OLSEM WANEM? Yu tingting planti olsem yu wok long go lapun? Planti man i save bel hevi na tingting planti, long wanem, ol i tingim ol hevi bilong i go lapun. Olsem, skin i go slek, bodi i no gat strong, tingting i lus, na ol i kisim ol bikpela sik.

Tasol i no olgeta man i save bungim ol dispela hevi taim ol i go lapun. Sampela i gat gutpela helt, bodi bilong ol i strong yet, na ol inap wokim gut tingting. Na tu, long nau i gat ol nupela marasin bilong daunim ol bikpela sik. Olsem na long sampela kantri ol man i gat gutpela helt na ol i stap planti yia moa.

Maski i olsem, planti man i laik i stap amamas taim ol i go lapun. Olsem wanem yumi inap mekim olsem? Wanpela rot em long holim stretpela tingting na redi long senisim sampela samting long i stap bilong yumi. Bilong mekim olsem, yumi ken skelim sampela gutpela stiatok bilong Baibel.

MEKIM PASIN DAUN: “Ol man i gat gutpela tingting i save daunim ol yet.” (Sindaun 11:2) Long dispela skripsa, ol man “i save daunim ol yet” inap makim ol lapun husat i luksave olsem ol i nogat strong long mekim ol samting em bipo ol i save mekim. Charles long Brasil i gat 93 krismas i tok: “Sapos yu stap longpela taim, dispela i makim olsem yu wok long i go lapun. Yu no inap long kamap yangpela gen.”

Tasol pasin daun i no makim olsem yu mas ting, “Mi lapun pinis na mi no inap mekim wanpela samting.” Kain tingting olsem inap pinisim amamas bilong yu. Long Sindaun 24:10, Baibel i tok: “Sapos taim nogut i painim yu na bun bilong yu i slek, orait yu no gat strong tru.” Man i gat pasin daun i save bihainim savetingting, na em i givim bel long mekim ol samting em inap mekim.

Corrado long Itali i gat 77 krismas i mekim tok i gat savetingting. Em i tok: “Sapos yu draivim kar i go antap long maunten, yu mas senisim gia na bai ensin i no stop.” Olsem tasol, taim man i go lapun, em i mas mekim sampela senis long i stap bilong em. Corrado na meri bilong en i holim stretpela tingting long ol wok bilong haus. Ol i save mekim ol wok inap long skel na bai dispela i no pinisim strong bilong ol. Marian long Brasil i gat 81 krismas, em tu i holim stretpela tingting long go lapun. Em i tok: “Mi lain long mekim ol wok inap long skel bilong mi, na mi save malolo liklik. Sampela taim mi save sindaun o slip na ritim buk o harim musik. Mi save olsem mi no inap mekim moa ol wok em bipo mi save mekim.”

 HOLIM STRETPELA TINGTING: “Mi laik bai ol meri i bilas gut na mekim long pasin i soim rispek na gutpela tingting.” (1 Timoti 2:9) Dispela tok “bilas gut” i makim olsem ol meri i mas holim stretpela tingting na skelim gut bilas bilong ol. Barbara long Kanada i gat 74 krismas i tok: “Mi save bilas na mekim gut skin bilong mi. Mi no laik holim tingting olsem, ‘Mi lapun pinis na i no bikpela samting long mekim gut skin bilong mi na werim ol gutpela klos.’” Fern long Brasil i gat 91 krismas i tok: “Sampela taim mi baim ol nupela klos bilong amamasim mi yet.” Na ol man i go lapun i gat wanem tingting? Antônio long Brasil i gat 73 krismas i tok: “Mi save mekim gut skin na bai mi luk smat, na oltaim mi putim ol klos i klin. Na mi save waswas na sev long olgeta de.”

Tasol no ken larim pasin bilong tingim lukluk bilong yu i winim pasin bilong bihainim “stretpela tingting.” Bok-im long Saut Korea i gat 69 krismas i holim stretpela tingting long ol klos em i werim. Em i tok: “Mi save olsem i no stret long werim ol klos mi bin werim long taim mi yangpela yet.”

HOLIM GUTPELA TINGTING: “Man i sot long ol samting, em i stap nogut na i gat bikpela hevi oltaim. Tasol sapos em i man bilong belgut na amamas, orait olgeta de i olsem de bilong pati.” (Sindaun 15:15) Taim yu go lapun, ating bai yu bel hevi olsem yu nogat strong long mekim planti wok olsem long taim yu yangpela yet. Em nomol long kisim kain tingting olsem. Tasol yu mas wok strong long daunim dispela tingting. Sapos yu tingting oltaim long ol wok yu bin mekim long bipo, bai yu bel hevi long olgeta de na yu no inap mekim ol wok em yu inap long mekim. Joseph long Kanada i gat 79 krismas i holim gutpela tingting. Em i tok: “Mi amamas long ol samting mi inap mekim long nau, na mi no save bel hevi long ol samting mi no inap long mekim.”

Sapos yu rit na kisim save long ol nupela samting, dispela bai helpim yu long holim stretpela tingting. Olsem na lusim sampela taim long rit na kisim sampela save moa. Ernesto long Filipins i gat 74 krismas i save go long laibreri bilong painim sampela gutpela buk bilong rit. Em i tok: “Mi amamas long ritim ol buk i stori long ol narapela kantri. Long rot bilong ol buk mi inap raun long ol dispela ples, maski mi stap long haus bilong mi yet.” Lennart long Swiden i gat 75 krismas i kirap lainim wanpela nupela tok ples, em samting i hatwok long mekim!

GIVIM OL SAMTING: “Bihainim pasin bilong givim ol samting long ol man, na ol bai givim ol samting long yupela.” (Luk 6:38) Kisim pasin bilong lusim sampela haptaim long toktok wantaim ol narapela na givim kaikai na mani samting long ol. Dispela bai mekim yu belgut na amamas. Hosa long Brasil i gat 85 krismas i save wok strong long helpim ol narapela, maski bodi bilong em i nogat strong. Em i tok: “Mi save ring long ol pren i gat sik o ol i bel hevi long sampela samting,  na tu, mi raitim pas long ol. Sampela taim mi salim ol liklik presen, na mi amamas long kukim kaikai na wokim kek samting bilong ol pren i gat sik.”

Taim yumi go pas long givim ol samting, dispela i kirapim ol narapela long mekim wankain pasin. Jan long Swiden i gat 66 krismas i tok: “Taim yu mekim pasin laikim long ol narapela, ol tu bai soim pasin laikim long yu.” Tru tumas, sapos man i gat pasin bilong givim samting, orait ol narapela bai pilim gutpela pasin bilong em na laikim em. Dispela i mekim na olgeta bai i stap amamas.

MEKIM PASIN PREN: “Man i save stap wanpis, em i save tingting long em yet tasol. Maski sapos ol arapela man i gat gutpela tingting, dispela man i no laikim tingting bilong ol.” (Sindaun 18:1) Ating sampela taim yu laik stap wanpis, tasol dispela i no ken kamap pasin bilong yu, bikos yu no inap long pas gut wantaim ol narapela. Innocent long Naijiria i gat 72 krismas i save amamas long bung wantaim ol pren. Em i tok: “Mi amamas long bung wantaim ol man i gat kain kain krismas.” Na Börje long Swiden i gat 85 krismas i tok: “Mi save wok strong long bung wantaim ol yangpela. Pasin bilong ol long toktok na amamas i mekim na mi pilim olsem mi yangpela gen.” Sampela taim, i gutpela long singautim ol pren i kam long haus bilong yu. Han-sik long Saut Korea i gat 72 krismas i tok: “Mi na meri bilong mi i save singautim ol lapun na ol tineja i kam long haus bilong mekim ol bung bilong amamas na kaikai wantaim.”

Ol man i gat pasin pren i save toktok gut wantaim ol narapela. Tasol ol i redi tu long putim yau long ol narapela na soim olsem ol i tingim ol. Helena long Mosambik i gat 71 krismas i tok: “Mi gat pasin pren na mi save rispektim ol narapela. Mi save putim yau long ol tok bilong ol na bai mi ken save long tingting na laik bilong ol.” José long Brasil i gat 73 krismas i tok: “Ol man i amamas long stap pren bilong ol man husat i save putim gut yau long ol narapela. Ol kain man olsem i save pilim tingting bilong ol narapela, tok amamas long ol long taim i stret long mekim, na ol i gat pasin bilong lap.”

Taim yu kamapim tingting bilong yu, ‘oltaim tok bilong yu i mas gutpela, olsem yu putim sol long en.’ (Kolosi 4:6) Yu mas pilim tingting bilong ol narapela na mekim tok bilong strongim bel bilong ol.

TOK TENKYU: “Yupela i mas kamapim tenkyu bilong yupela.” (Kolosi 3:15) Taim yu kisim helpim long ol narapela, soim olsem yu amamas long pasin ol i mekim. Dispela bai strongim pasin pren namel long yupela. Marie-Paule long Kanada i gat 74 krismas i tok: “I no longtaim i go pinis, mi na man bilong mi i lusim haus bilong mipela na i go stap long wanpela flet. Planti pren i bin helpim mipela. Olsem na mipela i pilim tru pasin laikim bilong ol. Mipela i salim ol kat bilong tok tenkyu, na mipela i singautim sampela long kam kaikai wantaim mipela.” Jae-won long Saut Korea i gat 76 krismas i tenkyu olsem ol brata i save kisim em long kar bilong go long Haus Kingdom. Em i tok: “Bilong soim tenkyu bilong mi long ol brata, mi save givim mani bilong baim petrol. Na sampela taim mi save givim ol liklik presen na ol kat bilong tok tenkyu.”

Bikpela samting yu mas tingim em olsem yu stap laip. Saveman King Solomon i tok: “Dok i gat laip i winim laion i dai pinis.” (Saveman 9:4, 5) Tru tumas, sapos yumi holim stretpela tingting na redi long senisim sampela samting long i stap bilong yumi, orait yumi bai stap amamas long taim yumi go lapun.