1, 2. Ol manmeri bilong God long nau i bungim wanem ol hevi? (Lukim ol piksa long kirap bilong stadi.)

PLANTI dokta na nes i save wok long ol haus sik na helpim ol manmeri i gat kain kain sik we inap kalap long ol narapela. Ol i lukautim ol lain i gat sik bikos ol i laik helpim ol. Maski i olsem, ol i mas lukautim helt bilong ol yet bambai sik bilong dispela man o meri ol i helpim i no ken kalap long ol. Olsem tasol, planti bilong yumi i stap namel na wok wantaim ol manmeri husat i bihainim ol kain kain pasin nogut. Dispela inap givim hatwok long yumi.

² Dispela haptaim nogut bilong nau i pulap long kain kain pasin nogut. Long namba 2 pas aposel Pol i raitim long Timoti, em i kolim ol pasin em ol manmeri husat i stap longwe long God i bihainim. Em i tok ol dispela pasin bai i go nogut moa long taim bilong las de. (Ritim 2 Timoti 3:1-5, 13.) Yumi kirap nogut long pasin nogut ol man i bihainim long nau, tasol sapos yumi no was gut, yumi inap bihainim pasin na tingting bilong ol. (Snd. 13:20) Long dispela stadi, yumi bai stori long ol pasin em ol manmeri i bihainim long taim bilong las de, na olsem wanem pasin bilong ol i narapela kain long pasin em ol manmeri bilong God i bihainim. Na tu, yumi bai skelim olsem wanem yumi inap sakim ol pasin nogut na helpim ol narapela long kamap strong long bilip.

3. Ol pasin em Pol i kolim long 2 Timoti 3:2-5 i stret long husat lain?

 ³ Aposel Pol i tok: “Long taim bilong las de, taim nogut bai kamap na dispela bai givim hatwok long ol man.” Bihain, em i kolim 19 pasin nogut em ol manmeri bai kamapim long las de. Lista bilong ol pasin nogut em Pol i stori long en long 2 Timoti 3:1-5 i wankain long ol pasin nogut em Rom 1:29-31 i stori long en. Tasol dispela lista em Pol i raitim long pas i go long Timoti, em i kolim planti moa pasin em ol narapela hap bilong Ol Skripsa Grik i no stori long en. Taim Pol i kolim ol dispela pasin nogut, em i kirapim tok bilong em olsem “ol man bai . . . ” Dispela tok “ol man” i makim ol man na meri wantaim bikos ol meri tu i save kamapim ol kain pasin olsem. Tasol dispela i no makim olsem olgeta manmeri bai bihainim ol pasin nogut. Ol Kristen i bihainim ol gutpela pasin.—Ritim Malakai 3:18. *

4. Yu bai stori olsem wanem long ol man i pulap long pasin antap?

⁴ Pol i tok olsem ol man bai laikim ol yet tasol na ol bai laikim tumas mani. Bihain em i tok moa olsem, ol man bai litimapim nem bilong ol yet, ol bai i gat pasin antap, na ol bai pulap long pasin antap. Ol man i bihainim ol dispela pasin i pilim olsem ol i nambawan long save ol i gat, gutpela lukluk bilong ol, mani kago, na biknem ol i holim. Ol man i gat ol dispela pasin i laik tru long ol narapela i mas laikim ol na givim ona long ol. Wanpela saveman i stori long pasin bilong man husat i pulap long pasin antap, na em i tok: “Long tingting bilong em, i olsem i gat wanpela liklik alta i stap na em i save nildaun long ai bilong alta na lotu long em yet.” Ol man i pulap long pasin antap, ol tu i no amamas taim ol i lukim ol narapela i mekim pasin antap.

5. Olsem wanem sampela gutpela wokman bilong God i kisim pasin antap?

⁵ Jehova i heitim ol man i gat pasin antap na “pasin bilong hambak.” (Snd. 6:16, 17) Ol man i gat pasin antap i no laik save long God. (Sng. 10:4) Dispela em wanpela pasin bilong Satan. (1 Tim. 3:6) Sori tru, sampela gutpela wokman bilong God long pastaim i kisim pasin antap. Usia, king bilong lain Juda, i stap gut long God inap planti yia. Tasol Baibel i tok: “Taim King Usia i kamap strong na em i gat biknem, orait em i ting em i strongpela king tru, olsem na em i bagarap. Em i no bihainim tok bilong God, Bikpela bilong en, na em i go long alta i stap insait long haus bilong Bikpela, na em yet i laik mekim ofa bilong kamapim smok i gat gutpela smel.” Bihain, King Hesekia tu i pundaun na em i mekim pasin antap, tasol bihain em i stretim pasin bilong em.—2 Sto. 26:16; 32:25, 26.

6. (a) Wanem samting inap mekim na Devit i kisim pasin antap? (b) Bilong wanem Devit i no kisim pasin antap?

⁶ Sampela manmeri i kisim pasin antap bikos ol i luk nais, planti lain i save long ol, ol i gat save long singsing o pilaim musik, ol i gat strong, o ol i holim bikpela namba. Devit i gat olgeta dispela samting, tasol em i bihainim pasin daun long laip olgeta bilong em. Bihain long Devit i kilim Goliat, King Sol i tok orait long Devit i ken maritim pikinini meri bilong em. Tasol Devit i tok: “Maski, mi no inap maritim em. Mi man nating tasol. Na tu ol lain famili bilong mi i no gat nem. Olsem na mi no inap maritim pikinini meri bilong yu.” (1 Sml. 18:18) Wanem samting i helpim Devit long i gat pasin daun? Devit i gat gutpela save, ol gutpela pasin, na em i holim ol wok i gat namba. Tasol em i no kisim pasin antap bikos em i save olsem God “i save lukluk i kam daun” long em na helpim em. (Sng. 113:5-8) Devit i save olsem olgeta gutpela samting em i kisim, ol i kam long Jehova.—Skelim 1 Korin 4:7.

7. Wanem samting bai helpim yumi long mekim pasin daun?

⁷ Wankain olsem Devit, ol manmeri i lotuim Jehova i save soim pasin daun. Jehova em nambawan  Man long heven na graun, na yumi amamas long save olsem em i save bihainim pasin daun. (Sng. 18:35) Yumi amamas long bihainim dispela gutpela tok kaunsel: “Yupela i mas kisim bikpela pasin sori, pasin helpim, pasin daun, pasin isi, na pasin bilong i no les kwik.” (Kol. 3:12) Na tu, yumi save olsem man i gat pasin laikim, “em i no save hambak, [na] em i no gat pasin antap.” (1 Kor. 13:4) Taim yumi mekim pasin daun, ol narapela bai luksave long gutpela pasin bilong yumi na ol bai amamas long kisim save long Jehova. Ol maritmeri i save daun long man bilong ol na soim pasin rispek, na man i lukim gutpela pasin bilong ol meri bilong ol na kamap bilipman. Olsem tasol, taim ol manmeri bilong God i bihainim pasin daun, ol narapela bai lukim pasin bilong ol na ol bai kam insait long tok i tru.—1 Pita 3:1.

8. (a) Planti man long nau i gat wanem tingting long pasin bilong ol pikinini long sakim tok bilong papamama? (b) Baibel i kirapim ol pikinini long mekim wanem?

⁸ Pol i stori long pasin ol manmeri bai mekim long taim bilong las de. Em i tok, long taim bilong las de ol pikinini bai sakim tok bilong papamama. Sampela taim, ol buk, ol muvi, na ol program long televisen i strongim pasin bilong sakim tok bilong papamama, na ol i tok em nomol long pikinini i bikhet long papamama. Tasol kain tingting olsem i daunim pasin bilong ol famili long stap amamas na pas gut wantaim—em risen na i gat planti hevi long komiuniti. Long pastaim tru, ol gavman i putim ol lo bilong kirapim ol pikinini long daun long papamama. Long Grik bilong pastaim, sapos man i paitim papamama bilong em, orait ol bai rausim raits bilong em olsem wanpela man Grik. Lo bilong Rom i tok olsem, sapos man i paitim papa bilong em, dispela em i bikpela rong na i wankain long man i kilim narapela man. Ol Skripsa Hibru na Ol Skripsa Grik i kirapim ol pikinini long givim ona long papamama.—Kis. 20:12; Efe. 6:1-3.

9. Wanem samting bai helpim ol yangpela long bihainim tok bilong papamama?

⁹ Ol pikinini inap abrusim pasin bilong sakim tok bilong papamama taim ol i tingim tingim ol gutpela samting papamama i mekim bilong helpim ol. Ol pikinini bai kisim pasin bilong tok tenkyu long papamama taim ol i kliagut olsem God, em Papa bilong yumi olgeta, i laik bai ol i bihainim tok bilong papamama. Taim ol yangpela i tok amamas long papamama bilong ol, ol bai helpim ol narapela yangpela long mekim wankain pasin long papamama. Sapos papamama i no gat pasin bilong laikim ol pikinini, em bai hatwok long ol pikinini i bihainim tok bilong ol. Taim pikinini i luksave olsem papamama i laikim em tru, dispela bai kirapim em long mekim ol samting bilong amamasim ol maski bel inap kirapim em long sakim tok. Austin i tok: “Planti taim mi laik bikhet long papamama, tasol ol i putim ol lo bilong helpim mi, ol i eksplenim risen na ol i putim ol lo, na oltaim ol i redi long putim yau long mi taim mi kamapim tingting bilong mi. Dispela i mekim na mi redi long bihainim tok bilong ol. Mi save olsem ol i tingim mi na dispela i kirapim mi long mekim ol samting bilong amamasim ol.”

10, 11. (a) Ol man i mekim wanem ol pasin nogut na dispela i soim olsem ol i no gat pasin laikim? (b) Ol Kristen tru i gat wanem kain pasin laikim?

¹⁰ Pol i kolim ol narapela pasin nogut em ol manmeri i no gat pasin laikim i save bihainim. Em i tok “ol [pikinini] bai sakim tok bilong papamama” na ol bai i no tok tenkyu. Dispela i tru, long wanem, ol manmeri i no gat pasin bilong tok tenkyu long gutpela pasin ol narapela i mekim long ol. Ol manmeri bai i no stap gut long narapela. Na tu, ol bai i no laik kamap wanbel wantaim ol narapela—ol bai i no redi long harim tingting bilong ol narapela. Ol bai tok nogut long ol narapela, ol bai birua long ol pren bilong ol, mekim ol tok nogut long ol narapela na long God. Ol bai gat pasin bilong bagarapim gutnem bilong narapela. Ol kain man olsem i save mekim ol tok giaman bilong daunim ol narapela na bagarapim gutnem bilong ol. *

 ¹¹ Long nau, ol man bilong olgeta hap i no gat pasin laikim, tasol ol manmeri husat i lotuim Jehova i soim pasin laikim long ol narapela. Jisas i tok olsem namba 1 lo long Lo Bilong Moses em yumi mas laikim God. Namba 2 lo em yumi mas laikim ol narapela, na stiatok bilong Baibel i as bilong en. (Mat. 22:38, 39) Na tu, Jisas i tok pasin laikim em mak bilong ol Kristen tru. (Ritim Jon 13:34, 35.) Yumi inap soim dispela kain pasin laikim tu long ol birua bilong yumi.—Mat. 5:43, 44.

12. Olsem wanem Jisas i soim pasin laikim long ol narapela?

¹² Jisas i soim pasin laikim long ol narapela. Em i save go long ol taun na skulim ol man long gutnius bilong Kingdom Bilong God. Em i oraitim ol aipas, ol lek nogut, ol man i gat sik lepra na ol yaupas. Na tu, em i kirapim bek ol daiman. (Luk 7:22) Maski planti man i heitim Jisas, em i redi long dai bilong helpim olgeta manmeri. Jisas i soim pasin laikim, na dispela i kamapim klia pasin laikim bilong Papa bilong em. Long olgeta hap bilong graun, ol Witnes Bilong Jehova i soim pasin laikim long ol narapela.

13. Olsem wanem pasin laikim yumi soim long ol narapela inap helpim ol long i go klostu long Jehova?

¹³ Pasin laikim yumi soim long ol narapela i helpim ol long kisim save long Papa bilong yumi long heven. Kain olsem, wanpela man long Tailan i pilim tru pasin laikim ol bratasista i soim long narapela narapela long rijinel kibung. Paslain long em i go bek long haus, em i askim ol brata sapos em inap stadi long Baibel 2-pela taim long olgeta wan wan wik. Em i autim tok long ol wanfamili bilong em, na 6-pela mun bihain long kibung, em i mekim fes Baibel ritim bilong em long Haus Kingdom. Yumi mas skelim olsem yumi wok long soim pasin laikim long ol narapela o nogat. Yumi ken askim yumi yet olsem: ‘Mi wok long mekim ol samting bilong helpim famili bilong mi, ol narapela long kongrigesen, na ol lain em mi bungim taim mi autim tok? Mi tingim ol narapela olsem Jehova i save tingim ol?’

14, 15. (a) Planti man i bihainim wanem ol pasin kain olsem bilong ol animal? (b) Olsem wanem sampela man i senisim pasin bilong ol?

¹⁴ Ol manmeri bilong dispela graun i mekim kain kain pasin nogut, olsem na yumi ol Kristen i mas wok strong long stap longwe long ol kain man olsem. Ol manmeri i no lotuim God ol bai i no laikim ol gutpela pasin. Sampela Baibel i tanim dispela  hap tok olsem, “ol man i heitim gutpela pasin” o “ol i no wanbel long bihainim gutpela pasin.” Ol bai i no gat pasin bilong bosim bel, ol bai kamap wail olgeta. Sampela bai gat strongpela het.  Ol bai hariap long mekim ol samting na ol i no luksave long hevi we inap kamap.

¹⁵ Planti manmeri em bipo ol i save mekim ol pasin olsem bilong ol animal, nau ol i lusim ol dispela pasin na kisim ol gutpela pasin. Baibel i tok profet long ol man bai lusim ol kain pasin olsem. (Ritim Aisaia 11:6, 7.) Dispela tok profet i stori long ol kain wel animal olsem ol wel dok na ol laion, em ol i stap wanbel wantaim ol narapela animal olsem pikinini sipsip na pikinini bulmakau. Ol animal bai stap wanbel wantaim bikos “olgeta samting long graun bai i save tru long Bikpela.” (Ais. 11:9) Ol animal i no inap kisim save long Jehova, olsem na truim bilong dispela tok profet i makim ol manmeri.

16. Olsem wanem Baibel inap helpim ol man long senisim pasin bilong ol?

¹⁶ I gat planti manmeri em pastaim ol i gat pasin bilong wail olgeta olsem ol wel dok, tasol nau ol i stap bel isi wantaim ol narapela. Yu ken lukim stori bilong ol long hap “Tok Tru i Save Senisim Sindaun” long jw.org Web-sait. Ol manmeri husat i kisim save long Jehova na mekim wok bilong em, ol i narapela kain long ol manmeri bilong dispela graun. Ol manmeri bilong dispela graun i bihainim pasin we i soim olsem ol i gat pasin bilong givim bel tru long God, tasol ol i no larim strong bilong dispela pasin i bosim wokabaut bilong ol. Ol dispela man i giaman olsem ol i lotuim God, tasol pasin bilong ol i kamapim klia olsem ol i stap longwe long God. Ol man i gat pasin bilong belhat na kros, ol i “kisim nupela pasin em laik bilong God yet i as bilong en na i poroman wantaim stretpela pasin na pasin bilong stap gut long narapela.” (Efe. 4:23, 24) Taim ol man i kisim save long God, ol i luksave olsem ol i mas senisim pasin bilong ol na bihainim ol stretpela lo bilong God. Dispela i kirapim ol long senisim ol bilip bilong ol, ol pasin bilong ol, na tingting bilong ol. I hatwok long mekim ol dispela senis, tasol holi spirit bai helpim ol man husat i laik bihainim laik bilong God.

17. Olsem wanem yumi inap sakim ol tingting na pasin bilong ol man nogut?

¹⁷ Em isi tru long ol manmeri inap long luksave long husat lain i mekim wok bilong God na husat i no mekim wok bilong em. Yumi ol man i lotuim God i mas sakim ol pasin nogut em ol man bilong dispela graun i mekim. Yumi mas bihainim tok i stap long 2 Timoti 3:2-5 na givim baksait long ol dispela kain man. Oltaim yumi bai stap namel long ol dispela kain man. Ating yumi wok wantaim ol, go long skul wantaim ol, o yumi stap wantaim ol long wanpela haus. Tasol yumi inap bosim yumi yet na bai yumi no bihainim ol tingting na pasin bilong ol. Yumi inap mekim olsem sapos yumi strongim bilip bilong yumi long rot bilong stadi long Baibel, na bung wantaim ol lain husat i givim bel long mekim wok bilong Jehova.

18. Olsem wanem toktok na pasin bilong yumi inap helpim ol narapela?

¹⁸ Yumi mas wok strong long helpim ol narapela long kamap strong long bilip. Painim ol rot bilong autim tok, na askim Jehova long helpim yu bambai yu inap mekim ol gutpela tok long taim stret. Na tu, yumi mas tokim ol narapela olsem yumi ol Witnes Bilong Jehova. Taim yumi mekim ol gutpela pasin, ol manmeri bai givim glori long God na i no long yumi. Yumi lain long “givim baksait long olgeta samting i no stret wantaim laik bilong God na long givim baksait long olgeta laik nogut bilong dispela graun. Na tu, dispela pasin i skulim yumi long bihainim gutpela tingting na stretpela pasin na pasin bilong givim bel tru long God nau long dispela taim.” (Tai. 2:11-14) Sapos yumi wok strong long bihainim ol pasin em God i laikim, ol narapela bai luksave na ol bai tok olsem: “Mipela i harim olsem God i stap wantaim yupela. Olsem na mipela i laik kamap wanlain wantaim yupela.”—Sek. 8:23.