Buku Lachiŵi la Mafumu 17:1-41
17 Mu chaka cha 12 cha ulamuliru waku Ahazi fumu ya ku Yuda, Hosheya+ mwana waku Ela wanguja fumu ya ku Isirayeli ku Samariya. Iyu wangulamuliya kwa vyaka 9.
2 Iyu wangulutirizga kuchita vinthu viheni pa masu paku Yehova. Kweni vinthu viheni vo wanguchita vingufikapu cha pa vo nganguchita mafumu nga ku Isirayeli ngo ngengaku iyu wechendaje fumu.
3 Shalimaneza, fumu ya ku Asiriya wanguza kuzimuyukiya,+ ndipu Hosheya wanguja mteŵeti waki kweniso wangwamba kupereka msonkhu kwaku iyu.+
4 Kweni fumu ya ku Asiriya yinguvwa kuti Hosheya wanozga chiŵembu, chifukwa wangutuma ŵanthu kuti aluti kwaku So, fumu ya ku Ijipiti,+ kweniso wangupereka cha msonkhu kwa fumu ya ku Asiriya nge mo wachitiyanga mu vyaka vakuvuli. Mwaviyo, fumu ya ku Asiriya yingumumanga ndi kumujaliya mujeri.
5 Fumu ya ku Asiriya yinguyukiya charu chosi chenichi, kweniso yinguza ku Samariya ndipu yinguzingiliza tawuni yo kwa vyaka vitatu.
6 Fumu ya ku Asiriya yinguphanga Samariya+ mu chaka cha 9 cha ulamuliru waku Hosheya. Pavuli paki yingutole Ayisirayeli ku ukapolu+ ku Asiriya, ndipu yinguŵaŵika mu Hala ndi Habori pafupi ndi msinji wa Gozani+ kuti ajengi kweniko, kweniso yinguŵaŵika mumatawuni nga Amedi.+
7 Ivi vinguchitika chifukwa chakuti Ayisirayeli angubudiya Yehova Chiuta wawu, yo wanguŵatuzga mucharu cha Ijipiti, ku janja laku Farawo fumu ya ku Ijipiti.+ Yiwu asopanga* achiuta anyaki.+
8 Alondonga midawuku ya mitundu yo Yehova wanguyidikisa pa masu pa Ayisirayeli, kweniso alondonga midawuku yo mafumu nga ku Isirayeli ngangujalikiska.
9 Ayisirayeli alondonga vinthu vo Yehova Chiuta wawu wativiwona kuti vambula kwenere. Yiwu angulutirizga kuzenga malu ngapachanya mumatawuni ngawu ngosi,+ kwamba pakanyumba kakuthopoka ka mulonda mpaka mutawuni ya mpanda wakukho.*
10 Yiwu angulutirizga kujimikiya vipilala vakupaturika kweniso mapolu ngakupaturika*+ pamtunthu wewosi kweniso pasi pa chimiti chechosi chakubiriŵira;+
11 ndipu pamalu ngengosi ngapachanya, aperekiyangapu sembi za josi nge mo yachitiyanga mitundu yo Yehova wanguyidikisa pa masu pawu.+ Yiwu angulutirizga kuchita vinthu viheni kuti akwiyisi Yehova.
12 Ayisirayeli angulutirizga kuteŵete angoza akuseruska*+ wo Yehova wanguŵakambiya kuti: “Mungachitanga ivi cha!”+
13 Yehova wangulutirizga kutcheŵeska Ayisirayeli kweniso Ayuda mwakugwiriskiya ntchitu achimi ŵaki wosi ndipuso ŵanthu wosi wo awonanga viwona,+ ndipu waŵakambiyanga kuti: “Weniku kunthowa zinu ziheni!+ Lutirizgani kusunga ulongozgi wangu kweniso marangu ngangu mwakukoliyana ndi dangu lo ini ndingulamula apapi ŵinu akali, kweniso lo ini ndingukutumiziyani kuziya mwa ateŵeti ŵangu achimi.”
14 Kweni yiwu anguvwiya cha, ndipu angulutirizga kuchita mtafu nge mo anguchitiya* apapi ŵawu akali, wo angulongo cha chivwanu mwaku Yehova Chiuta wawu.+
15 Yiwu angulutirizga kukana marangu ndi phanganu+ lo wanguchita ndi apapi ŵawu akali, kweniso angulutirizga kukana vikumbusu vo iyu wanguŵapaska kuti waŵatcheŵeski.+ Mumalu mwaki angulutirizga kulondo angoza abwekabweka,+ ndipu nawu anguja abwekabweka.+ Yiwu ayezganga mitundu yo yinguŵazunguliya, yo Yehova wanguŵalamula kuti angayiyezganga cha.+
16 Yiwu angulutirizga kujowo marangu ngaku Yehova Chiuta wawu, ndipu angujipangiya vikozgu viŵi va ng’ombi zachisulu*+ kweniso polu lakupaturika.*+ Ajikamiyanga so mizinda yosi yakuchanya*+ ndipuso ateŵetiyanga Bala.+
17 Yiwu ajumphisanga ŵana ŵawu anthulumi ndi ŵana ŵawu anthukazi pamotu,+ alosanga vo vichitikengi kunthazi mwakugwiriskiya ntchitu masenga,+ awombezanga, kweniso angulutirizga kujipereka pakuchita* vinthu viheni pa masu paku Yehova, kuti amukwiyisi.
18 Mwaviyo, Yehova wanguŵakwiyiya ukongwa Ayisirayeli, mwakuti wanguŵatuzgapu pa masu paki.+ Iyu wanguzomereza cha kuti weyosi wajeku, kupatuwaku fuku laku Yuda pe.
19 Ayuda nawu angusunga cha marangu ngaku Yehova Chiuta wawu;+ nawu angwenda mu midawuku yo Ayisirayeli alondonga.+
20 Yehova wanguyikana mphapu yosi yaku Isirayeli, ndipu wanguyichitiska soni, kweniso wanguyipereka mu manja mwa ŵanthu akuphanga, mpaka po wanguŵadikisiya wosi pa masu paki.
21 Iyu wangukeruwa Isirayeli ndi kumutuzgaku kunyumba yaku Davidi. Sonu Ayisirayeli angusankha Yerobowamu mwana waku Nebati kuti waje fumu yawu.+ Kweni Yerobowamu wanguchitiska kuti Ayisirayeli apetuki ndi kuleka kulondo Yehova, ndipu wanguŵachitiska kuti achiti ubudi ukulu.
22 Ayisirayeli angulutirizga kwenda mu maubudi ngosi ngo Yerobowamu wanguchita.+ Yiwu angupetukaku cha
23 mpaka Yehova wangutuzgapu Ayisirayeli pa masu paki, nge mo wangukambiya kuziya mwa ateŵeti ŵaki wosi achimi.+ Mwaviyo Ayisirayeli angutuzgika mucharu chawu ndi kuluta nawu ku ukapolu ku Asiriya,+ ndipu ŵeche kweniko mpaka msanawale.
24 Sonu fumu ya ku Asiriya yinguto ŵanthu kutuliya ku Babiloni, Kuta, Ava, Hemati ndipuso ku Sefaravayimu,+ ndipu yinguŵaŵika mumatawuni ngaku Samariya mumalu ngo mwajanga Ayisirayeli. Yiwu anguto Samariya ndipu ajanga mumatawuni ngaki.
25 Yiwu ŵati ayamba kuja mwenimo, amuwopanga* cha Yehova. Mwaviyo, Yehova wanguŵatumiziya nkharamu+ ndipu zingubaya anyaki mwa ŵanthu ŵenaŵa.
26 Ŵanthu angukambiya fumu ya ku Asiriya kuti: “Mitundu yo mwayito muvyaru vinyaki ndi kuyiŵika mumatawuni nga ku Samariya, yitichiziŵa cha chisopa* chaku Chiuta wa mucharu cho. Mwaviyo, iyu watiŵatumiziya nkharamu zo zitiŵabaya, chifukwa pakati pawu palivi yo watichiziŵa chisopa chaku Chiuta wa mucharu cho.”
27 Fumu ya ku Asiriya yati yavwa ivi yingulamula kuti: “Muto yumoza mwa asembi wo mukuŵatole ku ukapolu kutuliya mucharu cho, ndipu mumuwezi kuti wakajengi kweniko, kuti wakaŵasambizi chisopa chaku Chiuta wa mucharu cho.”
28 Mwaviyo, yumoza mwa asembi wo angutoleke ku ukapolu kutuwa ku Samariya wanguwere ku Beteli,+ ndipu wangwamba kuŵasambiza mo angawope* Yehova.+
29 Chinanga kuti venga viyo, mtundu wewosi ungujipangiya chiuta waki,* ndipu wanguŵikika munyumba zakusopiyamu zo zenga mumalu ngapachanya ngo Asamariya angupanga. Mtundu wewosi unguchita venivi mutawuni yo wajangamu.
30 Ŵanthu aku Babiloni angujipangiya Sukoti-benoti, ŵanthu a ku Kuti angujipangiya Nerigali, ŵanthu a ku Hemati+ angujipangiya Ashima,
31 ndipu ŵanthu a ku Ava angujipangiya Nibihazi ndi Taritaki. Ŵanthu a ku Sefaravayimu awotchanga ŵana ŵawu pamotu kuti aŵapereki sembi kwaku Adirameleki ndi Anameleki, achiuta a ku Sefaravayimu.+
32 Chinanga kuti awopanga Yehova, kweni angujisankhiya asembi kutuliya pa ŵanthu bweka kuti ateŵetiyengi mumalu ngapachanya. Asembi ŵenaŵa ndiwu aŵateŵetiyanga munyumba zakusopiyamu zo zenga mumalu ngapachanya.+
33 Mwaviyo, chinanga kuti awopanga Yehova, kweni asopanga so achiuta ŵawu mwakukoliyana ndi visopa* va muvyaru vawu vo angutolekaku.+
34 Yiwu ŵeche kulondo visopa* vawu vakali mpaka msanawale. Pakati pawu palivi munthu yo wasopa* Yehova, ndipuso palivi yo walondo marangu ngaki, vyeruzgu vaki, Dangu laki, kweniso ulongozgi wo Yehova wangupaska ŵana aku Yakobe yo zina laki lingusinthika kuja Isirayeli.+
35 Yehova wachichita nawu phanganu+ wanguŵalamula kuti: “Mungawopanga achiuta anyaki cha, kweniso mungaŵajikamiyanga cha, mungaŵateŵetiyanga cha pamwenga kupereka sembi kwaku yiwu.+
36 Kweni Yehova yo wangukutuzgani mucharu cha Ijipiti ndi nthazi zaki zikulu kweniso ndi janja laki lakutambasuka,+ Iyu pe ndiyu mumuwopengi,+ kweniso ndiyu mumujikamiyengi ndi kupereka sembi kwaku iyu.
37 Kweniso mulondongi marangu, vyeruzgu, Dangu, ndi ulongozgi wo wakukulembiyani.+ Vinthu venivi muvilondongi mwakuphwere, kweniso mungawopanga achiuta anyaki cha.
38 Mungaluwanga cha phanganu lo ini ndikuchita ndi yimwi,+ kweniso mungawopanga achiuta anyaki cha.
39 Kweni muwopengi Yehova Chiuta winu, chifukwa iyu ndiyu wangukutaskani mu manja mwa arwani ŵinu wosi.”
40 Kweni yiwu anguvwiya cha ndipu angulondo chisopa* chawu chakali.+
41 Mwaviyo, mitundu iyi yawopanga Yehova,+ kweni yateŵetiyanga so vikozgu vawu vakujoba. Ndipu mpaka msanawale, ŵana ŵawu kweniso azuku ŵawu achita nge mo apapi ŵawu akali achitiyanga.
Mazu Ngam'mphata
^ Mazu ngaki chayingu, “awopanga.”
^ Kung’anamuwa peposi, kwali ndi po ŵanthu akuzenga pafupipafupi pamwenga po akuzenga patalipatali.
^ Wonani Mazu ngo Ngakonkhoskeka.
^ Mazu yanga ngatuliya ku mazu nga Chiheberi ngo ngayanana ndi mazu ngakuti “mavi nga viŵetu” ndipu ngagwiriskikiya ntchitu pakuyuyuwa chinthu.
^ Mazu ngaki chayingu, “angumizga makhosi ngawu nge makhosi nga.”
^ Pamwenga kuti, “chikozgu chachisulu chakusongono.”
^ Wonani Mazu ngo Ngakonkhoskeka.
^ Kung’anamuwa lumwi, mwezi ndi nyenyezi zosi.
^ Mazu ngaki chayingu, “kujigulisa kuti achitengi.”
^ Pamwenga kuti, “amusopanga.”
^ Pamwenga kuti, “yitiyiziŵa cha midawuku ya chisopa.”
^ Pamwenga kuti, “angasope.”
^ Pamwenga kuti, “achiuta ŵaki.”
^ Pamwenga kuti, “midawuku ya visopa.”
^ Mazu ngaki chayingu, “watopa.”
^ Pamwenga kuti, “midawuku ya visopa.”
^ Pamwenga kuti, “mudawuku wa chisopa.”
