NKHANI YAKUSAMBIRA YA NAMBALA 33
SUMU 130 Mugowokengi
Kumbi Yehova Wakhumba Kuti Mpingu Umuwonengi Wuli Munthu yo Wachita Ubudi?
“Asani munyaki wachita ubudi, te ndi wakovya.”—1 YOHA. 2:1.
FUNDU YIKULU
Vo tisambira pa mo mpingu wa ku Korinto wa mu nyengu ya akutumika unguchitiya ndi munthu yo wanguchita ubudi ukulu.
1. Kumbi Yehova wakhumba kuti ŵanthu wosi achitenji?
YEHOVA wakutipaska wanangwa wakusankha vakuchita. Kanandi tigwiriskiya ntchitu wanangwa wenuwu asani tisankha vakuchita. Kujipereka kwaku Yehova kweniso kuja mu banja Laki la ŵanthu wo atimusopa ndichu chinthu chikulu ukongwa cho munthu weyosi wangasankha kuchita. Yehova wakhumba kuti munthu weyosi wachiti venivi. Chifukwa wuli? Chifukwa chakuti watanja ŵanthu ndipu watiŵakhumbiya vamampha. Iyu wakhumba kuti aje nayu pa ubwezi kweniso kuti aje ndi umoyu kwamuyaya.—Doto. 30:19, 20; Aga. 6:7, 8.
2. Kumbi Yehova watiŵawona wuli ŵanthu wo achita ubudi ukulu wo alapa cha? (1 Yohane 2:1)
2 Kweni Yehova wachichizga munthu weyosi cha kuti wamuteŵetiyengi. Iyu wapereka wanangwa kuti munthu wasankhengi yija kuti wamuteŵetiyengi pamwenga cha. Kumbi ntchinthu wuli cho chingachitika asani Mkhristu wakubatizika waswa dangu laku Chiuta ndipu wachita ubudi ukulu? Asani munthu yo walapa cha, watenere kumikika dankha mu mpingu. (1 Akori. 5:13) Chinanga kuti vingaŵa viyo, Yehova wakhumbisiska kuti munthu yo walapi ndi kuwere kwaku Iyu. Chenichi ndichu chifukwa chikulu cho Yehova wakupereke sembi yakuwombole kuti wagowokiyengi ŵanthu akubuda wo alapa. (Ŵerengani 1 Yohane 2:1.) Chiuta widu wachanju, wapempha ŵanthu wo akuchita ubudi ukulu kuti alapi.—Zeka. 1:3; Aro. 2:4; Yako. 4:8.
3. Kumbi tikambiskanengenji mu nkhani iyi?
3 Yehova wakhumba kuti tiwonengi ubudi kweniso ŵanthu wo achita ubudi ukulu nge mo iyu watiŵawone. Nkhani iyi yitiwovyengi kuziŵa mo tingachitiya venivi. Muchisambira nkhani iyi, wonani (1) mo mpingu wa ku Korinto mu nyengu ya akutumika unguchitiya ndi munthu yo wanguchita ubudi ukulu, (2) ulongozgi wo wakutumika Paulo wangupereka munthu mwenuyu wati walapa, ndipuso (3) vo nkhani yeniyi yivumbuwa vakukwaskana ndi mo Yehova wawone Akhristu wo achita ubudi ukulu.
KUMBI MPINGU WA MU NYENGU YA AKUTUMIKA UNGUCHITA WULI MKHRISTU WATI WACHITA UBUDI UKULU?
4. Kumbi mu mpingu wa ku Korinto mungubuka nkhani wuli? (1 Akorinto 5:1, 2)
4 Ŵerengani 1 Akorinto 5:1, 2. Pa ulendu waki wachitatu wa umishonale, Paulo wanguvwa nkhani yakuchitiska soni yo yinguchitika mu mpingu wa ku Korinto wo ungujalikiskika ŵaka. Mubali mu mpingu wenuwu wagonananga ndi anyina amsaniyapu. Jalidu lenili lenga lakumika mutu, chifukwa ‘lachitikanga cha ndi ŵanthu amitundu.’ Mpingu wa ku Korinto ungulekere jalidu lenili ndipuso munthu yo wangumikika dankha cha mu mpingu. Panyaki aŵanaŵananga kuti kuchita venivi kulongo kuti Chiuta ngwalisungu kweniso watiŵavwisa ŵanthu ambula kufikapu. Kweni Yehova wazomereza cha kuti ŵanthu ŵaki achitengi vinthu viheni. Mbiri ya mpingu yinganangika chifukwa cha jalidu liheni lo munthu munthu yo wenalu. Ndipu kuleka kumumika dankha mu mpingu kwatingi kuchitiskengi so ŵanthu anyaki wo achezanga nayu kutole jalidu laki liheni. Kumbi Paulo wangupereka ulongozgi wuli ku mpingu wa ku Korinto?
5. Kumbi Paulo wanguwukambiyanji mpingu wa ku Korinto, nanga wang’anamuwanganji? (1 Akorinto 5:13) (Wonaniso chithuzi.)
5 Ŵerengani 1 Akorinto 5:13. Mwakuwovyeka ndi Yehova, Paulo wangulembe kalata mpingu wa ku Korinto kuti munthu wambula kulapa mwenuyu watenere kumikika dankha mu mpingu. Kumbi Akhristu akugomezgeka a mu mpingu wenuwu akhumbikanga kuchita nayu wuli munthu mwenuyu? Paulo wanguŵakambiya kuti ‘aleki kwanjana’ nayu. Kumbi venivi vang’anamuwanganji? Paulo wangukamba kuti dangu lenili lasazgangapu kuleka “chinanga nkhurya nayu munthu waviyo.” (1 Akori. 5:11) Kuryiya limoza chakurya ndi munthu kuchitiska kuti muyambi kucheza nayu nkhani zinyaki. Yapa Paulo wang’anamuwanga kuti Akhristu mu mpingu angachezanga cha ndi munthu mwenuyu. Venivi vatingi vivikiliyengi mpingu kuti uleki kutoliyaku jalidu laki liheni. (1 Akori. 5:5-7) Chinyaki ntchakuti kuleka kuchitiya nayu limoza vinthu munthu mwenuyu, kwatingi kumuwovyengi kuziŵa kuti waguŵisa ukongwa Yehova ndipuso kuti wajivwiyi lisungu, vo vingamuchitiska kuti walapi.
6. Kumbi kalata yo Paulo wangulemba yinguwovya wuli mpingu wa ku Korinto kweniso munthu yo wanguchita ubudi ukulu?
6 Wati watumiza kalata yaki kwa Akhristu a ku Korinto, Paulo wangwamba kujifumba kuti mpingu wamuchita wuli asani walonde kalata yeniyi. Pati pajumpha nyengu, Tito wangukambiya Paulo nkhani yakukondwesa. Mpingu unguchita vinthu mwakukoliyana ndi kalata yaku Paulo. (2 Akori. 7:6, 7) Yiwu angulondo ulongozgi waki. Kweniso pati pajumpha myezi yimanavi kutuliya po Paulo wangutumiziya kalata yeniyi, munthu yo wanguchita ubudi wangulapa! Iyu wangusintha nkharu yaki ndipu wangwamba kolondo fundu za urunji zaku Yehova. (2 Akori. 7:8-11) Kumbi Paulo wangupereka ulongozgi wuli ku mpingu wa ku Korinto?
MO MPINGU WAKHUMBIKANGA KUCHITIIYA NDI MUNTHU YO WANGULAPA
7. Kumbi munthu yo wanguchita ubudi ukulu wanguchita wuli wati wamikika dankha mu mpingu? (2 Akorinto 2:5-8)
7 Ŵerengani 2 Akorinto 2:5-8. Paulo wangukamba kuti ‘kuchenya ko kunguchitika ndi ŵanthu anandi, kwenga kwakukwana ku munthu waviyo.’ Mu mazu nganyaki, chilangu cho wangulonde chingumuwovya. Kumbi chingumuwovya wuli? Iyu wangulapa.—Ahe. 12:11.
8. Kumbi Paulo wangukambiya mpingu kuti uchiti chinthu chinyaki nichi?
8 Mwaviyo, Paulo wangukambiya mpingu kuti: “Mumugowoke ndi mtima wosi kweniso mumupembuzgi” mubali yo wangubuda, ndipu “mumusimikiziyi kuti mutimuyanja.” Wonani kuti Paulo wakhumbanga kuti mpingu uchiti vinandi kuluska waka kumuzomereza kuti wawere mu mpingu. Paulo wakhumbanga kuti mpingu umusimikiziyi munthu yo wangulapa kuti utimuyanja kweniso wamugowoke ndi mtima wosi kuziya mu vakukamba ndipuso vakuchita. Kuchita viyo kwatingi kulongongi kuti amulondere ndi mtima wosi mu mpingu.
9. Ntchifukwa wuli anyaki vitenere kuti vinguŵasuzga kugowoke munthu yo wangulapa?
9 Ŵanthu anyaki mu mpingu atenere kuti angukondwa cha pakwamba ŵati avwa kuti munthu yo wanguchita ubudi ukulu wawezeke mu mpingu. Ntchifukwa wuli tikamba viyo? Tingaluwanga cha kuti vo wanguchita munthu mwenuyu vingukwaska mpingu wosi kweniso vingulengesa ŵanthu anyaki. Anyaki atenere kuti awonanga kuti mphakwenere cha kuti munthu mwenuyu wawere mu mpingu ndi kuja so mubali, po yiwu afwiyangapu kuvwiya marangu ngaku Yehova. (Yeruzgiyani ndi Luka 15:28-30.) Kweni ntchifukwa wuli Akhristu a kwenuku akhumbikanga kumulongo chanju chayichu mubali wawu yo wanguwere mu mpingu?
10-11. Kumbi ndi vinthu wuli vo vatingi vichitikengi asani ŵara angukana kugowoke munthu yo wangulapa?
10 Ŵanaŵaniyani mo vinthu vatingi viŵiyengi asani ŵara angukana kuweze munthu yo wangulapa mu mpingu, pamwenga asani abali ndi azichi angukana kumulongo chanju pavuli pakuti wawere mu mpingu. “Chitima chikulu” chatingi chimumezengi. Iyu watingi watayengi mtima kuti wazamuteŵete so Yehova cha. Iyu watingi walekengi kunozga vinthu kuti ubwezi waki ndi Chiuta uweriyepu.
11 Ndipu asani abali ndi azichi mu mpingu angukana kugowoke munthu wakubuda yo wangulapa, vatingi vikwaskengi ubwezi wawu ndi Yehova. Chifukwa wuli? Chifukwa atingi alongongi cha mtima wakugowoka wo Yehova we nawu, kweni atingi alongongi mtima wankhaza kweniso wambula lisungu waku Satana. Mwaviyo, yiwu atingi azomerezengi kuti Dyaboli waŵagwiriskiyi ntchitu kuti watondekesi munthu yo walapa kuteŵete Yehova.—2 Akori. 2:10, 11; Aefe. 4:27.
12. Kumbi mpingu wakhumbikanga kuchitanji kuti uyezgi Yehova?
12 Kumbi Akhristu a mu mpingu wa ku Korinto akhumbikanga kuchitanji kuti ayezgi Yehova, kweni Satana cha? Atingi achitengi venivi mwakuyezga mo Yehova wachitiya vinthu ndi munthu wakubuda yo walapa. Wonani fundu zinyaki zakukwaskana ndi Yehova zo ŵanthu anyaki wo angulembaku Bayibolu angukamba. Mwakuyeruzgiyapu, Davidi wangukamba kuti Yehova ‘ngwamampha ndipuso ngwakunozgeka kugowoka.’ (Salimo 86:5) Mika wangulemba kuti: “Ndi Chiuta nuyu yo wayanana ndi yimwi, yo wagowoke kunanga kweniso mphulupulu za akujaku a chihara chaki?” (Mika 7:18) Ndipu Yesaya nayu wangukamba kuti: “Munthu muheni waleki nthowa yaki ndipuso munthu muheni waleki kuŵanaŵana vinthu viheni; iyu wawere kwaku Yehova, yo wamuchitiyengi lisungu, wawere kwaku Chiuta widu, pakuti wagowokengi ukongwa.”—Yesa. 55:7.
13. Ntchifukwa wuli penga pakwenere kuti munthu yo wangubuda wawezeke mu mpingu? (Wonani bokosi lakuti, “ Kumbi Panguto Nyengu Yitali Wuli Kuti Munthu yo Wanguchita Ubudi ku Korinto Wawezeke mu Mpingu?”)
13 Kuti ayezgi Yehova, Akhristu a mu mpingu wa ku Korinto akhumbikanga kumulondere munthu yo wangulapa kweniso kumusimikiziya kuti atimuyanja. Mpingu ungulongo kuti ‘uvwiya mu vinthu vosi’ mwakulondo ulongozgi wo Paulo wangupereka, wakuti alondere munthu wakubuda yo wangulapa. (2 Akori. 2:9) Mbuneneska kuti pangujumpha ŵaka myezi kutuliya po wangumikika dankha mu mpingu, kweni chilangu cho wangulonde chingumuwovya kuti walapi. Mwaviyo, pengavi chifukwa chakuti aswere kumuweze mu mpingu.
MO TINGAYEZGE URUNJI KWENISO LISUNGU LAKU YEHOVA
14-15. Kumbi tasambiranji pa nkhani ya mo mpingu wa ku Korinto unguchitiya ndi munthu wakubuda yo wangulapa? (2 Peturo 3:9) (Wonaniso chithuzi.)
14 Nkhani yakukwaskana ndi mo mpingu wa ku Korinto unguchitiya ndi munthu yo wangubuda, yikulembeka kweniso kusungika ‘kuti yitisambizi.’ (Aro. 15:4) Munkhani yeniyi tisambira kuti Yehova wazomereza cha kuti munthu yo wachita ubudi ukulu ndipu walapa cha, walutirizgi kuja mu mpingu. Iyu wazomereza cha kuti ŵanthu wo achita ubudi ukulu wo alapa cha, alongoreki “lisungu” ndi kuŵazomereza kuti achitengi vinthu limoza ndi ateŵeti ŵaki akugomezgeka. Mbuneneska kuti Yehova ngwalisungu nadi, kweni walekere vinthu cha, pamwenga so kupepuwa fundu zaki pankhani ya chamampha ndi chiheni. (Yuda 4) Kuchita viyo, lingaŵa lisungu cha chifukwa abali ndi azichi mu mpingu angayamba kutole jalidu liheni la ŵanthu aviyo.—Nthanthi 13:20; 1 Akori. 15:33.
15 Chinanga vingaŵa viyo, tiziŵa kuti Yehova wakhumba cha kuti munthu weyosi wanangiki. Iyu wakhumbisiska kutaska ŵanthu. Iyu wachitiya lisungu ŵanthu wo alapa kweniso akhumba kunozga ubwezi wawu ndi iyu. (Ezeki. 33:11; ŵerengani 2 Peturo 3:9.) Ndichu chifukwa chaki munthu wa mu mpingu wa ku Korinto wati walapa ndi kuleka ubudi waki, Yehova wangugwiriskiya ntchitu Paulo kuti wakonkhoske mpingu wo, kuti munthu mwenuyu amugowoke ndi kumulondere.
16. Kumbi nkhani ya munthu yo wangubuda mu mpingu wa ku Korinto yititisambizanji vakukwaskana ndi Yehova?
16 Kukambiskana nkhani ya mo mpingu wa ku Korinto unguchitiya ndi munthu yo wanguchita ubudi ukulu, kwatiwovya kuwona kuti Yehova ngwachanju, ndi murunji kweniso wayeruzga mwambula kwanjiya. (Salimo 33:5) Kuziŵa venivi kutitiwovya kuti timuthamikengi ukongwa Chiuta! Tosi te akubuda ndipu tikhumba kuti iyu watigowokiyengi. Weyosi wakhumbika kumuwonga ukongwa Yehova chifukwa cha sembi yakuwombole yo yitovya kuti iyu watigowokiyengi maubudi ngidu. Vakuchiska ukongwa kuziŵa kuti Yehova watiŵayanja ukongwa ŵanthu ŵaki ndipuso watiŵakhumbiya vamampha!
17. Kumbi tikambiskanengenji mu nkhani zakulondopu?
17 Asani munthu munyaki wachita ubudi ukulu mazuŵa nganu, kumbi ŵara angayezga wuli chanju chaku Yehova kweniso kuwovya munthu yo kuti walapi? Kumbi abali ndi azichi mu mpingu atenere kuchita wuli asani ŵara amika dankha pamwenga kuweziyamu munthu mu mpingu? Mafumbu ngenanga ngamukikengi mu nkhani zakulondopu.
SUMU 109 Tiyanjanengi Kutuliya Pasi pa Mtima