ŴANTHU

Vo Bayibolu likamba: Chiuta “wakuchilenga ŵaka cha [charu chapasi], kweni wakuchipanga kuti ŵanthu ajengemu.”—YESAYA 45:18.

CHARU CHAPASI

Vo Bayibolu likamba: “Mugonezi uluta ndipu mugonezi unyaki utuza, kweni charu chijengi mpaka muyaya.”—WAKUTAWULA 1:4.

VO LING’ANAMUWA: Mwakukoliyana ndi vo Bayibolu likamba, charu chapasi chibwangandulikengi cha ndipu nyengu zosi pajengi ŵanthu. Sonu kumbi Bayibolu ling’anamuwanji asani likamba kuti charu chimalengi?

ŴANAŴANIYANI IVI: Bayibolu liyeruzgiya kumala kwa charu ichi nge mo vinguchitikiya mu nyengu yaku Nowa. Mu nyengu yo ‘charu chapasi chinguzaza ndi chiwawa.’ (Genezesi 6:13) Kweni Nowa wenga murunji. Mwaviyo, Chiuta wangutaska Nowa limoza ndi banja laki kweni wangunanga ŵanthu aheni mwakugwiriskiya ntchitu chigumula. Pakukamba za vo vinguchitika pa nyengu yo, Bayibolu likamba kuti: “Charu cha mu nyengu yo, chingunangika chati chazaza ndi maji.” (2 Peturo 3:6) Umu ndimu charu chiheni chingumaliya. Kweni kumbi ndi vinthu wuli vo vingunangika? Chenga charu chayichu cha, kweni ŵanthu aheni wo ŵenga pacharu chapasi. Mwaviyo, asani Bayibolu likamba va kumala kwa charu, likamba charu chayichu cha. Mumalu mwaki, likamba kumala kwa ŵanthu aheni pacharu chapasi kweniso vinthu viheni vo vichitika pacharu.

MASUZGU NDIPUSO VINTHU VIHENI

Vo Bayibolu likamba: “Kwaja kanyengu kamanavi ndipu ŵanthu aheni azamuŵaku so cha; wazamulereska po ajanga, ndipu azamusanirikapu cha. Kweni akufwasa azamulonde charu chapasi, ndipu azamukondwa ukongwa ndi chimangu chikulu.”—SALIMO 37:10, 11.

VO LING’ANAMUWA: Chigumula cha mu nyengu yaku Nowa chingutuzgiyapu limu cha uheni pacharu chapasi. Chigumula chati chamala, ŵanthu aheni angwamba so kuchita vinthu viheni vo vachitiskanga kuti ŵanthu wosi asuzgikengi. Kweni pambula kuswera yapa, Chiuta wamalisengi vinthu viheni vosi. Munthu munyaki yo wangulembaku buku la Masalimo wangukamba kuti: “Ŵanthu aheni azamuŵaku so cha.” Chiuta wazamutuzgapu vinthu viheni mwakugwiriskiya ntchitu Ufumu waki. Ndipu Ufumu wenuwu ndi boma lo lazamulamuliya ŵanthu arunji pacharu chapasi kutuliya kuchanya.

ŴANAŴANIYANI IVI: Kumbi ŵanthu wo alamuliya charu chapasi pasonu panu, azamuvwiya Ufumu waku Chiuta? Bayibolu lilongo kuti yiwu azamuvwiya cha. Chifukwa cha uzereza wawu, yiwu azamususka Ufumu waku Chiuta. (Salimo 2:2) Kumbi ndi vinthu wuli vo vazamuchitika pavuli paki? Ufumu waku Chiuta wazamusere mumalu mwa maboma ngosi nga ŵanthu ndipu “ufumu wenuwu pe ndiwu wazamuŵaku mpaka muyaya.” (Daniyeli 2:44) Kweni kumbi ntchifukwa wuli ulamuliru wa ŵanthu ukhumbika kumala?

Vo Bayibolu likamba: “Munthu yo watenda walivi nthazi zakunyoloske maphazi ngaki.”—YEREMIYA 10:23.

VO LING’ANAMUWA: Ŵanthu angulengeka kuti ajilamuliyengi ŵija cha. Yiwu afiska cha kulamuliya anyawu kweniso kumalisa masuzgu ngawu.

ŴANAŴANIYANI IVI: Buku linyaki likamba kuti, “viwoneka kuti maboma nga ŵanthu ngatondeka kumalisa masuzgu nge ukavu, nja, matenda, masoka ngachilengedu ndipuso nkhondu pamwenga viwawa.” Lilutirizga so kuti: “Ŵanthu anyaki . . . agomezga kuti asani pacharu chapasi pangaŵa boma limoza pe, lingamalisiya limu masuzgu ngenanga.” (Britannica Academic) Kweni chinanga kuti maboma ngosi nga ŵanthu ngangakoliyana, charu chingalamulika mbwenu ndi ŵanthu ambula kufikapu, wo angamalisa cha masuzgu ngo tazumbuwa pachanya yapa. Ufumu waku Chiuta ndiwu boma lija lo le ndi nthazi zakumalisiya limu masuzgu ngosi nga pacharu chapasi.

Mwaviyo, mwakukoliyana ndi vo Bayibolu likamba, kumala kwa charu, kung’anamuwa vinthu viheni vo vichitika, ndi nkhani yakuti ŵanthu amampha achitengi nayu mantha cha. Mumalu mwaki, ntchinthu cho ŵanthu akhumbika kuchilindizga chifukwa charu chamampha chifya chaku Chiuta chazamusere mumalu mwa charu chiheni ichi!

Kumbi vosi venivi vazamuchitika zukwanji? Nkhani yakulondopu yikonkhoskengi vo Bayibolu limuka.