OL MAN I ASKIM . . .
Yu Ting i Stret Long Bihainim Pasin na Bilip Bilong Krismas?
Inap planti yia ol man i tok ol Kristen i selebretim Krismas bilong tingim de mama i karim Jisas. Tasol ol man i bihainim narapela narapela pasin long selebretim Krismas, olsem na ol man i tingting long hau ol dispela pasin i insait long ol samting i kamap long taim Jisas i bon.
Wanpela bilong ol dispela stori nating em Santa Klaus. Em i gat longpela waitpela mausgras, em i save werim retpela klos, na em man bilong amamas. Long 1931, wanpela kampani bilong wokim ol wain na bia samting long Not Amerika i bin soim piksa bilong Santa Klaus taim ol i mekim edvetaismen bilong Krismas na planti man i bin amamas long lukim. Long 1955 samting, sampela man long Brasil i kamapim wanpela stori tumbuna bilong ol bilong senisim Santa Klaus, nem bilong en Grandpa Indian. Wanem samting i kamap long dispela? Professor Carlos E. Fantinati i tok: “Maski ol i mekim olsem, Santa Klaus i stap yet olsem nambawan man, na tu, em i kisim ples bilong bebi Jisas long ol bung bilong ol man long Disemba 25.” Olsem wanem? Yu ting stori bilong Santa Klaus em wanpela risen tasol na yumi no ken selebretim Krismas? Bilong bekim dispela askim, yumi laik stori long ol samting ol Kristen i mekim long taim bilong ol aposel.
Buk Encyclopedia Britannica i tok: “Inap 200 yia samting kirap long taim bilong ol aposel, ol man i bin birua long ol man i selebretim ol betde bilong ol man husat i holimpas bilip na ol i dai. Wanpela bilong ol bilipman olsem em Jisas.” Ol Kristen i mekim olsem, long wanem, ol i tingim ol betde olsem pasin bilong ol haiden na ol i no laik insait long ol kain bung. Na tu, i no gat wanpela hap bilong Baibel i kolim de mama i karim Jisas.
Ol Kristen long taim bilong ol aposel i no save selebretim ol betde, tasol long yia 300 C.E. samting Misin Katolik i kamapim pasin bilong selebretim Krismas. Bilong strongim pasin bilong mekim dispela bung, Misin Katolik i rausim ol lotu haiden bilong Rom na bai ol i no ken mekim ol bikpela bung long taim bilong kol. Penne L. Restad i raitim buk Christmas in America na em i tok, long olgeta yia kirap long Disemba 17 i go long Janueri 1, “planti man long Rom i save mekim ol bung bilong kaikai, pilai, na amamas samting bilong givim rispek long ol god bilong ol.” Na long Disemba 25, lain bilong Rom i save selebretim betde bilong san (Invincible Sun). Tasol misin i kirapim planti man bilong Rom long selebretim betde bilong Jisas long dispela de na ol i no selebretim betde bilong san. Gerry Bowler i raitim buk Santa Claus, a Biography na em i stori olsem lain Rom i “mekim yet ol dispela bung maski em taim bilong kol.” Maski i olsem, “ol i bihainim yet ol pasin bilong bipo bilong selebretim betde bilong Jisas.”
I klia tru olsem kirap long bipo yet, ol haiden i kamapim ol pasin bilong selebretim Krismas. Stephen Nissenbaum i raitim buk The Battle for Christmas na i stori long bung bilong Krismas olsem, “ol pasin na bilip bilong ol haiden i as bilong ol samting em ol Kristen i mekim.” Olsem na bung bilong Krismas i no givim biknem long God na Pikinini bilong en Jisas Krais. Dispela i bikpela samting, long wanem, Baibel i tok: “Olsem wanem? Stretpela pasin na pasin bilong sakim lo, tupela i ken poroman wantaim? O olsem wanem, lait i ken bung wantaim tudak?” (2 Korin 6:14) Olsem namel bilong wanpela diwai i krungut, ol pasin na bilip bilong Krismas i “krungut pinis, em yumi no inap stretim,” na dispela i paulim tok i tru bilong Baibel.—Saveman 1:15.