1. Kumbi Yehova wakhumba kuti tichitengenji?

 MUNTHULUMI ndi munthukazi akutorana akondwa ukongwa asani mwana wawaku. Chinanga kuti yiwu atimuyanja mwana wawu yo wawaku ŵaka, kweni akhumba cha kuti walutirizgi kuja bonda. Mwakuti angafipa mtima ukongwa asani mwana wawu wakuwa cha. Mwakuyanana ŵaka, Yehova wakondwa asani tayamba kusambira vakukwaskana ndi iyu, kweni wakhumba cha kuti tilutirizgi kuja malitema mwauzimu. (1 Akori. 3:1) Mumalu mwaki, iyu wakhumba kuti ‘tije ŵara ukongwa’ mwauzimu.—1 Akori. 14:20.

2. Kumbi tikambiskanengenji mu nkhani iyi?

² Kumbi kuja Mkhristu wakukhwima kung’anamuwanji? Kumbi tingachita wuli kuti tije Mkhristu wakukhwima? Kumbi chakurya chakukhoma chauzimu chititiwovya wuli kuti tije akukhwima? Nanga ntchifukwa wuli tikhumbika cha kujithemba ukongwa? Mu nkhani iyi tikambiskanengi kwamuka kwa mafumbu ngenanga.

KUMBI KUJA MKHRISTU WAKUKHWIMA KUNG’ANAMUWANJI?

3. Kumbi kuja Mkhristu wakukhwima mwauzimu kung’anamuwanji?

³ Mu Bayibolu, mazu nga Chigiriki ngo akungafwatuliya kuti “ŵara ukongwa” ngangang’anamuwa so kuti “kukhwima,” “kufikapu,” kweniso “kukwana.” a (1 Akori. 2:6) Tija ŵara ukongwa pamwenga Akhristu akukhwima asani tikuwa kutuwa pa ulitema mwauzimu ndi kuja Akhristu akukhwima mwauzimu. Kweni chinanga tingafika pakukhwima mwauzimu, tikhumbika mbwenu kulutirizga kukuwa mwauzimu. (1 Timo. 4:15) Ndipu tosi kusazgapu achinyamata, tingaja Akhristu akukhwima mwauzimu.  Kweni kumbi ntchinthu wuli cho chilongo kuti Mkhristu ngwakukhwima mwauzimu?

4. Kumbi Mkhristu wakukhwima mungamuziŵa wuli?

⁴ Mkhristu wakukhwima wachita vinthu mwakukoliyana ndi vosi vo Chiuta wakhumba ndipu wachita kusankhapu ŵaka cha kuti ndilondo ichi kweni ichi cha. Mbuneneska kuti chifukwa cha kuleka kufikapu wanganangisa vinthu vinyaki. Kweni vo wachita zuŵa lelosi vilongo kuti waŵanaŵana ndipuso kuchita vinthu mwakukoliyana ndi khumbu laku Chiuta. Iyu wavwala umunthu wufya ndipu kanandi watesesa kuti waŵanaŵanengi nge mo Chiuta waŵanaŵaniya. (Aefe. 4:​22-24) Iyu watijisambiza kuti wasankhengi vinthu mwazeru mwakukoliyana ndi fundu zaku Yehova. Mwaviyo wakhumbika mundandanda wa marangu cha ngakuti wayendiyengi. Asani wasankha kuchita chinthu chinyaki, watesesa kulondo vo wasankha.—1 Akori. 9:​26, 27.

5. Kumbi Mkhristu wambula kukhwima wangachitanji nyengu zinyaki? (Aefeso 4:​14, 15)

⁵ Kweni Mkhristu yo wakuwa cha mwauzimu, wangalandizgika mwambula kusuzga ndi “uryarya” kweniso “nthowa zachinyengu” ndipu wangagomezga ŵanthu wo awandisa nkhani zaboza kweniso zambula ukaboni pamwenga wangalandizgika ndi ampatuku. b (Ŵerengani Aefeso 4:​14, 15.) Iyu wachitiya sanji ŵanthu anyaki, watambisa mphindanu, waswera cha kukwiya ndipu kanandi wathera asani wayeseka.—1 Akori. 3:3.

6. Kambani chakuyeruzgiyapu cho chilongo mo munthu wakuliya mwauzimu. (Wonani so chithuzi.)

⁶ Nge mo takambiyapu kali, Malemba ngayeruzgiya vo vichitika kuti munthu wakuwi mwauzimu ndi vo vichitika asani munthu wakuwa. Mwana waziŵa vinthu vinandi cha. Mwaviyo pakhumbika munthu mura kuti wamuvikiliyengi kweniso kumulongozga. Mwakuyeruzgiyapu, ma watimuko pajanja mwana waki asani ayambuka msewu. Asani mwana yo wakuwaku, anyina atimuzomereza kujumpha yija pa msewu, kweni atimukumbuska mbwenu kuti walereskengi uku ndi uku kuti wawoni asani kutuwa galimotu. Asani iyu wakuwa waziŵa yija mo wangakhweche ngozi. Nge mo pakhumbikiya munthu mura kuti wawovyi mwana munamana kukhwecha ngozi, Mkhristu wambula kukhwima nayu, kanandi wakhumbika Mkhristu wakukhwima kuti wamuwovyi kuti waleki kunanga ubwezi waki  ndi Yehova kweniso kuti wasankhengi vinthu mwazeru. Kweni asani iyu wakuwa mwauzimu, waŵanaŵaniya fundu za mu Bayibolu kuti waziŵi mo Yehova watiyiwone nkhani yo ndipu pavuli paki walondo fundu zo.

7. Kumbi Akhristu akukhwima mwauzimu akhumbika ŵanthu anyaki kuti aŵawovyi?

⁷ Kumbi venivi vilongo kuti Mkhristu wakukhwima mwauzimu wakhumbika kuwovyeka ndi munthu weyosi cha? Awa. Akhristu akukhwima nawu nyengu zinyaki akhumbika kuwovyeka. Kweni Mkhristu wambula kukhwima wakhaza anyaki kuti amukambiyi vo watenere kuchita pamwenga amusankhiyi vo iyu mweneku wakhumbika kuti wasankhi yija. Mkhristu wakukhwima mwauzimu wafumba ŵanthu anyaki wo aziŵa vinandi kweni waziŵa kuti mbudindu waki wakusankha vakuchita kweniso ‘kunyamuwa katundu waki.’—Aga. 6:5.

8. Kumbi Akhristu akukhwima apambana mu nthowa wuli?

⁸ Nge mo vilili kuti ŵanthu arara apambana mo awoneke, Akhristu akukhwima mwauzimu nawu mijalidu yawu yipambana. Mwakuyeruzgiyapu, anyaki ŵe ndi zeru ukongwa, anyaki ŵe ndi chiganga ukongwa, anyaki mbakupaska ukongwa, penipo anyaki ŵe ndi lisungu ukongwa. Ndipu Akhristu akukhwima mwauzimu ŵaŵi angakumana ndi nkhani yakuyanana ndipu angasankha vinthu mwakukoliyana ndi Malemba kweni mwakupambana. Venivi vichitika ukongwa pa nkhani zo zikhumbika kuti munthu wagwiriskiyi ntchitu njuŵi yaki. Kuziŵa venivi kutovya kuti aleki kuyeruzgana chifukwa chakuti asankha vinthu mwakupambana. Mumalu mwaki alutirizga kukoliyana.—Aro. 14:10; 1 Akori. 1:10.

KUMBI TINGACHITA WULI KUTI TIJE MKHRISTU WAKUKHWIMA MWAUZIMU?

9. Kumbi kukuwa mwauzimu kuchitika ŵaka kwija? Konkhoskani.

⁹ Asani vyaka viluta, tikuwa mumsinkhu, kweni kukuwa mwauzimu kuchitika ŵaka kwija cha. Mwakuyeruzgiyapu, abali ndi azichi a ku Korinto, anguvwisiya uthenga wamampha, angubatizika, angulonde mzimu wakupaturika ndipuso anguyanduwa ndi ulongozgi wo angupaskika ndi wakutumika Paulo. (Machi. 18:​8-11) Kweni pati pajumpha vyaka kutuliya po angubatizikiya, anyaki ŵenga akukhwima mbwenu cha mwauzimu. (1 Akori. 3:2) Kumbi tingachita wuli kuti tikhwechi venivi?

10. Kumbi titenere kuchitanji kuti tifiki pakukhwima? (Yuda 20)

¹⁰ Kuti tikuwi mwauzimu, chakwamba tikhumbisiskengi kukuwa mwauzimu. Ŵanthu wo ‘atanja kuleka kuziŵa vinandi’ ndipu akhumba kuja mo aliri, akuwa cha mwauzimu. (Nthanthi 1:22) Tikhumbika cha kuja nge ŵanthu wo mbara mumsinkhu kweni ŵeche kuthemba mbwenu apapi ŵawu kuti ndiwu aŵasankhiyengi vakuchita. Mumalu mwaki, tikhumba kuti tiwonengi kuti mbudindu widu kulutirizga kuja pa ubwezi wakukho ndi Yehova. (Ŵerengani Yuda 20.) Asani mweche kuyesesa kuti mufiki pa kukhwima, mupempherengi kwaku Yehova kuti wakupaskeni “vosi viŵi, khumbu kweniso nthazi zakuchitiya.”—Afi. 2:13.

11. Kumbi ndi vinthu wuli vo vingatiwovya kuti tije Mkhristu wakukhwima? (Aefeso 4:​11-13)

¹¹ Yehova wakhaza cha kuti tikuwengi mwauzimu pakutija. Iyu wakutipaska aliska kweniso asambizi mu mpingu wo atitiwovya kuti tije “munthu wakukhwima” mwauzimu “mpaka po tafikiya pa msinkhu wakufikapu nge Khristu.” (Ŵerengani Aefeso 4:​11-13.) Yehova watitipaska so mzimu wakupaturika kuti utiwovyi kuja ndi “maŵanaŵanu ngaku Khristu.” (1 Akori. 2:​14-16) Kusazgiyapu yapa, Chiuta wakutipaska mabuku nganayi nga Uthenga Wamampha kuti ngatiwovyi kuziŵa mo Yesu waŵanaŵaniyanga, kulongoro kweniso mo wachitiyanga vinthu pa nyengu yo wenga pacharu chapasi. Asani muŵanaŵana kweniso kuchita vinthu nge mo Khristu  wachitiyanga, mungafiska chilatu chinu chakuja Mkhristu wakukhwima.

KUMBI CHAKURYA CHAKUKHOMA CHAUZIMU CHITITIWOVYA WULI?

12. Kumbi “chisambizu chakwamba chakukwaskana ndi Khristu” ntchinthu wuli?

¹² Kuti tifiki pakukhwima tikhumbika so kusambira vinandi kuluska ŵaka “kusambira chisambizu chakwamba chakukwaskana ndi Khristu,” kung’anamuwa visambizu vakwamba va mu Bayibolu. Fundu zinyaki zo tingwamba kusambira zenga zakukwaskana ndi kulapa, chivwanu, ubatizu kweniso chiyuka. (Ahe. 6:​1, 2) Zenizi ndi zinyaki mwa fundu zikuluzikulu zo Akhristu wosi agomezga. Ndichu chifukwa chaki pa nyengu yo wakutumika Peturo wapharazgiyanga ŵanthu pa Pentekositi, wangukambapu vakukwaskana ndi vinthu venivi. (Machi. 2:​32-35, 38) Tikhumbika kugomezga visambizu vakwambiriya venivi kuti tije akusambira aku Khristu. Mwakuyeruzgiyapu, Paulo wangutcheŵeska kuti weyosi yo wasuska kuti kwe chiyuka, wangaja cha wakusambira waku Khristu. (1 Akori. 15:​12-14) Kweni tikhumbika cha kukhorwa ŵaka ndi visambizu vakwambiriya vo tasambira.

13. Kumbi titenere kuchitanji kuti tiyanduwengi ndi chakurya chauzimu chakukhoma cho chikambika pa Aheberi 5:14? (Wonani so chithuzi.)

¹³ Mwakupambana ndi chisambizu chakwamba, chakurya chakukhoma chauzimu chisazgapu marangu ngaku Yehova kweniso fundu zaki vo vititiwovya kuti tiziŵi mo iyu waŵanaŵaniya. Kuti tiyanduwengi ndi chakurya chenichi titenere kusambira Mazu ngaku Chiuta, kuŵanaŵaniyapu kweniso kugwiriskiya ntchitu vo tasambira. Asani tichita viyo ndikuti titijisambiza kuti tisankhengi vinthu vo vikondwesa Yehova. c—Ŵerengani Aheberi 5:14.

14. Kumbi Paulo wanguŵawovya wuli Akhristu a ku Korinto kuti akuwi mwauzimu?

¹⁴ Akhristu ambula kukhwima kanandi asuzgika kusankha umampha vinthu pa nkhani zo palivi dangu ndipu akhumbika ŵaka kugwiriskiya ntchitu fundu za mu Bayibolu. Asani palivi dangu la mu Bayibolu anyaki aŵanaŵana kuti angachita chechosi cho akhumba. Anyaki angakhumba kwende dangu pa nkhani yo pakhumbika dangu cha. Mwakuyeruzgiyapu, viwoneka kuti Akhristu a ku Korinto angufumba Paulo  asani penga dangu lo lazomerezanga pamwenga kukaniza kurya vakurya vakuperekeka kwa angoza. Mumalu mwakuŵakambiya vo akhumbikanga kuchita, Paulo wanguŵakambiya kuti weyosi we ndi ‘wanangwa wakusankha’ mwakukoliyana ndi vo njuŵi yaki yitimuzomereza. Iyu wangukamba fundu zinyaki za mu Bayibolu zo zatingi ziŵawovyengi kuti asankhi vinthu vo vatingi vichitiskengi kuti njuŵi yawu yileki kuŵasuzga kweniso kuti aleki kuguŵiska ŵanthu anyaki. (1 Akori. 8:​4, 7-9) Yapa Paulo wanguwovya Akhristu aku Korinto kuti akuwengi mwauzimu ndi chilatu chakuti agwiriskiyengi ntchitu lusu lawu lakuŵanaŵana mumalu mwakuthemba ŵanthu anyaki pamwenga kwende ŵaka marangu.

15. Kumbi Paulo wanguŵawovya wuli Akhristu Achiheberi kuti alutirizgi kukuwa mwauzimu?

¹⁵ Vo Paulo wangulembe Akhristu Achiheberi vititisambiza fundu yinyaki yakukhumbika ukongwa. Anyaki angulutirizga cha kukuwa mwauzimu mwakuti ‘angwamba so kukhumba mkaka mumalu mwa chakurya chauzimu chakukhoma.’ (Ahe. 5:12) Yiwu atondekanga kusambira kweniso kuzomereza fundu zasonu zo Yehova waŵasambizanga mu mpingu. (Nthanthi 4:18) Mwakuyeruzgiyapu, Ayuda anandi achiskanga ŵanthu kuti avwiyengi Dangu laku Mozesi, chinanga kuti yapa ndipu pajumpha vyaka pafufupi 30 kutuliya po Dangu linguleke kugwira ntchitu, chifukwa ndipu Yesu wapereka sembi. (Aro. 10:4; Tito 1:10) Vyaka 30 venivi venga vakukwana kuti Akhristu Achiyuda avwisi kuti akhumbikanga so kulondo Dangu laku Mozesi cha! Mwaviyo, weyosi yo wakuŵerengapu kalata yo Paulo wangulembe Aheberi, wangasimikiza kuti mu kalata yeniyi mwe chakurya chauzimu chakukhoma. Kalata yeniyi yenga ndi ulongozgi wo Akhristu akhumbikanga kuti agomezgengi ukongwa kuti nthowa yasonu yo Yehova wangunozga yakumusope yenga yamampha ukongwa. Kweniso yinguŵawovya kuti apharazgengi mwachiganga chinanga kuti asuskikanga ndi Ayuda.—Ahe. 10:​19-23.

LEKANI KUJITHEMBA UKONGWA

16. Kusazgiyapu pa kulutirizga kukuwa mwauzimu, kumbi tikhumbika so kuchitanji?

¹⁶ Tikhumbika kuyesesa kuti tije Akhristu akukhwima mwauzimu kweniso kuti tilutirizgi kuja akukhwima. Mwaviyo, tikhumbika cha kujithemba ndi kuŵanaŵana kuti vo tiziŵa vakukwana mwakuti tikhumbika so cha kulutirizga kukholeska ubwezi widu ndi Yehova. (1 Akori. 10:12)  Kweni tikhumbika ‘kulutirizga kujiyesa’ kuti tiwoni asani tiluta panthazi mwauzimu.—2 Akori. 13:5.

17. Kumbi kalata yo Paulo wangulembe Akolose yilongo wuli kuti tikhumbika kulutirizga kukuwa mwauzimu?

¹⁷ Mu kalata yo wangulembe Akolose, Paulo wangulongo so kuti tikhumbika kulutirizga kukuwa mwauzimu. Chinanga kuti yiwu anguja Akhristu akukhwima, Paulo wanguŵatcheŵesa mbwenu kuti akhumbikanga kuphwere kuti aleki kulandizgika ndi maŵanaŵanu nga ŵanthu a mucharu. (Ako. 2:​6-10) Ndipu Epafura, yo viwoneka kuti waŵaziŵanga umampha ŵanthu a mu mpingu wenuwu, nyengu zosi wapempheranga kuti yiwu ‘pakumaliya aje Akhristu akukhwima.’ (Ako. 4:12) Kumbi isi tisambiranjipu? Paulo ndi Epafura wosi aziŵanga kuti munthu wakhumbika phamphu kweniso chovyu chaku Chiuta kuti walutirizgi kukuwa mwauzimu. Yiwu akhumbanga kuti Akolose alutirizgi kuja Akhristu akukhwima pamwenga ŵara ukongwa chinanga kuti angakumana ndi masuzgu wuli.

18. Kumbi ndi vinthu wuli vo vingachitikiya Mkhristu wakukhwima? (Wonani so chithuzi.)

¹⁸ Paulo wangutcheŵesa Aheberi kuti asani Mkhristu wakukhwima wangaleka kuphwere, Chiuta wangaleke limu kumuyanja. Asani iyu wakana kuvwiya Yehova wangaja kutali ukongwa ndi Chiuta, mwakuti wangalapa cha ndipu Chiuta wangamugowoke cha. Kweni Aheberi angufika penapa cha. (Ahe. 6:​4-9) Nanga wuli ŵanthu wo mazuŵa nganu alopwa pamwenga kusezgeka ndipu pavuli paki alapa? Asani yiwu alapa ndi mtima wosi alongo kuti apambana ndi ŵanthu wo Paulo wangukamba kuti Chiuta wangaleke limu kuŵayanja. Kweni asani awere kwaku Yehova, akhumbika chovyu cho iyu wapereka. (Ezeki. 34:​15, 16) Ŵara anganozga vakuti mubali pamwenga mzichi wakukhwima waŵawovyi kuti akholesi so ubwezi wawu ndi Yehova.

19. Kumbi titenere kuja ndi chilatu wuli?

¹⁹ Asani mutesesa kuti muje Mkhristu wakukhwima, mungafiska chilatu chinu! Lutirizgani kurya chakurya chauzimu chakukhoma kweniso muŵanaŵanengi nge mo Yehova waŵanaŵaniya. Ndipu asani mwaja kali Mkhristu wakukhwima, lutirizgani kuchita vosi vo mungafiska kuti muje Mkhristu wakukhwima mpaka muyaya.