Se Mba sha Ikyev i Atindiakaa a Puee?
Ityough 24
Se Mba sha Ikyev i Atindiakaa a Puee?
1. Ka tindi u nyi yange Mose ngohol za na ioroo?
KA ATINDI a nyi Yehova Aôndo a soo er se̱ waan a ikyo? Ka u saa se kura kwagh u Bibilo i yer er “atindi a Mose” laa, shin shighe u genegh ka i yila er “atindi” la? (1 Utor 2:3; Titu 3:9) Shi ka i yila er “tindi u TER,” sha ci u ka Un a ne a ye. (1 Kroniku 16:40) Yange Mose ngohol Tindi la za na ior di tsô.
2. I er tindi la sha nyi?
2 Tindi u Mose la ngu a atindi keregh kposo kposo hemba 600, shin atindiakaa, kua a 10 a jim jim la kpaa. Ka vough er yange Mose kaa la er: “Man A [Yehova] pase ne ikuryan na, i a kaa er ne̱ er sha mi la, ka atindiakaa a pue la; shi a nger a sha ikpande i awen ihiar.” (Duteronomi 4:13; Ekesodu 31:18, King James Version) Kpa ka unô yange Yehova na ve Tindi la, kua Atindiakaa aa Pue? Ka uumace cii yange na ve a yee? Awashima u Tindi la lu nyi?
I NA HEN ISERAEL SHA CI U AWASHIMA JIM JIM
3. Se fa sha nyi ser ka hen Iserael tseegh yange i na Tindi laa?
3 Ka uumace cii yange i na ve Tindi la ga. Yange Yehova ya ikyur a ve, shin iceghzwa, a tsombor u Yakob, u yange hingir ikyurior i Duteronomi 5:1-3 man Upasalmi 147:19, 20.
Iserael la. Ka ve tseegh yange Yehova na ve atindi a na ye. Bibilo i pase kwagh ne waeng je ken4. Ka sha ciu nyi yange i na ikyurior i Iserael Tindi laa?
4 Apostoli Paulu yange pine mpin er: “Nahan atindi nga a inja sha nyi?” Een, ka sha ci u nyi yange Yehova na Iserael tindi na nee? Paulu shi na ikyar er: “Ka sha ci u mbamper mba i per tindi la man i seer a ye, zan zan vor u i tende zwa sha mi la ua kar van. . . . Kape tindi a lu orkuran wase [shin, ortesen] u zan a vese ken Kristu sha u i na se ishô sha jighjigh u nan yô.” (Mbagalatia 3:19-24) Awashima u Tindi la jim lu sha u kuran shi hemen ikyurior i Iserael la sha er vea wa agoiyol u ngohol Kristu zum u una va yô. Iniaav mbi ve lu nan kpishi sha ci u Tindi kaa nahan la lu sha u umbur Mbaiserael sha u ve̱ fa er vé lu mbaasorabo mba kwagh a gbe ve a Oryiman yô.—Mbaheberu 10:1-4.
“KRISTU KA MKUR U TINDI”
5. Shighe u Kristu va kpe sha ci wase la, yange i er a Tindi la nena?
5 Ka mimi, Yesu Kristu ka Oryiman u sha ityendezwa, vough er yange ortyom vande yôôn sha shighe u mmar na la nahan. (Luka 2:8-14) Nahan er yange Kristu va man va na naagh sha uma na u waeng la kera yô, Tindi la hingir nena? I kar a mi kera. “Se kera mba sha ikev i orkuran ga,” kape Paulu yange pase je la. (Mbagalatia 3:25) Mtee u i tôô Tindi kera la gema lu ikav mbi shirin sha ciu Mba iserael. Yange tindi pase ve er ve lu mbaaasorabo yô, sha ciu ve cii or môm yange nan fatyô u kuran Tindi la tsembelee ga. Paulu shi pase er, “Kristu paa se, due a vese ken ifan i tindi la kera.” (Mbagalatia 3:10-14) Shi Bibilo i pase er: “Kristu ka mkur u tindi.”—Mbaromanu 10:4; 6:14.
6. (a) Shighe u Tindi la kule la, mlu u Mbaiserael kua mba ve lu Mbaiserael ga mbara lu nena, sha ciu nyi? (b) Yange Yehova er aa Tindi la nena?
6 Tindi la jim yange lu ikyondo i yisan shi lu “kpekpe” hen atô u Mbaiserael a mba yange ve lu sha ikyev i tindi la ga la. Sha naagh ku yange va na sha uma na la, Kristu “bunde . . . akaawan a a lu sha gbaaôndo la kera ye, sha u Una gema ve uhar cii [ka Mbaiserael man mba ve lu Mbaiserael ga mbara] Una gba or u he môm, ken iyol Na.” (Mbaefese 2:11-18) Sha kwagh u ieren i Yehova Aôndo iyolna yange va a mi sha kwagh u tindi u Mose la yô, i ôr se er: “A de se atindi a se per la cii. Mnger u anzô ase a atindi a na [i wa Atindiakaa aa Pue la kpa keregh], u a lu nan se ibo la [sha aciu nan Mbaiserael ibo er ka mbaasorabo] yô, A ese un kera, A bunde un A gema A mande un sha [kon, NW ].” (Mbakolose 2:13, 14) Nahan yô, yange Tindi kule, sha naagh ku waeng ku yange Kristu va na la.
7, 8. Kanyi kwagh i tese er yange i pav Tindi la ker avegher ahar ga?
7 Kpa, mbagenev mba kaan er Tindi pav ker avegher ahar: Ka Atindiakaa a Pue, kua atindi a genegh la. Ka ve kaa er, ka atindi a genegh la a kur ye, kpa Atindiakaa a Pue la yô nga heregh. Kpa ka mimi ga. Ken Ityesen na i sha Uwo la yange Yesu ôr kwagh u ken Atindiakaa a Pue kua ajiir a genegh ken Tindi la a u tesen mkposo ve shio. Nahan yange Yesu tese mpav u tindi u Mose ker avegher ahar ga.—Mateu 5:21-42.
8 Shi, ver ase ikyav sha kwagh u Aôndo yange na apostoli Paulu er a nger ne: “Kpa hegen er i sagh se ken atindi kera” yô. Yange i lu atindi di tsô yange i sagh Mbayuda mbara ker kera ye kpa lu Atindiakaa a Pue la ga zee? Ei, Paulu za hemen u kaan er: “Mayange ga. Luun sha atindi ga yô, ma m fe isholibo ga, gadia aluer tindi una kaa er, de tem ga, ga yô, ma m fe mtôm ga.” (Mbaromanu 7:6, 7; Ekesodu 20:17) Er i lu “De tem ga” la a lu tindi u maseityô u ken Atindiakaa aa Pue la yô, ka tesen er yange i sagh Mbaiserael kera ken Atindiakaa aa Pue la kpaa.
9. Kanyi i tese er yange i kar a tindi u iyange i Memen la kera?
Mbagalatia 4:8-11 kua Mbakolose 2:16, 17 la tese er Mbakristu mba sha ikyev i atindi a ngise Aôndo na Mbaiserael, shi kaa er ve̱ kuran iyange i Memen kua ayange a genegh ken inyom la ga. Er i gbe u Mbakristu vea kera kura iyange i Memen ken hanma lahadi ga la a fatyô u zuan a kwaghôron shami ken Mbaromanu 14:5.
9 Inja na yô tindi u sha kwagh u tseghan iyange i Memen sha hanma lahadi, u a lu u sha unyiin ken Atindiakaa a Pue la kpaa, yange i sagh se ker kera zee? Een, i sagh se ker kera. Kwagh u Bibilo i kaa kenATINDI A A LU SHA CI U MBAKRISTU LA
10. (a) Mbakristu mba sha ikev i atindi a nyi? (b) Atindi a genegh ne kpishi va hana, shi á due ker ka sha inja sha ciu nyi?
10 Ka u kaan ér, e̱r Mbakristu ve lu sha ikyev i Atindiakaa a Pue la ga yô, gba u vea kera kura ma tindi ga shinii? Mayange ga cii. Yange Yesu va a “ikuryan i he,” sha naagh ku hembandoon cii ku sha uma na u vough la. Nahan Mbakristu hingir u lun sha ikyev i ikuryan i he ne nahan mba sha ikyev i atindi a Mbakristu. (Mbahebru 8:7-13; Luka 22:20) Atindi ne kpishi i dugh a ken tindi u Mose la. Kwagh ne ka kwagh u lanen ishima shin u cieryol kpaa ga. Ashighe kpishi zum u gomoti u he ka una kar a tema u hemen má tar yô injakwagh ne ka i er. Ka i gba u á kar a atindi a tse la kera shi a va a ahe, kpa atindi ahe la shi ka a lu yaren tom a atindi a genegh ken a tse la. Kape i lu kpaa je la, Tindi u ikyuryan i tse la kule, kpa atindi a sha aerenakaa a genegh kpishi shi i nyôr a a sha ciu Mbakristu.
11. Ka atindi shin atesen a nyi i ne Mbakristu kpa á lu kwagh môm aa Atindiakaa a Pue laa?
11 Yô ver ikyav tsô u nenge er i lu yô zum u u lu ôron Atindiakaa a Pue la sha peeji 203, yô tôô kar sha atesen man sha atindi a Mbakristu angan ne: “Civir Ter, Aôndo wou, ka Un tseegh er Un tom ye.” (Mateu 4:10; 1 Mbakorinte 10:20-22) “Kemen nen ayol sha akombo.” (1 Yohane 5:21; 1 Mbakorinte 10:14) “Ter wase u Sha, i tsegha iti You [i de teren i sha gbenda u daeng ga].” (Mateu 6:9) “Ne ônov, ungwan nen imo i mbamaren enev.” (Mbaefese 6:1, 2) Shi Bibilo i pase waeng er iwoo-or, idya i eren, iv mbu iin, aie u eren man u tômon akaa la cii ka atindi hen Mbakristu.—Mpase 21:8; 1 Yohane 3:15; Mbaheberu 13:4; 1 Mbatesalonika 4:3-7; Mbaefese 4:25, 28; 1 Mbakorinte 6:9-11; Luka 12:15; Mbakolose 3:5.
12. I nyôr a tindi u iyange i Memen la ken ierenkwagh i Mbakristu nena?
Mbaheberu 4:10) Mmem u ken jijingi ne mba kor un iyange i môm tseegh ken atô u lahadi ga kpa ka ken ayange a ataankarahar la cii. Ken mkura u tindi u iyange i Memen sha ci u kwaghyan u ken jijingi la yange gema kura Mbaiserael sha u vihin shighe ve cii sha kwagh u ugbaiyol vev la. U yaren tom sha imba ieren ne ken jijingi hanma iyange la ka gbenda u hembandoon u kemen iyol sha uyôghyôgh mbaakaav.
12 Shin er i kera ne Mbakristu tindi u kuran iyange i Memen ken hanma lahadi ga nahan kpaa, kwagh ngu u se hen keregh yô. Yange Mbaiserael ve mem sha mlu u iyolough jim jim, kpa Mbakristu yô ka mmem u ken jijingi. Nena? Sha ci u jighjigh u nan man ikyo i wan yô Mbakristu mba mimi ve haa ityom i wan iyol ikyo tseegh la kera. Ityom shon yô i wa u keren u nyôôso perapera ve la ker. (13. (a) Ka tindi u nyi i we Mbakristu kwagh er ve̱ wa ikyo, man mba we i ikyo nena? (b) Ka hanma tindi yange Yesu ôr kwagh shami taveraa? (c) Tindi u Mose cii yange har sha tindi u nyi?
13 Nahan yô i wa Mbakristu kwagh er ve̱ eren kwagh “sha tindi u Kristu vough,” i de kera luun sha u kuran Atindiakaa aa Pue la ga. (Mbagalatia 6:2) Yange Yesu na atindi kpishi kua akaawan, man aluer se mba wan a ikyo yô se mba kuran shin se mba ivin tindi na vough. Kpa jim je yô, Yesu yange hemba ôron kwagh taveraa sha kwagh u dooshima. (Mateu 22:36-40; Yohane 13:34, 35) Een, u soon mbagenev la ka tindi hen Mbakristu. Tindi u Mose cii har shami, er Bibilo i kaa nahan: “Gadia atindi cii kure sha kwaghôron môm er: or u nan we ndor a we yô, nana̱ doo u ishima er we iyol you nahan.”—Mbagalatia 5:13, 14; Mbaromanu 13:8-10.
14. (a) Aluer se mba henen shi eren kwagh sha atesen aa tindi u Mose la yô ka kwagh u doon u nyi una due shamini? (b) Dooshima una mgbegha se u eren nyi kwagha?
14 Tindi u yange i na sha ikyev i Mose, lu a Atindiakaa a Pue la, yange lu atindi a perapera a yange due hen Aôndo yô. Man er sé kera lu sha ikyev i tindi la nyian ga nahan kpaa, akaa a injaa a a lu ker la nga a inja hen a vese heregh. U timem shami shi yaren tom shami la se lu vesen ken mkav wase sha kwagh u Orwantindi u vesen Yehova Aôndo. Kpa u hembandoon je yô se timen shi se yaren tom aa atindi man atesen a Mbakristu la ken uuma asev. Dooshima u se lu a mi sha Yehova la una mgbegha se u wan ikyo sha akaa aa a soo er se̱ eren la cii.—1 Yohanu 5:3.
[Mbampin Mba Ngeren u Henen]
[Box on page 203]
ATINDIAKAA A PUE
1. “Ka Mo TER, M lu Aôndo wou . . . De lu a mbaaôndo mbagenev ga, saa Mo.
2. “De gbe eev ga, shin kwagh u a bee ma kwagh u a lu sha kwavaôndo shin u a lu shin inya, shin u a lu shin mngerem ma shin mkur u inyaagh kpaa ga. De gur ve inya ga, shi de civir ve kpaa ga . . .
3. “De teren iti i TER Aôndo wou dang ga . . .
4. “Umbur iyange i memen sha er u̱ tsegha i yô. Ayange ataratar er tom man shi akaa a ou cii; kpa iyange i ataankarahar la, ka iyange i memen i TER, Aôndo wou, je la; sha iyange ngira de ker ma tom ave ga, we, man shi wan wou u nomso, man shi wan wou u kwase . . .
5. “Civir teru man ngôu, er á seer we ayange ken tar u TER, Aôndo wou, A lu nan we yô.
6. “De woo or ga.
7. “De eren idya ga.
8. “De iin ga.
9. “De we or u wan ndor a we aie iyol ga.
10. “De tem ya u or u wan ndor a we ga, shi de tem kwase u or u wan ndor a we ga, shin or u shiren nan tom, shin kwase u eren nan tom, shin bua u nan, shin jaki i nan kpaa, kwagh môm môm u a lu u or u wan ndor a we yô, de tem ga.”—Ekesodu 20:2-17.
[Ufoto mba sha peeji 204, 205 la]
Tindi la lu kpekpe hen atô u Mbaiserael aa ior mbagenev