Doo U Se Dondo “Kristu” Sha Ci U Nyi?
Doo U Se Dondo “Kristu” Sha Ci U Nyi?
“Aluer anti or a sar nan pe van a Mo ityô yô, nana̱ nyiman iyol i nan, . . . nana̱ dondo sha a Mo.”—LUKA 9:23.
1, 2. Ka a inja u timen fan er i hii ve i doo u se dondo “Kristu” sha ci u nyi?
YEHOVA ka una nenge ne agumaior kua ne mba ne soo u seer fan kwagh na nea kohol imôngo vea ior nav nahan i doo un kpishi. Er ne za hemen u henen Bibilo shi zan mbamkombo mba Mbakristu shi ne lu seer zuan a mfe u waren uma u a lu ken Mkaanem ma Aôndo ne nahan, hen ase sha mkaanem ma Yesu man. A kaa ér: “Aluer anti or a sar nan pe van a Mo ityô yô, nana̱ nyiman iyol i nan, nana̱ tôô [kon u mtsaha] u nan ayange ayange, nana̱ dondo sha a Mo.” (Luka 9:23) Yesu ngu kaan ér we u lumun u nyiman iyol you shi dondon sha a na kpaa. Nahan yô, ka a inja u se hen sha ityôkyaa i i ne ve i doo u se dondo “Kristu” yô.—Mat. 16:13-16.
2 Man gema se mba se lu dondon Yesu Kristu ijime ne di ye? I wa se kwagh ér se “yemen . . . hemen sha mi kpaa.” (1 Tes. 4:1, 2) Sea sember fan mimi shin sea fa mimi anyom aa kar imôngo kpa, aluer se mba henen sha atôakyaa a a ne ve se lu dondon Kristu yô, kwagh la una wase se se er sha kwaghwan u Paulu la, nahan hanma iyange yô se hemba dondon Un cii. De se time sha atôakyaa ataan a a ne ve i doo u se dondo Kristu yô.
Sha u Seer Kporom hen Yehova
3. Se fatyô u henen kwagh u Yehova sha igbenda ihiar i nyi?
3 Shighe u apostoli Paulu “tile her atô u Areopagu” lu lamen a Mbaatene la, a kaa a ve ér: ‘Aôndo vande veren ve ashighe man akighir a mtem u ior, sha u ve̱ ker Aôndo shin alaghga vea pev Un vea zua a Na kpaa, shin er A lu ica a hanmô wase ga nahan kpaa.’ (Aer. 17:22, 26, 27) Se fatyô u keren Aôndo shi fan un kpaa. U tesen ikyav yô, ka se hen kwagh u tahav man aeren a Aôndo ken akaa a á gbe la. Aluer se mba gbidyen kwar sha akaa a Aôndo a ne la yô, se fatyô u henen kwagh u Orgban se kpishi je. (Rom. 1:20) Yehova shi pase se kwagh na ken Bibilo i i lu Mkaanem nam ma a ne i nger la. (2 Tim. 3:16, 17) Aluer se mba ‘henen kwagh sha ityom na shi se mba gbidyen kwar sha aeren’ a Yehova yô, se hemba fan un cii.—Ps. 77:12.
4. U dondon Kristu la una wase se u hemban kporom ikyua a Yehova nena?
4 Gbenda u hemban doon u se fatyô u kporom hen Yehova yô ka u dondon Kristu. Hen ase sha icivir i Yesu lu a mi shighe u lu sha vea Ter na “je, er i lu a gba tar ga la.” (Yoh. 17:5) Un ka “mhii u igbetar i Aôndo.” (Mpa. 3:14) Er a lu “Waniunda ken akaa a i gbe a cii” yô, yange lu sha vea Ter na, Yehova anyom anyom. Shighe u Yesu lu sha la, yange gba di lun vea Ter na tsô ga. Yange lu ijende i Aôndo i ishima ishima, je yô dooshima u lu hen atô ve la ma orgen nan ngu a lu a imba dooshima la ga. Yesu yange nenge gbenda u Ter na a eren kwagh yô shi ver ishima sha aeren a na kua er i lun un ken ishima la. Nahan a hingir u kusun akaa ne saan a mi shi eren sha akaa a yange hen hen Ter na la cii. Kwagh ne na yô, Wan u ungwan kwagh ne hingir vough er Ter na nahan, ka nahan ve Bibilo i er kwagh na ér ngu “ibeen i Aôndo u i nengen a Na ga la” ye. (Kol. 1:15) Aluer se mba dondon Kristu ijime yô, se hemba kporom ikyua a Yehova.
Sha u Hemban Kaven Yehova Cii
5. Kanyi ia wase se ve se hemba kaven Yehova, man ka sha ci u nyi?
5 I gba se ‘sha inja i mlu u Aôndo, sha ibeen na,’ nahan se fatyô u tesen ser se mba a aeren a Aôndo. (Gen. 1:26) Apostoli Paulu wa Mbakristu kwagh ér ve “lu . . . mbakaven Aôndo er ônov mba doon ishima nahan.” (Ef. 5:1) U dondon Kristu la wasen se u kaven Ter wase u sha la. Sha ci u Yesu hemba kaven gbenda u Aôndo a henen kwagh la man er i lun un ken ishima la kua aeren a na cii, shi ma orgen ngu u nana hemba tesen se kwagh u Yehova a Yesu ga. Shighe u Yesu lu shin tar la, yange pase ior iti i Yehova tseegh ga. Yange pase ve or u Aôndo a lu jim jim yô. (Ôr Mateu 11:27.) Yesu yange er kwagh ne sha mkaan man sha ieren na man sha ityesen na kua sha ikyav i ver se la.
6. Ityesen i Yesu tese se nyi sha kwagh u Yehova?
6 Ken ityesen i Yesu la, a tese se kwagh u Aôndo a soo hen a vese yô, kua er i lun un ken ishima a mbacivir un la kpaa. (Mat. 22:36-40; Luka 12:6, 7; 15:4-7) U tesen ikyav yô, shighe u Yesu lu ôron kwagh môm ken Atindi a Pue la, a kaa ér, “De eren idya ga” la, yange pase mnenge u Aôndo sha ikyaa la, er hii shighe u or ka nan hii a hii u henen ken ishima i nan zan zan nan hingir u eren idya kpôô kpôô la. A kaa ér: “Hanma or u nana kenger kwase sha u nana tôm un yô, nan er idya a na ken ishima je ve.” (Eks. 20:14; Mat. 5:27, 28) Shighe ugen la, Yesu er kwagh u Mbafarishi pasen sha kwagh u Tindi ne, ér “Doo a or u nan we ndor a we yô, gema kôr orihyom wou ihyom” been cii yô, a pase mnenge u Yehova sha kwagh ne, ér: “Doo nen a mbaihomov enev, man shi eren nen msen sha ci u mba ve tev ne a ican yô.” (Mat. 5:43, 44; Eks. 23:4; Lev. 19:18) Aluer se fa mhen u Aôndo man er i lun un ken ishima sha kwagh kua kwagh u a soo hen a vese yô, se hemba kaven un cii.
7, 8. Ikyav i Yesu la tese se nyi sha kwagh u Yehova?
7 Yesu shi tese se sha aeren a na or u Ter na a lu jim jim yô. Ka sea ôr kwagh u mhôônom ma Yesu zungwen mbaatsanev shi kunya kpa kôron un a mba ve lu yan ican man er ishima yange i vihi un a mbahenen nav zum u ve lu yangen mbayev mba kiriki u van hen a na la ken ngeren mba Ivangeli nahan, ka se nenge er i lu Ter na ken ishima ga he? (Mar. 1:40-42; 10:13, 14; Yoh. 11:32-35) Nenge ase er aeren a Yesu la a wase se u fan aeren a vesen a Aôndo yô. Uivande mba Kristu eren la kpa tese ér ngu a tahav kpishi. Nahan kpa, mayange yar tom a tahav mbura sha u keren mtsera na iyol na shin sha u buran mbagenev ga. (Luka 4:1-4) Sha mimi yô, mzende u Yesu zenda mbateenkwagh man mbayamenkwagh ken tempel kera la tese wang ér kwagh u mimi doo un ishima. (Mar. 11:15-17; Yoh. 2:13-16) Yange tese ér un ‘hemba Solomon’ kwaghfan sha ityesen na kua akaaôron a na a dedoo la cii. (Mat. 12:42) Bibilo ôr kwagh u dooshima u Yesu tese sha u nan uma na sha ci u mbagenev la ér: “Or ngu a dooshima u a hembe ngun ga.”—Yoh. 15:13.
8 Wan u Aôndo bee Yehova sha kwaghôron man ieren je yô, a kaa ér: “U nan nenge a Mo yô, nan nenge a Ter je ve.” (Ôr Yohane 14:9-11.) U dondon Kristu la ngu kwagh môm a u kaven Yehova.
Yesu ka Un Shon u Yehova a Shigh Un Mkurem La
9. Ka hanma shighe nahan Yesu hingir U Aôndo a Shigh Un Mkurem Laa, man lu sha nyi gbenda?
9 Hen ase sha kwagh u yange er ken inyom i 29, sha shighe u Yesu u lu anyom 30 va hen Yohane u Eren Batisema la. Bibilo kaa ér: “Tsô er i er Yesu batisema kera yô, A due shin mnger fese, maa i bugh Sha man A nenge a Jijingi u Aôndo lu senen er ikungugh nahan, va tema sha a Na.” Hen shighe la, a hingir Kristu shin Mesiya. Lu hen shighe la kpa Yehova iyol na pase gbar gbar ér Yesu ka U í Shigh Un Mkurem La ye. A kaa ér: “Ngun ka Wan Wam u ishima ishima, u i doom a Na yum yô.” (Mat. 3:13-17) Kwagh ne ka ityôkyaa i dedoo i i ne ve i doo u se dondo Kristu yô.
10, 11. (a) I yar tom a ititom i “Kristu” la sha u ôron kwagh u Yesu nena? (b) Doo u se dondo Yesu Kristu keng keng sha ci u nyi?
10 I yila Yesu ken Bibilo sha ititom i “Kristu” la sha igbenda kposo kposo, ér Yesu Kristu man Kristu Yesu man Kristu. Ka Yesu iyol na yange hii teren ishemberti i “Yesu Kristu” ne ye, yange yila ititom la dondo sha iti na jim jim la. Yange er msen hen Ter na kaa ér: “Man uma u tsôron yô, ka u ve̱ fa U, We Aôndo u mimi tswen, man shi Un u U tindi la, ka Yesu Kristu.” (Yoh. 17:3) Kwagh ne tese wang ér Yesu ka u Aôndo a tindi a va hingir U í Shigh Un Mkurem La. Ka a vande yilan ititom a iti na, er “Kristu Yesu” nahan yô, i lu iantom na la i lu ôron kwagh u í ye. (2 Kor. 4:5) Ape i yar tom a ititom i “Kristu” la tseegh, iti i Yesu i lu ga yô tese iaven i Yesu a lu sha mi i Mesiya la.—Aer. 5:42.
11 Gbenda u i yar tom a ititom i “Kristu” la sha u ôron kwagh u Yesu cii kpa, mimi ne yô due tseer tseer: Er Wan u Aôndo yange va shin tar ne sha inja i or shi va er ishima i Ter na nahan kpa, yange gba lun di ma profeti shin orumace tsô ga; yange va sha u va hingir un shon U í Shigh Un Mkurem u Yehova la. Nahan yô, de se dondo nen U í Shigh Un Mkurem ne keng keng.
Ka Yesu Tseegh a lu Gbenda u Myom Ye
12. Lu nyi Yesu ôr a apostoli Toma i i lu se a inja nyiana?
12 Se zua a ityôkyaa i vesen igen i i doo u se za hemen u dondon Mesiya la ken Mkaanem ma Yesu ôr a mbaapostoli nav mba jighjigh la. Yange ôr mkaanem man ica kera gba ga maa i wua un. Shighe u Yesu ôr ér un ngu yemen una za sôr ajiir sha ci u mbaapostoli nav ve Toma pine un mpin la, a kaa ér: “Mo M ngu gbenda man mimi man uma kpaa. Ma or gbe van hen Terem ga, saa nana kar her a Mo.” (Yoh. 14:1-6) Hen shighe la Yesu lu ôron kwagh a mbaapostoli mba 11 mba jighjigh mbara. Yange tôndo zwa a ve ér una sôr ve ajiir sha, nahan kpa mkaanem nam mara ma a inja hen mba ve ver ishima u va lun uma gbem sha won shin tar la kpaa. (Mpa. 7:9, 10; 21:1-4) Ma a inja nena?
13. Yesu ngu “gbenda” sha ci u nyi?
13 Yesu Kristu ngu “gbenda.” Inja na yô, ka ken iti na tseegh se fatyô u kporom hen Aôndo ye. Shighe u se er msen yô, saa se er msen la ken iti i Yesu ve se fatyô u lun a vangertiôr ser Ter una ungwa msen u se er sha ishima na la ye. (Yoh. 15:16) Nahan kpa, Yesu shi ngu “gbenda” sha vegher ugen kpaa. Isholibo pav uumace a Aôndo. (Yes. 59:2) Yesu na “uma Na . . . hingir ipaan sha ci u ior kpishi.” (Mat. 20:28) Sha nahan yô, Bibilo kaa ér: “Awambe a Yesu . . . nga wanger se sha asorabo cii.” (1 Yoh. 1:7) Nahan Wan u Aôndo hide bugh se gbenda u himen vea Aôndo. (Rom. 5:8-10) Saa se na Yesu jighjigh shi se ungwan imo na keng ve Aôndo una lumun se ye.—Yoh. 3:36.
14. Yesu ngu “mimi” sha nyi gbenda?
14 Yesu ngu “mimi” sha ci u yange ôron shi eren sha akaa a mimi la tseegh ga, kpa ka sha ci u akaaôron a profeti kpishi a i er sha kwagh na cii kure sha a na. Apostoli Paulu nger ér: “Gadia uityendezwa mba Aôndo cii, ken a Na yô, ka “een” ka nahan man se rumun Amen ken a Na sha ci u icivir i Aôndo ye.” (2 Kor. 1:20) “Mure u akaa a doon a a lu van,” er i nger a ken Tindi u Mose la kpa kure ken Kristu Yesu. (Heb. 10:1; Kol. 2:17) I ôr akaaôron a profeti cii sha ci u Yesu, man akaaôron a profeti ne wase se u fan tom u Yesu a lu a mi sha u kuren awashima u Yehova la. (Mpa. 19:10) Aluer se soo u ember mkur u uityendezwa mba Aôndo a er sha u kuren awashima na la yô, doo u se dondo Mesiya.
15. Yesu ka “uma” sha nyi gbenda?
15 Yesu shi ka “uma” sha ci u a yam uumace sha awambe a na, shi uma u tsôron ka iyua i Aôndo a ne “ken Kristu Yesu Ter wase” yô. (Rom. 6:23) Mba ve kpe kera mbara kpa Yesu ka “uma” hen a ve. (Yoh. 5:28, 29) Heela tseegh ga, hen ase sha tom u Pristi u Tamen u una er sha shighe u Mtemtor na u Anyom Dubu la. Una na mba una hemen ve shin tar la myom u tsôron.—Heb. 9:11, 12, 28.
16. Ka ityôkyaa i nyi se lu a mi i dondon Yesu?
16 Mlumun u Yesu na Toma la ngu se a inja nyian. Yesu ngu gbenda man mimi man uma kpaa. Ka un Aôndo a tindi un shin tar ne sha u tar u war sha a na ye. (Yoh. 3:17) Ma or gbe van hen Ter ga, saa nana kar hen a na. Bibilo ôr wang ér: “Myom ngu ken ma or ugen kpaa ga; gadia ma iti igen i i ne ior i á yima se a mi keng yô, ngi sha won kpaa ga.” (Aer. 4:12) Yange sea vande nan jighjigh a nyi je kpa, se lu tesen kwaghfan aluer se na Yesu jighjigh shi se dondo un sha er una za a vese ken uma yô.—Yoh. 20:31.
I Kaa a Vese Ér Se Ungwan Imo i Kristu
17. Gba hange hange u se ungwan imo i Wan u Aôndo sha ci u nyi?
17 Peteru man Yohane kua Yakobu yange ve nenge mgem u sha iengem u Yesu. Hen shighe la ve ungwa imo due sha kaa ér: “Ngun ka Wan Wam u M tsough Un, ungwan nen Un.” (Luka 9:28, 29, 35) Ka hange hange u se eren sha kwagh u i kaa a vese ér se ungwan imo i Mesiya la.—Ôr Aerenakaa 3:22, 23.
18. Se ungwa imo i Yesu Kristu nena?
18 U ungwan imo i Yesu la wa u ‘veren ashe sha a na shi veren ishima dondon ikyav na la kpaa.’ (Heb. 12:2, 3) Nahan doo u se “hemba veren ishima sha akaa” a “wanakiriki u jighjigh man u fan kwagh” a er se sha kwagh na ken Bibilo man ityakerada i pasen akaa a ken Bibilo la, kua akaa a i pasen sha kwagh na ken mbamkombo mba Mbakristu la kpaa. (Heb. 2:1; Mat. 24:45) Er se lu iyôngo na yô, i̱ doo se u ungwan imo i Yesu shi dondon un kpaa.—Yoh. 10:27.
19. Kanyi ia wase se se za hemen u dondon Kristu?
19 Se fatyô se za hemen u dondon Kristu shighe u se lu ken mbamzeyol je kpa? Een, aluer se “za hemen u kusun kwaghôron u dedoo” sha u eren sha akaa a se hen “sha kwagh u jighjigh u nan man dooshima u ken Kristu Yesu” la yô se fatyô.—2 Tim. 1:13, NW.
Ú Hen Nyi?
• U dondon “Kristu” la una wase se se seer kporom hen Yehova sha ci u nyi?
• U kaven Yesu la ngu kwagh môm a u kaven Yehova sha ci u nyi?
• Yesu ngu “gbenda man mimi man uma” sha nyi gbenda?
• Doo u se ungwa un U Yehova a Shigh Un Mkurem la sha ci u nyi?
[Mbampin Mba Ngeren u Henen]
[Foto u sha peeji 29]
Ityesen i Yesu tese se gbenda u Yehova a henen kwagh ken ishima yô
[Foto u sha peeji 30]
Doo u se dondo U Yehova a Shigh Un Mkurem la sha mimi
[Foto u sha peeji 32]
Yehova yôô ér ‘Ngun ka Wan Wam, ungwan nen Un’