ข้ามไปยังเนื้อหา

ข้ามไปยังสารบัญ

ตัวก่อกวนที่ทำให้น้ำบริสุทธิ์

ตัวก่อกวนที่ทำให้น้ำบริสุทธิ์

ตัว​ก่อกวน​ที่​ทำ​ให้​น้ำ​บริสุทธิ์

ช่วง​กลาง​ทศวรรษ​ปี 1980 หอย​ขนาด​เท่า​เล็บ​นิ้ว​หัวแม่มือ​ที่​เรียก​กัน​ว่า หอย​มัสเซิล​ม้าลาย ถูก​นำ​มา​ที่​ทะเลสาบ​เกรตเลก​ของ​อเมริกา​เหนือ​แบบ​ไม่​ได้​ตั้งใจ โดย​ติด​มา​กับ​น้ำ​ถ่วง​ท้อง​เรือ​สินค้า​ที่​มา​จาก​ยุโรป. วารสาร​ข่าว​แมกเคลนส์ แห่ง​แคนาดา​รายงาน​ว่า หอย​ชนิด​นี้ “กลาย​เป็น​ตัว​อย่าง​สำคัญ​ของ​สัตว์​น้ำ​ที่​รุกราน.” เพราะ​เหตุ​ใด?

หอย​ตัว​เมีย​ตัว​เดียว​ออก​ไข่​ได้​ปี​ละ 500,000 ฟอง. ยิ่ง​กว่า​นั้น หอย​มัสเซิล​เหล่า​นี้​เกาะ​ติด​กัน​เป็น​กระจุก​บน​พื้น​ผิว​ใด​ก็​ตาม​ที่​แข็ง. พื้น​ที่​หนึ่ง​ตาราง​เมตร​อาจ​มี​หอย​มัสเซิล​เกาะ​อยู่​มาก​ถึง 700,000 ตัว. ผล​ก็​คือ มัน​ทำ​ให้​ท่อ​สูบ​น้ำ​ของ​โรง​บำบัด​น้ำ​เสีย​และ​โรง​ไฟฟ้า​อุดตัน. มัน​ยัง​ก่อ​ปัญหา​ที่​ทำ​ให้​เจ้าของ​เรือ​และ​ท่า​เรือ​ต้อง​เสีย​ค่า​ใช้​จ่าย​สูง​อีก​ด้วย.

กระนั้น เจ้า​สัตว์​ที่​ถูก​ตำหนิ​อย่าง​มาก​นี้​ก็​มี​ข้อ​ดี. อีก​ไม่​นาน​อาจ​มี​การ​ใช้​หอย​มัสเซิล​ม้าลาย​เพื่อ​ปก​ป้อง​สุขภาพ​ของ​เรา. นัก​วิทยาศาสตร์​ด้าน​สิ่ง​แวด​ล้อม ซึ่ง​ได้​ศึกษา​มา​นาน​เกี่ยว​กับ​รูป​แบบ​และ​การ​ทำ​งาน​ของ​หอย​ชนิด​นี้ ค้น​พบ​ว่า​หอย​มัสเซิล​ม้าลาย​ยัง​เป็น​ตัว​กรอง​น้ำ​ที่​ทนทาน​มาก. แทดดีอัส เค. กราชิก นัก​ปรสิต​วิทยา​แห่ง​มหาวิทยาลัย​จอนส์ ฮอปกินส์ ใน​บัลติมอร์ และ​อีฟ เดอ ลาฟงเตน นัก​วิทยาศาสตร์​ด้าน​การ​วิจัย​แห่ง​องค์การ​สิ่ง​แวด​ล้อม​แคนาดา​ใน​มอนทรีออล ได้​ร่วม​มือ​กัน​ศึกษา​วิจัย​หอย​ชนิด​นี้. วารสาร​แมกเคลนส์ รายงาน​ว่า หอย​มัสเซิล​ม้าลาย​สามารถ​ย่อย “อนุภาค​แขวน​ลอย​ทุก​ชนิด ตั้ง​แต่​ไทรบิวทิลทิน (tributyltin) ส่วน​ผสม​ที่​เป็น​พิษ​ของ​สี​ทา​เรือ ไป​จน​ถึง​ปรสิต​คริปโทสโบรีเดียม (Cryptosporidium) ซึ่ง​ทำ​ให้​ถึง​ตาย รวม​ทั้ง​แบคทีเรีย​อี. โคลี ด้วย.”

ปรสิต​คริปโทสโบรีเดียม มี​ขนาด​เท่า​กับ​เซลล์​เม็ด​เลือด​แดง​ของ​มนุษย์ และ​ขจัด​ออก​จาก​น้ำ​ดื่ม​ได้​ยาก. มัน​ทน​ต่อ​น้ำ​ยา​ฆ่า​เชื้อ​แบบ​ที่​ใช้​กัน​อยู่​ทั่ว​ไป อย่าง​เช่น คลอรีน​และ​โอโซน. อย่าง​ไร​ก็​ตาม วารสาร​แมกเคลนส์ กล่าว​ว่า “หอย​มัสเซิล​ม้าลาย​สามารถ​กรอง​อนุภาค​ที่​เล็ก​ขนาด​นั้น​ได้​สบาย ๆ.” ที่​จริง นัก​วิจัย​กล่าว​ว่า “ระหว่าง​ฤดู​ร้อน หอย​ที่​โต​เต็ม​วัย​แต่​ละ​ตัว​สามารถ​กรอง​น้ำ​ได้​วัน​ละ​หนึ่ง​ลิตร พร้อม​กับ​ขจัด​สาหร่าย, อนุภาค​แร่​ธาตุ, สาร​ก่อ​มลพิษ รวม​ทั้ง​เชื้อ​โรค​และ​แบคทีเรีย​ที่​เป็น​อันตราย​ต่อ​ชีวิต.” พวก​เขา​กะ​ประมาณ​ว่า​กระจุก​หอย​ขนาด​พื้น​ที่​หนึ่ง​ตาราง​เมตร​สามารถ​ย่อย​ปรสิต​เหล่า​นั้น​ได้​ถึง 13,000,000 ตัว​ใน​เวลา​ราว ๆ สอง​ชั่วโมง.

จริง​ที​เดียว สิ่ง​ที่​วิทยาศาสตร์​ได้​เรียน​รู้​เกี่ยว​กับ​ความ​สามารถ​ใน​การ​ทำ​ความ​สะอาด​ของ​หอย​ชนิด​นี้​เป็น​หลักฐาน​อัน​น่า​พิศวง​ใน​เรื่อง​ความ​สมดุล​ที่​สมบูรณ์​แบบ​ของ​งาน​ทุก​อย่าง​ที่​พระเจ้า​สรรค์​สร้าง​ขึ้น.

[ที่​มา​ของ​ภาพ​หน้า 31]

Fingers holding zebra mussel: U.S. Geological Survey; all other mussels: © Rob and Ann Simpson/Visuals Unlimited; Cryptosporidium: H.D.A. Lindquist, U.S. EPA