Ayon kay Lucas 16:1-31
Study Notes
katiwala: O “tagapamahala sa sambahayan.”—Tingnan ang study note sa Luc 12:42.
takal: O “takal na bat.” Sinasabi ng ilang iskolar na ang salitang Griego na baʹtos ay tumutukoy sa takal na bat ng mga Hebreo. Batay sa mga piraso ng banga na may nakasulat na “bat” sa sinaunang letrang Hebreo, ang isang bat ay mga 22 L (5.81 gal).—Tingnan sa Glosari, “Bat,” at Ap. B14.
malalaking takal: O “takal na kor.” Sinasabi ng ilang iskolar na ang salitang Griego na koʹros ay tumutukoy sa takal na kor ng mga Hebreo na katumbas ng 10 takal na bat. Kung ang isang bat ay 22 L, ang kor ay 220 L.—Tingnan ang study note sa Luc 16:6; Glosari, “Bat,” “Kor”; at Ap. B14.
naging marunong siya sa praktikal na paraan: O “kumilos siya nang may karunungan (nang maingat).” Ang salitang Griego na phro·niʹmos ay isinalin ditong “marunong siya sa praktikal na paraan.” Ang mga anyo ng kaugnay na pang-uri ay isinaling mas marunong sa praktikal na paraan sa huling bahagi ng talatang ito at “matalino” sa Mat 7:24; 24:45; 25:2; at Luc 12:42.—Tingnan ang study note sa Mat 24:45; Luc 12:42.
sistemang ito: Ang salitang Griego na ai·onʹ, na literal na nangangahulugang “panahon,” ay puwedeng tumukoy sa kalakaran o sa mga pagkakakilanlan ng isang espesipikong yugto ng panahon. Sa kontekstong ito, tumutukoy ito sa kasalukuyang masamang sistema at sa makasanlibutang paraan ng pamumuhay.—Tingnan sa Glosari, “Sistema.”
Makipagkaibigan: Ibig sabihin, makipagkaibigan sa mga nasa langit, sa Diyos na Jehova at kay Jesu-Kristo, dahil sila lang ang puwedeng tumanggap sa mga tao sa “walang-hanggang mga tirahan.”
di-matuwid na mga kayamanan: Ang salitang Griego na ma·mo·nasʹ (mula sa salitang Semitiko) ay karaniwang tumutukoy sa pera o kayamanan. (Tingnan ang study note sa Mat 6:24.) Maliwanag na di-matuwid ang tingin ni Jesus sa kayamanang ito dahil makasalanang mga tao ang gumagamit nito, karaniwan nang ginagamit ito para sa makasariling mga kagustuhan, at kadalasan nang nakukuha ito sa maling paraan. Ang pagkakaroon o ang kagustuhang magkaroon ng materyal na kayamanan ay puwedeng magtulak sa isa na gumawa ng masama. Nawawalan ng halaga ang materyal na kayamanan, kaya ang isang taong mayaman ay hindi dapat magtiwala rito. (1Ti 6:9, 10, 17-19) Sa halip, dapat niya itong gamitin para makipagkaibigan kay Jehova at kay Jesus, na puwedeng tumanggap sa isang tao sa walang-hanggang mga tirahan.
walang-hanggang mga tirahan: Lit., “walang-hanggang mga tolda.” Maliwanag na tumutukoy sa perpektong mga tirahan sa bagong sanlibutan na hindi magwawakas, ito man ay sa Kaharian sa langit kasama ni Jesu-Kristo o sa Paraisong lupa sa ilalim ng pamamahala ng Kahariang iyon.
kapopootan: Ibig sabihin, hindi gaanong bibigyan ng importansiya.—Tingnan ang study note sa Luc 14:26.
maging alipin: Tingnan ang study note sa Mat 6:24.
Kayamanan: Tingnan ang study note sa Mat 6:24.
Ang Kautusan at mga Propeta: Ang “Kautusan” ay ang mga aklat ng Bibliya mula Genesis hanggang Deuteronomio. Ang “mga Propeta” naman ay ang mga aklat ng hula sa Hebreong Kasulatan. Pero kapag pinagsama ito, ang ekspresyon ay masasabing tumutukoy sa buong Hebreong Kasulatan.—Mat 5:17; 7:12; 22:40; tingnan ang study note sa Mat 11:13.
nagsisikap nang husto: Ang salitang Griego na ginamit dito ay nagpapakita ng pagiging puspusan. Negatibo ang pagkakaintindi rito ng ilang tagapagsalin ng Bibliya. Iniisip nilang nangangahulugan ito ng marahas na pagkilos o pagdurusa dahil sa karahasan. Pero dahil ang konteksto ay tungkol sa Kaharian ng Diyos na ipinahahayag bilang mabuting balita, masasabing positibo ito at nangangahulugang “pagsisikap na makuha ang isang bagay na gustong-gusto mo.” Maliwanag na inilalarawan nito ang matinding pagsisikap na ginawa ng mga tumugon sa pangangaral ng mabuting balita tungkol sa Kaharian ng Diyos, kung kaya nagkaroon sila ng pag-asa na maging bahagi ng Kahariang iyon.
isang letra: O “isang kudlit ng isang letra.” Sa alpabetong Hebreo noong panahon ni Jesus, may ilang letrang Hebreo na may maliit na kudlit para maipakitang iba ito sa iba pang letra. Kaya idiniriin ng eksaherasyong ito ni Jesus na ang Salita ng Diyos ay matutupad hanggang sa kaliit-liitang detalye.—Tingnan ang study note sa Mat 5:18.
nangangalunya: Ang pandiwang Griego na moi·kheuʹo ay tumutukoy sa pagtataksil sa asawa at pakikipagtalik sa iba. Sa Bibliya, ang pangangalunya ay “seksuwal na imoralidad” na kusang ginawa ng may-asawa at ng hindi niya asawa. (Ihambing ang study note sa Mat 5:32, kung saan tinalakay ang “seksuwal na imoralidad,” na galing sa salitang Griego na por·neiʹa.) Noong may bisa pa ang Kautusang Mosaiko, ang kusang pakikipagtalik sa asawa o mapapangasawa ng isang lalaki ay itinuturing na pangangalunya.—Tingnan ang study note sa Mat 5:27; Mar 10:11.
babaeng diniborsiyo: Tumutukoy sa babaeng diniborsiyo nang hindi dahil sa seksuwal na imoralidad.—Tingnan ang study note sa Mat 5:32.
pulubi: O “dukha.” Ang salitang Griego ay puwedeng tumukoy sa isang taong napakahirap. Ginamit ito para ipakita ang malaking pagkakaiba ng pulubi sa mayamang lalaki sa ilustrasyon ni Jesus. Sa Mat 5:3, ginamit din ang salitang ito sa pariralang Griego na puwedeng literal na isaling “namamalimos ng espiritu,” na tumutukoy sa mga taong alam na alam na dukha sila sa espirituwal at na kailangan nila ang Diyos.—Tingnan ang study note sa Mat 5:3.
Lazaro: Anyong Griego ng pangalang Hebreo na Eleazar, na nangangahulugang “Tumulong ang Diyos.”
aso: Ayon sa Kautusang Mosaiko, ang mga aso ay marumi. (Lev 11:27) Lumilitaw na ang mga asong humihimod sa mga sugat ng pulubi ay mga asong-kalye na nangangalkal ng basura. Sa Hebreong Kasulatan, ang terminong “aso” ay madalas gamitin para manghamak. (Deu 23:18, tlb.; 1Sa 17:43; 24:14; 2Sa 9:8; 2Ha 8:13; Kaw 26:11) Sa Mat 7:6, ang terminong “aso” ay tumutukoy sa mga taong hindi mapagpahalaga sa espirituwal na kayamanan. Dahil marumi ang mga aso para sa mga Judio at negatibo ang makasagisag na gamit nito sa Bibliya, ang pagbanggit ng “aso” sa ilustrasyong ito ay malinaw na nagpapakita ng kaawa-awang kalagayan ng pulubing si Lazaro.—Tingnan ang study note sa Mat 7:6; 15:26.
sa tabi ni Abraham: Lit., “sa dibdib ni Abraham.” Kapag ang isang indibidwal ay sinabing nasa tabi, o dibdib, ng isa, ipinapakita nito na mayroon silang espesyal at malapít na kaugnayan. (Tingnan ang study note sa Ju 1:18.) Ang idyomang ito ay nanggaling sa nakasanayang puwesto ng mga tao noon habang kumakain, kung saan humihilig sila sa dibdib ng malapít nilang kaibigan.—Ju 13:23-25.
Libingan: O “Hades,” ang libingan ng mga tao sa pangkalahatan.—Tingnan sa Glosari.
sa tabi: Lit., “sa dibdib.”—Tingnan ang study note sa Luc 16:22.
Nasa kanila si Moises at ang mga Propeta: Tumutukoy sa mga isinulat ni Moises at ng mga propeta, na binabasa kada Sabbath sa mga sinagoga (Gaw 15:21) at nakatulong sana sa kanila na tanggapin si Jesus bilang Mesiyas at Hari na pinili ng Diyos.