1. Уруш дөври христиан дининиң ёлбашчылары нәме этдилер?

ХУДАЙ өз гуллукчыларының урша гатнашмагыны ве башга миллетдәки адамлары өлдүрмегини ислейәрми? Гечен асырда болан урушларда христиан динине уйянларың көпүси бири-бирини өлдүрдилер. Католик динине уйянлар католиклере, протестант динине уйянлар протестантлара гаршы сөвешдилер. Католиклериң ве протестантларың дини ёлбашчылары урша гитҗек эсгерлере ве оларың ярагларына ак пата бердилер. II Җахан уршы дөврүнде христианларың арасында зорлук-сүтем ызлы-ызына болярды.

2, 3. II Җахан уршы дөврүнде хем ондан соңра Ехованың Шаятлары нәме этдилер ве нәме үчин?

² Уруш дөврүнде Ехованың Шаятлары нәме этдилер? Тарыхы маглуматлара гөрә, олар битараплыгыны сакладылар. Нәме үчин? Себәби олар Исаның өвреден затларына гулак асып, онуң ызына эермек ислейәрдилер. Иса: «Бири-бириңизе сөйгиңиз болса, сизиң Мениң шәгирдимдигиңизи хеммелер билер» дийди (Яхя 13:35). Шейле-де олар Павлус ресулың коринтослылара язан хатындакы сөзлере эердилер (2 Коринтослылар 10:3, 4-нҗи аятлары окаң).

³ Шол себәпли месихчилер Мукаддес Язгыларың эсасында тербиеленен ынсабына гөрә херекет эдип,  урушмагы өвренмейәрлер. Ехованың Шаятларының битараплыгыны сакландыгы үчин, оларың мүңлерчесини ызарладылар. II Җахан уршы дөврүнде Германияда фашистлер хөкүм сүрйәркә, месихчи яшлар ве гарташанлар, эркекдир аяллар ызарландылар. Оларың көпүси түрмелерде ве концлагерлерде хорлук чекдилер, хатда кәбирини өлдүрдилер. Европада Ехованың Шаятларыны гүйчли ызарласалар-да, олар Патышалык барада хош хабары вагыз этмеги унутмадылар. Олар ниреде болсалар-да: түрмеде, концлагерде ве сүргүн эдилен ерлеринде-де вагыз эдйәрдилер *. Соңра Ехованың Шаятлары 1994-нҗи йылда Руандада болан улы ган дөкүшикли урша хем гатнашмадылар. Шейле-де олар өңки Югославияның даргамагына гетирен урушда битараплыгыны сакладылар.

4. Ехованың Шаятларының битараплыгыны сакламагы адамлара нәхили тәсир этди?

⁴ Ехованың Шаятларының берк дуруп битараплыгыны сакландыгы үчин бүтин дүнйәде олара сын эдйән мүңлерче адамлар оларың Худая ве якынына хакыкы сөйгини гөркезйәндигине гөз етирдилер. Башгача айданыңда, адамлар Шаятларың Худайың хакыкы гуллукчыларыдыгына дүшүндилер. Эмма адамлар ене-де хайсы себәплере гөрә Ехованың Шаятларының Худайың хакыкы гуллукчыларыдыгына ынанярлар?

5. I асырда нәхили улы өзгеришик болды?

⁵ Иса ер йүзүндәки гуллугына башланда, Худайың Патышалыгы барадакы хош хабары вагыз этмегиң ваҗыпдыгыны гөркезди. Ол 12 ресулыны сайлап, олара вагыз этмеги өвретди. Себәби вагтың гечмеги билен, бүтин дүнйәде вагыз эдилмелиди. Шондан соңра Иса 70 шәгирдине-де тәлим берди (Лука 6:13; 10:1). Шейлеликде, олар, илки билен, ехудылара хош хабары вагыз этмеги өврендилер. Соңра Иса шәгиртлерине өзге миллетлерден болан адамлара-да вагыз этмеги табшыряр. Бу ыхласлы ехуды шәгиртлери үчин улы өзгеришик болды! (Рес. иш. 1:8).

6. Петрус ресул Ехованың адамлары ала тутмаяндыгына нәдип гөз етирди?

⁶ Петрус ресул өзге миллетли Корнелиусың өйүне ибериленде, Ехованың хич кими ала тутмаяндыгына гөз етирди. Корнелиус ве онуң өйүндәкилер сувда чокундырылды. Себәби Худай әхли адамларың хакыкаты эшидип, кабул этмегини ислейәрди (Рес. иш. 10:9—48). Шол гүнден башлап, Петрус ве Исаның бейлеки шәгиртлери әхли миллетден болан адамлара вагыз этдилер.

7, 8. Ехованың Шаятлары адамлара хош хабары етирмек үчин нәме эдйәрлер? (Макаланың башындакы сурата середиң).

⁷ Шу гүнлер Ехованың гурамасына ёлбашчылык эдйәнлер хош хабары бүтин дүнйәде вагыз этмек ве тәлим бермек ишини ыхласлы голдап, гөзегчилик эдйәрлер. Хәзир бүтин дүнйәде секиз миллиондан говрак Ехованың Шаятлары бар. Олар 600-ден говрак дилде вагыз эдйәрлер ве мунуң саны барха артяр! Ехованың Шаятлары өйден-өе, көчеде, кәвагт болса эдебият гойлан стол я-да тигирли стенд аркалы вагыз этмеги билен таналяр.

⁸ Ехованың гурамасында ики мүң докуз йүзден говрак доган-уялара Мукаддес Язгылары ве оңа эсасланан эдебиятлары терҗиме этмек үчин йөрите тәлим берилйәр. Эдебиятлар диңе эсасы диллере терҗиме эдилмейәр. Кәбир диллериң йүзлерчеси кән бир белли болмаса-да, оларың херсинде миллионларча адам геплейәр. Шонуң үчин эдебиятлар шол диллере терҗиме эдилйәр.  Мысал үчин, Испанияда яшаян каталанларың миллионларчасы хемише өз эне дилинде гүрлейәрлер. Соңкы вагтлар Валенсия ве Аликанте велаятларында, Балеар адаларында хем-де Андорра юрдунда каталан дилине айратын үнс берилйәр. Ехованың Шаятларының каталан дилине терҗиме эдйән эдебиятлары ве гечирйән йыгнак душушыклары каталанларың йүрегине тәсир эдйәр.

9, 10. Худайың гурамасының әхли адамларың хакыкаты билмегини ислейәндигини хайсы мысаллар гөркезйәр?

⁹ Эдебиятлары адамларың эне дилине терҗиме этмек ве тәлим бермек иши бүтин дүнйәде амала ашырыляр. Меселем, Мексикада, эсасан, испан дилинде геплеселер-де, ерли халкың көпүси башга диллерде гүрлейәр. Майя дили хем шейле диллериң биридир. Мексикадакы филиал майя дилиниң терҗимечилер топарыны шол дилде геплейән адамларың яшаян ерине гөчүрди. Себәби терҗимечилериң хер гүн майя дилинде геплемәге ве оны диңлемәге мүмкинчилиги боляр. Шейле-де 29 миллион илаты болан Непалда адамлар, эсасан, непал дилинде гүрлейәрлер. Шол юртда такмынан 120 саны дил бар. Эмма 10 миллиондан говрак адамлар непал дилинде геплейәр ве бейлеки адамларың көпүси хем шол дили билйәр. Шол себәпли бизиң эдебиятларымыз непал дилине терҗиме эдилйәр.

¹⁰ Ехованың гурамасы бүтин дүнйәдәки терҗимечилериң топарларыны голдап, хош хабары вагыз этмек ишине чынлакай гараяндыгыны гөркезйәр. Бүтин дүнйәде гечирилйән кампанияларда миллионларча китапчалар, брошюралар ве журналлар мугт пайланыляр. Чыкдаҗылар Ехованың Шаятларының мейлетин совгатлары аркалы өделйәр. Себәби олар Исаның: «Мугт алдыңыз, мугт бериң» диен табшырыгына эерйәрлер (Мат. 10:8).

11, 12. Ехованың Шаятларының бүтиндүнйә вагыз иши адамлара нәхили тәсир эдйәр?

¹¹ Ехованың Шаятлары хакыкаты тапандыгына йүрекден ынанып, әхли миллетден ве тайпадан болан адамлара хош хабары етирмек үчин көп затдан гечйәрлер. Оларың көпүси бу ваҗып ише гатнашмак үчин яшайшыны садалашдырярлар, дил өвренйәрлер ве башга миллетиң медениетине өвренишйәрлер. Бүтиндүнйә вагыз иши аркалы көп адамлар Ехованың Шаятларының Исаның шәгирдидигине ынанярлар.

 ¹² Ехованың Шаятлары хакыкаты тапандыгына ынаняндыклары үчин, вагыз эдип, тәлим берйәрлер. Эмма миллионларча адамлар Ехованың Шаятларында хакыкатың бардыгына ене-де нәме үчин ынанярлар? (Римлилер 14:17, 18-нҗи аятлары окаң).

13. Ехованың Шаятлары гураманы нәдип арасса саклаяр?

¹³ Биз доган-уяларың хакыкаты тапандыгына нәме үчин ынаняндыгы барада айдан сөзлерине серетсек пейдалы болар. Көп йылдан бәри Ехова гуллук эдйән бир доган шейле диййәр: «Йыгнакда кәбирине маслахат я-да дүзедиш бермели болса-да, доган-уяларың хер бир эдйән тагалласы Ехованың гурамасыны ахлак тайдан арасса хем-де тәмиз сакламага ярдам эдйәр». Ехованың халкы бу ёкары ахлак кадаларыны нәдип саклап билйәр? Олар Худайың Сөзүндәки кадалара ве Исаның хем-де онуң шәгиртлериниң гөрелдесине эерйәрлер. Шаятларың диңе санлыҗасы Худайың кадаларына боюн болмак ислемейәндиги үчин йыгнак гатнашыгындан кесилйәр. Эмма Ехованың Шаятларының аглабасы өң Худайың када-канунлары боюнча яшамадык болса-да, инди дурмушыны үйтгетдилер ве ахлак тайдан арасса яшап, башгалара гөрелде гөркезйәрлер (1 Коринтослылар 6:9—11-нҗи аятлары окаң).

14. Йыгнак гатнашыгындан кесиленлериң көпүси соңра нәме этдилер ве нетиҗеси нәме болды?

¹⁴ Мукаддес Язгылардакы гөркезмелере гулак асман, йыгнак гатнашыгындан кесиленлер барада нәме дийсе болар? Оларың мүңлерчеси өз эден гүнәсине тоба эдип, йыгнага доландылар (2 Коринтослылар 2:6—8-нҗи аятлары окаң). Ехованың Шаятларының Худайың Сөзүндәки ёкары ахлак кадалары боюнча яшаяндыгы үчин йыгнак арасса галяр. Шол себәпли олар Худайың өз гурамасыны макуллаяндыгына ынанярлар. Адамларың көпүси бутханалара гараныңда, Ехованың Шаятларының ёкары ахлак кадалары боюнча яшаяндыгыны гөрүп, оларда хакыкатың бардыгына ынанярлар.

15. Бир доган хакыкаты тапандыгына нәдип гөз етирди?

¹⁵ Башга доган-уялар хакыкаты тапандыгына нәме үчин ынанярлар? 54 яшлы бир доган шейле диййәр: «Мен етгинҗеклигимден бәри иманымың шу үч зада эсасланяндыгына ынанярын: 1. Худай, догрудан-да, бар; 2. Мукаддес Язгылар — Худайың Сөзи; 3. Шу гүнлер ер йүзүнде Худайың ислегини Ехованың Шаятлары берҗай эдйәр. Мен энчеме йыллап, Мукаддес Язгылары өврененимде, хемише шол үч задың догрудыгына гөз етирмек үчин өзүме сораг берйәрдим. Йыллар гечдиги сайын, субутнамаларың артяндыгы үчин, мениң иманым  беркәп, хакыкаты тапандыгыма ынамым артярды».

16. Бир уя хакыкаты тапандыгына нәме үчин ынаняр?

¹⁶ Нью-Йоркдакы бүтиндүнйә баш эдарада гуллук эдйән бир уя хакыкаты тапандыгына нәме үчин ынаняндыгыны гүррүң берйәр. Ол Мукаддес Язгыларда такмынан еди мүң гезек душ гелйән Худайың ады барада диңе Ехованың гурамасының вагыз эдйәндигини белләп гечйәр. Шейле-де уяны 2-нҗи Йыл язгылары 16:9-дакы шу сөзлер рухландырыпдыр: «Өзүне ак йүрекден хызмат эденлере гүйч-кувват бермек үчин Реб бүтин ер йүзүне сын эдйәр». Ол уя шейле диййәр: «Мен хакыкаты билип, Худая нәдип бүтин йүрегиң билен гуллук эдип боляндыгыны өврендим. Ехова маңа гүйч-кувват берйәр. Мен Ехова билен достлугымы гыммат сайярын ве Иса аркалы Худайы якындан танап билйәндигиме өрән миннетдар».

17. Өң Худая ынанмадык бир доган нәмә гөз етирди ве нәме үчин?

¹⁷ Өң Худая ынанмадык бир доган шейле диййәр: «Худайың ярадан затлары адамларың яшайышдан леззет алып яшамагыны ислейәндигини гөркезйәр, шол себәпли ол хорлукларың эбеди болмагына ёл бермез. Бу залым дүнйәдәки адамларың иманы гүн-гүнден говшаса-да, Ехованың халкы иманда, ыхласда ве сөйгүде беркейәр. Бизиң гүнлеримизде шейле гудрат диңе Ехованың мукаддес рухы аркалы боляр» (1 Петрус 4:1—4-нҗи аятлары окаң).

18. Ики доган хакыкаты тапандыгына нәме үчин ынаняр ве бу сизе нәхили тәсир эдйәр?

¹⁸ Көп йылдан бәри гуллук эдйән бир доган бизиң хакыкаты вагыз эдйәндигимизе нәме үчин ынаняндыгыны шейле дүшүндирйәр: «Мен йыллар бойы өвренен затларымдан, Ехованың Шаятларының I асырдакы месихчилериң гөрелдесине эермек үчин элинде барыны эдйәндигине гөз етирдим. Мен дүнйәниң көп күнҗегине сыяхат эденимде, Ехованың Шаятларының агзыбирлигини гөрдүм. Мукаддес Язгылардакы хакыкат гөвнүме җай болуп, маңа шатлык берйәр». 60 яшындан гечен бир догандан хакыкаты тапандыгына нәме үчин ынаняндыгыны соранларында, ол шейле дийди: «Биз Исаның дурмушы ве гуллугы барада чуңңур өвренип, онуң галдыран гөрелдесини гыммат сайярыс. Шейлеликде, биз Иса аркалы Худая якынлашмак үчин дурмушымызы үйтгедйәрис. Биз Исаның төлег гурбаны аркалы халас болуп билйәндигимизе дүшүнйәрис ве онуң өлүмден дирелендигини билйәрис. Себәби муны өз гөзи билен гөрен адамларың дегерли субутнамалары бар» (1 Коринтослылар 15:3—8-нҗи аятлары окаң).

19, 20. а) Павлус ресул римлилере язан хатында нәхили җогапкәрчилик барада айтды? б) Ехованың Шаятларының әхлисине нәхили хорматлы иш ынанылды?

¹⁹ Биз адамлары сөййәндигимиз үчин, олара гымматлы хакыкат барада айтмалы. Павлус ресул Римдәки доган-уялара шейле язды: «Чүнки сен агзың билен Исаны Реб хөкмүнде ыкрар этсең, Худайың оны өлүмден дирелденине йүрегиң билен ынансаң, гутуларсың. Акланмак үчин йүрек билен иман гетирилйәндир, гутулыш үчин агыз билен ыкрар эдилйәндир» (Рим. 10:9, 10).

²⁰ Биз, Ехованың Шаятлары хакыкаты тапандыгымыза ынанярыс ве Худайың Патышалыгы барада хош хабары вагыз этмегиң улы хорматдыгына дүшүнйәрис. Шол себәпли, гелиң, адамлара диңе бир вагыз этмән, хакыкаты тапандыгымыза ынаняндыгымызы өзүмизи алып баршымыз билен хем гөркезелиң.