1, 2. Yehova pase akaa a a we ishima u eren sha ci u uumace la nena?

MBAMAREN mba ve we mbayev vev ikyo, ka vea lamen sha akaa a tsombor yô, ve soo ér mbayev kpa ve wa zwa sha mi. Nahan kpa, mba er ve hanma kwagh ga. Ka i lu akaa a ve nenge ér mbayev mbara vea kav la tseegh, ve ôr ve a ye.

² Kape Yehova kpa a lu pasen akaa a a we ishima u eren sha ci u uumace je la. Nahan kpa, pasen akaa ne shighe u a nenge ér kuma u una er nahan la tseegh. De se tôv nen kpuaa, se nenge nen er Yehova a lu pasen mimi sha kwagh u Tartor na, hii sha ayange a tsuaa la je yô.

3, 4. Yehova lu a awashima ér uumace ve va hendan a tahav nav ken hemene? Ta iwanger.

³ Yehova yange lu a awashima u veren Tartor u Mesiya sha hiihii la ga. Se ôr nahan sha ci u nyi? Ityôkyaa yô, Yehova lu a awashima ér uumace ve va hendan a tahav nav ken hemen ga. Yange gba uumace na ve ian i tsuan kwagh u ve soo yô. Nahan a pase Adam man Ifa awashima na sha ci u uumace cii ér: “Mar nen kpishi, seer nen ngeen, iv nen tar, gema nen u, u̱ lu sha ikyev yen.” (Gen. 1:28) Yehova shi soo ér ve wa ikyo u eren kwagh u dedoo u un tese ve la, kpa ve palegh kwagh u un kaa a ve ér ka kwaghbo yô. (Gen. 2:16, 17) Adam man Ifa yange vea soo yô, ma ve ungwa imo i Yehova. Yange vea er nahan yô, ityôkyaa ma i lu i a ver Tartor, u Kristu una tema tor sha mi sha u kuren awashima u Aôndo la ga. Hegen nahan tar cii ma u iv a uumace mba lun vough, ve cii ma ve lu civir Yehova.

⁴ Ihyembeato i Satan man Adam man Ifa la na Yehova bunde awashima na u tar u iv a uumace mba lun vough la ga. Kpa Yehova due a gbenda ugen u una kure awashima na ne yô. Awashima na ne ngu er igirgidogo i ka i za sha gbenda u i keng ve i nyôr ape i lu zan la nahan ga. Shi ashighe agen ior ka ve na igirgidogo i za gba. Kpa Yehova yô, ka una ôr kwagh u a soo u eren yô, tar a yôhôr a cir inya kpa, awashima na la a bunde ga. (Ôr Yesaia 55:11.) Gbenda u Yehova a soo u kuren awashima na ka ua va vihi kpa, a kar sha gbenda ugen. *  (Eks. 3:14, 15) Ka a va kuma sha shighe yô, Yehova a pase mba ve civir un sha mimi la gbenda u he, u una kar ve una kure awashima na la yô.

5. Yehova yange er nyi sha ihyembeato i ken Eden laa?

⁵ Lu ihyembeato i ken Eden la na ve Yehova wa kwagh u Tartor la ken awashima na ye. (Mat. 25:34) Lu hen shighe u lu inja er uumace mba a ishimaverenkeghen ga kuaa la je, Yehova hii u pasen ve gbenda u una hide a ve sha mlu u vough, shi una kar a ican i ve lu yan sha ikyev i Satan, u a senge ér un kôr tahav ken uwe la kera ye. (Gen. 3:14-19) Nahan cii kpa, Yehova pase kwagh u Tartor la vindi vindi hen icin i môm ga.

6. Yehova yange tôndo zwa ér nyi, kpa gema de nyi lu myer here?

⁶ Yehova yange er ityendezwa ken kwaghôron u profeti na u hiihii la je, ér, “vor” ugen ua cagh iyô ityough. (Ôr Genese 3:15.) Nahan kpa, gema pase mba vea lu vor shon kua mba vea lu vor u iyô la hen shighe la ga. Yange de kwagh ne lu myer zan zan kuma er anyom 2,000 nahan. *

7. Er nan ve Yehova tsua Aberahama, man kwagh la tese se nyi i vesene?

⁷ Ken masejime yô, Yehova tsua Aberaham ér ka ken tsombor na, vor la ua due ye. Yehova tsua Aberaham sha ci u Aberaham “wa imo na ikyo.” (Gen. 22:18) Kwagh la tese se kwagh u vesen kpishi; Yehova pasen awashima na hen mba ve cie un sha mimi la tseegh.—Ôr Pasalmi 25:14.

8, 9. Ka akaa nyi nahan, Yehova yange pase Aberaham man Yakob sha kwagh u vor u ityendezwa laa?

⁸ Shighe u Yehova lu lamen a huror na Aberaham sha zwa u ortyom na la, a hii pasen un mimi u hange hange ne sha kwagh u vor la, ér: Vor u ityendezwa la ua lu wan na. (Gen. 22:15-17; Yak. 2:23) Kpa wan u Aberaham la nana cagh iyô ityough nena? Iyô la di lu ana? Lu u ken hemen tsô, mbampase mbagenev vea ta iwanger sha kwagh ne.

⁹ Yehova yange kaa ér vor u ityendezwa la ua va ken Yakob, wan u wan u Aberaham u na Aôndo jighjigh kpoghuloo la. (Gen. 28:13-22) Yehova shi va pase sha ikyev i Yakob ér Vor la ua due ken tsombor u wan na Yuda. Yakob yange tsengaôron ér a na wan u Yuda ne “tôgh,” ka gbough ku tesen tahav mbu torough je la, shi “akuraior aa ungwan imo Na.” (Gen. 49:1, 10) Yehova tese ken kwaghôron u profeti la ér Wan u Ityendezwa la una lu tor.

10, 11. Er nan ve Yehova pase Davidi man Daniel awashima naa?

¹⁰ Yuda yange kpen shighe karen er anyom 650 nahan yô, Yehova seer pasen Tor Davidi, u due ken tsombor u Yuda la awashima na la. Yehova yila Davidi ér ka “or Na u sha ishima Na vough.” (1 Sam. 13:14; 17:12; Aer. 13:22) Er Davidi cian Aôndo sha mimi yô, Yehova ya ikyur a na, ér wan na una tema tor gbem sha won.—2 Sam. 7:8, 12-16.

¹¹ Anyom nga karen er 500 nahan yô, Yehova pase inyom i Un shon u i Shigh un Mkurem shin Mesiya la, una va shin tar la jighilii sha zwa u profeti Daniel. (Dan. 9:25) Yehova  yange nenge Daniel ér ka or u a “doo ior ishima kpishi” yô. Sha ci u nyi? Lu sha ci u Daniel naan Yehova icivir kpishi, shi eren un tom hanma shighe cii.—Dan. 6:16; 9:22, 23.

12. Ka nyi yange i kaa a Daniel ér a ere, man lu sha ci u nyi?

¹² Er Yehova mgbegha uprofeti mbajighjigh, er profeti Daniel nahan, u ngeren akaa kpishi sha kwagh u Mesiya, u lu vor u yange tôndo zwa ér ua va la nahan kpa, lu a kuma shighe u Yehova una pase mbacivir un mban er vea kav kwagh u mgbegha ve u ngeren la vindi vindi ga. U tesen ikyav yô, yange mba tesen Daniel mpase u sha mnenge er i ver Tartor u Aôndo la sha yô, i kaa a na ér a ver ikyav sha akaaôron la, zan zan shighe u a va kuma Yehova la. Hen shighe la, mfe u mimi una “seer.”—Dan. 12:4.

13. (a) Vor u ityendezwa la lu ana? (b) Yesu yange ta iwanger sha kwaghôron u profeti u ken Genese 3:15 la nena?

¹³ Yehova yange pase wang ér Yesu ka wan u Davidi, u a lu vor u un tende zwa ér ua tema Tor la. (Luka 1:30-33; 3:21, 22) Shighe u Yesu hii tom na u pasen kwagh shin tar la, lu inja er iyange hii u duen tan iwanger sha mfe u uumace lu a mi sha kwagh u awashima u Aôndo la nahan. (Mat. 4:13-17) U tesen ikyav yô, Yesu pase kwagh u vor u “iyô” u i ter ken Genese 3:14, 15 la wang je lu kwagh u tunan ga, a yila Diabolo ér “orwuanor” shi kaa ér ngu “ter u aie” kpaa. (Yoh. 8:44) Ken mpase u sha mnenge u Yesu tese Yohane la, a pase kwagh u “tseiyô” la ér, ka un “i yer un er Diabolo man Satan” ye. * (Ôr Mpase 1:1; 12:9.) Ken mpase u sha mnenge shon môm, Yesu tese er wan u yange i tôndo zwa sha kwagh na, u i lu un Yesu iyol na la, una va mase kuren kwaghôron u profeti u ken Eden la shi una cagh Satan sha u timen un yô.—Mpa. 20:7-10.

14-16. Mbahenen mba sha ayange a mbaapostoli la yange ve kav hanma kwagh u Yesu pasen ve cii vindi vindii? Ta iwanger.

¹⁴ Er se hen ken Ityough ki sha 1 kira nahan, Yesu yange hemban ôron kwagh u Tartor la. Nahan kpa, lu hanma shighe pasen mbahenen nav akaa a ve soo u fan la cii vindi vindi ga. Yange una pase ve akaa agen je kpa, ve kav her ave ave ga, ashighe agen anyom yange a kar i kuma uderi imôngo je ve, mbadondon Kristu ve va hii u kaven inja i akaa a mimi a Ortesen ve pase la wang ye. Nenge ase akav kpuaa a á tese mimi u kwagh ne yô.

¹⁵ Ken inyom i 33 la, Yesu pase wang ér mba vea lu hemen imôngo vea Tor u Tartor u Aôndo la, vea lu uumace mba shin tar mba a yem a ve sha a za na ve uma u ken jijingi yô. Nahan kpa, mbahenen nav kav kwagh u lu ôron la her ave ave ga. (Dan. 7:18; Yoh. 14:2-5) Ken inyom shon i môm, Yesu pase ken injakwagh igen ér a ver Tartor la ga zan zan saa shighe u una hide a yem sha shighe a kar gôgônan yô. (Mat. 25:14, 19; Luka 19:11, 12) Mbahenen nav kav kwagh u injaa ne ga, nahan shighe kar yô, ve pine Yesu shighe u i nder un shin ku la ér: “Ka hen shighe ne man Ú hide Mbaiserael a  tahav mbu veren tor ve ayol a ve yee?” Nahan kpa, Yesu kera seer pasen ve ma kwagh sha ikyaa la hen shighe la ga. (Aer. 1:6, 7) Yesu shi tese ér “iyôngo igen” kpa ia lu, nahan kpa iyôngo ne ia lu ken “anikyumuile u kpeghee,” u mba vea lu hemen vea na imôngo la ga. (Yoh. 10:16; Luka 12:32) Mbadondon Kristu kav kwagh u iniongo i ihiar ne tsembelee ga, zan zan i ver Tartor sha ken inyom i 1914 shighe kar naghelaa cii ve, ve mase kaven ye.

¹⁶ Yesu yange ma ôr mbahenen nav akaa kpishi shighe u lu a ve imôngo shin tar la, kpa fa je ér vea kôrcio u kaven a ga. (Yoh. 16:12) Ikyav tese wang ér, mough sha shighe u i pase ve akaa kpishi sha kwagh u Tartor la va sha shighe wase ne hemba anyom 2,000. Nahan kpa, lu a kuma shighe u mfe la una seer ve ga.

17. Ka nyi i gbe u se er ve se fa kwagh u Tartor la wang-na, shi ka nyi igen kpa i gbe u se ere?

¹⁷ Yehova yange tôndo zwa a Daniel ér sha “shighe u mkur” la, ior kpishi vea “zende wue wue man mfe” u mimi u sha kwagh u awashima u Aôndo kpa una seer. (Dan. 12:4) Gba u mba ve soo u zuan a mfe la yô, vea nôngo kwagh kpoghuloo ve vea zua a mi ye. Takerada ugen pase ishember i ken zwa Heberu, i í gem ér “zende wue wue” la ér, ngi ôron kwagh u or u nan lu timen ken takerada vighe vighe yô. Nahan kpa, aluer se kpe iyol se time ken Bibilo vighe vighe nan nan je kpa, se fatyô u kaven akaa a mimi a sha kwagh u Tartor la ga, saa Yehova una wase se ve se kav a ye.—Ôr Mateu 13:11.

18. Mba ve cie Yehova la yange ve tese jighjigh man iyol i hiden a mi ijime nena?

¹⁸ Er Yehova yange pase akaa a mimi a sha kwagh u Tartor la cii man inyom i 1914 nahan, kape sha shighe u mkur ne kpa, a lu pasen je la. Ken anyom 100 a á kar ne, ior mba Aôndo nyôôso mkav ve sha aaven kposo kposo, er se va nenge  ken Ityough ki sha 4 man ki sha 5 ken takerada ne nahan. Kwagh la tese ér Yehova ngu a ve ga shinii? Mayange ga cii! Yehova ngu wasen ve. Er nan se fe? Se fa nahan sha ci u mba ve cie Yehova yô, mba a aeren ahar a a doo un ishima yô, ka jighjigh u nan man iyol hiden a mi ijime. (Heb. 11:6; Yak. 4:6) Mbacivir Yehova na jighjigh ér uityendezwa nav mba ve lu ken Mkaanem ma Aôndo la cii vea kure sha mi vough. Ka ve tese iyol i hiden a mi ijime sha u pasen er yange ve kav ma gbenda u i gbe u kwaghôron u ken Bibilo una kure sha mi la tsembelee ga yô. U tesen ikyav yô, ken Iyoukura i Maaci 1, 1925 la, ve pase ér: “Se fa nahan ser, Ter ka orpasen kwagh na iyol na, una va pase ior nav Mkaanem nam sha gbenda u ú hembe doon un la man sha shighe u i kom un cii.”

19. Ka nyi Yehova a de ér se kav hegene, man ka sha ci u nyi?

¹⁹ Shighe u i ver Tartor sha ken inyom i 1914 la, ior mba Aôndo kav er akaaôron a profeti a sha kwagh u Tartor shon aa kure sha mi la wang ga. (1 Kor. 13:9, 10, 12) Er i sar se tsung u nengen er uityendezwa mba Aôndo mbara vea kure sha mi yô, ashighe agen ka se kure ikyaa sha kwagh u uityendezwa mbara sha lan. Ken anyom a karen ne, se nenge a kwaghfan ken mkaanem magen ken Iyoukura i se vande teren ken ikyumhiange i sha 18 la wang. Ma kaa ér: “Ka inja er hemba doon u dondon gbenda ne nahan; se fatyô u kaven kwaghôron u profeti tsembelee ga zan zan saa kwagh shon una kar kuren sha mi, shin hen shighe u kwagh shon a lu eren zan a mi ave la.” Hegen u se lu ken shighe u mkur cou cou ne, akaaôron a profeti a sha kwagh u Tartor la kpishi kure sha mi shi agen nga kuren sha mi hegen. Er ior mba Aôndo ve hiden a ayol a ve ijime, shi ka a kôôm ve kpa ve nômbo ikyôr ga yô, Yehova wase se u kaven awashima na hegen wang hemba ave a tse. Mfe u mimi la seer hegen!

20, 21. Yange i nyôôso mkav u Mbakristu mba sha ayange a mbaapostoli mbara nahan, ve er nena?

²⁰ Yehova ka una nyôôso gbenda u se kav mimi u Mkaanem Nam yô, kwagh la a kar mlu u ishima yase. Jighjigh u nan kua iyol i hiden a mi ijime ia mgbegha se u lumun a mkav u se seer zuan a mi sha ma kwagh la kpa? Sha ayange a mbaapostoli la kpa, i kar jighjigh u nan u Mbakristu ken inyom i 50 la, zum u i nyôôso mkav ve yô. U tesen ikyav yô, tôô ase wer yange u lu hen shighe ne, u lu Orkristu, ityô you gema lu Mbayuda. U numben sha kwagh u Tindi u Mose ga, shi lu ú kwagh u tan ave vanger er u lu marnya u ikyurior i Iserael yô. Kpa u va zua a washika u icighan jijingi mgbegha apostoli Paulu nger pase er Tindi a kera lu kwagh u hange hange ga, shi Yehova a vende ikyurior i Iserael i sha marami la, a hidi a lu kohol Iserael u ken jijingi, u a lu Mbayuda kua Atôatyev yô. (Rom. 10:12; 11:17-24; Gal. 6:15, 16; Kol. 2:13, 14) Yange ma u er nena?

²¹ Mbakristu mba hiden a ayol a ve ijime yange ve lumun a kwagh u Aôndo na Paulu pase ken washika la, nahan Yehova ver ve doo doo. (Aer. 13:48) Mbagenev puu mkav u he ne, ve lumun u gbihin mkav ve u tse la ga. (Gal. 5:7-12) Lu u vea lumun u geman mnenge ve la ga yô, ian icivirigh i ve lu a mi i za teman tor a Kristu imôngo la ia kar ve.—2 Pet. 2:1.

22. U nenge mkav wase u i nyôôso sha kwagh u awashima u Aôndo la nena?

²² Ken anyom a a kar ken ijime kpishi ne, Yehova hide nyôôso mkav wase sha kwagh u Tartor la. U tesen ikyav yô, a wase se u seer kaven shighe u a pav mba Tartor shon ua lu hemen ve la a ver kposo a mba ve vende loho u Tartor la, di er ka i pav iyôngo a ivo nahan. Shi a wase se u fan shighe u iyenge i mba 144,000 ia iv la, man u kaven inja i anzaakaa a Yesu ôr sha kwagh u Tartor la kpaa, kua shighe u a yem a or u masetyô ken mba 144,000 mbara sha la. * U nenge kwagh u Yehova a pase se akaa ne wang la nena? Kwagh ne seer taver jighjigh wou u nan kpa? Kwagh ne ngu u ikyav i tesen ér Yehova ngu tesen ior nav yemen hemen hemen kpa? Akaa a i tim sha mi ken mtom ma ma dondo sha kin la ma a seer taver jighjigh u ú ne wer Yehova ngu pasen washima na kure kure hen mba ve cie un la.