KUMBI muchita wuli asani mukhumba kuziŵa nyengu? Mutenere kuti mulereska pa wochi yinu. Asani munthu wakufumbani nyengu, kumbi mutimumuka wuli? Pe nthowa zakupambanapambana zo ŵanthu akambiya mo nyengu yakwaniya. Ntchifukwa wuli tikamba viyo?

Tiyeruzgiyi kuti kutuliya pa 12 koloku, pajumpha ora limoza ndi maminiti 30. Mukhoza kumuka kuti ndi 1:30. Pamwenga malinga ndi ko muja mungakamba kuti nyengu yakwana 13:30. Umu ndimu tikambiya nyengu ya maora 24. Kweniso muvigaŵa vinyaki angakamba kuti “hafu 2,” kung’anamuwa kuti kwaja maminiti 30 kuti 2 koloku yikwani.

Asani muŵerenga Bayibolu, mungazizwa kuwona mo ŵanthu akambiyanga nyengu pa nyengu yo Bayibolu lalembekiyanga. Akambanga nyengu munthowa zakupambanapambana. Malemba nga Chiheberi ngakamba za nyengu ya “mlenji,” “msana pakati” ndipuso “mazulu.” (Chiya. 8:11; 19:27; 43:16; 1 Ŵakaro. 18:26) Kweni nyengu zinyaki ngazumbuwa nyengu chayiyu.

Yesu wechendazi pacharu chapasi, Ayisirayeli agaŵanga usiku mu vigaŵa vitatu vo avidananga kuti maulinda. (Sumu 63:6) Lemba la Ŵeruzgi 7:19 likamba za “ulinda wa pakati pa usiku.” Kweni mu nyengu yaku Yesu, Ayuda angutole mo Agiriki ndi Aroma agaŵiyanga maulinda nga usiku. Yiwu angungagaŵa panayi.

Mabuku nga Uthenga Wamampha ngazumbuwa maulinda kananandi ŵaka. Mwakuyeruzgiyapu, mwenga “mu ulinda wachinayi” po Yesu wanguyenda pa maji kuluta ku boti lo mwenga akusambira ŵaki. (Mate. 14:25) Pa nyengu yinyaki Yesu wangukamba kuti: “Mbakutumbikika akapolu wo, chifukwa chinanga mweneku wa nyumba wangaza mu ulinda wachiŵi pamwenga mu ulinda wachitatu, watiŵasaniya mbakunozgeka.”—Luka 12:38.

Po wakambiskananga ndi akusambira ŵaki Yesu wangukambapu za maulinda ngosi ngenanga. Iyu wanguti: “Mwaviyo, lutirizgani kuja masu chifukwa muziŵa cha nyengu yo mweneku wa nyumba waziyengi, kwali wazengi mazulu, kwali wazengi pakati pa usiku, kwali wazengi chiwumbu chechendatemi pamwenga ndi mlenjilenji.” (Mariko 13:35; mazu ngamumphata.) Ulinda wakwamba wayambanga “mazulu’ asani lumwi lasere mpaka cha m’ma 9 koloku usiku. Ndipu ulinda wachiŵi wayambanga 9 koloku mpaka pakati pa usiku. Ulinda wachitatu, wayambanga pakati pa usiku mpaka cha m’ma 3 koloku pamwenga kuti “tambala wachikokolika.” Utenere kuti wenga ulinda wenuwu wo tambala wanguliya ndi usiku wo Yesu wangukoleke. (Mariko 14:72) Ulinda wa “mlenjilenji” wo wenga wachinayi, wayambanga 3 koloku mlenji mpaka lumwi kutuwa.

Chinanga kuti kali kwengavi mawochi ngo tigwiriskiya ntchitu mazuŵa nganu, kweni nawu ŵenga ndi vinthu vo agwiriskiyanga ntchitu kuti aziŵi nyengu.