‘Falala kia Sihova, ‘o Fai Lelei’
‘Falala kia Sihova, ‘o fai lelei.’—SAAME 37:3.
HIVA: 49, 18
1. Ko e hā ‘a e ngaahi malava makehe na‘e fakatupu ‘e Sihova fakataha mo e fa‘ahinga ‘o e tangatá?
NA‘E fakatupu ‘e Sihova ‘a e fa‘ahinga ‘o e tangatá fakataha mo e ngaahi malava makehe. Na‘á ne ‘omai kiate kitautolu ‘a e malava ke tau fakakaukau, ‘a ia ‘oku tokoni ia ke tau fakalelei‘i ‘a e ngaahi palopalemá mo palani ki he kaha‘ú. (Pal. 2:11) Na‘á ne ‘omai ‘a e mālohi koe‘uhí ke tau lava ‘o fai ‘a e ngaahi me‘a kuo tau palani ki aí pea a‘usia ‘etau ngaahi taumu‘á. (Fil. 2:13) Na‘á ne toe ‘omai mo e konisēnisí, ko ha ongo ia ‘i loto ‘iate kitautolu ke tau ‘ilo‘i ai ‘a e tonú mo e halá. ‘Oku tokoni‘i kitautolu ‘e hotau konisēnisí ke faka‘ehi‘ehi mei he faihalá pea fakatonutonu ‘etau ngaahi fehālākí.—Loma 2:15.
2. Ko e hā ‘oku ‘amanekina mai ‘e Sihova ke ngāue‘aki ki ai ‘etau ngaahi malavá?
2 ‘Oku ‘amanekina mai ‘e Sihova ke tau ngāuelelei‘aki ‘etau ngaahi malavá. Ko e hā hono ‘uhingá? Koe‘uhí ‘okú ne ‘ofa ‘iate kitautolu pea ‘okú ne ‘ilo‘i te tau fiefia ‘i he taimi ‘oku tau ngāue‘aki ai ‘a e me‘a‘ofa kuó ne ‘omai kiate kitautolú. Ko e fakatātaá, ‘i he Ngaahi Konga Tohi Tapu Faka-Hepeluú, ‘oku tau lau ai: “Ko e ngaahi tu‘utu‘uni ‘a e fa‘a ngaue ‘oku iku pe ki he ma‘u ha me‘a,” pea “ko ia kotoa ‘oku ‘ilo ‘e ho nima te ne mafai, fai ‘aki ho ivi.” (Pal. 21:5; Koh. 9:10) ‘I he Ngaahi Konga Tohi Tapu Faka-Kalisí, ‘oku tau lau ai: “Lolotonga ko ia ‘etau kei ma‘u ‘a e faingamālié, tuku ke tau fai ha ngāue ‘oku leleí ki he tokotaha kotoa,” pea “fakatatau ki he me‘a‘ofa kuo ma‘u ‘e he tokotaha taki taha, ngāue‘aki ia ke mou fetauhi‘aki ai.” (Kal. 6:10; 1 Pita 4:10) Ko e mo‘oni ‘oku loto ‘a Sihova ke tau fai ‘a e me‘a ‘oku tau malavá ke tau ma‘u ‘aonga ai mo e ni‘ihi kehé.
3. Ko e hā ‘a e ngaahi ngata‘anga ‘oku ma‘u ‘e he fa‘ahinga ‘o e tangatá?
3 ‘Oku loto ‘a Sihova ke tau ngāue‘aki ‘etau ngaahi malavá, ka ‘okú ne ‘ilo‘i ‘oku ‘i ai hotau ngaahi ngata‘anga. Ko e fakatātaá, ‘oku ‘ikai ke tau lava ‘o to‘o atu ‘a e ta‘ehaohaoá, angahalá mo e maté. (1 Tu‘i 8:46) Pehē foki, ‘oku ‘ikai ke tau lava ‘o pule‘i ‘a e kakaí, koe‘uhí ‘oku tau‘atāina ‘a e tokotaha taki taha ke ne fai pē ‘ene fili. Pea tatau ai pē pe ko e hā ‘a e lahi ‘o e ‘ilo pe taukei ‘oku tau ma‘ú, he‘ikai ‘aupito ke tau tatau mo ia ‘oku ma‘u ‘e Sihová.—‘Ai. 55:9.
4. Ko e hā te tau lāulea ki ai ‘i he kupu ko ení?
4 ‘Oku totonu ke tau tuku ma‘u pē ‘a Sihova ke ne tataki kitautolu, mo falala te ne poupou‘i kitautolu mo fai ‘a e me‘a ‘oku ‘ikai ke tau malava ‘o faí. Neongo ia, ‘oku fiema‘u foki ‘e Sihova ke tau fakakaukau ki he me‘a ‘e lava ke tau fai ke fakalelei‘i ‘a e ngaahi palopalemá pea tokoni‘i ‘a e ni‘ihi kehé. (Lau ‘a e Saame 37:3.) ‘Oku fiema‘u ke tau ‘falala kia Sihova, ‘o fai lelei.’ ‘E lava fēfē ke tau fai ení? Tau lāulea ki he fa‘ifa‘itaki‘anga ‘a Noá, Tēvita mo e kau sevāniti kehe ‘a e ‘Otuá ‘a ia na‘a nau falala kia Sihova. Te tau ‘ilo‘i ai na‘e ‘i ai ‘a e ngaahi me‘a na‘e ‘ikai lava ke nau fai ka na‘a nau fili ke tokangataha ki he ngaahi me‘a na‘a nau lava ‘o faí.
‘I HE‘ETAU ‘I HE HA‘OHA‘ONGA ‘O E FULIKIVANÚ
5. Fakamatala‘i ‘a e tu‘unga ‘o Noá.
5 Na‘e mo‘ui ‘a Noa ‘i he māmani na‘e ‘fonu i he fakamālohí’ mo e ‘ulungaanga ta‘etāú. (Sēn. 6:4, 9-13, PM) Kuo pau pē na‘e loto-mamahi ‘a Noa ‘i he me‘a na‘e fai ‘e he kakaí, neongo ‘ene ‘ilo‘i ‘e faifai atu pē ‘o faka‘auha ‘e Sihova ‘a e māmani fulikivanu ko iá. ‘I he tu‘unga ko iá, na‘e ‘ilo‘i ‘e Noa na‘e ‘i ai ‘a e ngaahi me‘a na‘e ‘ikai lava ke ne fai, ka na‘á ne toe ‘ilo‘i na‘e ‘i ai ‘a e ngaahi me‘a na‘e lava ke ne fai.
6, 7. (a) Ko e hā na‘e ‘ikai ke lava ‘e Noa ‘o faí? (e) ‘Oku anga-fēfē ‘a e meimei tatau hotau tu‘ungá mo Noá?
6 Me‘a na‘e ‘ikai lava ‘e Noa ‘o faí: Na‘e malanga‘i faitōnunga ‘e Noa ‘a e pōpoaki fakaefakatokanga ‘a Sihová, ka na‘e ‘ikai ke ne lava ‘o fakamālohi‘i ‘a e kakaí ke nau tali ia. Pea na‘e ‘ikai ke ne lava ‘o ‘ai ‘a e Lōmakí ke vave ‘ene hoko maí. Sēn. 6:17.
Na‘e pau ke falala ‘a Noa ‘e fakahoko ‘e Sihova ‘ene tala‘ofa ko ia ke fakangata ‘a e fulikivanú, ‘i he‘ene tui ‘e fakahoko ia ‘e he ‘Otuá ‘i hono taimi totonu.—7 ‘Oku tau mo‘ui foki ‘i he māmani ‘oku fonu ‘i he fulikivanú, ‘a ia ‘oku tau ‘ilo‘i na‘e tala‘ofa ‘e Sihova te ne faka‘auha ia. (1 Sio. 2:17) ‘I he taimi tatau, ‘oku ‘ikai ke tau lava ‘o fakamālohi‘i ‘a e kakaí ke nau tali ‘a e ‘ongoongo lelei ‘o e Pule‘angá.’ Pea ‘oku ‘ikai ke tau lava ‘o fai ha me‘a ke fakavave‘i ai ‘a e kamata ‘a e ‘fu‘u mamahi lahí.’ (Māt. 24:14, 21) Hangē ko Noá, ‘oku fiema‘u ke tau ma‘u ‘a e tui mālohi, pea falala ‘oku vavé ni ke fakangata ‘e he ‘Otuá ‘a e fulikivanú kotoa. (Saame 37:10, 11) ‘Oku tau tuipau he‘ikai hanga ‘e Sihova ‘o faka‘atā ‘a e māmani fulikivanu ko ení ke hokohoko atu, na‘a mo ‘ene lōloa atu ‘aki ha fo‘i ‘aho ‘e taha ‘i he ‘aho kuo kotofá.—Hap. 2:3.
8. Ko e hā na‘e tokangataha ki ai ‘a Noá? (Sio ki he ‘uluaki fakatātā ‘i he kupú ni.)
8 Me‘a na‘e lava ‘e Noa ‘o faí: ‘I he ‘ikai ke fo‘i ‘a Noa koe‘uhí ko e me‘a na‘e ‘ikai ke ne lava ‘o faí, na‘á ne tokangataha ki he me‘a na‘e lava ke ne faí. Na‘e malanga‘i faitōnunga ‘e Noa ‘a e pōpoaki fakaefakatokanga ‘a Sihová. (2 Pita 2:5) ‘Oku pau pē na‘e tokoni ‘a e ngāue ko ení ke mālohi ai pē ‘ene tuí. Tānaki atu ki he ngāue fakamalangá, na‘á ne muimui ‘i he ngaahi fakahinohino ‘a Sihová ki hono langa ‘a e ‘a‘aké.—Lau ‘a e Hepelū 11:7.
9. ‘E lava fēfē ke tau fa‘ifa‘itaki ki he fa‘ifa‘itaki‘anga ‘a Noá?
9 ‘I he hangē ko Noá, ‘oku tau hanganaki femo‘uekina ‘i he “ngāue ‘a e ‘Eikí.” (1 Kol. 15:58) Ko e fakatātaá, ‘oku tau tokoni nai ki hono langa mo tokanga‘i hotau ngaahi Fale Fakataha‘angá mo e ngaahi Holo ‘Asemipilií, pole ki he ngāue ‘i he ngaahi ‘asemipilií mo e ngaahi fakataha-lahí, pe ngāue ‘i ha ‘ōfisi va‘a pe ‘i ha ‘ōfisi liliu lea tu‘u mavahe. Ko e me‘a mahu‘inga tahá, ‘oku tau hanganaki femo‘uekina ‘i he ngāue fakamalangá he ‘oku fakaivimālohi‘i ai ‘etau ‘amanaki ki he kaha‘ú. Na‘e pehē ‘e ha tuofefine faitōnunga ‘e taha, ko e taimi ‘okú ne talanoa ai ki he ni‘ihi kehé ‘o fekau‘aki mo e ngaahi tāpuaki ‘o e Pule‘anga ‘o e ‘Otuá, ‘okú ne fakatokanga‘i ai ‘oku ‘ikai ‘aupito ke ma‘u ‘e he kakaí ha ‘amanaki, ‘i he‘ene peheé ‘oku nau fakakaukau he‘ikai toe ngata honau ngaahi palopalemá. Hangē ko ia na‘e lave ki ai ‘a e tuofefiné, ‘oku ‘i ai ‘etau ‘amanaki pea ‘oku hoko ‘o toe mālohi ange ‘i he taimi ‘oku tau talanoa ai ki he ni‘ihi kehé ‘o fekau‘aki mo iá. Ko e ‘amanaki ko ení ‘oku tokoni‘i ai kitautolu ke tau hanganaki lova ki he mo‘uí!—1 Kol. 9:24.
TAIMI ‘OKU TAU FAIANGAHALA AÍ
10. Fakamatala‘i ‘a e tu‘unga ‘o Tēvitá.
10 Ko Tu‘i Tēvitá ko e tangata na‘e faitōnunga, pea na‘e ‘ofa lahi ‘a Sihova ‘iate ia. (Ngā. 13:22) Neongo ia, na‘e fehokotaki fakasino ‘a Tēvita mo Patisepa, ‘a ia ko ha angahala mamafa ia. Ko e toe kovi angé, ko ‘ene feinga ke fūfuu‘i ‘ene angahalá ‘aki ‘ene palani ke tāmate‘i ‘i he taú ‘a e husepāniti ‘o Patisepá, ‘a ‘Ulaia. Na‘e a‘u ‘o ‘ave ‘e Tēvita ‘ia ‘Ulaia tonu ‘a e tohi fakahinohino ki hono tāmate‘i iá! (2 Sām. 11:1-21) Na‘e faai atu pē ‘o ‘ilo‘i ‘a e faiangahala ‘a Tēvitá. (Mk. 4:22) ‘I he taimi na‘e ‘ilo‘i aí, na‘e fēfē ‘a e fakafeangai ‘a Tēvitá?
11, 12. (a) Hili ‘a e faiangahala ‘a Tēvitá, ko e hā na‘e ‘ikai lava ke ne faí? (e) Ko e hā ‘e fai ‘e Sihova ma‘a kitautolú kapau te tau fakatomala?
11 Me‘a na‘e ‘ikai lava ‘e Tēvita ‘o faí: Na‘e ‘ikai lava ‘e Tēvita ‘o toe fakafoki ‘a e me‘a na‘á ne faí. Ko hono mo‘oní, te ne fua ‘a e ngaahi nunu‘a ‘e ni‘ihi ‘o ‘ene faiangahalá ‘i he toenga ‘ene mo‘uí. (2 Sām. 12:10-12, 14) Ko ia na‘e fiema‘u ke ne tui. Na‘e pau ke ne falala ko e taimi te ne fakatomala mo‘oni aí, ‘e fakamolemole‘i ia ‘e Sihova mo tokoni‘i ia ke ne kātekina ‘a e ngaahi nunu‘a ‘o ‘ene ngaahi tō‘ongá.
12 Koe‘uhí ko ‘etau ta‘ehaohaoá, ‘oku tau hoko ai ‘o faiangahala kotoa. Ka ‘oku mafatukituki ange ‘a e ngaahi fehālaaki ‘e ni‘ihi ‘i he ngaahi fehālaaki ‘e ni‘ihi, pea ‘i he tu‘unga ‘e ni‘ihi he‘ikai nai ke tau malava ‘o fakafoki ‘etau ngaahi fehālākí. Kuo pau foki ke tau fua ‘a e ngaahi nunu‘a ‘o ‘etau ngaahi tō‘ongá. (Kal. 6:7) Ka ‘oku tau falala ki he tala‘ofa ‘a e ‘Otuá kapau te tau fakatomala, te ne poupou‘i kitautolu lolotonga ‘a e ngaahi taimi faingata‘á, na‘a mo e ngaahi faingata‘a ko e fo‘ui pē ‘o kitautolu.—Lau ‘a e ‘Aisea 1:18, 19; Ngāue 3:19.
13. Na‘e anga-fēfē fakalelei‘i ‘e Tēvita hono vaha‘angatae mo Sihová?
13 Me‘a na‘e lava ‘e Tēvita ‘o faí: Na‘e loto ‘a Tēvita ke fakalelei‘i hono vaha‘angatae mo Sihová. Na‘e anga-fēfē ‘ene fai iá? Na‘e faka‘atā ‘e Tēvita ‘a Sihova ke tokoni‘i ia. Ko e fakatātaá, na‘á ne tali ‘a e fakatonutonu mei he palōfita ‘a Sihova ko Nētané. (2 Sām. 12:13) Na‘á ne toe lotu kia Sihova pea vete ‘ene ngaahi angahalá, ‘o hā mei ai na‘á ne toe fiema‘u mo‘oni ‘a e hōifua ‘a Sihová. (Saame 51:1-17) ‘I he ‘ikai lōmekina ‘a Tēvita ‘e he ongo‘i halaiá, na‘á ne ako mei he‘ene ngaahi fehālākí. Na‘e ‘ikai ‘aupito ke ne toe fai ‘a e angahala mamafa ko iá. ‘I he ngaahi ta‘u ki mui aí, na‘á ne mate ko e tangata faitōnunga, pea na‘e pehē hono manatua ia ‘e Sihová.—Hep.11:32-34.
14. Ko e hā ‘oku lava ke tau ako mei he fa‘ifa‘itaki‘anga ‘a Tēvitá?
14 Ko e hā ‘oku lava ke tau ako mei he fa‘ifa‘itaki‘anga ‘a Tēvitá? Kapau ‘oku tau fakahoko ha angahala mamafa, ‘oku fiema‘u ke tau fakatomala mo‘oni, vete ‘etau angahalá kia Sihova pea kole ‘ene fakamolemolé. (1 Sio. 1:9) ‘Oku toe fiema‘u ke tau talanoa ki he kau mātu‘á, koe‘uhí ‘e lava ke nau tokoni‘i kitautolu ke fakalelei‘i hotau vaha‘angatae mo Sihová. (Lau ‘a e Sēmisi 5:14-16.) ‘I he taimi ‘oku tau tali ai ‘a e tokoni ‘a Sihová, ‘oku hā mei ai ‘oku tau falala ki he‘ene tala‘ofa te ne fakamolemole‘i kitautolu. Tānaki atu ki ai, ‘oku fiema‘u ke tau ako mei he‘etau ngaahi fehālākí pea hokohoko atu ‘etau tauhi kia Sihová mo e falala-pau.—Hep. 12:12, 13.
‘I HE NGAAHI TU‘UNGA KEHE
15. Ko e hā ‘oku tau ako mei he fa‘ifa‘itaki‘anga ‘a ‘Aná?
15 ‘E lava ke ke fakakaukau nai ki he kau sevāniti faitōnunga kehe ‘i he Tohi Tapú, ‘a ia na‘a nau falala kia Sihova lolotonga ‘enau fai ‘a e me‘a na‘a nau lavá ‘i he ngaahi tu‘unga faingata‘á. Ko e fakatātaá, ‘i he taimi ‘e taha na‘e ‘ikai lava ‘a ‘Ana ‘o ma‘u fānau. Na‘e ‘ikai lava ke ne liliu ‘a e tu‘unga ko iá. Ka na‘á ne falala ‘e ‘omi ‘e Sihova ‘a e fakafiemālié. Ko ia na‘e hokohoko atu pē ‘ene ‘alu ki he tāpanekalé pea na‘á ne lotu ‘o tala kia Sihova ‘a e anga ‘ene ongo‘í. (1 Sām. 1:9-11) ‘Ikai ko ha fa‘ifa‘itaki‘anga lelei mo‘oni ia kiate kitautolu! ‘I he taimi ‘oku tau mahamahaki aí pe ko ha ngaahi faingata‘a kehe ‘a ia he‘ikai lava ke tau liliu, ‘oku tau lī atu ‘etau loto-mo‘uá kia Sihova pea falala te ne tokanga‘i kitautolu. (1 Pita 5:6, 7) Pea ‘oku tau fai ‘a e me‘a ‘oku tau malavá ke tau ma‘u ‘aonga mei he ngaahi fakataha faka-Kalisitiané mo e ngaahi polokalama kehe ‘oku tokonaki mai ‘e he kautaha ‘a Sihová.—Hep. 10:24, 25.
16. Ko e hā ‘oku lava ke ako ‘e he ngaahi mātu‘á meia Sāmiuelá?
16 Fēfē ‘a e ngaahi mātu‘a faitōnunga ‘a ia kuo ‘ikai ke toe tauhi ‘enau fānaú kia Sihová? Na‘e ‘ikai ke fakamālohi‘i ‘e Sāmiuela hono ngaahi foha lalahí ke nau hanganaki mateaki ki he ‘Otuá. (1 Sām. 8:1-3) Na‘e pau ke ne tuku ia ki he to‘ukupu ‘o Sihová. Neongo ia, na‘e fai ‘e Sāmiuela ‘a e me‘a na‘á ne lavá, ke ne hanganaki mateaki ai ki he ‘Otuá pea fakahōifua‘i ‘ene Tamai fakahēvaní. (Pal. 27:11) ‘I he ‘ahó ni, ko e ngaahi mātu‘a Kalisitiane tokolahi ‘oku nau ‘i he tu‘unga meimei tatau. ‘Oku nau tuipau ‘o hangē ko e tamai ‘i he talanoa fakatātā ‘a Sīsū fekau‘aki mo e foha maumau koloá, ‘oku mateuteu ma‘u pē ‘a Sihova ke talitali lelei ‘a e kau faiangahala ‘oku fakatomalá. (Luke 15:20) ‘I he taimi tatau, ‘oku lava ke tokangataha ‘a e ngaahi mātu‘á ke nau hanganaki mateaki kia Sihova, ‘o ‘amanekina ‘e hanga ‘e he‘enau fa‘ifa‘itaki‘angá ‘o ue‘i ‘enau fānaú ke foki kiate ia.
17. Ko e hā ‘oku fakalototo‘a ai ‘a e fa‘ifa‘itaki‘anga ‘a e uitou masivá?
17 Ko e fa‘ifa‘itaki‘anga lelei ‘e taha, ko e uitou masiva ‘i he taimi ‘o Sīsuú. (Lau ‘a e Luke 21:1-4.) Na‘e ‘ikai lava ke ne fai ha me‘a ki he ngaahi ngāue kākā ‘i he temipalé, pea na‘e ‘ikai lava ke ne liliu ‘a hono tu‘unga masivá. (Māt. 21:12, 13) Ka ‘i he‘ene falala kia Sihová na‘e ue‘i ai ia ke ne poupou‘i ‘a e lotu mo‘oní. Na‘á ne nima-homo peá ne ‘oatu ‘a e “ongo ki‘i fo‘i koini,” ‘a ia ko e pa‘anga kotoa pē ia na‘á ne ma‘ú. Na‘e fakahāhā ‘e he fefine faitōnunga ko ení ‘ene falala kakato kia Sihová. Na‘á ne ‘ilo‘i kapau te ne fakamu‘omu‘a ‘a e tauhi kia Sihová, na‘á ne fakapapau‘i te ne ma‘u ‘a e me‘a na‘á ne fiema‘ú. ‘I he tu‘unga meimei tatau, ‘oku tau falala kapau te tau fakamu‘omu‘a ‘a e Pule‘anga ‘o e ‘Otuá, ‘e fakapapau‘i ‘e Sihova ‘oku tau ma‘u ‘a e me‘a ‘oku tau fiema‘ú.—Māt. 6:33.
18. ‘Omai ‘a e fa‘ifa‘itaki‘anga ‘o ha tokoua na‘á ne ma‘u ‘a e fakakaukau totonú.
18 ‘Oku tokolahi hotau fanga tokoua mo e fanga tuofāfine ‘i he ‘ahó ni ‘oku nau fakahāhā ‘a e falala meimei tatau kia Sihova, ‘aki ‘enau tokangataha ki he me‘a ‘oku lava ke nau faí kae ‘ikai ki he me‘a ‘oku ‘ikai lava ke nau faí. Fakakaukau ki ha tokoua ko hono hingoá ko Malcolm, ‘a ia na‘á ne hanganaki faitōnunga pē ‘o a‘u ki he‘ene mate ‘i he 2015. Lolotonga ‘a e ngaahi ta‘u na‘á ne tauhi ai mo hono uaifí kia Sihová, na‘á na ma‘u ‘a e ngaahi taimi lelei mo e ngaahi taimi kovi. “‘I he taimi ‘e ni‘ihi, ko e mo‘uí ‘oku feliliuaki, ta‘epau pea a‘u ‘o faingata‘a ke fekuki mo ia,” ko ‘ene leá ia. “Ka ‘oku tāpuaki‘i ‘e Sihova ‘a e fa‘ahinga ‘oku falala kiate iá.” Ko e hā ‘a e fale‘i ‘a Malcolm? “Lotu kia Sihova ke ke hoko ‘o ola lelei pea longomo‘ui ‘i he‘ene ngāué ‘i he lahi taha ho‘o malavá. Tokangataha ki he me‘a te ke lava ‘o faí kae ‘ikai ki he me‘a he‘ikai te ke lava ‘o faí.” *—Sio ki he fakamatala ‘i lalo.
19. (a) Ko e hā ‘oku lelei ai hono fili ‘etau konga tohi fakata‘u ki he 2017? (e) ‘E anga-fēfē ke ke ngāue‘aki ‘i ho‘o mo‘uí ‘a e konga tohi fakata‘u ‘o e 2017?
19 ‘Oku ‘alu ‘a e māmani ko ení “mei he kovi ki he kovi ange,” ko ia ‘oku lava ke tau ‘amanekina ‘e toe lahi ‘aupito ‘a e faingata‘á. (2 Tīm. 3:1, 13) ‘Oku mahu‘inga ange ‘i ha toe taimi ke ‘oua ‘e lōmekina kitautolu ‘e he ngaahi faingata‘á. ‘I hono kehé, ‘oku fiema‘u ke mālohi ‘etau tui kia Sihová pea tokangataha ki he me‘a ‘oku lava ke tau faí. Ko e ‘uhinga ia ‘oku lelei ai hono fili ‘etau konga tohi fakata‘u ki he 2017: ‘Falala kia Sihova, ‘o fai lelei’!—Saame 37:3.
Ko ‘etau konga tohi fakata‘u ki he 2017: ‘Falala kia Sihova, ‘o fai lelei.’—Saame 37:3.
^ pal. 18 Sio ki he Ko e Taua Le‘o ‘o ‘Okatopa 15, 2013, peesi 17 ki he 20.