ 34:15) การ​ขอ​ความ​ช่วยเหลือ​จาก​ผู้​เป็น​แม่​น่า​จะ​กระตุ้น​ให้​สามี​ช่วย. ด้วย​ความ​ร่วม​มือ​จาก​เขา คุณ​อาจ​ตั้ง​ระบบ​การ​แบ่ง​งาน​บ้าน​เพื่อ​คุณ​จะ​มี​เวลา​ทำ​สิ่ง​ต่าง ๆ ตาม​เป้าหมาย​ที่​วาง​ไว้​ด้วย​กัน เช่น การ​มี​เวลา​กับ​ลูก ๆ. ถ้า​เป็น​ไป​ได้ ผู้​เป็น​แม่​ควร​ขอ​ความ​ช่วยเหลือ​จาก​หลาย​คน รวม​ทั้ง​คน​ใน​ครอบครัว และ​เพื่อน​ที่​ไว้​ใจ​ได้ ซึ่ง​มี​ความ​สนใจ​และ​เป้าหมาย​อย่าง​เดียว​กับ​เธอ.

แม่​หลาย​คน​อาจ​ได้​รับ​ความ​ช่วยเหลือ​ที่​มี​ค่า​จาก​ประชาคม​คริสเตียน​ของ​เพื่อน​ร่วม​ความ​เชื่อ​ใน​ท้องถิ่น. มาเรีย คุณ​แม่​ลูก​สาม ตระหนัก​ว่า “การ​ใกล้​ชิด​กับ​ประชาคม” เป็น​วิธี​หนึ่ง​ที่ “พระเจ้า​ทรง​แสดง​ความ​รัก​ต่อ​เรา​และ​แสดง​ให้​เรา​เห็น​ว่า​พระองค์​ทรง​ห่วงใย​เรา.”

พักผ่อน​ให้​เพียง​พอ: แม้​แต่​พระ​เยซู​ผู้​เป็น​มนุษย์​สมบูรณ์​ที่​มี​พละกำลัง​มาก​มาย ก็​ยัง​ชวน​สาวก​ของ​พระองค์​ให้​ไป “หา​ที่​สงัด​หยุด​พัก​หาย​เหนื่อย​สัก​หน่อย​หนึ่ง.” (มาระโก 6:30-32) ความ​สำเร็จ​ใน​ฐานะ​แม่​ขึ้น​อยู่​กับ​ความ​สามารถ​ของ​คุณ​ใน​การ​รักษา​ความ​สมดุล​ตลอด​เวลา​ที่​มี​ปัญหา. เป็น​ความ​จริง​ที่​ว่า​ลูก​ต้องการ​คุณ แต่​พวก​เขา​ก็​ต้องการ​เห็น​คุณ​มี​ความ​สุข​และ​อิ่ม​ใจ​ด้วย. คุณ​จำ​ต้อง​มี​การ​พักผ่อน​ที่​พอ​เหมาะ.

แองเกลา ซึ่ง​อ้าง​ถึง​ข้าง​ต้น ได้​วาง​แผน​สำหรับ​การ​พักผ่อน​ดัง​นี้: “ดิฉัน​จัด​เวลา​ที่​สงบ​เงียบ​ไว้​ใน​ตอน​เช้า. ดิฉัน​มี​เวลา​สำหรับ​ตัว​เอง​อย่าง​น้อย​ครึ่ง​ชั่วโมง. และ​ใน​ตอน​เย็น ๆ หนึ่ง​หรือ​สอง​วัน​ต่อ​สัปดาห์ ดิฉัน​กับ​สามี​จะ​ให้​ลูก ๆ ไป​อยู่​ที่​ใด​ที่​หนึ่ง​ใน​บ้าน​และ​ทำ​อะไร​เงียบ ๆ. โดย​วิธี​นี้​เรา​จึง​มี​เวลา​สำหรับ​ตัว​เอง​สัก​ชั่วโมง​หนึ่ง.”

จัด​ให้​สิ่ง​ฝ่าย​วิญญาณ​สำคัญ​เป็น​อันดับ​แรก: มี​การ​สังเกต​ว่า ข้อ​ท้าทาย​ของ​การ​เป็น​แม่​ยิ่ง​มี​เพิ่ม​ขึ้น​เมื่อ​ขาด​เป้าหมาย​และ​ขาด​การ​จัด​ลำดับ​ความ​สำคัญ. ครอบครัว​คริสเตียน​มี​ความ​สุข​เมื่อ​พวก​เขา​ร่วม​มือ​กัน​เพื่อ​จัด​ให้​พระทัย​ประสงค์​ของ​พระเจ้า​เป็น​อันดับ​แรก​ใน​ชีวิต​ของ​พวก​เขา. อัครสาวก​เปาโล​เขียน​ว่า “ความ​เลื่อมใส​ใน​พระเจ้า​มี​ประโยชน์​ทุก​ทาง เพราะ​อำนวย​ประโยชน์​แก่​ชีวิต​ใน​ปัจจุบัน​และ​ชีวิต​อนาคต​ด้วย.” (1 ติโมเธียว 4:8, ล.ม.) ครอบครัว​ที่​ดำเนิน​ชีวิต​ด้วย​ความ​เลื่อมใส​ใน​พระเจ้า​และ​ติด​ตาม​การ​ชี้​นำ​ของ​พระเจ้า​ดัง​ที่​บันทึก​ไว้​ใน​คัมภีร์​ไบเบิล​จะ​พบ​ความ​สุข. แม้​ว่า​จะ​มี​เพียง​คน​เดียว​ใน​ครอบครัว​ที่​ใช้​หลักการ​ของ​คัมภีร์​ไบเบิล ก็​ยัง​ดี​กว่า​ไม่​มี​ใคร​เลย.

อะเดล แม่​ที่​เป็น​คริสเตียน​คน​หนึ่ง​ซึ่ง​ทำ​งาน​อาชีพ​เต็ม​เวลา เห็น​ผล​ประโยชน์​ของ​การ​ใฝ่​ใจ​ใน​สิ่ง​ฝ่าย​วิญญาณ. เธอ​กล่าว​ว่า “เรา​มี​คำ​แนะ​นำ​และ​ความ​รู้​มาก​มาย​ใน​สรรพหนังสือ​ที่​อาศัย​คัมภีร์​ไบเบิล​เป็น​หลัก​ซึ่ง​สอน​เรา​ว่า​ลูก​ของ​เรา​กำลัง​เผชิญ​กับ​อะไร​และ​เรา​จะ​ช่วย​พวก​เขา​ได้​อย่าง​ไร. การ​เห็น​ลูก​ของ​คุณ​ตอบรับ​สิ่ง​ที่​คุณ​เลี้ยง​ดู​เขา​ทาง​ฝ่าย​วิญญาณ​ทำ​ให้​รู้สึก​ว่า​คุ้มค่า. เมื่อ​คุณ​เห็น​ความ​ก้าว​หน้า​เล็ก ๆ น้อย ๆ ใน​ความ​ประพฤติ​และ​วิธี​หา​เหตุ​ผล​ของ​พวก​เขา คุณ​ก็​ตระหนัก​ว่า​พวก​เขา​กำลัง​ตอบรับ​และ​ความ​พยายาม​ของ​คุณ​ก็​เกิด​ผล.” *

ถูก​แล้ว เป็น​ไป​ได้​ที่​จะ​ฟันฝ่า​อุปสรรค​ของ​การ​เป็น​แม่​ที่​เปรียบ​เหมือน​การ​วิ่ง​ข้าม​รั้ว​ได้​สำเร็จ. พระเจ้า​เอง​ทรง​ประทาน​คำ​รับรอง​ซึ่ง​หนุน​ใจ​ที่​ว่า ความ​พยายาม​ของ​แม่​ที่​ขยัน​ขันแข็ง​และ​เสีย​สละ​ซึ่ง​วางใจ​ใน​พระองค์​จะ​ไม่​เปล่า​ประโยชน์. แม่​ที่​ปลูกฝัง​สัมพันธภาพ​เป็น​ส่วน​ตัว​กับ​พระองค์​อาจ​ได้​รับ​การ​ปลอบโยน​จาก​คำ​สัญญา​ของ​พระองค์​ที่​ว่า พระองค์​จะ​ทรง “ประทาน​แรง​แก่​ผู้​ที่​อิดโรย.”—ยะซายา 40:29.

[เชิงอรรถ]

^ วรรค 16 พยาน​พระ​ยะโฮวา​ได้​จัด​พิมพ์​หนังสือ​ซึ่ง​อาศัย​คัมภีร์​ไบเบิล​เป็น​หลัก​ที่​มี​จุด​ประสงค์​เพื่อ​ฝึก​สอน​เด็ก​หลาย​เล่ม อย่าง​เช่น หนังสือ​ของ​ฉัน​เกี่ยว​ด้วย​เรื่อง​ราว​ใน​พระ​คัมภีร์​ไบเบิ้ล, คำ​ถาม​ที่​หนุ่ม​สาว​ถาม—คำ​ตอบ​ที่​ได้​ผล, และ​เคล็ดลับ​สำหรับ​ความ​สุข​ใน​ครอบครัว.

[กรอบ​หน้า 10]

อิทธิพล​ของ​แม่

ใน​ฐานะ​ที่​เป็น​แม่ บาง​ครั้ง​คุณ​อาจ​สงสัย​ว่า​คุณ​มี​ผล​กระทบ​ขนาด​ไหน​ต่อ​ชีวิต​ลูก. บาง​ที อิทธิพล​ของ​เพื่อน, ครู, ความ​บันเทิง, วิดีโอ​เกม, และ​ดนตรี​อาจ​ดู​มี​น้ำหนัก​มาก​กว่า​อิทธิพล​ของ​คุณ.

ขอ​พิจารณา​ตัว​อย่าง​ของ​โยเคเบ็ด มารดา​ของ​โมเซ. นาง​อยู่​ใน​สมัย​ที่​ยาก​ลำบาก​มาก​และ​มี​สิทธิ​น้อย​มาก​ใน​ตัว​บุตร​ชาย​ของ​นาง. กระนั้น นาง​ใช้​โอกาส​ที่​มี​เพื่อ​อบรม​สั่ง​สอน​เขา. ตอน​แรก นาง​แสดง​ความ​เชื่อ​ที่​กล้า​หาญ​โดย​ไม่​ยอม​ปล่อย​ให้​โมเซ​ถูก​ฆ่า. พระเจ้า​ทรง​ประทาน​บำเหน็จ​แก่​ความ​เชื่อ​ของ​นาง​โดย​ไม่​เพียง​แต่​รักษา​ชีวิต​ของ​เด็ก​น้อย​ไว้ แต่​ยัง​จัด​เตรียม​ให้​โยเคเบ็ด​ได้​เป็น​แม่​นม​และ​มารดา​ของ​โมเซ​ด้วย.—เอ็กโซโด 1:15, 16; 2:1-10.

เห็น​ได้​ชัด​ว่า​โยเคเบ็ด​มี​อิทธิพล​ต่อ​บุคลิกภาพ​ของ​บุตร. ข้อ​เท็จ​จริง​ที่​ว่า โมเซ​ซึ่ง​โต​เป็น​ผู้​ใหญ่​แล้ว​รู้สึก​ผูก​พัน​กับ​ชาว​ฮีบรู​และ​พระเจ้า​ของ​พวก​เขา​ทั้ง ๆ ที่​ท่าน​มี​ความ​เกี่ยว​ดอง​กับ​ราชวงศ์​อียิปต์ ให้​หลักฐาน​แสดง​ถึง​อิทธิพล​ของ​บิดา​มารดา​ระหว่าง​ที่​ท่าน​อยู่​ใน​วัย​เยาว์.—เฮ็บราย 11:24-26.

ใน​ฐานะ​ที่​เป็น​แม่ คุณ​คง​มี​โอกาส​อบรม​สั่ง​สอน​ลูก​มาก​กว่า​โยเคเบ็ด. คุณ​ใช้​ประโยชน์​จาก​ช่วง​สั้น ๆ ไม่​กี่​ปี​ที่​ลูก​ของ​คุณ​เป็น​เด็ก​เพื่อ​ให้​การ​สั่ง​สอน​ตาม​แนว​ทาง​ของ​พระเจ้า​ซึ่ง​จะ​ยั่งยืน​ถาวร​ไหม? หรือ​คุณ​ปล่อย​ให้​วัฒนธรรม​ที่​มี​อยู่​ทั่ว​ไป​มี​ผล​กระทบ​อย่าง​เด่น​ชัด​ต่อ​พัฒนาการ​ของ​ลูก?

[ภาพ​หน้า 10]

ให้​คน​อื่น​ช่วย​ทำ​งาน​บ้าน, กัน​เวลา​ส่วน​ตัว​ไว้, และ​ให้​สิ่ง​ฝ่าย​วิญญาณ​มา​เป็น​อันดับ​แรก