1, 2. (a) Bilong wanem i hatwok long yumi soim rispek long wok bos? (b) Bai yumi skelim wanem ol askim?

 TAIM papa i askim liklik pikinini long mekim samting em i no laik mekim, yu lukim pikinini i mekim wanem? Ating yu inap lukim olsem pikinini i tingting planti long em bai mekim wanem. Em i harim tok bilong papa na em i save olsem em i mas rispektim wok bos bilong papa, tasol em i no laik bihainim tok. Dispela i kamapim klia samting i save painim yumi olgeta.

² Sampela taim i hatwok long yumi soim rispek long wok bos. Olsem wanem? Sampela taim yu hatwok long rispektim ol man i gat namba long bosim yu? Sapos olsem, i no yu wanpela tasol i gat dispela hevi. Yumi stap long taim we planti man i no gat pasin bilong soim rispek long wok bos. Tasol Baibel i tok yumi mas soim rispek long ol man i gat namba long bosim yumi. (Sindaun 24:21) Em i bikpela samting long mekim olsem bilong yumi ken i stap insait yet long pasin laikim bilong God. Dispela i kirapim yumi long mekim sampela askim. Bilong wanem i hatwok long yumi soim rispek long wok bos? Bilong wanem Jehova i tok yumi mas mekim olsem, na wanem samting bai helpim yumi long bihainim dispela tok bilong em? Na long wanem ol rot yumi ken soim pasin bilong rispek long wok bos?

3, 4. Olsem wanem sin i bin kirap? Bilong wanem sin i mekim na i hatwok long yumi soim rispek long wok bos?

³ Nau yumi ken skelim tupela samting i mekim na i hatwok long yumi rispektim ol man i gat namba. Namba wan, yumi gat sin; na namba tu, ol man i gat namba long bosim yumi ol tu i gat sin. Sin i bin kirap long bipo yet, long gaden Iden taim Adam tupela Iv i bikhet long wok bos bilong God. Olsem na sin i kirap long rot bilong pasin bikhet. Kirap long dispela taim na i kam inap long nau, pasin bilong bikhet i stap long yumi.​—Stat 2:​15-17; 3:​1-7; Song 51:5; Rom 5:12.

⁴ Yumi gat sin, olsem na planti bilong yumi i save mekim pasin antap na hambak. Planti man i no gat pasin daun, em wanpela pasin yumi mas wok strong long kisim na holimpas. Maski yumi bin mekim wok bilong God inap planti yia pinis, yumi inap mekim pasin antap na strong long holimpas tingting bilong yumi yet. Tingim Kora, planti hevi i bin painim lain bilong Jehova, tasol em i bin i stap gut long dispela lain. Tasol maski i olsem, em i laik kisim bikpela namba moa na em i go pas long bikhet long Moses. Long dispela taim i no gat narapela man i daunim em yet olsem Moses. (Namba 12:3; 16:​1-3) Tingim tu King Usia, em pasin antap bilong em i kirapim em long i go insait long tempel bilong Jehova na mekim wanpela wok ol pris tasol i ken mekim. (2 Stori 26:​16-21) Ol kain man olsem i kisim bikpela strafe tru long pasin bikhet bilong ol. Tasol pasin bilong ol i ken kirapim tingting bilong yumi. Yumi mas sakim pasin antap, em dispela pasin i mekim na i hatwok long yumi rispek long wok bos.

5. Ol man i gat sin i bin mekim wanem wok nogut long namba bilong ol?

⁵ Tasol pasin bilong ol man i gat namba i mekim na ol man i no laik soim rispek long wok bos. Planti bilong ol i  gat hatpela pasin, ol i mekim nogut long ol man, na ol i strong long bosim ol. Kirap long bipo na i kam inap long nau, i gat planti stori bilong ol man i mekim wok nogut long namba bilong ol. (Saveman 8:9) Olsem, taim Jehova i makim Sol long kamap king, em i wanpela gutpela man i gat pasin daun. Tasol em i kisim pasin antap na pasin jeles, na em i mekim nogut long gutpela man Devit. (1 Samuel 9:​20, 21; 10:​20-22; 18:​7-11) Bihain, Devit i kamap wanpela gutpela king tru bilong lain Israel, tasol em i mekim wok nogut long namba bilong em. Em i stilim meri bilong Uria bilong lain Hit na salim dispela man i no gat asua i go long hap we pait i bikpela tru na Uria i dai. (2 Samuel 11:​1-17) Em nau, sin i mekim na i hatwok long ol man i mekim wok bos long stretpela pasin. Na ol man i gat namba na i no rispek long Jehova, ol i mekim wok i nogut moa long namba bilong ol. Wanpela bikman bilong Briten i stori long pasin bilong sampela pop bilong Misin Katolik long mekim nogut long ol man na em i tok: “Namba man i holim inap bagarapim man, na bikpela namba i bagarapim em olgeta.” Yumi tingim dispela na yumi ken skelim dispela askim: Bilong wanem yumi mas soim rispek long wok bos?

6, 7. (a) Pasin bilong yumi long laikim tru Jehova i kirapim yumi long mekim wanem? Bilong wanem i olsem? (b) Bilong daunim yumi yet, yumi mas mekim wanem?

⁶ Nambawan gutpela samting i kirapim yumi long soim rispek long wok bos em pasin laikim​—olsem pasin bilong laikim Jehova, ol arapela man, na yumi yet tu. Yumi laikim tru Jehova winim olgeta narapela samting, olsem na yumi laik bai em i belgut tru. (Sindaun 27:11; Mak 12:​29, 30) Yumi save olsem kirap long taim pasin bikhet i bin kamap long Iden, ol man i bin sutim tok long wok bos  bilong Jehova, long rait bilong em long bosim heven na graun, na planti manmeri i bihainim Satan na sakim wok bos bilong Jehova. Yumi amamas long sapotim wok bos bilong Jehova. Taim yumi ritim ol gutpela tok bilong Kamapim Tok Hait 4:​11, yumi pilim tru ol dispela tok long bel. Yumi save tru olsem i stret Jehova em i stap King bilong heven na graun! Yumi amamas long wok King bilong Jehova, yumi daun long wok bos bilong em long olgeta wokabaut bilong yumi.

⁷ Bilong soim kain rispek olsem long Jehova, yumi mas bihainim tok bilong em na mekim sampela samting moa. Yumi amamas long bihainim tok bilong Jehova, long wanem, yumi laikim em tru. Tasol sampela taim bai i hatwok tru long yumi bihainim tok. Long kain taim olsem, yumi mas lain long daunim yumi yet olsem dispela liklik mangi yumi bin stori long en long kirap bilong dispela sapta. Yumi tingim olsem Jisas i bin daunim em yet na mekim laik bilong Papa bilong em maski i luk olsem i hatwok tru long mekim olsem. Em i tokim Papa bilong em olsem: “Yu no ken bihainim laik bilong mi. Nogat. Yu mas bihainim laik bilong yu tasol.”​—Luk 22:42.

8. (a) Bilong daun long wok bos bilong Jehova long nau, planti taim yumi mas mekim wanem? Wanem samting i kamapim tingting bilong Jehova long dispela samting? (b) Wanem samting inap helpim yumi long kisim tok kaunsel na bihainim dispela tok? (Lukim  blok long pes 52-3.)

⁸ Long nau, i no olsem Jehova i save kam long yumi wan wan na toktok long yumi, nogat, em i yusim Baibel na ol mausman bilong em hia long graun long kamapim tok bilong em. Olsem na planti taim yumi daun long wok bos bilong Jehova long rot bilong rispektim ol man em i bin putim, o larim i stap, long bosim yumi. Sapos yumi bikhet long ol dispela man​—olsem yumi no bihainim tok bilong Baibel ol i givim bilong stretim yumi​—bai yumi bagarapim  bel bilong God bilong yumi. Taim lain Israel i toktok planti na bikhet long Moses, Jehova i tingim dispela olsem samting ol i mekim long em yet.​—Namba 14:​26, 27.

9. Bilong wanem pasin bilong laikim tru ol arapela man bai kirapim yumi long soim rispek long wok bos? Stori long dispela.

⁹ Pasin bilong laikim ol arapela man tu i mekim na yumi soim rispek long wok bos. Bilong wanem i olsem? Tingim olsem yu wanpela soldia bilong ami. Bilong ol soldia bilong ami i ken mekim gut wok na i stap laip, olgeta wan wan soldia i mas wok gut wantaim, bihainim tok, na rispektim ol man i gat namba long bosim ol. Sapos yu bikhet long ol dispela man, bagarap inap painim olgeta wansoldia bilong yu. Tru, ol ami i save bagarapim planti samting long nau. Tasol Jehova i gat ol ami i save helpim tasol ol man. Inap planti handet taim Baibel i kolim God olsem “Jehova, bosman bilong ol ami.” (Jems 5:​4, NW) Em i Komanda bilong bikpela lain strongpela ensel. Sampela taim Jehova i tok ol wokman bilong em long graun i olsem wanpela ami. (Esekiel 37:​1-10) Sapos yumi bikhet long ol man em Jehova i bin makim bilong bosim yumi, dispela inap bagarapim ol wansoldia Kristen bilong yumi. Taim wanpela Kristen i bikhet long ol elda, ol arapela insait long kongrigesen tu inap kisim nogut long dispela. (1 Korin 12:​14, 25, 26) Taim pikinini i bikhet, famili olgeta inap kisim hevi. Olsem na yumi soim pasin bilong yumi long laikim ol arapela man long rot bilong rispek na wok gut wantaim ol.

10, 11. Olsem wanem laik bilong helpim yumi yet i kirapim yumi long bihainim tok bilong ol man i gat namba?

¹⁰ Na tu, yumi soim rispek long wok bos, long wanem, dispela i helpim yumi yet. Taim Jehova i tokim yumi long soim rispek long wok bos, planti taim em i save kolim ol gutpela samting bai painim yumi taim yumi mekim olsem. Olsem, em i tokim ol pikinini long bihainim tok  bilong papamama na bai ol i ken i stap gut na stap longpela taim. (Lo 5:16; Efesus 6:​2, 3) Em i tokim yumi long rispektim ol elda bilong kongrigesen, long wanem, sapos yumi no mekim olsem dispela bai bagarapim yumi long ol samting bilong spirit. (Hibru 13:​7, 17) Na em i tokim yumi long bihainim tok bilong ol bikman bilong gavman, na dispela bai lukautim yumi.​—Rom 13:4.

¹¹ Ating yu wanbel long tok olsem taim yumi save long as na Jehova i laik bai yumi bihainim tok, dispela i helpim yumi long soim rispek long wok bos. Nau yumi ken skelim olsem wanem yumi ken soim rispek long wok bos long tripela bikpela samting long i stap bilong yumi.

12. Jehova i givim wanem wok long man marit na papa insait long famili? Man i ken mekim wok bilong em olsem wanem?

¹² Jehova yet i as bilong famili. Em i God bilong stretim  gut ol samting, na em i bin stretim ol samting bilong famili na bai famili i wok gut. (1 Korin 14:33) Em i givim wok long man marit na papa long stap olsem het bilong famili. Man marit i rispektim Het bilong em, Krais Jisas, long rot bilong bihainim pasin bilong Jisas long bosim kongrigesen. (Efesus 5:23) Olsem na man i mas mekim wok bilong em olsem man tru; em i no ken strong long bosim famili o mekim long hatpela pasin, nogat, em i mas mekim gutpela pasin na pasin isi. Em i tingim olsem wok bos bilong em i gat mak bilong en​—em i no winim wok bos bilong Jehova.

13. Olsem wanem meri marit na mama i ken inapim wok bilong em insait long famili long pasin em Jehova i amamas long en?

¹³ Meri marit na mama em i helpim bilong man bilong em. Em tu i gat namba insait long famili, Baibel i tok long “lo bilong mama bilong yu.” (Sindaun 1:​8, NW) Tru, em i mas daun long man bilong em. Meri Kristen i mas rispektim namba bilong man bilong em na helpim em long inapim wok bilong em olsem het bilong famili. Meri i no daunim man, o stiaim em long mekim ol samting meri i laikim, o kisim wok bilong em olsem het bilong famili. Nogat. Em i sapotim man bilong em na wok gut wantaim em. Taim meri i no amamas long  ol disisen man bilong em i mekim, em i ken kamapim tingting bilong em long pasin rispek, tasol em i mas daun long man bilong em. Sapos man bilong em i no bilip, dispela inap givim bikpela hatwok long meri, tasol pasin daun bilong em inap kirapim man bilong em long kisim save long Jehova.​—1 Pita 3:1.

14. Olsem wanem ol pikinini inap amamasim papamama na Jehova?

¹⁴ Jehova i save amamas tru taim ol pikinini i bihainim tok bilong papa na mama bilong ol. Dispela pasin i givim ona na amamas long papamama tu. (Sindaun 10:1) Long ol famili i gat papa o mama tasol, ol pikinini i mas bihainim tok. Long kain famili olsem, ol pikinini i mas save olsem em i bikpela samting moa long ol i sapotim na wok gut wantaim papa o mama wanpis. Insait long ol famili we olgeta i mekim wok em God i bin givim ol, i gat bikpela amamas na bel isi. Dispela i litimapim nem bilong  Man i kamapim olgeta famili, em God Jehova.​—Efesus 3:​14, 15.

15. (a) Insait long kongrigesen, olsem wanem yumi ken soim olsem yumi rispek long wok bos bilong Jehova? (b) Wanem ol stiatok inap helpim yumi long bihainim tok bilong ol man i go pas? (Lukim  blok i stap long pes 54-5.)

¹⁵ Jehova i bin makim Pikinini bilong em olsem Bosman bilong kongrigesen Kristen. (Kolosi 1:13) Na Jisas i bin makim “wokboi i gat gutpela tingting” long lukautim lain bilong God long graun long ol samting bilong spirit. (Matyu 24:​45-47) Gavening Bodi Bilong Ol Witnes Bilong Jehova ol i mausman bilong lain wokboi. Olsem long ol kongrigesen Kristen long taim bilong ol aposel, long nau tu ol elda i kisim tok i kam stret long Gavening Bodi, o long rot bilong ol mausman bilong ol, olsem ol wasman raun. Taim yumi soim rispek long wok bos bilong ol elda Kristen, yumi bihainim tok bilong Jehova.​—Hibru 13:17.

16. Olsem wanem yumi ken tok holi spirit i makim ol elda?

¹⁶ Ol elda na ol kongrigesen sevan ol i no gutpela olgeta. Ol i gat ol pasin kranki, wankain olsem yumi. Tasol ol elda em “ol man olsem ol presen,” ol i stap bilong helpim kongrigesen long stap strong long ol samting bilong spirit. (Efesus 4:​8, NW) Holi spirit i makim ol elda. (Aposel 20:28) Olsem wanem em i makim ol? Ol dispela man i mas winim ol mak i stap long Tok Bilong God em holi spirit i bin kamapim. (1 Timoti 3:​1-7, 12; Taitus 1:​5-9) Na tu, ol elda husat i skelim ol brata olsem ol i winim ol mak o nogat, ol i beten askim Jehova long givim holi spirit bilong stiaim ol.

17. Insait long kongrigesen, bilong wanem sampela taim ol meri Kristen i mas karamapim het?

¹⁷ Sampela taim i no gat ol elda o kongrigesen sevan bilong mekim sampela wok bilong ol, olsem lukautim  miting bilong wok autim tok. Long kain taim olsem, ol arapela brata i baptais pinis ol i ken mekim dispela wok. Sapos i no gat brata, ol strongpela sista Kristen i ken mekim. Tasol taim meri i mekim wanpela wok em wok bilong ol man i baptais pinis, em i mas karamapim het bilong em. a (1 Korin 11:​3-10) Dispela lo i no daunim ol meri. Nogat. Em i rot bilong soim rispek long wok bos Jehova i bin putim insait long famili na kongrigesen.

18, 19. (a) Wanem mining bilong ol stiatok i stap long Rom 13:​1-7? (b) Olsem wanem yumi soim rispek long ol gavman?

¹⁸ Ol Kristen tru i strong long bihainim ol stiatok i stap long Rom 13:​1-7. Taim Jehova i larim ol gavman bilong graun i stap yet, ol i mekim ol bikpela wok, olsem putim ol lo na wokim ol rot na haus sik samting. Yumi soim rispek long gavman long rot bilong bihainim ol lo bilong en. Yumi baim takis, yumi raitim stret ol tok long ol fom na pepa em gavman i makim, na yumi bihainim olgeta lo bilong gavman long ol samting bilong famili, bisnis, o mani kago. Tasol yumi no bihainim tok bilong gavman sapos ol i tokim yumi long brukim lo bilong God. Nogat. Yumi mekim wankain tok long ol olsem ol aposel bilong bipo i bin mekim: “Mipela i mas bihainim tok bilong God tasol. Mipela i no ken bihainim tok bilong ol man.”​—Aposel 5:​28, 29; lukim blok “ Mi Mas Daun Long Wok Bos Bilong Husat?” long pes 48.

¹⁹ Yumi soim tu pasin rispek long ol gavman long rot bilong pasin bilong yumi. Sampela taim yumi toktok stret wantaim ol ofisa bilong gavman. Aposel Pol i bin toktok wantaim King Herot Agripa na Gavena Festus. Ol dispela  man i gat planti pasin kranki, tasol Pol i soim pasin rispek taim em i toktok long ol. (Aposel 26:​2, 25) Yumi bihainim pasin bilong Pol, maski man yumi toktok wantaim em i wanpela bikman bilong gavman o wanpela polisman. Long skul, ol yangpela Kristen i wok strong long soim wankain rispek long ol tisa na ol bikman na ol wokman bilong skul. Yumi no rispektim tasol ol man i orait long bilip bilong yumi, nogat, yumi save soim rispek tu long ol man i birua long ol Witnes Bilong Jehova. Ol man i no bilip, ol i mas luksave olsem yumi gat pasin rispek.​—Rom 12:​17, 18; 1 Pita 3:15.

20, 21. Taim yumi soim rispek long wok bos, wanem gutpela samting i save kamap long dispela?

²⁰ Oltaim yumi mas soim rispek long ol arapela man. Aposel Pita i tok: “Yupela i mas givim ona long olgeta kain man.” (1 Pita 2:​17, NW) Taim ol man i lukim olsem yumi givim rispek long ol, ol inap pilim tru dispela samting. Tingim, i no gat planti man long nau i gat pasin bilong soim rispek. Taim yumi soim rispek, dispela em i wanpela rot bilong bihainim tok bilong Jisas: “Lait bilong yupela i mas lait long ai bilong ol manmeri, bai ol i lukim ol gutpela pasin yupela i mekim, na bai ol i litimapim nem bilong Papa bilong yupela i stap long heven.”​—Matyu 5:16.

²¹ Long dispela graun i gat tudak long en, ol man i gat gutpela bel ol i laik i stap long lait bilong tok i tru. Olsem na taim yumi soim rispek insait long famili, kongrigesen, na long gavman samting, dispela inap kirapim sampela long wokabaut wantaim yumi long lait. Em wanpela gutpela samting tru! Tasol maski dispela samting i no kamap, yumi ken save tru long wanpela samting. Em olsem: God Jehova i amamas long pasin bilong yumi long soim rispek long ol man na dispela i helpim yumi long stap insait yet long pasin laikim bilong em. I no gat narapela gutpela pe yumi ken kisim olsem dispela.