Gençler Soruyor . . .

Ana Babamın Gölgesinde Kalmaktan Nasıl Kurtulabilirim?

“Babam, Yehova’nın Şahitlerinin bir cemaatinde iyi tanınan bir ihtiyardır. Ona saygı duyuyorum, fakat nereye gitsem Ahmet biraderin oğlu olarak tanınmama içerliyorum.”—Onur. *

“Babam tanınmış bir ihtiyar olduğundan herkesin benden yüksek beklentileri olduğunu hissediyorum ve bu yüzden sadece kendim olmam çok zor.”—Ali.

BÜYÜDÜKÇE bir ad veya itibar kazanmak için bir ölçüde bağımsız olmayı arzu etmen normaldir. Doğduğun zaman ana baban sana hoşlarına giden bir isim koydular. Şimdi bir genç olarak sen, büyüdükçe kendi “adını” seçme, yani kendine bir ad yapma fırsatına sahipsin.

Kral Süleyman şunu yazdı: “İyi ad büyük zenginlikten, ve lûtuf bulmak gümüş ve altından üstün tutulmalıdır.” (Süleymanın Meselleri 22:1) Herhalde sen de küçük yaşta bile olsan kendi kişiliğini bulmayı arzu edersin.

Ana Babanın Gölgesinde Yaşamak

Onur ve Ali gibi bazı gençler ana babalarının isminin veya başarılarının gölgesinde kaldıklarını hissediyorlar. Onların ana babaları, yaptıkları işler ya da gördükleri eğitim nedeniyle toplumda ileri gelen kişiler olabilir. Ya da cemaatte iyi tanınan kişiler olabilirler. Eğer ana baban böyle kişilerse bazen kendini, üzerine koca bir projektör tutularak sürekli gözlenen biri gibi hissedebilirsin. Bazı konularda senin de ana baban gibi davranman gerektiği yönünde hissettiğin baskıya içerleyebilirsin.

Örneğin, Can’ın babası Yehova’nın Şahitlerinin yerel bir cemaatinde bir ihtiyar olarak hizmet ediyor. Can şunları söylüyor: “Babam birçok kişi tarafından tanınan ve saygı duyulan biri olduğundan okulda ve evde kendimi her zaman örnek biri olmak zorundaymışım gibi hissediyordum. Sanki başka ana babaların, çocuklarıyla ilgili beklentilerini belirleyen bir ölçüt gibiydim. Bu benim gururumu okşasa da kendimi başkalarının önünde örnek biri olmak zorunda hissetmeme neden oluyordu. Bunun sonucunda bazen haddini bilmez ve kusurlarını fark etmeyen biri oluyorum.” Ali ise şöyle diyor: “Hep izlendiğimi ve bir hata yaptığımda birinin mutlaka beni eleştireceğini hissediyorum.”

 Bu makalenin başında sözleri alıntılanan Onur, soyadını söylemeyerek, kendine dikkat çekmekten kaçınmayı deniyordu. O şöyle diyor: “Sosyal buluşmalarda yeni insanlarla tanıştığımda, ‘Merhaba, benim adım Onur’ diyor ve gerisini getirmiyordum, soyadımı söylemiyordum. Hatta durum elverirse imza atarken sadece adımı kullanıyordum. Babamın kim olduğunu öğrenirlerse insanların bana farklı davranacaklarından endişe duyuyordum. Yaşıtlarımın bana diğer gençlere olduğu gibi davranmalarını istiyordum.”

Elbette, eğer baban cemaatte bir ihtiyar veya hizmet-yardımcısı ise başkalarının seninle ilgili beklentilerinin yüksek olması doğaldır. Çünkü bu durumda olan erkekler “çocuklarına ve kendi evlerine iyi reislik eden adamlar” olmalıdırlar. (I. Timoteos 3:5, 12) O halde insanların senden örnek biri olmanı beklemelerine şaşırmamalısın. Fakat bu tamamıyla kötü bir durum mu? Timoteos’u düşündüğümüzde bunun aslında o kadar kötü bir durum olmadığını görürüz. Timoteos belki de henüz delikanlıyken Pavlus onu kendisiyle seyahat ederek Tanrı’ya hizmet etmesi için seçmişti. (I. Selânikliler 3:1-3) O halde baban bir ihtiyar olsun ya da olmasın örnek biri olmak için çaba göstermen gereklidir.

İsyan Etmek Akıllıca Bir Yol Değildir

Bazı gençler ana babasının gölgesinden, isyan ederek kurtulmayı dener. Can şunları söylüyor: “Örnek biri olmak zorunda olduğum için zaman zaman sinirleniyordum. Bu nedenle ben de birileri beni düzeltmek amacıyla bir şeyler söyleyene kadar saçımı uzatarak isyan etmiştim.”

Kral Davud’un oğullarından olan Abşalom da isyankâr bir yol izledi. Onun babası, Yehova’ya bağlılığıyla tanınan ve İsrail milletinde çok sevilen bir kişiydi. Davud’un oğlu olarak Abşalom’dan çok şey bekleniyordu. Fakat o, makul beklentilere uymak yerine, babasına isyan ederek bir ad yapma yolunu seçti. Davud, Yehova’nın meshedilmiş temsilcisi olduğundan, Abşalom aslında Yehova’ya isyan etmişti. Onun hareketleri ailesine utanç getirdi, kendisi için de felaketle sonuçlandı.—II. Samuel 15:1-15; 16:20-22; 18:9-15.

İsyan etmen aynı şekilde senin için de felaketle sonuçlanabilir. Mukaddes Kitabın Nehemya hakkında söylediklerine dikkat et. Düşmanlarından  bazıları ona tuzak kurarak Tanrı’nın standartlarını çiğnetmeye çalıştılar. Neden? Nehemya şunları söyledi: “Böylece adımı mahvedecekler ve beni küçük düşüreceklerdi.” (Nehemya 6:13, Today’s English Version) İsyan etmek sana insanların zihninden kolay silinmeyecek kadar kötü bir ad kazandırabilir.

İsyankâr davranışların başkaları üzerinde de etkileri olabileceği göz ardı edilmemelidir. Böyle yapmakla en azından kendi ana babanın gereksiz yere üzülmesine neden olursun. (Süleymanın Meselleri 10:1) Ayrıca hareketlerin diğer gençleri de kötü yönde etkileyebilir. Can şunu kabul ediyor: “Davranışlarımın küçük kardeşim üzerinde kötü bir etkisi oldu. Mukaddes Kitap standartlarına uygun olmadığını bildiği tüm şeylerin peşinden koşarak bir süreliğine cemaatten tamamen uzaklaştı. Şükürler olsun ki aklı başına geldi; şimdi yeniden Yehova’ya mutlu bir şekilde hizmet ediyor.”

Daha İyi Bir Yol

Abşalom’un üvey kardeşi Süleyman farklı bir yol izledi. O, alçakgönüllülükle, babası Davud’dan öğrenmek istiyordu. (I. Kırallar 2:1-4) Süleyman insanlar arasında şan şöhret edinmeye çalışmaktansa Tanrı’nın gözünde iyi bir ad yapmayı tercih etti. O bunu yaptığı sürece ailesine onur getirdi ve İsrail’in en büyük krallarından biri olarak tanındı.—I. Kırallar 3:4-14.

Süleyman’ın iyi örneği iki önemli gerçeği vurgular: Öncelikle, kişiliğini bulmak sana düşer, bunu kendini ailenden soyutlayarak değil, ailenin olumlu yönlerinden dersler alarak yapabilirsin. Adolescence dergisinde şu belirtiliyor: “Gençlerin kişilik bilincine varma ihtiyacını yoğun şekilde hissettikleri ergenlik çağı ana babadan uzakta kalma dönemi olmamalıdır.” Aynı dergiye göre, “ana babanın desteği” kendi kişiliğini belirleme yeteneğini “olumsuz yönde etkilemez, aksine bu yeteneğin gelişmesini sağlar.”

İlginç olarak Süleyman şöyle teşvik etti: “Kendi babanı dinle, ve ihtiyar olduğu zaman, ananı hor görme.” (Süleymanın Meselleri 23:22) Bir çocuk, ana babası yaşlandığında muhtemelen artık bir yetişkin olacağından Süleyman bu sözlerle çocukları kastetmiş olamaz. Süleymanın bu sözünden hangi dersi alabiliriz? Bir yetişkin ve hatta çoluk çocuğa karışmış biri bile olsan, hâlâ ana babanın hikmetinden yararlanabilirsin. Can kendinde bunu fark etti. O şöyle diyor: “Şimdi yaşım ilerledikçe ana babamın yaptığı hatalardan kaçınıp onların olumlu yönlerini yansıtmaya çalışıyorum.”

İkinci olarak, Süleyman’ın önceliği, kendi “kişiliğini” ortaya koymaya değil, Yehova’yı memnun etmeye verdiğine dikkat et. Gerçekten de Davud’un oğlu olarak ondan çok şey bekleniyordu. Fakat Süleyman sorumluluklar üstlenmekte Yehova’ya güvendi. Ali de buna benzer bir görüşü benimsedi. O şunları söylüyor: “İhtiyarların çocuklarından çok şey beklendiği gerçeğini şimdi kabul ediyorum. Bu görüşe olumlu bir açıdan bakmaya karar verdim ve bu benim için bir korunma oldu. Yehova’nın benimle ilgili görüşünün en önemli şey olduğunu fark ettim. O beni, babamın oğlu olarak değil olduğum gibi tanıyor.”

Babası Gilead Programını bitiren Daniel, tanınan bir ana babaya sahip olmanın zorluklarıyla başa çıkmayı öğrendi. * O şöyle diyor: “Vaftiz olduğumda kendimi herhangi birine değil Yehova’ya vakfettim. Ana babamın yaptığı her şeyi başaramasam da, Yehova’ya olan vakfıma elimden geldiğince uygun yaşayarak O’nun benden hoşnut olduğunu bilmenin verdiği iç huzuruna sahibim.”

Kral Süleyman bu konuda şu görüşü ifade etmişti: “Bir çocuk bile işlerile kendini tanıtır, işlediği temiz ve doğru mu, yoksa değil midir.” (Süleymanın Meselleri 20:11) Eninde sonunda insanlar seni, söylediklerin ve yaptıklarınla hatırlayacaklar. O halde “sözde, yaşayışta, sevgide, imanda, ifette” örnek biri ol. Eğer örnek biriysen, insanlar seni sen olduğun için sevecek ve sana saygı gösterecekler!—I. Timoteos 4:12.

Fakat bazı gençler için de, çok başarılı olan kardeşlerinin gölgesinde kalmak bir sorundur. Bir sonraki sayımızda bu zorlukla nasıl mücadele edebileceğin ele alınacak.

[Dipnotlar]

[Sayfa 26’daki pasaj]

İsyan etmek yalnızca ana babana üzüntü verir ve senin itibarını zedeler

[Sayfa 26’daki resim]

Senin iyi örneğinden başkaları yararlanabilir