ናብ ትሕዝቶ ኺድ

ናብ ትሕዝቶ ኺድ

“ንያህ ወድስዎ!”—ስለምንታይ፧

“ንያህ ወድስዎ!”—ስለምንታይ፧

“ንያህ ወድስዎ! . . . ምውዳሱስ ክንደይ ባህ ዜብልን ግቡእን ኰን እዩ!”—መዝ. 147:1

መዝሙር፦ 59, 3

1-3. (ሀ) መዝሙር 147 መዓስ እያ ተጻሒፋ ኽትከውን እትኽእል፧ (ለ) ንመዝሙር 147 ብምጽናዕ እንታይ ክንምሃር ንኽእል፧

ሓደ ሰብ ንእተዋህቦ ዕዮ ብዚግባእ ምስ ዚፍጽም ወይ ከኣ ጽቡቕ ክርስትያናዊ ባህርይ ምስ ዜንጸባርቕ፡ ውዳሰ ይግብኦ እዩ። ሰባት ውዳሰ ዚግብኦም ካብ ኰነ፡ የሆዋ ኣምላኽ እሞ ደኣ ኽሳዕ ክንደይ ዓብዪ ውዳሰ ዘይግብኦ! እቲ ኣብ ዜደንቕ ፍጥረቱ ዚንጸባረቕ ዓብዪ ሓይሉ ዀነ እቲ ሓደ ወዱ ምእንታና መስዋእታዊ በጃ ኪኸውን ብምሃብ ንደቂ ሰብ ዝገበረሎም ፍሉይ መሰናድዎ ኽንውድሶ የለዓዕለና እዩ።

2 ጸሓፊ መጽሓፍ መዝሙር ምዕራፍ 147 ንየሆዋ ኺውድሶ ተደሪኹ እዩ። ካልኦት ምስኡ ሓቢሮም ንኣምላኽ ኪውድስዎ እውን ኣተባቢዕዎም እዩ።መዝሙር 147:1, 7, 12 ኣንብብ።

3 ነዛ መዝሙር እዚኣ መን ከም ዝጸሓፋ ዘይንፈልጥ እኳ እንተ ዀንና፡ እቲ ጸሓፊኣ ግና የሆዋ ንእስራኤላውያን ካብ ምርኮ ባቢሎን ናብ የሩሳሌም ኣብ ዝመለሰሉ እዋን ዚነብር ዝነበረ እዩ ዚመስል። (መዝ. 147:2) ህዝቢ ኣምላኽ ናብቲ ናይ ሓቂ ኣምልኾ ዜካይድሉ ቦታ ስለ እተመልሱ፡ ጸሓፍ መዝሙር 147 ንየሆዋ ኺውድሶ ተለዓዒሉ እዩ። ንየሆዋ ኺውድሶ እተደረኸሉ ኻልእ ተወሳኺ ምኽንያታት እውን ጠቒሱ እዩ። እቲ ምኽንያታት እንታይ እዩ ነይሩ፧ ንስኻኸ “ሃሌሉያ!” ኽትብል ዜለዓዕለካ እንታይ ምኽንያታት ኣሎካ፧—መዝ. 147:1፡ እ.ጽ.።

የሆዋ ስቡር ንዝልቡ የሕውዮ

4. ንጉስ ቂሮስ ንእስራኤላውያን ሓራ ምስ ኣውጽኦም፡ ከመይ ተሰሚዕዎም ኪኸውን ይኽእል፧ ስለምንታይከ፧

4 እቶም ተማሪኾም ኣብ ባቢሎን ዝነበሩ እስራኤላውያን ከመይ ይስምዖም ከም ዝነበረ እሞ ሕሰብ። እቶም ማረኽቶም፡ “ሓደ ኻብ መዝሙራት ጽዮን ዘምሩልና” ኢሎም ኣላገጹሎም። ኣብቲ እዋን እቲ፡ እታ ብየሆዋ ኺሕጐሱ እትድርኾም ቀንዲ ምንጪ ሓጐሶም ዝነበረት ከተማ ጠፊኣ ነበረት። (መዝ. 137:1-3, 6) እቶም ኣይሁድ ኪዝምሩ ዚደልይሉ እዋን ኣይነበረን። ልቦም ተደቚሱ ስለ ዝነበረ፡ መጸናንዒ የድልዮም ነበረ። ይኹን እምበር፡ ከምቲ ቓል ኣምላኽ ዝገለጾ፡ ብቂሮስ ንጉስ ፋርስ ኣቢሎም ድሕነት ረኺቦም እዮም። ከመይሲ፡ ቂሮስ ንባቢሎን ምስ ሰዓራ፡ “የሆዋ . . . ኣብታ ኣብ ይሁዳ ዘላ የሩሳሌም ቤት ክሰርሓሉ . . . መዚዙኒ ኣሎ። ካብ ህዝቡ ኣብ መንጎኹም ዘሎ ዘበለ፡ የሆዋ ኣምላኹ ምስኡ ይኹን እሞ ይደይብ” ኢሉ ኣወጀ። (2 ዜና 36:23) እዝስ ነቶም ኣብ ባቢሎን ዝነበሩ እስራኤላውያን ክሳዕ ክንደይ ኰን ኣጸናኒዕዎም ይኸውን!

5. ጸሓፍ መዝሙር 147 ብዛዕባ እቲ የሆዋ ዘለዎ ናይ ምሕዋይ ክእለት እንታይ እዩ ኢሉ፧

5 የሆዋ ንእስራኤላውያን ብሓፈሻ ጥራይ ዘይኰነስ፡ ብደረጃ ውልቀ ሰብ እውን ኣጸናኒዕዎም እዩ። ሕጂ እውን ከምኡ እዩ ዚገብር። እቲ ጸሓፍ መዝሙር 147 ብዛዕባ ኣምላኽ፡ “ልቦም ንእተሰብሩ የሕውዮም፣ ንኣቝሳሎም ከኣ ይዝንን” ኢሉ ጸሓፈ። (መዝ. 147:3) እወ፡ የሆዋ ነቶም ኣካላዊ ዀነ ስምዒታዊ ጸገማት ዘለዎም ዘበሉ ይሓልየሎም እዩ። ሎሚ፡ የሆዋ ኼጸናንዓናን ስምዒታዊ ቝስልና ኺዝንንን ይደሊ እዩ። (መዝ. 34:18፣ ኢሳ. 57:15) ንዜጋጥመና ጸገማት ምእንቲ ኽንዋጽኣሉ ጥበብን ብርታዐን ይህበና እዩ።—ያእ. 1:5

6. እቲ ጸሓፍ መዝሙር ኣብ መዝሙር 147:4 ኻብ ዝጸሓፎ ቓላት እንታይ ጥቕሚ ኢና እንረክብ፧ (ኣብ መእተዊ ዘላ ስእሊ ርአ።)

6 ጸሓፍ መዝሙር 147፡ ትዅረቱ ናብ ሰማይ ብምግባር፡ የሆዋ “ቝጽሪ ኸዋኽብቲ ይቘጽር፣ ንዅላቶም በብስሞም ይጽውዖም” በለ። (መዝ. 147:4) ትዅረቱ ኣብ ሰማያዊ ኣካላት ዝገበረ ግና ስለምንታይ እዩ፧ ብዛዕባ እዚ ዚስዕብ እሞ ሕሰብ፦ እቲ ጸሓፍ መዝሙር ንኸዋኽብቲ ብዓይኒ ኺርእዮም ይኽእል እኳ እንተ ነበረ፡ ቍጽሮም ክንደይ ምዃኑ ግና ኣይፈልጥን እዩ ነይሩ። ኣብዚ እዋን እዚ ግና፡ ኣዝዮም ብዙሓት ከዋኽብቲ ኸም ዘለዉ ንፈልጥ ኢና። ገሊኦም ሰባት፡ ኣብ ጋላክሲ ሊሐ ብቢልዮናት ዚቝጸሩ ኸዋኽብቲ ኸም ዘለዉ ይግምቱ። ኣብ ዩኒቨርስ ከኣ ብትሪልዮናት ዚቝጸር ጋላክሲታት ኣሎ! እወ፡ ንኸዋኽብቲ ቘጺርና ኽንውድኦም ኣይንኽእልን ኢና። ፈጣሪ ግና ንዅሎም ስም ወይ መጸውዒ ሂብዎም እዩ። ስለዚ፡ የሆዋ ንዅሉ ኸዋኽብቲ በብሓደ ይፈልጦ እዩ። (1 ቈረ. 15:41) ነቶም ኣብ ምድሪ ዘለዉ ሰብኣውያን ፍጥረታቱኸ ብደረጃ ውልቀ ሰብ ይፈልጦም ድዩ፧ ኣምላኽ ንዅሎም ከዋኽብቲ በብሓደ ኣበይ ከም ዘለዉ ኣብ ዝዀነ ይኹን ግዜ ይፈልጥ ካብ ኰነ፡ ብዛዕባ ሃለዋትካን ስምዒትካን ዜድልየካ ነገርን እውን ብልክዕ ከም ዚፈልጥ ርዱእ እዩ።

7, 8. (ሀ) የሆዋ ንህዝቡ ኻብ ፈተና ኼድሕኖም ከሎ፡ እንታይ እዩ ኣብ ግምት ዜእቱ፧ (ለ) የሆዋ ንዘይፍጹማት ሰባት ብርሕራሐ ኸም ዚሕግዞም ብምሳሌ ግለጽ።

7 የሆዋ ንዓኻ ብደረጃ ውልቀ ሰብ ይግደሰልካ ጥራይ ዘይኰነስ፡ ኣብ ህይወትካ ጸገማት ኬጋጥመካ ኸሎ ብርሕራሐ ኺሕግዘካ ዜኽእሎ ሓይልን ድንጋጸን እውን ኣለዎ። (መዝሙር 147:5 ኣንብብ።) ኵነታትካ ኣዝዩ ኣጸጋምን ንምጻሩ ኸቢድን ኰይኑ ይስምዓካ ይኸውን። ኣምላኽ ዓቕምኻ ይፈልጥ እዩ፡ ‘ሓመድ ምዃንካ ኸኣ ይዝክር እዩ።’ (መዝ. 103:14) ዘይፍጹማት ስለ ዝዀንና፡ ብተደጋጋሚ ተመሳሳሊ ጌጋ ንፍጽም ኢና። ሕማቕ ዘረባ ብምዝራብና፡ ክፉእ ነገር ብምብሃግና፡ ወይ ብኻልኦት ብምቕናእና ንጥዓስ ኢና። የሆዋ ኸምዚ ዓይነት ድኽመት እኳ እንተ ዘይብሉ፡ ብዛዕባና ዘለዎ ግንዛበ ግና ኪምርመር እኳ ዘይከኣል ኣዝዩ ዓሚቝ እዩ።—ኢሳ. 40:28

8 እታ ልዕልቲ ኢድ የሆዋ ኣብ ግዜ ፈተና ኽትብርትዕ ዝሓገዘትካ እዋናት ትዝክር ትኸውን። (ኢሳ. 41:10, 13) ኪዮኮ ዝስማ ፈላሚት ዘጋጠማ ዅነታት ከም ኣብነት ንርአ። ናብ ሓድሽ ክሊ ምስ ተመደበት፡ ተስፋ ዜቝርጽ ኵነታት ኣጋጢምዋ ነበረ። የሆዋ ንጸገማ ኸም ዚርድኣላ ዘርኣየ ብኸመይ እዩ፧ ኣብቲ ሓድሽ ጉባኤኣ፡ ስምዒታ ዚርድኡላ ሰባት ረኸበት። በዚ ምኽንያት እዚ ድማ፡ የሆዋ “ፈላሚት ስለ ዝዀንኪ ጥራይ ዘይኰነስ፡ ጓለይን ንዓይ እተወፈኽን ስለ ዝዀንኪ እፈትወኪ እየ። ሓንቲ ኻብ መሰኻኽረይ ኴንኪ ጽቡቕ ህይወት ከተሕልፊ እየ ዝደልየኪ” ዝበላ ዀይኑ እዩ ተሰሚዕዋ። ንዓኻኸ እቲ ዅሉ ዚኽእል፡ ‘ኣእምሮኡ ኺልካዕ ዘይከኣል ከም ዝዀነ’ ብኸመይ ኣርእዩካ ይፈልጥ፧

የሆዋ ዜድልየና ዘበለ የማልኣልና

9, 10. የሆዋ፡ ፈለማ እንታይ ዓይነት ሓገዝ እዩ ዚገብረልና፧ ብምሳሌ ኣረድእ።

9 ኵላትና ኸም ምግብን ክዳንን መዕቀልን ዝኣመሰለ ስጋዊ ነገራት የድልየና እዩ። ሓድሓደ ግዜ ድማ፡ ዚብላዕ ምግቢ ኸይንስእን ንጭነቕ ንኸውን። ይኹን እምበር፡ ምግቢ ዚበቝለሉ ተፈጥሮኣዊ ዑደት ዝፈጠረ ዀነ ንጨቓዊት ኳዃት ዚምግብ የሆዋ እዩ። (መዝሙር 147:8, 9 ኣንብብ።) የሆዋ ንኳዃት ወትሩ ዚምግቦም ካብ ኰነ፡ ዜድልየካ ዘበለ ስጋዊ ነገራት ከም ዜማልኣልካ ኽትተኣማመን ትኽእል ኢኻ።—መዝ. 37:25

10 ልዕሊ ዅሉ ድማ፡ የሆዋ “ኻብ ኵሉ ሓሳብ ዚበልጽ ሰላም ኣምላኽ” ብምሃብ፡ መንፈሳዊ ሓገዝ ይገብረልና እዩ። (ፊል. 4:6, 7) ንኣብነት፡ ሙትሱዎን ሰበይቱን ብኸመይ ሓገዝ የሆዋ ኸም ዝረኸቡ እስከ ርአ። ብ2011 ኣብ ጃፓን ሱናሚ ምስ ኣጋጠመ፡ ኣብ ናሕሲ ቤቶም ደይቦም ካብ ሞት ንስክላ ኣምለጡ። ይኹን እምበር፡ ኵሉ ንብረቶም ሰኣኑ። ኣብቲ ጸልማትን ቈራርን ዝነበረ ደርቢ ቤቶም ድማ ሓደሩ። ንግሆ፡ መንፈሳዊ መተባብዒ ኣናደዩ። እታ ኺረኽብዋ ዝኸኣሉ መጽሓፍ ከኣ፡ መጽሓፍ ዓመት ናይ የሆዋ መሰኻኽር 2006 ጥራይ እያ ነይራ። “ኣብ መዝገብ ካብ ዝሰፈረ እቲ ብዙሕ ሞት ዘስዓበ ሱናሚ” እትብል ኣርእስቲ ድማ ትዅረት ሙትሱዎ ሰሓበት። ብዛዕባ እቲ ብ2004 ኣብ ሱማትራ ብሰንኪ ዘጋጠመ ምንቅጥቃጥ ምድሪ እተላዕለ፡ ኣብ መዝገብ ታሪኽ ካብ ዝሰፈረ ሱናሚ ድማ እቲ ዝለዓለ ዕንወት ዘስዓበ ሱናሚ እያ ትገልጽ ነይራ። ሙትሱዎን ሰበይቱን ነቲ ተመክሮታት ኬንብብዎ ኸለዉ ንብዓት ሰዓሮም። ኣምላኽ ብግዜኡ መንፈሳዊ መተባብዒ ብምሃብ ፍቕሩን ሓልዮቱን ከም ዘርኣዮም ኰይኑ ተሰምዖም። የሆዋ ዜድልዮም ስጋዊ ነገራት እውን ኣማሊኡሎም እዩ። መንፈሳውያን ኣሕዋቶም ረድኤት ሂቦምዎም እዮም። ልዕሊ ዅሉ ዜተባብዖም ድማ፡ ወኪላት ውድብ ኣምላኽ ናብ ጉባኤኦም ዝገበርዎ ምብጻሕ እዩ። ሙትሱዎ፡ “የሆዋ ኣብ ጐድኒ ነፍሲ ወከፍና ኸም ዝዀነን ከም ዚሓልየልናን እዩ ተሰሚዑኒ። እዝስ ክሳዕ ክንደይ ኰን ዜጸናንዕ እዩ!” በለ። ኣምላኽ፡ ፈለማ መንፈሳዊ ሓገዝ ብምሃብ፡ ድሕሪኡ ኸኣ ዜድልየና ስጋዊ ነገራት ብምምላእ ይሓልየልና እዩ።

ካብ ድሕነት ኣምላኽ ዚርከብ ጥቕሚ

11. ካብ ድሕነት ኣምላኽ ኪጥቀሙ ዚደልዩ ዘበሉ እንታይ ኪገብሩ ኣለዎም፧

11 የሆዋ ‘ንዓቃላት ኬተንስኦምን’ ኪሕግዞምን ወትሩ ድሉው እዩ። (መዝ. 147:6ሀ) ሓገዙ ኽንረክብ እንኽእል ግና ብኸመይ ኢና፧ ምስኡ ጽቡቕ ርክብ ኪህልወና ኣለዎ። ስለዚ፡ ዓቃላት ክንከውን ኣሎና። (ጸፎ. 2:3) ዓቃላት ዘበሉ፡ ኣምላኽ ንዜጋጥሞም ዘይፍትሓዊ ነገራትን መከራን ኬወግዶ ብዓቕሊ ይጽበዩ እዮም። የሆዋ ድማ ነዞም ከምዚኦም ዝኣመሰሉ ሰባት ሞገሱ ይህቦም እዩ።

12, 13. (ሀ) ኣምላኽ ምእንቲ ኺሕግዘና ኻብ ምንታይ ኢና ኽንርሕቕ ዘሎና፧ (ለ) የሆዋ ብመን እዩ ባህ ዚብሎ፧

12 በቲ ኻልእ ሸነኽ ግና፡ ኣምላኽ “ንእኩያት . . . ናብ ምድሪ ይድርብዮም” እዩ። (መዝ. 147:6ለ) እዚ ቓላት እዚ፡ ሓያል መልእኽቲ ኣለዎ! የሆዋ ብተኣማንነት ኬፍቅረናን ካብ ቍጥዓኡ ኽንናገፍን እንተ ደሊና፡ ኣምላኽ ዝጸልኦ ዘበለ ኽንጸልእ ኣሎና። (መዝ. 97:10) ንኣብነት፡ ምንዝርና ኽንጸልእ ኣሎና። ስለዚ፡ ከም ስእለ ጽዩፍ ዝኣመሰለ ናብ ምንዝርና ኺመርሓና ዚኽእል ነገራት ከነርሕቕ ኣሎና። (መዝ. 119:37፣ ማቴ. 5:28) ከምኡ ምግባር ኪኸብደና ዚኽእል እኳ እንተ ዀነ፡ በቲ እንገብሮ ጻዕሪ ግና ካብ የሆዋ ዓስቢ ኽንረክብ ኢና።

13 ክንቃለስ ከለና ግና ኣብ ገዛእ ርእስና ዘይኰነስ፡ ኣብ ኣምላኽ ክንውከል ኣሎና። “ብሓይሊ ፈረስ፡” ማለት በቲ ሰባት ዚውከልዎ ነገራት ንርእስና ኸነድሕን ንጽዕር እንተ ዄንና ኣምላኽ ባህ ኣይብሎን እዩ። ብዘይካዚ፡ “ብብርቱዕ ኣእጋር ሰብ” ክንእመን፡ ማለት ባዕልና ወይ ካልእ ሰብ ኬድሕነና ኸም ዚኽእል ክንሓስብ የብልናን። (መዝ. 147:10) የግዳስ፡ የሆዋ ኺሕግዘና ብምልማን ናብኡ ኽንቀርብ ኣሎና። ንየሆዋ ኺሕግዘና ብተደጋጋሚ እንተ ለሚንናዮ እውን፡ ከም ሰብኣውያን ኣማኸርቲ ፈጺሙ ኣይስልክዮን እዩ። እወ፡ “የሆዋ በቶም ዚፈርህዎ፡ በቶም ነቲ ብተኣማንነት ዜርእዮ ፍቕሩ ዚጽበዩ ባህ ይብሎ እዩ።” (መዝ. 147:11) ስለዚ፡ ብተኣማንነት ኣጸቢቑ ኸም ዜፍቅረናን ንሕማቕ ባህግታትና ኽንስዕሮ ኸም ዚሕግዘናን ክንተኣማመን ንኽእል ኢና።

14. ጸሓፍ መዝሙር 147 እንታይ ምትእምማን እዩ ነይርዎ፧

14 የሆዋ ኣብ ግዜ ጸገምና ኸም ዚሕግዘና ኽንተኣማመን ዜኽእለና መሰረት ሂቡና እዩ። እቲ ጸሓፍ መዝሙር 147 ብዛዕባ ዳግመ ህንጸት የሩሳሌም ምስ ሓሰበ፡ ብዛዕባ የሆዋ ኸምዚ ኢሉ ዘመረ፦ “ንሱስ ተገዳማት ኣፍ ደገኺ የጽንዕ፣ ኣብ ውሽጥኺ ንዘለዉ ደቅኺ ይባርኾም። ኣብ ዓድኺ ሰላም የምጽእ።” (መዝ. 147:13, 14) እቲ ጸሓፍ መዝሙር፡ ኣምላኽ ንኣምለኽቱ ምእንቲ ኼዕቍቦም ንኣፍ ደገታት እታ ኸተማ ኸም ዜጽንዕ ምፍላጡ ኽሳዕ ክንደይ ኰን እዩ ኣጸናኒዕዎ!

ፈተናታት ኪበዝሓካ ኸሎ ቓል ኣምላኽ ኪሕግዘካ ዚኽእል ብኸመይ እዩ፧ (ሕጡብ ጽሑፍ 15-17 ርአ)

15-17. (ሀ) ሓድሓደ ግዜ ብዛዕባ እቲ ዜጋጥመና ጸገማት እንታይ እዩ ኺስምዓና ዚኽእል፧ የሆዋ ብቓሉ ኣቢሉ ዚሕግዘናኸ ብኸመይ እዩ፧ (ለ) ‘ቃል ኣምላኽ ብፍጥነት ዚጐዪ’ ብኸመይ ከም ዝዀነ ግለጽ።

15 ዜጨንቕ ጸገማት የጋጥመካ ይኸውን። የሆዋ ግና ንጸገማትካ ኽትዋጽኣሉ ዜኽእለካ ጥበብ ኪህበካ ይኽእል እዩ። እቲ ጸሓፍ መዝሙር 147 ብዛዕባ ኣምላኹ፡ “ትእዛዙ ናብ ምድሪ ይሰድድ፣ ቃሉ ብፍጥነት ይጐዪ” በለ። ድሕሪኡ ድማ፡ የሆዋ ‘ውርጪ ዚሰድድ፡ ኣስሓይታ ፋሕ ዜብል፡ በረድ ዚድርቢ’ ኣምላኽ ከም ዝዀነ ብምግላጽ፡ “ንቝሩኸ መን ኪጻወሮ ይኽእል፧” ኢሉ ሓተተ። ወሲኹ ኸኣ፡ የሆዋ “ቃሉ ይሰድድ እሞ የምክኾ” በለ። (መዝ. 147:15-18) እቲ ኻብ ኵሉ ዚበልጽ ጥበብን ሓይልን ዘለዎ፡ ንበረድን ውርጭን ድማ ዚቈጻጸር ኣምላኽ ንዜጋጥመካ ዝዀነ ይኹን ጸገም ምእንቲ ኽትሳገሮ ኺሕግዘካ ይኽእል እዩ።

16 ሎሚ፡ የሆዋ በቲ ቓሉ ዝዀነ መጽሓፍ ቅዱስ ኣቢሉ ይመርሓና እዩ። “ቃሉ ብፍጥነት ይጐዪ” እዩ፣ በዚ ኸምዚ ድማ፡ ዜድልየና መንፈሳዊ መምርሒ ኣብ እዋኑ ንረክብ ኢና። ካብ ንባብ መጽሓፍ ቅዱስ፡ ካብቲ ብ“እሙንን ኣስተውዓልን ባርያ” ዚዳሎ ጽሑፋት፡ ካብ ፈነወ JW ኰነ ኻብ jw.org፡ ካብ ሽማግለታት፡ ኣመንቲ ኻብ ዝዀኑ ብጾትካ ብዛዕባ ዝረኸብካዮ ጥቕሚ እሞ ሕሰብ። (ማቴ. 24:45) የሆዋ ብፍጥነት መምርሒ ኸም ዚህበካ ኣየስተውዓልካንዶ፧

17 ሲሞን ዝስማ ሓብቲ፡ ቃል ኣምላኽ ሓይሊ ኸም ዘለዎ ብተመክሮ ኣስተብሂላ እያ። ብዛዕባ ገዛእ ርእሳ ትሑት ኣረኣእያ እዩ ነይርዋ፣ ሞገስ ኣምላኽ ከም ዘይብላ ድማ ትሓስብ ነበረት። ይኹን እምበር፡ ተስፋ ኽትቈርጽ ከላ፡ የሆዋ ምእንቲ ኺሕግዛ ብቐጻሊ ትጽሊ ነበረት። ብሕታዊ መጽናዕቲ መጽሓፍ ቅዱስ ድማ ኣዘውቲራ ትገብር ነበረት። “ብርታዐን መምርሕን የሆዋ ኸም ዘይረኸብኩ ዀይኑ እተሰምዓኒ እዋን የሎን” ድማ በለት። እዚ ኸኣ ዝያዳ ኣወንታዊ ኣተሓሳስባ ኺህልዋ ሓጊዝዋ እዩ።

18. ሞገስ ኣምላኽ ከም ዘሎካ ዚስምዓካ ስለምንታይ እዩ፧ “ንያህ ወድስዎ!” ኽትብል ዚድርኸካ እንታይ ምኽንያታትከ ኣሎካ፧

18 እቲ ጸሓፍ መዝሙር 147፡ ጥንታውያን ህዝቢ ኣምላኽ ሞገስ የሆዋ ዘለዎም ህዝቢ ኸም ዝነበሩ ይፈልጥ ነበረ። ኣምላኽ፡ “ቃሉ” ዀነ “ስርዓታቱን ፍርድታቱን” ዝሃቦም፡ ነዞም ህዝቢ እዚኦም ጥራይ እዩ ነይሩ። (መዝሙር 147:19, 20 ኣንብብ።) ኣብዚ ግዜ እዚ፡ ብስም ኣምላኽ እንጽዋዕ ንሕና ጥራይ ምዃንና ተባሪኽና ኢና። ንየሆዋ ምፍላጥና፡ ቃሉ ዚመርሓና ምዃኑ፡ ምስኡ ፍሉይ ርክብ ምምስራትና የሐጕሰና እዩ። እሞኸ ኸም ጸሓፍ መዝሙር 147፡ “ንያህ ወድስዎ!” ኽትብል ኰነ ኻልኦት ከምኡ ምእንቲ ኺብሉ ኸተተባዖም ዜኽእለካ ብዙሕ ጽቡቕ ምኽንያታት ደይኰነን ዘሎካ፧