SARA o ne a inamologa fa a ntse Fa bereka mme a leba kgakala. Batlhanka ba ne ba itumelela go bereka ba tlhokometswe ke mosadi yono yo o botlhale. Mosadi yono wa senatla le ene o ne a bereka. Mo akanye a sidila matsadi mo matsogong a gagwe. Gongwe o ne a fetsa go roka tente e ba neng ba nna mo go yone fa e neng e gagogile gone. Tente eo ya maemo a a kwa tlase e e neng e dirilwe ka letlalo la podi e ne e onaditswe ke letsatsi le pula, e gopotsa Sara gore ba feditse lobaka lo loleele e le bakgarakgatshegi. Ka nako eo, letsatsi le ne le tloga le phirima. O ne a lebile fa Aborahame * a tsamaya mo mosong mme o ne a nna a lebile tsela e a tsamaileng ka yone. Fa a ntse a lebile, o bona mongwe yo o tshwanang le monna wa gagwe a tla a le kgakala kwa thabeng, a bo a simolola go nyenya.

Go ne go fetile dingwaga di le lesome Aborahame a eteletse pele lelapa la gagwe le legolo go ralala Noka ya Euferatese go fitlha kwa Kanana. Sara o ne a eme monna wa gagwe nokeng mo loetong lono, ka gonne o ne a itse gore monna wa gagwe o na le seabe se segolo mo go diragadiweng ga boikaelelo jwa ga Jehofa jwa go dira losika le setšhaba se se rategang thata. Sara o ne a na le seabe sefe? E ne e le moopa mme o ne a setse a na le dingwaga di le 75. Gongwe o ne a ipotsa gore, ‘Ditsholofetso tsa ga Jehofa di tla diragadiwa jang fa ke sa ntse ke le mosadi wa ga Aborahame?’ Fa e le gore o ne a tshwenyegile kgotsa a fela pelo, o ne a na le lebaka le le utlwalang la go ikutlwa jalo.

Ka dinako dingwe le rona re ka ipotsa gore ditsholofetso tsa Modimo di tla diragadiwa leng. Gantsi go thata go nna pelotelele fa re letile go diragadiwa ga ditsholofetso tse re di ratang thata. Re ka ithuta eng mo tumelong ya mosadi yono yo o kgatlhang?

Lelapa leno e ne e le gone le gorogang go tswa kwa Egepeto. (Genesise 13:1-4) Ba ne ba tlhomile ditente tsa bone kwa botlhaba jwa Bethele, e Bakanana ba neng ba e bitsa Luse. Sara o ne a kgona go bona lefatshe le legolo le Modimo a neng a ba solofeditse lone fa a le mo lefelong leno le le kwa godimo. Go ne go na le metse ya Bakanana le ditsela tse batho ba ba yang kwa mafelong a a kgakala ba neng ba kgona go tsamaya ka tsone. Dilo tsotlhe tse dintle tse Sara a neng a di bona di ne di sa gaise toropo e a neng a goletse kwa go yone. O ne a goletse kwa toropong ya Mesopotamia e e bidiwang Ure, e e neng e le bokgakala jwa dikilometara di le 1 900 go tswa kwa ba neng ba le gone. O ne a tlogetse ba losika lwa gagwe koo. O ne a kgona go bona sengwe le sengwe se a se tlhokang mo motseng oo wa manobonobo o o nang le marekisetso a mantsi. O ne a na le legae le le phuthulogileng le le nang le marulelo le lobota lo lo thata, legae le le ka tswang le ne le na le metsi a mantsi. Mme fa e le gore re akanya gore Sara o ne a nna lebile kwa botlhaba a hutsafetse, a akantse ka legae la manobonobo le a goletseng kwa go lone tota ga re itse mosadi yono yo o ratang Modimo.

Ela tlhoko se moaposetoloi Paulo a ileng a tlhotlhelediwa go se kwala dingwaga di le 2 000 moragonyana. O ne a bua jaana ka tumelo ya ga Sara le Aborahame: “Fa e le gore ba ne ba nna ba gakologelwa lefelo le ba neng ba dule mo go lone, ba ka bo ba ile ba nna le sebaka sa go boa.” (Bahebera 11:8, 11, 15) Sara le Aborahame ba ne ba sa tlhologelelwe botshelo jwa bone jwa  pele. Fa ba ne ba ka nna ba akantse ka jone, ba ka bo ba ile ba boela gae. Fa ba ka bo ba ntse kwa Ure, ba ka bo ba sa bona masego a ga Jehofa. Mme re ka bo re ba lebetse e bile re sa ithuta sepe mo tumelong ya bone.

Go na le gore Sara a nne a akantse ka dilo tse a di tlogetseng, o ne a leba kwa pele. O ne a nna a ema monna wa gagwe nokeng fa ba ntse ba fuduga, a thusa go phutha ditente, go tsamaya le diphologolo le go tlhoma ditente gape. O ne a itshokela diteko le diphetogo tse a neng a lebana le tsone. Jehofa o ne a bua le Aborahame gape a mo gopotsa se a neng a mo solofeditse sone mme o ne a sa bue sepe ka Sara!—Genesise 13:14-17; 15:5-7.

Jaanong Sara o ne a swetsa ka go bua le Aborahame ka se a ntseng a se akantse. Akanya sefatlhego sa ga Sara se tletse kutlobotlhoko a ntse a re: “Jaanong tsweetswee! Jehofa o ntswetse gore ke se ka ka tshola bana.” Go tswa foo o ne a kopa monna wa gagwe gore a mo tsholele bana ka lelata la gagwe e bong Hagare. Akanya fela gore Sara o ne a tlaletswe jang fa a kopa monna wa gagwe go dira jalo! Go dira jalo go ka tswa go sa utlwale mo go rona gompieno mme ka nako eo go ne go tlwaelegile gore monna a nne le mosadi wa bobedi kgotsa nyatsi gore a mo tsholele mojaboswa. * Gongwe Sara o ne a akanya gore boikaelelo jwa Modimo jwa go dira setšhaba se segolo a dirisa Aborahame bo tla diragadiwa ka yone tsela eo. O ne a ikemiseditse go dira sengwe le sengwe gore boikaelelo joo bo diragadiwe. Aborahame o ne a dira eng? Baebele ya re o ne “a reetsa lentswe la ga [Sara].”—Genesise 16:1-3.

A kgang eno e bontsha gore Jehofa ke e ne a tlhotlheleditseng Sara go dira kopo eno? Nnyaa. Se a neng a se kopa se bontsha tsela e batho ba akanyang ka yone. O ne a akanya gore Modimo o mo tliseditse mathata e bile a akanya gore monna wa gagwe ga a na leano lepe. Tsela e Sara a neng a rarabolola kgang eno ka yone e ne e tlile go mo tlisetsa kutlobotlhoko le mathata. Le fa go ntse jalo, tsela e a neng a rarabolola dilo ka yone e ne e bontsha gore ga a ikakanyetse a le nosi. Go a kgatlha go bona gore Sara o ne a sa ikakanyetse a le nosi le fa a ne a tshela mo lefatsheng la batho ba ba neng ba ikakanyetsa ba le bosi. Fa le rona re ikemisetsa go dira se Modimo a se batlang go na le go dira dilo tse rona re di batlang, re tla bo re bontsha gore re na le tumelo e e tshwanang le ya ga Sara.

Go ise go ye kae, Hagare o ne a ima ngwana wa ga Aborahame. E re ka Hagare a ne a akanya gore jaanong o botoka mo go Sara, o ne a simolola go mo nyatsa. Ruri Sara o ne a swabile nko go feta molomo! Aborahame o ne a letlelela Sara go tlhabisa Hagare ditlhong mme Modimo le ene o ne a mo thusa. Hagare o ne a tshola ngwana wa mosimane e bong Ishemaele  mme go ne ga feta dingwaga di le dintsi. (Genesise 16:4-9, 16) Moragonyana pego eno e tlhalosa Jehofa a bolelela Sara yo o nang le dingwaga di le 89 le monna wa gagwe yo o nang le dingwaga di le 99 molaetsa. Ruri ba ne ba bolelelwa molaetsa o o monate tota!

Jehofa o ne a solofetsa tsala ya gagwe Aborahame gape gore o tla ntsifatsa losika lwa gagwe. Gape Modimo o ne a fetola leina la monna yono. Ka nako eno yotlhe o ne a itsewe e le Aberame. Mme Jehofa o ne a mo naya leina le lesha e leng Aborahame le le kayang “Rra Boidiidi.” Go tswa foo, Jehofa o ne a tlhalosa lekgetlho la ntlha gore Sara o ne a tla nna le seabe sefe mo kgannyeng eno. O ne a fetola leina la gagwe e bong Sarai le le ka tswang le ne le kaya “Manganga” go nna Sara, leina le re le tlwaetseng. Leina Sara le kaya eng? ‘Mmê wa Dikgosi’! Jehofa o ne a bua jaana fa a tlhalosa lebaka la go bo a ne a naya mosadi yoo yo o rategang leina leo: “Ke tla mo segofatsa ke ba ke go naya ngwana wa mosimane ka ene; ke tla mo segofatsa mme o tla nna ditšhaba; dikgosi tsa ditšhaba di tla tswa mo go ene.”—Genesise 17:5, 15, 16.

Kgolagano ya ga Jehofa ya go tlisa losika lo lo tla segofatsang ditšhaba tsotlhe, e ne e tla diragadiwa ka morwa wa ga Sara! Leina le Modimo a ileng a le tlhophela ngwana yoo ene e le Isake mme le kaya, “Setshego.” Fa Aborahame a utlwa gore Jehofa o batla go segofatsa Sara ka go mo naya ngwana o ne “a wa ka sefatlhego mme a simolola go tshega.” (Genesise 17:17) O ne a gamaregile e bile a itumetse tota. (Baroma 4:19, 20) Mme Sara ene o ne a ikutlwa jang?

Nakonyana morago ga moo, banna bangwe ba bararo ba ne ba etela Aborahame. Le fa gone tadi e ne e amusa, banyalani bano ba ba tsofetseng ba ne ba amogela baeng bao. Aborahame o ne a raya Sara a re: “Itlhaganele! Tla le dilekanyo di le tharo . . . tsa bupi jo bo boleta, duba tlhama mme o dire dikuku tse di kgolokwe.” Ka nako eo, go amogela baeng e ne e le namane e tona ya tiro. Aborahame ga a ka a letla mosadi wa gagwe a bereka a le nosi, o ne a itlhaganela, a tlhaba powana a bo a dira dijo le dino tse oketsegileng. (Genesise 18:1-8) “Banna” bao e ne e le baengele ba ga Jehofa! Gongwe moaposetoloi Paulo o ne a akantse ka tiragalo eno fa a ne a kwala jaana: “Lo se ka lwa lebala go tshola baeng, gonne ka go dira jalo bangwe ba ne ba amogela baengele ba sa itse.” (Bahebera 13:2) A o ka etsa sekao se se molemo sa ga Aborahame le Sara sa go tshola baeng?

Sara o ne a le mo teng ga tente a reeditse fa mongwe wa baengele bao a bua le Aborahame a mo gopotsa tsholofetso ya Modimo ya gore Sara o tla tshola ngwana wa mosimane. Kgang ya gore o tlile go tshola ngwana a tsofetse jaana e ne ya mo gakgamatsa mo a neng a itshega a bo a re: “Ke setse ke onetse jaana, a ruri ke tla ipela le gone e bile morena wa me a tsofetse?” Moengele o ne a kgalemela Sara ka go mmotsa a re: “A go na le sengwe se se ka palelang Jehofa?” Sara o ne a tshogile e bile a ipuelela fela jaaka batho botlhe ba tle ba dire. O ne a bua ka bonako a re: “Ga ke a tshega!” Mme moengele o ne a mo raya a re: “Nnyaa! o tshegile.”—Genesise 18:9-15.

A fa Sara a tshega go ne go bontsha gore ga a na tumelo? Le eseng! Baebele ya re: “Ka tumelo Sara le ene ka boene o ne a amogela maatla a go ithwala peo, le eleng fa a ne a fetile dingwaga tse di lekanyeditsweng, e re ka a ne a tsaya yo o neng a mo solofeditse a ikanyega.” (Bahebera 11:11) Sara o ne a itse Jehofa; o ne a itse gore a ka kgona go diragatsa sengwe le sengwe se a se solofetsang. Rotlhe re tlhoka go nna le tumelo e ntseng jalo. Re dira sentle fa re ithuta mo go oketsegileng ka Modimo yo Baebele e buang ka ene. Fa re ntse re dira jalo, re tla lemoga gore tumelo ya ga Sara e ne e le botlhokwa. Ruri Jehofa o a ikanyega e bile o diragatsa ditsholofetso tsa gagwe, ka dinako tse dingwe a ka dira jalo ka tsela e e ka re gakgamatsang kgotsa ya dira gore re thubege ka setshego!

Fa Sara a na le dingwaga di le 90, o ne itumelela nako e a neng a sa bolo go e emela. O ne a tsholela monna wa gagwe yo o nang a le dingwaga di le 100 ngwana! Aborahame o ne a naya ngwana yoo leina a re ke Isake kgotsa “Setshego” fela jaaka Modimo a ne a mo laetse. Akanya Sara a feletswe ke maatla mme a nyenya a ntse a re: “Modimo o mpaakanyeditse setshego: mongwe le mongwe yo o utlwang ka gone o tla ntshega.” (Genesise 21:6) Ruri mpho eno ya kgakgamatso e  e tswang kwa go Jehofa e ne ya dira gore Sara a itumele go fitlha a swa. Mme gone, e ne ya mo rwesa maikarabelo a mantsi.

Fa Isake a le dingwaga di le tlhano lelapa leo le ne la mo direla moletlo wa go kgwisiwa letsele. Mme ga se gore dilo tsotlhe di ne di tsamaya sentle. Baebele ya re Sara o ne “a nna a bona” sengwe se se neng se mo tshwenya. Ngwana wa ga Hagare e bong Ishemaele wa dingwaga di le 19 o ne a nna a sotla Isake ka mafoko. O ne a sa itshamekele fela. Moragonyana moaposetoloi Paulo o ne a re Ishemaele o ne a bogisa Isake. Sara o ne a lemoga gore tota ngwana wa gagwe o ne a sa tshwarwe sentle e bile seo se ne se ka tsenya botsogo jwa gagwe mo kotsing. Sara o ne a sa tseye Isake e le ngwana wa gagwe fela; o ne a itse gore o na le seabe se segolo mo go diragadiweng ga boikaelelo jwa ga Jehofa. Ka jalo, o ne a nna pelokgale a bo a bua le Aborahame a sa potapote. O ne a mo kopa gore a leleke Hagare le Ishemaele.—Genesise 21:8-10; Bagalatia 4:22, 23, 29.

Aborahame o ne a ikutlwa jang? Baebele ya re: “Seno sa itshupa se sa itumedise gotlhelele mo go Aborahame ka ga morwawe.” O ne a rata Ishemaele thata mme o ne a sa kgone go lemoga gore kgang eno e ne e le masisi go le kae. Le fa go ntse jalo Jehofa o ne a lemoga bothata mme o ne a tsereganya. Baebele ya re: “Foo Modimo a raya Aborahame a re: ‘O se ka wa letla sepe se Sara a nnang a se go raya gore se se ka sa go itumedisa kaga mosimane le kaga lelata la gago. Reetsa lentswe la gagwe, ka gonne se se tla bidiwang losika lwa gago se tla nna gone ka Isake.’” Jehofa o ne a tlhomamisetsa Aborahame gore o tla tlhokomela Hagare le morwawe. Monna yoo yo o ikanyegang o ne a reetsa Jehofa.—Genesise 21:11-14.

Sara e ne le mosadi tota, motlatsi wa mmatota wa ga Aborahame. O ne a sa bolelele monna wa gagwe dilo tse a batlang go di utlwa fela. Fa a lemoga bothata jo bo neng bo ama lelapa la gagwe le bokamoso jwa bone, o ne a bolelela monna wa gagwe ka jone. Go bua a sa potapote ga gagwe ga go a tshwanela go tshwantshiwa le lenyatso. Tota e bile, moragonyana moaposetoloi Petere yo o neng a nyetse, o ne a re Sara ke mosadi yo o neng a bontsha gore o tlotla monna wa gagwe ka pelo yotlhe, yo basadi ba bangwe ba tshwanetseng go mo etsa. (1 Bakorintha 9:5; 1 Petere 3:5, 6) Boammaaruri ke gore fa Sara a ka bo a sa bua ka kgang eno, o ne a tla palelwa ke go tlotla Aborahame ka gonne go ka bo go nnile le mathata a magolo mo lelapeng la bone. Sara o ne a bua se a tshwanetseng go se bua.

Basadi ba le bantsi ba rata tsela e Sara a neng a dira dilo ka yone. Ba ithuta gore ba tshwanetse go tlotla le banna ba bone ba phuthologile mme ba sa ba nyatse, fela jaaka a ne a dira. Ka dinako dingwe basadi bangwe ba eletsa gore e kete Jehofa a ka dira sengwe ka maemo a bone fela jaaka a dirile ka Sara. Le fa go ntse jalo, ba ithuta sengwe sa botlhokwa mo tumelong, mo loratong le mo bopeloteleleng jwa ga Sara.

Le fa gone Jehofa a ne a bitsa mosadi yono yo o rategang a re ‘Mmê wa Dikgosi,’ Sara o ne a sa solofela gore o tla tshwarwa jaaka e kete ke wa ntlo ya segosi. Ga go gakgamatse go bo Aborahame a ne a “hutsafalela Sara le go mo lelela” fa a ne a tlhokafala a le dingwaga di le 127. * (Genesise 23:1, 2) O ne a tlhoafalela ‘Mmê wa Dikgosi’ wa gagwe yo o rategang thata. Ga go pelaelo gore Jehofa Modimo le ene o tlhologelelwa mosadi yono yo o ikanyegang e bile o ikemiseditse go mo tsosa mo losong gore a tshele mo lefatsheng la paradaise. Sara o letetswe ke bokamoso jo bo itumedisang le jo bo nnelang ruri—ene le botlhe ba ba etsang tumelo ya gagwe.—Johane 5:28, 29.