1, 2. (a) Husat i givim maus bilong bel long yumi? (b) Bilong wanem yumi ken tenkyu olsem God i putim maus bilong bel long yumi?

TAIM God Jehova i wokim ol man, em i larim ol i stap fri long makim ol samting ol yet i laik mekim. God i putim maus bilong bel long namba 1 man na meri na ol pikinini bilong ol i kamap bihain—maus bilong bel bai helpim ol long skelim wanem samting i stret na wanem samting i no stret. Sapos yumi yusim gut maus bilong bel, yumi bai bihainim stretpela pasin na abrusim pasin nogut. Yumi gat maus bilong bel, na dispela i soim olsem God i laikim yumi na em i laik bai olgeta lain man i stap wanbel na bihainim stretpela pasin.

² Long nau, ol man i gat maus bilong bel, na maus bilong bel i stiaim ol. (Ritim Rom 2:14, 15.) Planti man i no save long ol stretpela lo bilong Baibel, tasol sampela bilong ol i bihainim stretpela pasin na sakim ol pasin nogut. Planti man i bihainim maus bilong bel na abrusim ol pasin i nogut tru. Sapos ol man i no gat maus bilong bel, pasin nogut long graun bai i kamap bikpela moa! Long olgeta de, yumi bai harim stori olsem ol man i mekim ol pasin i nogut moa winim ol pasin i  kamap long nau. Yumi ken tenkyu tru olsem God i putim maus bilong bel long ol man!

3. Bilong wanem maus bilong bel i gat strong long stiaim kongrigesen?

³ Ol wokman bilong Jehova i laik trenim maus bilong bel, tasol planti manmeri i no laik mekim olsem. Ol wokman bilong God i laik bai maus bilong bel i stiaim ol long bihainim lo bilong Baibel na mekim stretpela pasin na abrusim pasin nogut. Sapos yumi trenim gut maus bilong bel na yumi larim em i stiaim yumi, dispela inap kirapim ol narapela long kongrigesen tu long mekim olsem. Sapos yumi laik trenim na bihainim maus bilong bel, dispela i no makim olsem tingting tasol i kirapim yumi, nogat. Baibel i soim olsem bilip na pasin laikim bai kirapim yumi long trenim maus bilong bel. Pol i tok: “As bilong dispela tok i olsem, yumi mas i gat pasin laikim i kamap long rot bilong klinpela bel na gutpela maus bilong bel na bilip i no gat pasin giaman long en.” (1 Tim. 1:5) Taim yumi trenim maus bilong bel na bihainim, dispela bai kirapim yumi long laikim Jehova moa yet na bilip bilong yumi bai kamap strong. Sapos yumi larim maus bilong bel i stiaim yumi, dispela bai soim klia olsem yumi stap strong long bilip, yumi holim stretpela tingting, na yumi laik tru long mekim ol samting em Jehova bai orait long en. Maus bilong bel bai kamapim klia pasin tru bilong yumi.

4. Olsem wanem yumi inap trenim gut maus bilong bel?

⁴ Olsem wanem yumi inap trenim gut maus bilong bel? Yumi mas mekim ol dispela samting: Long olgeta taim, yumi mas beten na stadi long Baibel, tingim tingim ol samting yumi stadi long en, na bihainim skul yumi kisim. Dispela i makim olsem yumi kisim stretpela save long ol lo na ol narapela samting. Taim yumi stadi long Baibel, isi isi yumi bai save gut moa long Jehova, ol pasin bilong em, na ol samting em i laikim na ol samting em i no laikim. Long dispela rot, yumi bai skulim maus bilong bel long ol pasin bilong God Jehova. Dispela bai kirapim yumi long bihainim moa yet ol pasin bilong God.

5. Yumi bai stori long wanem samting long dispela stadi?

⁵ Ating yumi bai askim yumi yet olsem: Sapos yumi trenim maus bilong bel, olsem wanem dispela inap helpim yumi taim yumi laik mekim ol disisen? Olsem wanem yumi inap rispektim disisen em wanbilip i mekim? Olsem wanem maus bilong bel inap kirapim yumi long givim bel moa yet long mekim ol gutpela wok? Yumi ken tingim ol dispela askim na skelim 3-pela samting we maus bilong bel inap helpim yumi long mekim ol gutpela disisen long en: (1) marasin bilong oraitim sik, (2) ol samting yumi mekim bilong kisim amamas, na (3) wok autim tok.

6. Planti bratasista i givim askim long wanem samting?

⁶ Baibel i kirapim yumi long abrusim ol pasin we inap bagarapim laip bilong yumi, na yumi no ken kaikai planti tumas na dring planti tumas. (Snd. 23:20; 2 Kor. 7:1) Sapos yumi bihainim ol stiatok bilong Baibel, yumi bai lukautim helt bilong yumi maski yumi kamap lapun na bodi i no gat strong moa. Long sampela kantri, i gat kain kain marasin na rot bilong oraitim sik. Planti taim ol bratasista i salim pas i go long brens ofis na toksave long marasin ol i laik kisim. Planti bilong ol i askim olsem, “I stret long wokman bilong Jehova i kisim kain marasin olsem, o nogat?”

7. Wanem ol samting inap helpim yumi long mekim stretpela disisen long sait bilong marasin?

⁷ Brens ofis na ol elda bilong kongrigesen i no gat rait long mekim disisen bilong wanpela Witnes long wanem kain marasin em i ken kisim maski sapos em i askim ol long mekim dispela disisen. (Gal. 6:5) Ol inap stiaim dispela Witnes long tingim tok bilong Jehova, na dispela inap helpim Witnes long mekim stretpela disisen. Ol Kristen i mas tingim lo bilong Baibel long “sakim blut.” (Apo. 15:29) Dispela i makim olsem Kristen i no ken tru kisim blut o wanpela bilong ol 4-pela hap bilong en. Dispela stretpela save inap stiaim maus bilong bel taim Kristen i laik mekim disisen long kisim  marasin ol i wokim long wanpela hap bilong blut. * Wanem ol narapela stiatok bilong Baibel inap stiaim yumi taim yumi laik mekim disisen long marasin yumi laik kisim?

8. Olsem wanem tok bilong Filipai 4:5 inap helpim yumi long sait bilong helt?

⁸ Sindaun 14:15 i tok: “Ol man i gat liklik save tasol, ol i save bilipim olgeta kain tok. Tasol man i gat gutpela tingting, em i save was gut long ol pasin em i mekim.” Sampela sik i no gat marasin bilong en. Olsem na yumi mas was gut taim yumi laik kisim marasin em yumi harim ol narapela i stori tasol long en. Pol i tok: “Olgeta man i mas save olsem yupela i save bihainim gutpela tingting.” (Fili. 4:5) Gutpela tingting bai pasim yumi long lusim bikpela haptaim long wari long marasin samting yumi laik kisim na yumi no tingim wok bilong God. Sapos yumi tingting tumas long helt bilong yumi, yumi bai kisim pasin bilong tingim yumi yet. (Fili. 2:4) Ol samting bilong lotu i bikpela samting moa, olsem na yumi mas holim stretpela tingting long helt bilong yumi.—Ritim Filipai 1:10.

9. (a) Olsem wanem tok bilong Rom 14:13, 19 inap helpim yumi taim yumi laik mekim disisen long sait bilong helt? (b) Wanem samting inap bagarapim pasin wanbel insait long kongrigesen?

⁹ Sapos Kristen i gat gutpela tingting, em i no inap fosim ol narapela long bihainim tingting bilong em. Long wanpela kantri long Yurop, tupela marit i kirapim ol narapela long kisim ol marasin we i stap olsem senis bilong kaikai, na tupela i makim wanem kain kaikai ol i ken kisim na wanem kain kaikai ol i no ken kisim. Sampela bratasista i kisim ol dispela marasin, tasol sampela i no mekim olsem. Bihain, ol bratasista i luksave olsem ol dispela marasin i no helpim ol, olsem na kros i kamap namel long ol. Taim dispela tupela marit i laik kisim ol marasin, tupela yet i ken makim kaikai i stret long bodi bilong ol. Tasol yu ting i stret long tupela i tingting tumas long sait bilong lukautim helt na mekim samting we inap bagarapim pasin wanbel insait long kongrigesen? Inap sampela haptaim, ol Kristen long Rom bilong bipo i holim narapela narapela tingting long wanem kain kaikai i stret long kisim na wanem ol de i olsem bikpela de ol i ken selebretim. Orait, Pol i stretim tingting bilong ol long sait bilong ol bikpela de, na em i tok: “Wanpela man i gat tingting olsem wanpela de i bikpela moa winim ol arapela de. Na narapela man i gat tingting olsem olgeta de i wankain tasol. Olgeta wan wan man i mas pilim tru olsem samting ol i bilip long en em i stret.” Ol Kristen i no ken mekim wanpela samting bilong pundaunim ol narapela.—Ritim Rom 14:5, 13, 15, 19, 20.

10. Wai na yumi mas rispektim disisen bilong ol narapela? (Lukim piksa long kirap bilong stadi.)

¹⁰ Sapos yumi no kliagut long disisen em wanpela wanbilip i mekim long sampela samting, orait yumi no ken kirap kwik long skelim em na pilim olsem yumi mas fosim em long senisim disisen bilong em. Ating maus bilong bel bilong dispela brata “i no strong” na em i mas wok yet long skulim  maus bilong bel, o ating bel bilong em i gat tok long sampela samting. (1 Kor. 8:11, 12) Yumi tu i mas skelim yumi yet. Ating yumi mas wok yet long skulim maus bilong bel long bihainim ol stiatok bilong God. Long sait bilong helt, yumi olgeta wan wan i mas mekim disisen bilong yumi yet na karim hevi long samting i kamap.

11, 12. Yumi mas tingim wanem stiatok bilong Baibel taim yumi laik mekim ol samting bilong kisim amamas?

¹¹ Jehova i wokim ol man long pasin we ol inap mekim ol samting bilong kisim amamas na dispela inap helpim ol. King Solomon i tok olsem i gat “taim bilong lap . . . na taim bilong singsing.” (Sav. 3:4) I no olgeta amamas inap helpim yumi, mekim isi bel bilong yumi, o givim nupela strong long yumi, nogat. Na tu, i no gutpela long yumi lusim bikpela haptaim long mekim ol samting bilong kisim amamas o yumi mekim ol dispela samting long olgeta taim. Olsem wanem maus bilong bel inap stiaim yumi long mekim ol gutpela samting bilong kisim amamas?

¹² Baibel i givim tok lukaut long sampela pasin nogut, em ol “laik nogut bilong bel.” Sampela bilong ol dispela pasin em “pasin pamuk, pasin i no klin, pasin bikhet na i no sem, lotuim imis, olkain wok bilong ol spirit nogut, birua, tok pait, jeles, belhat tumas, kamapim kros, brukim lain, bihainim man, bel nogut, dring longlong, mekim pati i gat planti pairap, na olkain pasin olsem.” Pol i tok: “Ol man i save mekim ol kain pasin olsem ol i no inap kisim kingdom bilong God.” (Gal. 5:19-21) Yumi ken askim yumi yet olsem: ‘Maus bilong bel i kirapim mi long sakim ol spots we i gat pasin bilong kros, pasin resis, pasin bilong litimapim kantri, o pasin bilong pait? Maus bilong bel i kirapim mi long sakim ol muvi i gat ol piksa nogut bilong ponografi o pasin pamuk, pasin bilong spak, na ol wok bilong spirit nogut?’

13. Olsem wanem tok bilong 1 Timoti 4:8 na Sindaun 13:20 inap helpim yumi long sait bilong kisim amamas?

¹³ Baibel i kamapim ol tok bilong helpim yumi long skulim maus bilong bel long bihainim ol stiatok long sait bilong amamas. Baibel i tok: “Pasin bilong kisim trening long bodi inap helpim yu liklik.” (1 Tim. 4:8) Planti manmeri i luksave olsem sapos yu mekim liklik eksasais long olgeta de, dispela bai lukautim helt bilong yu, na givim nupela strong long bodi, na bel na tingting bilong yu bai i stap isi. Sapos yumi laik kisim amamas wantaim sampela, yu ting i stret long yumi bung wantaim olgeta kain man? Sindaun 13:20 i tok: “Sapos man i wokabaut wantaim man i gat gutpela tingting, orait em tu bai i kisim gutpela tingting. Tasol sapos man i poroman wantaim ol man i no gat gutpela tingting, orait trabel bai i painim em.” Yumi skulim pinis maus bilong bel long bihainim ol stiatok bilong Baibel. Olsem na yu ting i stret long yumi larim maus bilong bel i stiaim yumi long skelim gut wanem kain amamas yumi laik kisim?

14. Olsem wanem wanpela famili i bihainim stiatok bilong Rom 14:2-4?

¹⁴ Christian na Daniela em ol papamama bilong 2-pela pikinini meri em ol i tineja. Christian i tok: “Long taim bilong famili lotu, mipela i stori long ol samting mipela inap mekim bilong kisim amamas. Mipela i makim ol amamas i gutpela na sakim ol amamas i no gutpela. Husat inap i stap olsem gutpela poroman? Wanpela pikinini meri i tok, long haptaim bilong malolo, sampela yangpela Witnes long skul i save mekim ol pasin i no stret. Dispela i putim presa long em na em i laik bihainim pasin bilong ol. Mipela i tokim em olsem yumi olgeta wan wan i gat maus bilong bel, na yumi mas larim maus bilong bel i stiaim yumi long makim samting yumi laik mekim na ol lain yumi laik poromanim.”—Ritim Rom 14:2-4.

15. Olsem wanem tok bilong Matyu 6:33 bai helpim yu taim yu laik mekim ol samting bilong kisim amamas?

¹⁵ Ating yumi laik save tu long wanem taim i stret long mekim ol samting bilong kisim amamas. Olsem wanem? Yu lusim bikpela haptaim moa long i go long ol miting, autim tok, na mekim stadi bilong yu yet, na yu lusim liklik haptaim  tasol long kisim amamas? O, yu lusim bikpela haptaim moa long mekim ol samting bilong kisim amamas na yu lusim liklik haptaim tasol long mekim wok lotu? Wanem samting i stap namba 1 long laip bilong yu? Jisas i tok: “Wok yet long painim Kingdom pastaim na stretpela pasin bilong God na em bai givim olgeta dispela samting long yupela.” (Mat. 6:33) Olsem wanem? Maus bilong bel i stiaim yu long bihainim stiatok bilong Jisas long putim wok bilong Kingdom i stap namba 1?

16. Olsem wanem maus bilong bel i helpim yumi long sait bilong wok autim tok?

¹⁶ Sapos yumi skulim gut maus bilong bel, dispela bai stiaim yumi long sakim ol pasin nogut, na mekim ol gutpela wok. Nambawan gutpela wok em long raun long haus bilong ol man na autim tok, na tu, yumi bai autim tok long olgeta kain taim na ples. Maus bilong bel i kirapim Pol long mekim olsem. Em i tok: “Em wanpela wok mi mas mekim. Tru tumas, sapos mi no autim gutnius, bai mi stap nogut tru!” (1 Kor. 9:16) Taim yumi bihainim pasin bilong Pol, maus bilong bel bai helpim yumi long save olsem yumi mekim gutpela wok. Taim yumi autim gutnius na ol man i putim yau, dispela bai kirapim ol long bihainim stretpela pasin. Pol i tok: “Mipela i save mekim tok i tru i kamap ples klia, na long ai bilong God mipela i stap olsem gutpela piksa long olgeta man.”—2 Kor. 4:2.

17. Olsem wanem wanpela yangpela sista i larim maus bilong bel i stiaim em?

¹⁷ Taim Jacqueline i gat 16 krismas, em i stadi long saiens long skul, na tisa i stori long bilip bilong evolusen. Jacqueline i tok: “Mi save insait long ol toktok i kamap long klas, tasol taim ol i toktok long evolusen, maus bilong bel i pasim mi na mi no toktok tumas. Mi no laik sapotim bilip bilong evolusen. Mi go long tisa na stori long bilip bilong mi. Mi kirap nogut olsem em i soim gutpela pasin tru na askim mi long toktok long klas olgeta olsem i gat Man i bin wokim olgeta samting.” Jacqueline i skulim maus bilong bel long bihainim ol stiatok bilong Baibel, olsem na em i amamas tru long em i bihainim gut maus bilong bel. Olsem wanem? Maus bilong bel i kirapim yu tu long mekim samting i stret?

18. Wai na yumi mas skulim maus bilong bel na em inap helpim yumi?

¹⁸ Em gutpela moa sapos yumi putim mak long bihainim ol pasin na ol stretpela lo bilong Jehova! Maus bilong bel bai helpim tru yumi. Sapos oltaim yumi stadi long Baibel, tingim tingim ol samting yumi lainim, na yumi wok strong long bihainim ol dispela tok, i olsem yumi trenim maus bilong bel. Maus bilong bel bai i stap olsem samting i dia tumas na i helpim yumi long laip bilong yumi olsem ol disaipel bilong Krais!