MUTU 18
Zeru zo Zisanirika mu “Mazu Ngaku Chiuta”
1, 2. Kumbi Yehova wakutilembe “kalata” wuli, ndipu ntchifukwa wuli?
KUMBI mukumbuka nyengu yo mungulondiyapu kalata kutuliya kwa mubwezi winu wakwanjiwa yo waja kutali? Tosi tikondwa ukongwa kulonde kalata yakutuliya ku mubwezi widu yo titimuyanja. Tikondwa kuziŵa kuti weuli umoyu, kuziŵa vinthu vitimuchitikiya ndipuso vo wakhumba kuzichita kunthazi. Chinanga kuti tija kutali ndi mubwezi widu kweni asani tikambiskana nayu pafupipafupi vititiwovya kuti tiyanjanengi ukongwa.
2 Kweni palivi chinthu chinyaki cho tingakondwa nachu ukongwa kuluska kulonde kalata yakutuliya kwaku Chiuta yo titimuyanja! Tingakamba kuti Yehova wakutilembe “kalata.” Kalata yeniyi ndi Mazu ngaki Bayibolu. Kuziya mu kalata yeniyi, iyu wakutikambiya kuti iyu ndi yani, vo wakuchitapu, vo wakhumba kuzichita kweniso vinthu vinyaki vinandi. Yehova wakutipasa Mazu ngaki chifukwa chakuti wakhumba kuti isi tije mabwezi ngaki. Ndipu chifukwa chakuti Yehova ngwazeru, iyu wakusankha nthowa yamampha yakuti tikambiskanengi nayu. Vo ve mu Bayibolu kweniso mo buku lenili likulembeke, vilongore limu kuti iyu ngwazeru ukongwa.
Ntchifukwa Wuli Wakutipasa Uthenga Wakuchita Kulemba?
3. Kumbi Yehova wangugwiriskiya ntchitu nthowa wuli pakupereka Dangu kwaku Mozesi?
3 Ŵanthu anyaki angafumba kuti, ‘Ntchifukwa wuli Yehova wangugwiriskiya ntchitu nthowa yakuziziswa cha pakukambiskana ndi ŵanthu?’ Nyengu zinyaki Yehova walongoronga ndi ŵanthu mwakugwiriskiya ntchitu angelu. Mwakuyeruzgiyapu, wanguchita venivi panyengu yo waperekanga Dangu kwa Ayisirayeli. (Agalatiya 3:19) Panyengu yo Ayisirayeli anguvwa mazu nganthazi ngakutuliya kuchanya, yiwu anguchita mantha ukongwa. Ndipu angupempha Yehova kuti waleki kulongoro nawu mwachindunji kweni wakambiskanengi nawu kuziya mwaku Mozesi. (Ekisodo 20:18-20) Mwaviyo, Yehova wangukambiskana ndi Mozesi ndipu wangumukambiya marangu ngosi ngakujumpha 600 ngo ngenga mu Dangu.
4. Konkhoskani chifukwa cho kukamba waka pamulomu mazu ngaku Chiuta yatingi yiŵengi nthowa yamampha cha yakupereke marangu ngaku Chiuta.
4 Kumbi ndi vinthu wuli vo vatingi vichitikengi asani Mozesi wangulemba cha Marangu ngosi? Kumbi Mozesi watingi wafiskengi kukumbuka marangu ngosi ngo Yehova wangumukambiya kweniso kungakamba mwauneneska ku ŵanthu ŵenaŵa? Wuli pakukamba va mugonezi wo wazanga? Kumbi atingi aziŵakambiyengi waka pamulomu? Kweni yeniyi yatingi yiŵengi nthowa yamampha cha kuti munthu weyosi waziŵi marangu ngaku Chiuta mwauneneska. Aŵanaŵaniyani vo vingachitika asani mwe ndi nkhani yakuti mukambiyi ŵanthu wo ŵe pamzeri utali. Mungakambiya nkhani yo ku munthu wakwamba kuti nayu wakambiyi munyaki mpaka kufika ku munthu wakumaliya. Vo munthu wakukumaliya wangavwa vipambanengi ndi mo nkhani yo yenge pakwamba. Kweni venivi ndivu vinguchitika cha ndi Marangu ngaku Chiuta. Ntchifukwa wuli tikamba viyo?
5, 6. Kumbi Yehova wangukambiya Mozesi kuti wachitenji nangu Mazu ngaki, nanga ntchifukwa wuli Bayibolu ndi mphasu yakuzirwa ukongwa?
5 Chifukwa cha zeru zaki, Yehova wangusankha kuti mazu ngaki ngalembeki. Iyu wangukambiya Mozesi kuti: “Ulembi mazu yanga chifukwa ndichitengi phanganu ndi yiwi kweniso Ayisirayeli mwakukoliyana ndi mazu ngenanga.” (Ekisodo 34:27) Mwaviyo, Mozesi wenga munthu wakwamba kulemba Bayibolu ndipu mwenumu mwenga mu 1513 B.C.E. Ndipu kwa vyaka 1,610 vakulondopu, Yehova “walongoronga . . . mu nyengu zinandi ndipuso mu nthowa zinandi” ku ŵanthu pafufupi 40 wo pavuli paki angulembaku Bayibolu. (Aheberi 1:1) Pa nyengu yeniyi penga so ŵanthu anyaki akugomezgeka wo akopiyanga mwakuphwere kweniso mwauneneska kuti uthenga wa mu Bayibolu usungiki.—Ezara 7:6; Salimo 45:1.
6 Kukamba uneneska, Bayibolu ndi mphasu yakuzirwa ukongwa yo Yehova wakutipasa. Kumbi mukulondiyapu kalata yo yingukukondwesani ukongwa, ndipu chifukwa chakuti yenga ndi uthenga wakupembuzga mukuyisunga kuti muyiŵerengengi kaŵikaŵi? Ndimu viliri ndi Bayibolu lo le nge “kalata” yakutuwa kwaku Yehova. Chifukwa chakuti Yehova wakutipasa mazu ngaki mwakuchita kulemba, tifiska kungaŵerenga nyengu zosi kweniso kulunguruka vo ngakamba. (Salimo 1:2) Mwaviyo, “tingapembuzgika ndi Malemba” pa nyengu yeyosi yo tingangakhumbiya.—Aroma 15:4.
Ntchifukwa Wuli Yehova Wangugwiriskiya Ntchitu Ŵanthu?
7. Kumbi Yehova wangulongo wuli zeru pakugwiriskiya ntchitu ŵanthu kuti ndiwu alembi Bayibolu?
7 Chifukwa chakuti Yehova we ndi zeru, wangugwiriskiya ntchitu ŵanthu kuti ndiwu alembi Mazu ngaki. Ŵanaŵaniyani fundu iyi: Asani Yehova wangugwiriskiya ntchitu angelu kuti alembi Bayibolu, kumbi latingi likufikeningi pamtima nge mo lichitiya pasonu panu? Angelu atingi akonkhoskengi vakukwaskana ndi Yehova mu nthowa yapade ukongwa mwakukoliyana ndi mo yiwu atimuziŵiya. Yiwu atingi akonkhoskengi so vo yiwu achita pakulongo kujipereka kwawu ndipuso atingi atikambiyengi vakukwaskana ndi ŵanthu anyaki akugomezgeka. Pakuti angelu mbakufikapu ndipu aziŵa vinandi kuphara isi, kweniso ŵe ndi nthazi kuluska taŵanthu, kumbi vo atingi akonkhoskengi tatingi tivivwisengi?—Aheberi 2:6, 7.
8. Kumbi Yehova wanguzomereza ŵanthu wo alembanga Bayibolu kuti achitenji? (Wonani mazu ngamumphata.)
8 Pakugwiriskiya ntchitu ŵanthu kuti alembi Bayibolu, Yehova wakutipasa buku lo takhumbikiyanga nadi, ndipu buku lenili le ndi mazu “ngakukambirika ndi Chiuta.” (2 Timote 3:16) Kumbi wanguchita wuli venivi? Viwoneka kuti kanandi, iyu wazomerezanga ŵanthu wo alembanga kugwiriskiya ntchitu lusu lawu lakuŵanaŵana pakusankha “mazu ngakukondwesa” ndipuso “mazu ngakunyoloka ngauneneska.” (Wakutawula 12:10, 11) Ndichu chifukwa chaki nkhani za mu Bayibolu zikulembeka munthowa zakupambanapambana, ndipu wo alembanga akonkhoskanga vinthu munthowa yo yalongonga mijalidu yo ŵenga nayu ndipuso mo vinthu ve nge pa umoyu wawu. a Chinanga kuti venga viyo, ŵanthu ŵenaŵa “alongoronga mazu ngakutuliya kwaku Chiuta mwakulongozgeka ndi mzimu wakupaturika.” (2 Peturo 1:21) Ndichu chifukwa chaki Bayibolu ndi “mazu ngaku Chiuta.”—1 Atesalonika 2:13.
“Malemba ngosi ngakukambirika ndi Chiuta”
9, 10. Ntchifukwa wuli tikamba kuti uthenga wa mu Bayibolu utitifika pa mtima?
9 Bayibolu ndi buku lakukondwesa ukongwa ndipu uthenga waki utitifika pamtima chifukwa Yehova wangugwiriskiya ntchitu ŵanthu kuti alembi. Tikamba venivi chifukwa ŵanthu wo alembanga Bayibolu ŵenga nge isi. Ndipu chifukwa chakuti nawu ŵenga ambula kufikapu, akumananga ndi masuzgu kweniso mayeseru ngakuyanana ndi ngo nasi tikumana nangu. Nyengu zinyaki, mzimu waku Yehova waŵalongozganga kuti alembi mo avwiyanga kweniso masuzgu ngo akumana nangu. (2 Akorinto 12:7-10) Mwaviyo, yiwu alembanga mwakulongo kuti vinthu vo vichitikiya yiwu ndipu pengavi mungelu yo watingi wachitengi venivi.
10 Chakuwoniyapu chamampha pa nkhani yeniyi ndi Fumu Davidi ya ku Isirayeli. Wati wachita ubudi ukulu, Davidi wangulemba sumu yakukonkhoska mo wavwiyanga ndipu wangupempha Chiuta kuti wamugowoke. Iyu wangulemba kuti: “Nditoweseni ku ubudi wangu. Pakuti mphulupulu zangu nditiziziŵa umampha, ndipu ubudi wangu we pa masu pangu nyengu zosi. Awonani! Ndikubalika ndi mphulupulu, nde wakubuda kutuliya po ama angumere nthumbu yangu. Mungandituzgangapu cha pa masu pinu; ndipu mzimu winu wakupaturika mungawutuzgangaku cha kwaku ini. Mzimu wakusweka ndizu sembi zo zikondwesa Chiuta; pakuti yimwi Chiuta muwukanengi cha mtima wakusweka kweniso wakutekenyeka.” (Salimo 51:2, 3, 5, 11, 17) Mazu ngenanga ngalongore limu kuti Davidi wajivwiyanga lisungu ukongwa. Kukamba uneneska, mbanthu ambula kufikapu pe wo angakonkhoska mazu ngakutuliya pasi pa mtima ngenanga!
Ntchifukwa Wuli Likamba Ukongwa Vakukwaskana ndi Ŵanthu?
11. Kumbi mu Bayibolu mwe nkhani wuli zo zikulembeka ‘kuti zitisambizi’?
11 Pe chifukwa chinyaki so cho chipangisa kuti Bayibolu lije lakukondwesa ukongwa. Mwe nkhani zinandi zo zikamba vakukwaskana ndi ŵanthu chayiwu. Anyaki mwa ŵanthu ŵenaŵa ateŵetiyanga Chiuta penipo anyaki amuteŵetiyanga cha. Tiŵerenga vakukwaskana ndi masuzgu ngo akumananga nangu kweniso vinthu vakukondwesa vo vaŵachitikiyanga. Tisambira so vakukwaskana ndi vo angukumana navu pa umoyu wawu chifukwa cha vakusankha vawu. Vinthu vosi venivi “vikulembeke kuti vitisambizi.” (Aroma 15:4) Pakugwirisiya ntchitu vakuwoniyapu va ŵanthu ŵenaŵa, Yehova watitisambiza mwakutifika pamtima. Tiyeni tiwoni vakuyeruzgiyapu.
12. Kumbi nkhani za mu Bayibolu zakukwaskana ndi ŵanthu ambula kugomezgeka zititiwovya wuli?
12 Bayibolu lititikambiya vakukwaskana ndi ŵanthu aheni kweniso ambula kugomezgeka ndipuso vo vinguŵachitikiya. Nkhani zakukwaskana ndi ŵanthu ŵenaŵa, zititiwovya kuvwisa umampha chifukwa cho tikambiya kuti mijalidu yo ŵenga nayu yenga yiheni. Mwakuyeruzgiyapu, Bayibolu latingi litikambiyengi waka kuti tikhumbika cha kuja ambula kugomezgeka kwa anyidu. Kweni kumbi mutuvwa wuli mumtima asani muŵerenga nkhani yakukwaskana ndi kuleka kugomezgeka kwaku Yudasi yo wangupereka Yesu? (Mateyu 26:14-16, 46-50; 27:3-10) Nkhani zenizi zititifika pamtima ukongwa ndipu zititiwovya kuziŵa kweniso kukhwecha mijalidu yiheni.
13. Kumbi Bayibolu lititiwovya wuli kuvwisa vakukwaskana ndi mijalidu yamampha kweniso kuyilongo?
13 Mu Bayibolu mwe so nkhani zakukwaskana ndi ateŵeti anandi akugomezgeka aku Chiuta. Tiŵerenga vakukwaskana ndi kujipereka kweniso kugomezgeka kwawu. Tiwona mo alongoliyanga mijalidu yamampha yo nasi tikhumbika kuŵa nayu kuti tindere kufupi ndi Chiuta. Limoza mwa mijalidu yo ŵenga nayu, ntchivwanu. Bayibolu likonkhoska vo chivwanu ching’anamuwa kweniso chifukwa cho tikhumbikiya kuŵa nachu kuti tikondwesi Chiuta. (Aheberi 11:1, 6) Mu Bayibolu mwe vakuwoniyapu va ŵanthu anandi wo angulongo chivwanu. Aŵanaŵaniyani chivwanu cho Abrahamu wangulongo panyengu yo wanguyeseka kuti wapereki sembi Isaki. (Genezesi, chaputala 22; Aheberi 11:17-19) Nkhani nge zenizi zititiwovya kuvwisa vo mazu ngakuti “chivwanu” ngang’anamuŵa. Mwaviyo, Yehova watitikambiya waka cha kuti tijengi ndi mijalidu yamampha, kweni watitipasa so vakuwoniyapu va ŵanthu wo angulongo mijalidu yeniyo. Venivi vilongo kuti iyu ngwazeru ukongwa.
14, 15. Kumbi Bayibolu lititikambiyanji vakukwaskana ndi munthukazi munyaki yo wanguluta kunyumba yakusopiyamu, nanga nkhani yeniyi yititisambizanji vakukwaskana ndi Yehova?
14 Nkhani zakukwaskana ndi ŵanthu anyaki zo zisanirika mu Bayibolu, nyengu zinandi zititiwovya kuti timuziŵi umampha Yehova. Ŵanaŵaniyani nkhani yakukwaskana ndi munthukazi yo Yesu wangumuwona munyumba yakusopiyamu. Yesu wanguja pafupi ndi vakuponyamu ndalama ndipu wawonanga ŵanthu achiponyamu ndalama. Ŵanthu anandi akukhupuka azanga ndipu aperekanga ndalama ‘zo atapangapu ŵaka pa ndalama zo ŵenga nazu.’ Kweni Yesu wangwamba kulereseska munthukazi munyaki yo wenga choko kweniso wenga mukavu. Choko chenichi chingupereka “tindalama tiŵi takumaliyapu.” b Iyu wenga waka ndi ndalama zenizi pe mbwenu. Vo Yesu wangukamba vilongo mo Yehova wamuwoniyanga munthukazi mwenuyu. Iyu wanguti: “Choko ichi chaponyamu ndalama zinandi ukongwa muchakuponyamu ndalama kuluska wosi.” Mwakukoliyana ndi mazu ngenanga, munthukazi mwenuyu wanguponyamu ndalama zinandi kuluska wosi asani tingasazga pamoza ndalama zo ŵanthu anyaki wosi anguponya.—Mariko 12:41-44; Luka 21:1-4; Yohane 8:28.
15 Kumbi vakuchiska cha kuti pa ŵanthu wosi wo anguza ku nyumba yakusopiyamu pa zuŵa lenili, ntchoko chikavu chija cho Yesu wangukondwa nachu ukongwa kweniso ndichu pe cho chikuzumbulika mu Bayibolu? Chakuwoniyapu chenichi chititisambiza kuti Yehova ndi Chiuta yo wawonga vo tichita. Iyu wakondwa ndi vo titimupasa chinanga vingaŵa vimana kwambula kujiyeruzgiya ndi vinandi vo anyaki angamupasa. Kukamba uneneska, Yehova wangugwiriskiya ntchitu nthowa yamampha ukongwa kuti watisambizi fundu yauneneska yeniyi.
Vinthu Vinyaki vo mu Bayibolu Mulivi
16, 17. Kumbi Yehova wakulongo wuli kuti ngwazeru asani tiŵanaŵaniya vo wakusankha kuti vileki kulembeka mu Mazu ngaki?
16 Asani mulemba kalata kuluta ku mubwezi winu wakwanjiwa, mungamukonkhoske cha chechosi. Mwaviyo, musankha mwazeru vakuti mumulembe. Mwakuyanana ndi venivi, Yehova wakusankha vakuchitika kweniso ŵanthu wo nkhani zawu zingalembeka mu Bayibolu. Kweni Bayibolu lititikambiya fundu zosi cha zakukwaskana ndi ŵanthu ŵenaŵa kweniso vo anguchita. (Yohane 21:25) Mwakuyeruzgiyapu, asani Bayibolu likamba vakukwaskana ndi cheruzgu cho Yehova wangupereka, vo likonkhoska vingamuka cha mafumbu ngosi tingaŵa nangu. Ndipu chinanga kuti wakusankha kuti nkhani zinyaki zileki kulembeka mu Mazu ngaki, Yehova wangulongo mbwenu kuti we ndi zeru. Chifukwa wuli tikamba viyo?
17 Bayibolu likulembeka munthowa yakuti litiwovyi kujiziŵa kuti te munthu wamtundu wuli. Lemba la Aheberi 4:12 likamba kuti: “Mazu [pamwenga uthenga] ngaku Chiuta ngamoyu ndipuso nganthazi, ngakuthwa kuluska lipanga lelosi lawuyi kosikosi, ndipu ngahoma mpaka kupatuwa umoyu ndi mzimu . . . ndipuso ngaziŵa maŵanaŵanu ndi makhumbiru nga mtima.” Uthenga wa mu Bayibolu utitiwovya kuchita vinthu mwauneneska kweniso kujisanda kuti tiziŵi vo tiŵanaŵana ndipuso chilatu chidu pakuchita vinthu. Ŵanthu wo aŵerenga Bayibolu ndi chilatu chakuti alisaniriyi vifukwa, kanandi aguŵa chifukwa chakuti likukonkhoska vinandi cha pankhani yo apenjanga. Panyaki so angayamba kukayikiya asani Yehova ngwachanju, ngwazeru ndipuso ndi murunji nadi.
18, 19. (a) Ntchifukwa wuli tikhumbika cha kuguŵa asani kwamuka kwa nkhani yinyaki yo takhumbanga, takusaniya cha panyengu yeniyo? (b) Kumbi tikhumbika kuchitanji kuti tivwisengi Mazu ngaku Chiuta, nanga ntchifukwa wuli tingakamba kuti wenuwu mbukaboni wakuti Yehova ngwazeru?
18 Mwakupambana ndi venivi, asani tisambira Bayibolu kweniso asani te ndi vilatu vamampha, titimuziŵa umampha Yehova mwakukoliyana ndi vo Bayibolu losi likamba vakukwaskana ndi iyu. Mwaviyo, tiguŵa cha asani nkhani yinyaki yachitiska kuti tije ndi mafumbu ngo kwamuka kwaki tingakusaniya cha panyengu yeniyo. Mwakuyeruzgiyapu, asani munthu wakhumba kulumikiza chithuzi cho chakelurika mapisimapisi, panyaki pakwamba pisi yinyaki yingasoŵa pamwenga wangaziŵa cha kuti pisi yo yiŵikiki pani. Kweni vingaŵa kuti waunganisa mapisi ngakukwana ngo ngangamuwovya kuziŵa mo chithuzi cho chawonekiyanga. Mwakuyanana ŵaka, asani tisambira Bayibolu, kamana ndi kamana titamba kuziŵa kuti Yehova ngwamtundu wuli, chinanga kuti pangaŵa vinthu vinyaki vo taviziŵa cha. Ndipu chinanga kuti pakwamba tingavwisa cha nkhani yinyaki yo taŵerenga pamwenga kuwona kukoliyana kwaki ndi mijalidu yaku Chiuta, vinthu vakukwaskana ndi Yehova vo tikusambira kali mu Bayibolu vititiwovya kuwona kuti nyengu zosi iyu wachita vinthu mwachanju kweniso mwaurunji.
19 Mwaviyo, tingalivwisa umampha Bayibolu pija asani titiliŵerenga ndi maŵanaŵanu ngakwenere kweniso ndi mtima wakukhumba kuziŵa vinthu. Wenuwu mbukaboni wakuti Yehova ngwazeru ukongwa. Ntchifukwa wuli tikamba viyo? Ŵanthu azeru angalemba mabuku ngo “ŵanthu azeru ndi akusambira” pe ndiwu angangavwisa. Kweni ndi Chiuta pe, yo mwazeru zaki wangalemba buku lo ŵanthu amitima yamampha pe ndiwu angalivwisa!—Mateyu 11:25.
Buku la “Zeru Zakovya”
20. Ntchifukwa wuli ndi Yehova pe yo wangatikambiya ulongozgi wa mo tingajaliya ndi umoyu wamampha, nanga kumbi mu Bayibolu mwe vinthu wuli vo vingatiwovya?
20 Kuziya mu Mazu ngaki, Yehova watitikambiya vo titenere kuchita kuti tije ndi umoyu wamampha ukongwa. Pakuŵa Mlengi widu, iyu waziŵa vo tikhumbika kuluska mo taŵesi titijiziŵiya. Ndipu munthu weyosi wakhumba kwanjika, kukondwa, kuja ndi banja lamampha kweniso mabwezi ngamampha ndipu venivi vechendasinthi kutuliya panyengu yo Bayibolu likulembeke. Mu Bayibolu mwe “zeru zakovya” zo zingatiwovya kuja ndi umoyu wamampha. (Nthanthi 2:7) Chigaŵa chechosi cha buku ili che ndi mutu wo ulongo mo tingagwiriskiya ntchitu ulongozgi wa zeru wa mu Bayibolu. Tiyeni tikambiskaneku waka chakuyeruzgiyapu chimoza.
21-23. Kumbi ndi ulongozgi wazeru nuwu wo ungatiwovya kuti tileki kulutirizga kuŵasungiya vifukwa anyidu kweniso kuŵakwiyiya?
21 Kumbi mukuwonapu kuti ŵanthu wo asunga vifukwa ndipuso chigwinini, kanandi atijipweteka ŵija? Asani tilutirizga kukwiyiya anyidu kweniso kuŵasungiya vifukwa, vija nge kuti tanyamuwa katundu muzitu. Ndipu asani tilutirizga kuŵika maŵanaŵanu ngidu ngosi pa vo munyidu watinangiya, tiŵavi chimangu kweniso likondwa. Asayansi akusaniya kuti asani munthu walutirizga kukwiya, wangayamba kutama matenda nga mtima kweniso matenda nganyaki ngakulu. Kweni asayansi ŵenaŵa ŵechendaziŵi fundu yeniyi, Bayibolu ndipu lapereka kali ulongozgi wazeru wakuti: “Leka kukwiya ndipu jowo ukali.” (Salimo 37:8) Kweni kumbi tingachita wuli?
22 Mazu ngaku Chiuta ngapereka ulongozgi wakovya wakuti: “Zeru za munthu zichitiska kuti ukali waki ugowoki, ndipu kuziŵaniza vo munthu wamunangiya, kuchitiska kuti wawoneki wakutowa.” (Nthanthi 19:11) Munthu yo we ndi zeru wawona waka vo munyaki wakamba pamwenga kuchita cha. Kweni iyu wavwisa chifukwa cho munyaki wakambiya pamwenga kuchita vinthu munthowa yeniyo. Asani titesesa kuvwisa chilatu cho munthu wenachu, mo wavwiya kweniso mo vinthu viliri pa umoyu waki, venivi vingatiwovya kuti tileki kumukwiyiya pamwenga kumuŵanaŵaniya vinthu viheni.
23 Mu Bayibolu mwe so ulongozgi unyaki wakovya wakuti: “Lutirizgani kuzizipizgiyana kweniso kugowokiyana ndi mtima wosi.” (Akolose 3:13) Mazu ngakuti “lutirizgani kuzizipizgiyana” ngang’anamuwa kuti tikhumbika kuzikira ndi anyidu kweniso tikhumbika kuŵakwiyiya cha anyidu asani achita vinthu vo vatiguŵiska. Venivi vingatiwovya kuti tilutirizgi kuchita nayu vinthu mumalu mwakulutirizga kumukwiyiya. Mazu ngakuti “kugowokiyana” ngangang’anamuwa so kuti tikhumbika cha kulutirizga kukwiya kweniso kuviŵanaŵaniya vo munthu yo wakutinangiya. Chiuta widu wachanju waziŵa kuti tikhumbika kugowoke anyidu, asani pe chifukwa chakuchitiya viyo. Asani tigowoke anyidu vitovya yiwu kweniso tawesi kuti tije ndi chimangu cha mumtima. (Luka 17:3, 4) Fundu zosi zenizi zilongo kuti mu Mazu ngaku Chiuta mwe zeru zakovya ukongwa!
24. Kumbi paja vakutuwapu wuli asani tigwiriskiya ntchitu ulongozgi wazeru zaku Yehova?
24 Chifukwa chakuti Yehova watitiyanja ukongwa, iyu wakunozga vakuti wakambiskanengi nasi. Iyu wakusankha nthowa yamampha ukongwa kuti wachiti venivi, mwakutilembe “kalata” mwakugwiriskiya ntchitu ŵanthu wo angulongozgeka ndi mzimu wakupaturika. Mwaviyo, mu “kalata” yeniyi tisaniyamu zeru zaku Yehova ‘zakugomezgeka.’ (Salimo 93:5) Asani tigwiriskiya ntchitu ulongozgi wazeru waku Yehova pa umoyu widu kweniso kukambiyaku anyidu, tija paubwezi wakukho ndi Chiuta widu wazeru. Mu mutu wakulondopu, tikambiskanengi chakuwoniyapu chinyaki chakukondwesa cho chilongo kuti Yehova ngwazeru ndipu wangaziŵiya limu vo vichitikengi kunthazi kweniso kufiska chilatu chaki.
a Mwakuyeruzgiyapu, Davidi yo wenga mliska, wangugwiriskiya ntchitu vakuyeruzgiyapu va vo vichitika kumalu ko munthu waliska mbereri. (Salimo 23) Mateyu yo pakwamba wenga wakusonkhesa msonkhu, nyengu zinandi wazumbuwanga manambala ndipuso unandi wa ndalama. (Mateyu 17:27; 26:15; 27:3) Ndipu Luka yo wenga dokotala, wagwiriskiyanga ntchitu mazu ngo ngalongo kuti waziŵanga vachipatala.—Luka 4:38; 14:2; 16:20.
b Ndalama zenizi zenga timaleputoni, ndipu yenga ndalama yimana ukongwa yo Ayuda agwiriskiyanga ntchitu pa nyengu yo. Munthu wakhumbikanga waka kugwira ntchitu kwa maminisi 15 pe kuti walonde maleputoni ngaŵi. Tindalama tiŵi teniti tenga tambula kukwana chinanga nkhuguliya kampheta kamoza ko kenga mugulu la tiyuni takutchipa ukongwa to ŵanthu akavu aryanga.