Fehuʻi mei he Kau Lautohí
Ko e hā ʻoku leaʻaki ʻe he Tohi Tapú fekauʻaki mo hono fai ha fuakava?
Ko ha fuakava ʻoku fakamatalaʻi ia ko ha “talaki pe palōmesi mafatukituki ke fakakakato ha tukupā, ʻoku faʻa kau ki heni ʻa e lave ki he ʻOtuá . . . ko ha fakamoʻoni ki ai.” ʻE lava ke fakahoko tala-ngutu ia pe hiki ʻi ha tohi.
Ko e niʻihi ʻoku nau fakakaukau nai ʻoku hala ke fai ha fuakava koeʻuhí naʻe pehē ʻe Sīsū: “ʻOua naʻa mou teitei fai ha fakapapau [pe ha fuakava] . . . ʻAi pē hoʻomou lea ‘ʻIó’ ke ʻuhingá ko e ʻio, mo hoʻomou ‘ʻIkaí’ ke ʻikai, he ko hono toe fakalahi ení ko e tupu ia mei he tokotaha fulikivanú.” (Māt. 5:33-37) Ko e moʻoni, naʻe ʻiloʻi ʻe Sīsū ko e Lao ʻa Mōsesé naʻe fiemaʻu ai ke fai ha ngaahi fuakava pau pea ko e kau sevāniti faitōnunga ʻa e ʻOtuá naʻa nau fai ʻa e ngaahi fuakava. (Sēn. 14:22, 23; ʻEki. 22:10, 11) Naʻá ne toe ʻiloʻi naʻa mo Sihova tonu naʻá ne fai ʻa e ngaahi fuakava. (Hep. 6:13-17) Ko ia naʻe ʻikai ʻuhinga ʻa Sīsū ia ʻoku totonu ke ʻoua ʻaupito te tau fai ha fuakava. ʻI hono kehé, naʻá ne fakatokanga ki hono fai ʻo e ngaahi fuakava noaʻia mo taʻeʻuhinga. ʻOku totonu ke tau vakai ki hono tauhi ʻetau leá ko ha fatongia toputapu. Kuo pau ke tau ʻuhingaʻi ʻa e meʻa ʻoku tau leaʻakí.
Ko e hā leva ʻoku totonu ke ke fai kapau ʻoku tala atu ke ke fai ha fuakava? ʻUluakí, fakapapauʻi ʻoku lava ke ke fai ʻa e meʻa ʻokú ke fuakava ke faí. Kapau ʻoku ʻikai ke ke fakapapauʻi, ko e lelei tahá ke ʻoua te ke fai ʻa e fuakavá. ʻOku fakatokanga mai ʻi he Folofola ʻa e ʻOtuá: “ʻOku lelei ange ke ʻoua te ke fai ha fuakava ʻi haʻo fai ha fuakava pea ʻikai te ke fai ki ai.” (Tml. 5:5) Hokó, fakakaukau ki he ngaahi tefitoʻi moʻoni Fakatohitapu ʻoku felāveʻi mo e fuakavá, pea ngāue leva ʻo fehoanaki mo ho konisēnisi kuo akoʻí. Ko e hā ʻa e niʻihi ʻo e ngaahi tefitoʻi moʻoni Fakatohitapú?
Ko e ngaahi fuakava ʻe niʻihi ʻoku hoamālie mo e finangalo ʻo e ʻOtuá. Ko e fakatātaá, ko e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ʻoku nau fefuakavaʻaki ʻi he ʻaho malí. Ko e ngaahi tukupā ko ení ko ha fuakava ia. ʻI he ʻao ʻo e ʻOtuá mo e kau fakamoʻoní, ko e taʻahine malí mo e tangata malí ʻokú na palōmesi te na feʻofaʻaki, fetauhiʻaki mo fefakaʻapaʻapaʻaki pea te na fai pehē pe “ko e hā pē hono fuoloa [ʻena] moʻuí.” (Ko e ngaahi hoa mali ʻe niʻihi heʻikai nai ke nau leaʻaki ʻa e ngaahi lea tofu pē ko ení ʻi heʻenau malí, ka ʻoku nau kei fai pē ʻa e fuakava ʻi he ʻao ʻo e ʻOtuá.) ʻOku fakahaaʻi leva kinaua ko e husepāniti mo e uaifi, pea ko ʻena nofo malí ko ha haʻi tuʻuloa ia. (Sēn. 2:24; 1 Kol. 7:39) Ko e fokotuʻutuʻu ko ení ʻoku taau, feʻungamālie pea fehoanaki mo e finangalo ʻo e ʻOtuá.
Ko e ngaahi fuakava ʻe niʻihi ʻoku fepaki ia mo e finangalo ʻo e ʻOtuá. Ko ha Kalisitiane moʻoni heʻikai te ne fai ha fuakava, hangē ke maluʻi ha fonua ʻaki ʻa e ngaahi meʻatau pe ke fakafisingaʻi ʻa e tui ki he ʻOtuá. Ko hono fai iá ʻe maumauʻi Sione 15:19; ʻAi. 2:4; Sēm. 1:27.
ai ʻa e ngaahi fekau ʻa e ʻOtuá. Ko e kau Kalisitiané ʻoku ʻikai ko ha “konga [kinautolu] ʻo e māmaní,” ko ia heʻikai ke tau kau ʻi he ngaahi tālanga mo e ngaahi fakakikihi.—Ko e ngaahi fuakava ʻe niʻihi ko ha meʻa fakakonisēnisi pē. ʻI he taimi ʻe niʻihi, ʻe fiemaʻu nai ke tau sivisiviʻi fakalelei ha fuakava ʻi he fakamaama ʻa e faleʻi ʻa Sīsū ke “ʻoange kia Sisa ʻa e ngaahi meʻa ʻa Sisá ka ki he ʻOtuá ʻa e ngaahi meʻa ʻa e ʻOtuá.”—Luke 20:25.
Ko e fakatātaá, tau pehē pē ʻoku feinga ha Kalisitiane ke maʻu ha tangataʻifonua pe ko ha paasipooti pea ʻokú ne ʻiloʻi ʻoku fiemaʻu ke ne fai ha fuakava ʻo e mateaki ki he fonuá. Kapau ʻoku ʻuhinga ʻa e fuakava ko iá ko e tukupā ke tōʻonga ʻi ha founga ʻoku hā mahino ʻoku fepaki mo e lao ʻa e ʻOtuá, ko hono konisēnisi kuo akoʻi ʻe he Tohi Tapú heʻikai ke ne fakaʻatā ia ke ne fai ia. Neongo ia, ʻe fakaʻatā nai ia ʻe he puleʻangá ke liliu ʻa e fakalea ʻo e fuakavá ke fehoanaki mo hono konisēnisí.
Ko hono fai ha fuakava peheni ʻe fehoanaki nai ia mo e tefitoʻi moʻoni ʻi he Loma 13:1, ʻa ia ʻoku pehē ai: “Ke fakamoʻulaloa ʻa e tokotaha kotoa pē ki he ngaahi mafai māʻolungá.” Ko ia ʻe fili nai ʻe he Kalisitiané ʻoku ʻikai hano maumau ke tukupā ke fai ha meʻa ʻoku ʻosi fekauʻi mai ʻe he ʻOtuá ke fai.
ʻOku toe fiemaʻu ke ke ngāueʻaki ho konisēnisí kapau ʻoku tala atu ke ke ngāueʻaki ha meʻa pe fai ha meʻa fakafou ʻi he ngaue ho sinó lolotonga ha fuakava. Ko e kau Loma mo e kau Sitia ʻo e kuonga muʻá naʻa nau fuakava ʻaki ʻenau heletaá, ʻi hono kōlenga ʻa e mālohi ʻo ha ʻotua ʻo e taú ko ha fakapapauʻiʻanga ʻo e falalaʻanga ʻa e tokotahá. Ko e kau Kalisí naʻa nau hiki honau nimá ki he langí ʻi hono fai ha fuakava. Naʻa nau fakahaaʻi ai ʻoku ʻi ai ha mālohi fakaʻotua ʻokú ne vakai hifo ki he meʻa ʻoku leaʻaki mo faí pea ko ia ʻoku fai ki ai ʻe he faʻahinga ʻo e tangatá ʻa e fakamatalá.
Ko e moʻoni, ko ha sevāniti ʻa Sihova heʻikai ke ne fai ha fuakava ki ha fakaʻilonga fakafonua ʻoku fekauʻaki mo e lotu loí. Kae fēfē kapau ʻe tala atu ʻi ha fakamaauʻanga lao ke hili ho nimá ʻi ha Tohi Tapu pea fuakava ke tala ʻa e moʻoní? ʻI he tuʻunga ko iá, te ke fili nai ke fai ia, koeʻuhi ʻoku lave ʻa e Folofolá ki he faʻahinga faitōnunga naʻa nau fai ha fuakava fakataha mo e ngaue honau sinó. (Sēn. 24:2, 3, 9; 47:29-31) ʻOku mahuʻinga ke manatuʻi kapau te ke fai ha fuakava pehē, ʻokú ke tukupā ai ʻi he ʻao ʻo e ʻOtuá te ke tala ʻa e moʻoní. ʻOku fiemaʻu ke ke mateuteu ke tali moʻoni ha faʻahinga fehuʻi pē ʻe ʻeke atu nai kiate koe.
Koeʻuhi ʻoku tau koloaʻaki hotau vahaʻangatae mo Sihová, ʻoku totonu ke tau fakakaukau ʻi he faʻa lotu ki ha fuakava pē ʻoku tala mai ke tau fai, ʻo fakapapauʻi heʻikai ke maumauʻi ai hotau konisēnisí pe ko e ngaahi tefitoʻi moʻoni Fakatohitapú. Kapau ʻokú ke fili ke fai ha fuakava, kuo pau ke ke fakapapauʻi ke tauhi ia.—1 Pita 2:12.