การควบคุมม้าและลิ้น
การควบคุมม้าและลิ้น
กษัตริย์ซะโลโมผู้ชาญฉลาดแห่งอิสราเอลโบราณตรัสว่า “เขาเตรียมม้านั้นไว้สำหรับทำศึกได้.” (สุภาษิต 21:31) นานมาแล้ว ทหารม้ามีบทบาทสำคัญในการสู้รบที่มีชัย. ตั้งแต่โบราณกาล กองทัพได้ใช้บังเหียนเพื่อควบคุมอารมณ์และพละกำลังของม้า.
พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 อธิบายว่า บังเหียนคือ “เครื่องบังคับม้าให้ไปในทางที่ต้องการ ทำด้วยเหล็กหรือไม้ใส่ผ่าปากม้า ที่ปลายมีห่วง 2 ข้างสำหรับผูกสายบังเหียนโยงไว้ให้ผู้ขี่ถือ.” บังเหียนในสมัยโบราณไม่ต่างจากสมัยปัจจุบันมากนัก และปรากฏว่าบังเหียนมีประโยชน์มากต่อการฝึกม้าให้เชื่องและการขี่ม้า.
กษัตริย์ดาวิด พระราชบิดาของซะโลโม กล่าวพาดพิงถึงความสำคัญของบังเหียน เมื่อท่านเขียนว่า “ท่านทั้งหลายอย่าเป็นเหมือนม้า, หรือลา, ที่หาปัญญามิได้; ต้องคอยชักบังเหียนและเอาสายผ่าปากไว้.” (บทเพลงสรรเสริญ 32:9) เมื่อม้าถูกฝึกจนเชื่อง มันก็จะกลายเป็นเพื่อนที่ซื่อสัตย์ได้. อะเล็กซานเดอร์มหาราชชื่นชมม้าของท่านที่ชื่อบูเซฟอาลุสมากจนถึงขนาดที่ท่านเอาชื่อของมันมาตั้งเป็นชื่อเมืองในอินเดียเพื่อให้เกียรติแก่ม้าตัวนั้น.
แม้ว่ามนุษย์ฝึกม้าให้เชื่องได้สำเร็จมาเป็นเวลาหลายพันปีแล้ว แต่การควบคุมความไม่สมบูรณ์ของเราที่มีมาแต่กำเนิดนั้นเป็นอีกเรื่องหนึ่ง. ยาโกโบสาวกคริสเตียนให้ความเห็นว่า “ถ้าผู้ใดมิได้พลั้งผิดในวาจา, ผู้นั้นก็เป็นผู้ใหญ่แล้ว, อาจบังคับทั้งตัวไว้ได้ด้วย.” (ยาโกโบ 3:2) ที่จริง มีใครบ้างในพวกเราที่จะพูดได้ว่าเขาไม่เคยพูดเสียดแทง, พูดโดยไม่ยั้งคิด, หรือพูดด้วยความโมโห?
ถ้าเช่นนั้น เหตุใดจึงต้องพยายามควบคุมลิ้นที่ดื้อรั้นของเรา ซึ่ง “ไม่มีผู้ใดอาจทำให้เชื่องได้”? (ยาโกโบ 3:8) เหตุผลก็คือ ผู้คนเต็มใจทุ่มเทเวลาและความพยายามในการฝึกม้าให้เชื่อง เพราะพวกเขารู้ว่าม้าที่ผ่านการฝึกแล้วจะเป็นประโยชน์. ในทำนองเดียวกัน ยิ่งเราฝึกหรือควบคุมลิ้นของเรามากเท่าใด ก็จะยิ่งเป็นประโยชน์มากเท่านั้น.
คำพูดที่คำนึงถึงผู้อื่นสามารถปลอบโยนและหนุนใจเพื่อน, เพื่อนร่วมงาน, และญาติ ๆ ได้. (สุภาษิต 12:18) คำพูดดังกล่าวจะทำให้ชีวิตน่าชื่นชมยินดีมากขึ้นสำหรับคนที่อยู่รอบข้างเรา. อย่างไรก็ตาม ลิ้นที่ขาดการเหนี่ยวรั้งทำให้เกิดปัญหาต่าง ๆ. คัมภีร์ไบเบิลเตือนว่า “คนที่ระวัง . . . ลิ้นของตนไว้ก็ป้องกันจิตต์ของตนให้พ้นจากความยุ่งยาก.” (สุภาษิต 21:23) ยิ่งเราควบคุมลิ้นได้มากเท่าไร เราก็ช่วยทั้งตัวเองและคนที่ฟังเราได้มากเท่านั้น. *
[เชิงอรรถ]
^ วรรค 7 น่าสนใจ คัมภีร์ไบเบิลเตือนคริสเตียนให้ระลึกว่า คำพูดของพวกเขาไม่อาจแยกจากการนมัสการของพวกเขาได้. คัมภีร์ไบเบิลกล่าวว่า “ถ้าคนใดในพวกท่านถือว่าตัวเป็นคนธรรม, และไม่ได้เหนี่ยวรั้งลิ้นของตนไว้, แต่ได้ล่อลวงใจของตัว, ธรรม [“การนมัสการ,” ล.ม.] ของคนนั้นก็ไม่มีประโยชน์.”—ยาโกโบ 1:26.
[ภาพหน้า 31]
อะเล็กซานเดอร์มหาราช
[ที่มาของภาพ]
Alinari/Art Resource, NY