Tingnan ang ilang komento tungkol sa mga kilalang lider ng relihiyon at sa digmaan sa Ukraine:

•   “Walang sinasabi ang lider ng Russian Orthodox Church na si Patriarch Kirill laban sa ginagawang pag-atake ng Russia. . . . Ang Simbahan niya ay nagpapakalat ng mga propaganda o di-totoong mga kuwento tungkol sa Ukraine at nagagamit ito ni Putin para palabasin na tama lang ang ginagawa niya.”—EUobserver, Marso 7, 2022.

•   “Para kay Patriarch Kirill . . . walang mali sa pag-atake ng bansa nila sa Ukraine. Sinasabi niyang bahagi ito ng paglaban sa kasalanan.”—AP News, Marso 8, 2022.

•   “Noong Lunes, binasbasan ng lider ng Ukrainian Orthodox Church na si Metropolitan Epiphanius I ng Kyiv ang mga miyembro nila para ‘labanan ang militar ng Russia’ . . . Sinabi pa [niya] na ang pagpatay sa mga sundalo ng Russia ay hindi isang kasalanan.”—Jerusalem Post, Marso 16, 2022.

•   “Kami [ang Ukrainian Council of Churches and Religious Organizations (UCCRO)] ay sumusuporta sa militar ng Ukraine at sa lahat ng lumalaban para sa bansa namin, binabasbasan namin ang mga ginagawa nila para ipagtanggol ang Ukraine sa mga kaaway nito, at ipinagdarasal namin sila.”—Pahayag ng UCCRO a, Pebrero 24, 2022.

 Ano sa palagay mo? Dapat bang hikayatin ng mga relihiyong nagsasabing sumusunod sila kay Jesu-Kristo ang mga miyembro nila na sumali sa digmaan? Ano ang sinasabi ng Bibliya?

Ang kasaysayan ng relihiyon sa mga digmaan

 Ipinapakita ng kasaysayan na madalas kunsintihin ng mga relihiyon ang mga digmaan. Itinuturo din nilang katanggap-tanggap ito o na kailangan talagang makisali dito. Kasabay nito, sinasabi nilang itinataguyod nila ang kapayapaan. Matagal nang sinasabi ng mga Saksi ni Jehova sa mga tao ang pagkukunwaring ito ng mga relihiyon. Tingnan ang ilang halimbawa na makikita sa mga publikasyon namin.

•   Makikita sa “Ang mga Krusada—Isang ‘Kalunus-lunos na Ilusyon’” na ang Simbahang Romano Katoliko ang nasa likod ng mga masaker na ginawa sa ngalan ng Diyos at ng Kristo.

•   Ipinapakita sa “Ang Iglesya Katolika sa Aprika” na hindi napatigil ng relihiyon ang mga labanan ng tribo, o kahit pa nga ang genocide o paglipol ng lahi.

•   Ipinapakita sa maraming digmaang naganap na may mga sumuportang klero ng Katoliko, Ortodokso, at Protestante sa magkabilang panig ng mga ito. Basahin ang mga artikulong “Masisisi Ba ang Relihiyon?,” “Ang Bahagi ng Relihiyon sa mga Digmaan ng Tao,” at “Ang Relihiyon ay Pumapanig.”

Dapat bang sumuporta ang mga relihiyong Kristiyano sa digmaan?

 Ang itinuro ni Jesus: “Dapat mong mahalin ang iyong kapuwa gaya ng iyong sarili.” (Mateo 22:39) “Patuloy na mahalin ang inyong mga kaaway.”—Mateo 5:44-47.

 Ang sinabi ni Jesus: “Ang Kaharian ko ay hindi bahagi ng sanlibutang ito. Kung ang Kaharian ko ay bahagi ng sanlibutang ito, lumaban sana ang mga tagasunod ko para hindi ako madakip.” (Juan 18:36) “Ang lahat ng gumagamit ng espada ay mamamatay sa espada.”—Mateo 26:47-52.

 Pag-isipan: Kung hindi sapat na dahilan ang pagprotekta kay Jesus para lumaban ang mga Kristiyano, may iba pa bang mas mabigat na dahilan para lumaban sila? Para makita kung paano tinularan ng mga Kristiyano noon ang halimbawa at mga turo ni Jesus, basahin ang artikulong “Dapat Bang Sumali sa Digmaan ang mga Kristiyano?”

Ano ang mangyayari sa mga relihiyong nagtataguyod o sumusuporta sa mga digmaan?

 Itinuturo ng Bibliya na hindi tinatanggap ng Diyos ang mga relihiyong nag-aangking tagasunod ni Jesus pero hindi naman sumusunod sa mga turo niya.—Mateo 7:21-23; Tito 1:16.

•   Ipinapakita ng aklat ng Apocalipsis na sisingilin ng Diyos sa mga relihiyong ito ang “lahat ng pinatay sa lupa.” (Apocalipsis 18:21, 24) Para malaman kung bakit, basahin ang artikulong “Ano ang Babilonyang Dakila?”

•   Ipinakita ni Jesus na lahat ng relihiyong itinakwil ng Diyos ay pupuksain dahil sa masasamang ginagawa nila, kung paanong ang bulok na puno na namumunga ng bulok na bunga ay “pinuputol at inihahagis sa apoy.” (Mateo 7:15-20) Para malaman kung paano ito mangyayari, basahin ang artikulong “Malapit Na ang Wakas ng Huwad na Relihiyon!”

Photo credits, left to right: Photo by Sefa Karacan/Anadolu Agency/Getty Images; Maxym Marusenko/NurPhoto via Getty Images