Ijiir igen ken tar u Amerika i tôvon sha kwagh u igbenda i sôron twer shi yangen iangev kaa ér, ken mbayev mba hii anyom 15 zan zan 19 mba yange i tôv ve yô, mba ndiar shin susen orgen ilyeghegh ki yaven a or la lu iyenge kwaghmôm a mba ve eren nahan ga la. Orgen u a nger takerada u i yer ér Oral Sex Is the New Goodnight Kiss yô, iti na ér Sharlene Azam, a akaa ér: “Aluer u lam a agumaior [sha kwagh u ndiar shin susen orgen ilyeghegh ki yaven a or] la yô, vea kaa a we ér ngura kwaghbo ngu sha mi ga. Jighilii yô, ve nenge ér ka u yaven a or kpôô kpôô la ga.”

•  U nenge ieren ne nena?

•  Ka nyi i doo u u fa?

•  Er nan i doo u u fa?

 Na mlumun sha mbampin mban wer een gayô ei.

1.   Aluer i ndiar wanyekwase ilyeghegh ki yaven a or nahan, nana wa iyavaa?

   1.   Een

   2.   Ei

2.   Or a fatyô tôôn angev sha ieren nee?

   1.   Een

   2.   Ei

3.   U ndiar shin susen orgen ilyeghegh ki yaven a or la ka u yaven a or kpôô kpôô?

   1.   Een

   2.   Ei

 Nenge aluer mbamlumun ou zua sha mban yô.

1.   Aluer i ndiar wanyekwase ilyeghegh ki yaven a or nahan, nana wa iyavaa?

    Mlumun: Ei. Ka nahan ve ior kpishi ka ve fa ga ve kaa ér kwaghbo môm ngu ken ieren i ndiar shin susen orgen ilyeghegh ki yaven a or la ga ye.

2.   Or a fatyô tôôn angev sha ieren nee?

    Mlumun: Een. Or u nan ndiar orgen ilyeghegh ki yaven a or yô, nana fatyô u zuan a angev mbu sha mtema mbu i yer ér hepatitis (A shin B) la gayô nana gba avav sha ilyeghegh ki nan ki yaven a or la, shin nana gba bor shin akaci shin HIV (AIDS) gayô nana hughum avav iyol.

3.   U ndiar shin susen orgen ilyeghegh ki yaven a or la ka u yaven a or kpôô kpôô?

    Mlumun: Een. Hanma kwagh u or nan lu eren a ilyeghegh ki yaven a or ki orgen cii ka u yaven a or kpôô kpôô, er u nomsoor yaven a kwase, man u ndiar shin susen orgen ilyeghegh ki yaven a or, man u yaven a or ken ityô, kua u ngirigh orgen ilyeghegh ki yaven a or nahan.

 Nenge avur a Bibilo kpishi a a er kwagh a gber sha ieren i ndiar shin susen orgen ilyeghegh ki yaven a or la yô.

 Bibilo kaa ér: “Ishima i Aôndo yô, ka i ne, . . . nyagh nen idya.”—1 Mbatesalonika 4:3.

 Ishember i ken zwa Grika i i gem ér “idya” la ngi ôron kwagh u hanma gbenda u nomsoor shin kwase nan lu kôôsôô vea orgen u nan vese nan ga cii, er u yaven a nan gayô ndiar shin susen nan ilyeghegh ki yaven a or, shin yaven a nan ken ityô, shin ngirigh nan ilyeghegh ki yaven a or nahan.—1 Peteru 3:12.

 Bibilo kaa ér: “Kpa or u eren idya yô, ka iyol i nan je nan eren i kwaghbo ye.”—1 Mbakorinte 6:18.

 Ieren i ndiar shin susen orgen ilyeghegh ki yaven a or la ia fatyô u nan or angev shi vihin mlu u nan u ken jijingi kpaa. Shi nana tôô ican ken ishima tsung. Takerada ugen u i yer ér Talking Sex With Your Kids yô kaa ér: “Er or ka nana er idya ve ishima i hide i vihi nan sha ci u nan nenge ér i er a nan dang shin nan ngu a tuula ga, shi nan vaa afanyô nahan, kape ieren i ndiar shin susen orgen ilyeghegh ki yaven a or la kpa ka i na i lu or je la. Mbamvihi mba ken ishima mba or ka nan tagher a mi zum u nan er idya la, mba kwaghmôm a mba or ka nan tagher a mi zum u nan er nyityô ieren ijimbagh igen la. Nyityô gbenda u u yav a or cii yô, u yav a nan.”

 Bibilo kaa ér: “Mo M ngu TER Aôndo wou, M tese u kwagh u una lu u a inja yô.”—Yesaia 48:17.

 U nenge wer mimi je atindi a Aôndo a we sha kwagh u idya la aa fatyô u lun we a injaa? Shin u nenge wer a kange u a kange? Kwagh u una wase u u zuan a mlumun sha mbampin mban yô, hen sha kwagh u gbenda u mato ve karen sha mi kpishi, u i tim akav a tesen ikighir i ayem a matoo sha mi, man akav a tesen mlu u gbenda, kua akav a tesen ajiir a tilen a mato la. U nenge wer akav ne aa yange or u nahan mato sha ishima i nan shin aa kura a kura nana? Aluer we man aderaba agen ne wa ikyo sha akav la ga yô, ka nyi u hen wer ia ere?

 Kape atindi a Aôndo kpa i lu je la. Aluer u wa a ikyo ga yô, u sunda kwagh u u lee la kpee. (Mbagalatia 6:7) Takerada ugen i yer ér Sex Smart yô kaa ér: “Aluer u gbihi jighjigh u nan wou kua akaa a u nenge wer nga a inja la, u hide u ngu eren akaa agen a u nenge wer ka a sha mi ga yô, u ngu panden icivir sha iyol you.” Kpa aluer u ngu eren kwagh er atindi a Aôndo a tese la yô, u lu a aeren a wang a mimi la. U hemban cii je yô, u lu a imoshima i wang kpaa.—1 Peteru 3:16.