İbrahim’inkine Benzer Bir İmanınız Olsun!

“İmandan olanlar, İbrahim oğulları onlardır.”—GALATYALILAR 3:7.

1. Abram Kenan’da karşılaştığı yeni bir denemeyle nasıl başa çıktı?

İBRAHİM, Yehova’nın emrine itaat ederek Ur’daki rahat yaşamı bırakmıştı. Bunu izleyen yıllarda karşılaştığı zorluklar Mısır’da yüz yüze geldiği iman denemesine göre sadece bir başlangıçtı. Mukaddes Kitap kaydı sonra ‘memlekette kıtlık olduğunu’ belirtiyor. İçinde bulunduğu durum yüzünden Abram’ın derin kırgınlık hissetmesi çok kolaydı. Tersine o, ailesinin maddi ihtiyaçlarını karşılamak için pratik önlemler aldı. “Abram orada misafir olmak üzre Mısıra gitti; çünkü memlekette kıtlık ağırdı.” Kuşkusuz Abram’ın kalabalık ev halkının Mısır’da dikkat çekmemesi olanaksızdı. Yehova vaat ettiği gibi Abram’ı zararlardan koruyacak mıydı?—Tekvin 12:10; Çıkış 16:2, 3.

2, 3. (a) Abram, karısının gerçek kimliğini neden gizledi? (b) Bu meselede Abram’ın karısına davranış tarzı nasıldı?

² Tekvin 12:11-13’te şunları okuyoruz: “Vaki oldu ki, Mısıra girmesi yaklaştığı zaman, karısı Saraya dedi: (Lütfen) işte, biliyorum ki, sen görünüşü güzel bir kadınsın; ve olur ki, Mısırlılar seni görünce: Bu onun karısıdır, derler; ve beni öldürürler, fakat seni sağ bırakırlar. Senin yüzünden bana karşı iyi davranılsın, ve senin sebebinle canım yaşasın diye: (Lütfen) onun kızkardeşiyim, de.” Saray 65 yaşın üzerinde olduğu halde, hâlâ çarpıcı bir güzelliğe sahipti. Bu, Abram’ın yaşamı için tehlike oluşturuyordu. * (Tekvin 12:4, 5; 17:17) Daha da önemlisi, Yehova’nın amacıyla ilgili meseleler söz konusuydu, çünkü O, yeryüzünün tüm milletlerinin Abram’ın zürriyeti aracılığıyla nimetler elde edeceğini söylemişti. (Tekvin 12:2, 3, 7) Abram hâlâ çocuksuz olduğundan hayatta kalması çok önemliydi.

³ Abram ve karısı daha önce kararlaştırmış oldukları taktiği uyguladılar, yani kardeş olduklarını söylediler. Abram’ın ataerkil otoriteye sahip olmasına rağmen, reisliğini saygısızca kötüye kullanmadığına dikkat edin; tersine, kendisiyle işbirliği yapıp destek olması için karısının rızasını aldı. (Tekvin 12:11-13; 20:13) Böylece, Abram sevgiyle reislik etmek konusunda kocalara mükemmel bir örnek oldu; Saray da tabiiyet göstermesiyle bugün kadınlar için bir örnektir.—Efesoslular 5:23-28; Koloseliler 4:6.

4. Bugün Tanrı’nın sadık hizmetçileri kardeşlerinin yaşamları tehlikede olduğu zamanlarda nasıl davranmalıdır?

⁴ Saray, Abram’ın kız kardeşi olduğunu söyleyebilirdi, çünkü gerçekten de onun üvey kız kardeşiydi. (Tekvin 20:12) Ayrıca o, hakkı olmayan insanlara bilgi verme zorunluluğunda da değildi. (Matta 7:6) Günümüzde Tanrı’nın sadık hizmetçileri, Mukaddes Kitabın dürüst olma emrine uyarlar. (İbraniler 13:18) Örneğin, onlar asla mahkemede yemin edip sonra yalan söylemezler. Bununla birlikte, zulüm veya iç çatışmaların olduğu dönemlerde kardeşlerinin yaşamları fiziksel ya da ruhi yönden tehlikeye düştüğünde, İsa’nın “yılanlar gibi akıllı, ve güvercinler gibi saf olun” öğüdünü dinlerler.—Matta 10:16; 1 Kasım  1996 tarihli Kule dergisinin 18. sayfasındaki 19. paragrafa bakın.

5. Saray, Abram’ın ricasına neden istekle itaat etti?

⁵ Saray, Abram’ın ricasına nasıl karşılık verdi? Resul Petrus onun gibi kadınları, “Allaha ümit bağlıyan” kadınlar olarak adlandırıyor. Dolayısıyla, Saray bu durumla bağlantılı olan ruhi meseleleri anlayabiliyordu. Ayrıca o, kocasını seviyor ve ona saygı duyuyordu. Bu nedenle Saray ‘kocasına tabiiyet gösterdi’ ve evli olduğunu gizledi. (I. Petrus 3:5) Kuşkusuz bunu yaparak kendisini tehlikeye attı. “Abram Mısıra girdiği zaman, Mısırlılar kadının çok güzel olduğunu gördüler. Ve Firavunun emîrleri onu gördüler, ve onu Firavuna methettiler; ve kadın Firavunun sarayına alındı.”—Tekvin 12:14, 15.

Yehova’nın Kurtarışı

6, 7. Abram ve Saray kendilerini hangi sıkıntılı durumda buldular; Yehova, Saray’ı nasıl kurtardı?

⁶ Bu olay Abram ve Saray için ne kadar üzücü olmalı! Saray’ın tecavüz tehlikesiyle karşı karşıya olduğu açıktı. Ayrıca, Saray’ın gerçek durumunu, yani evli olduğunu bilmeyen Firavun, Abram’a birçok hediye vermişti, böylece ‘onun koyunları, sığırları, eşekleri, köleleri ve cariyeleri, dişi eşekleri ve develeri oldu.’ * (Tekvin 12:16) Abram bu hediyeleri ne denli hor görmüş olmalı! Durum çok kötü görünse de, Yehova Abram’ı terk etmedi.

⁷ “Ve RAB Abramın karısı Saraydan dolayı, Firavunu ve onun sarayını büyük vuruşlarla vurdu.” (Tekvin 12:17) Bu “vuruşlar”ın gerçek nedeni, bize açıklanmayan bir yolla Firavuna iletildi. O hemen şöyle tepki gösterdi: “Firavun Abramı çağırıp dedi: Bana bu yaptığın nedir? bu senin karın olduğunu niçin bana bildirmedin? Niçin: Bu benim kızkardeşimdir, dedin, ben de onu karı olarak aldım? ve şimdi, işte karın, al ve git. Ve onların hakkında Firavun adamlara emretti; ve onu, ve karısını, ve kendisine ait olan her şeyi gönderdiler.”—Tekvin 12:18-20; Mezmur 105:14, 15.

8. Yehova bugün İsa’nın takipçilerine ne tür bir koruma vaat ediyor?

⁸ Bugün Yehova bizi, ölümün, suçların, açlığın ve doğal felaketlerin yıkımından koruyacağı konusunda güvence vermiyor. Bununla birlikte bize, Yehova’nın, ruhi düşünüşümüzü tehlikeye sokabilecek şeylerden korunmak üzere her zaman elde edilebilir bir yardım sağlayacağı vaat ediliyor. (Mezmur 91:1-4) O bunu öncelikle Sözü ve ‘sadık ve basiretli köle’ aracılığıyla vaktinde sağladığı uyarılarla yapar. (Matta 24:45) Zulüm altındayken karşı karşıya olduğumuz ölüm tehdidi hakkında ne denebilir? Tanrı, kişilerin ölümüne izin verebilirse de, kavminin bütünüyle yok edilmesine asla izin vermeyecek. (Mezmur 116:15) Ayrıca, ölüm bazı sadık kişileri alsa bile, onların dirileceğine güvenebiliriz.—Yuhanna 5:28, 29.

Barışı Korumak İçin Özveride Bulunmak

9. Hangi şey Abram’ın Kenan diyarında sürekli göç ettiğini gösteriyor?

⁹ Herhalde Kenan diyarındaki açlık sona erdikten sonra, “Abram, Lût da beraberinde olduğu halde, kendisi ve karısı, ve kendisine ait olan her şey Mısırdan Cenuba [Yahuda dağlarının güneyindeki yarı kurak bölge] çıktılar. Ve Abram sürülerde, gümüşte ve altında çok zengindi.” (Tekvin 13:1, 2) Dolayısıyla bölge halkı onu güç ve nüfuz sahibi bir adam, kudretli bir bey olarak gördü. (Tekvin 23:6) Abram o bölgeye yerleşip Kenan’ın siyasetine karışmak istemiyordu. Tersine, “Konaktan konağa göçerek Cenuptan Beyt-ele, Beyt-el ile Ay arasında başlangıçta çadırının olduğu yere kadar . . . . gitti.” Her zaman olduğu gibi,  Abram gittiği her yerde Yehova’ya sunduğu tapınmaya öncelik verdi.—Tekvin 13:3, 4.

10. Abram ve Lût’un çobanları arasında nasıl bir sorun çıktı; sorunun bir an önce çözülmesi neden önemliydi?

¹⁰ “Abramla beraber giden Lûtun da koyunları, ve sığırları, ve çadırları vardı. Ve birlikte oturmak için yer onları taşıyamıyordu; çünkü onların malı çoktu, ve birlikte oturamıyorlardı. Ve Abramın sürülerinin çobanları ile Lûtun sürülerinin çobanları arasında çekişme oldu. (Ve Kenânlılar ve Perizzîler o zaman memlekette oturuyorlardı).” (Tekvin 13:5-7) Diyarın su miktarı ve otlakları hem Abram’ın hem de Lût’un sürüleri için yeterli değildi. Dolayısıyla çobanları arasında gerginlik ve kırgınlık yaşandı. Bu tür çekişmeler hakiki Tanrı’ya tapınan kişilere yakışmıyordu. Eğer çekişme devam ederse, kalıcı bir ayrılık olabilirdi. Öyleyse Abram bu sorunu nasıl halledecekti? Babasının ölümünden sonra Lût’u o yanına almıştı, belki de onu kendi çocuğu gibi yetiştirmişti. Abram büyük olarak en iyi yeri alma hakkına sahip değil miydi?

11, 12. Abram, Lût’a hangi cömert teklifi yaptı; Lût’un seçimi neden hikmetli değildi?

¹¹ Fakat “Abram Lûta dedi: Rica ederim, benimle senin aranda ve benim çobanlarımla senin çobanlarının arasında çekişme olmasın; çünkü biz kardeşiz. Bütün memleket senin önünde değil mi? rica ederim, benden ayrıl; eğer sola gidersen, ben sağa, ve eğer sağa gidersen, ben sola giderim.” Beytel yakınlarında “Filistin’in harika seyir yerlerinden biri” olarak adlandırılan bir nokta vardı. Belki Lût oradan “gözlerini kaldırdı, ve bütün Erden Havzasının, Sodom ve Gomorrayı RAB helâk etmeden evel RABBİN bahçesi gibi, Tsoara giderken Mısır diyarı gibi, her yerde suyu bol olduğunu gördü.”—Tekvin 13:8-10.

¹² Mukaddes Kitap Lût’u “salih” olarak tanımlasa da, her nedense o, bu meselede Abram’a hürmet göstermedi; ayrıca büyüğü olarak Abram’a danışmadığı da anlaşılıyor. (II. Petrus 2:7) “Lût bütün Erden Havzasını kendisine seçti; ve Lût şarka doğru göç etti; ve birbirinden ayrıldılar. Abram Kenân diyarında oturdu, ve Lût Havza şehirlerinde oturdu, ve Sodoma doğru çadır kurardı.” (Tekvin 13:11, 12) Sodom refah içinde bir şehirdi ve birçok maddi avantajlar sunuyordu. (Hezekiel 16:49, 50) Lût’un seçimi belki maddeci bakış açısından akıllıca görünse de, ruhi değerlere önem veren birinin bakış açısından hikmetli bir seçim değildi. Neden? Çünkü Tekvin 13:13 şöyle diyor: “Sodom halkı kötü ve RABBE karşı çok günahkârdılar.” Lût’un oraya yerleşme kararı sonunda ailesinde büyük bir kedere neden olacaktı.

13. Abram’ın örneği, parasal anlaşmazlığa düşme olasılığıyla karşılaşan İsa’nın takipçilerine nasıl yardımcı olabilir?

¹³ Abram ise zürriyetinin Yehova’nın vaadine göre sonunda diyarın tümüne sahip olacağına iman etti; diyarın küçük bir parçası için tartışmadı. O cömertçe davrandı ve daha sonra I. Korintoslular 10:24’te belirtilen şu ilkeye uygun hareket etti: “Herkes kendisinin iyiliğini değil, fakat başkasınınkini arasın.” Bu, iman kardeşleriyle parasal bir anlaşmazlığa düşme olasılığıyla karşı karşıya olanlar için iyi bir hatırlatmadır. Bazıları, Matta 18:15-17’deki öğüdü uygulamak yerine, kardeşlerini  mahkemeye verdiler. (I. Korintoslular 6:1, 7) Abram’ın örneği, Yehova’nın ismine leke getirmektense veya İsa’nın takipçilerinin cemaatinin barışına zarar vermektense, parasal kayba uğramanın daha iyi olduğunu gösterir.—Yakub 3:18.

14. Abram cömertliği dolayısıyla nasıl ödüllendirilecekti?

¹⁴ Abram cömertliğinden dolayı ödüllendirilecekti. Tanrı şunları belirtti: “Senin zürriyetini yerin tozu gibi edeceğim; şöyle ki, bir adam yerin tozunu sayabilirse, senin zürriyetin de sayılabilir.” Bu vahiy, çocuksuz Abram için ne kadar yüreklendirici olmalı! Tanrı sonra şunu emretti: “Kalk, memleketi enine boyuna gez; çünkü onu sana vereceğim.” (Tekvin 13:16, 17) Hayır, Abram’ın bir şehrin rahat koşullarında yaşamasına izin verilmeyecekti. O, Kenanlılardan ayrı kalmalıydı. Bugün İsa’nın takipçileri de aynı şekilde dünyadan ayrı kalmalılar. Kendilerini başkalarından üstün görmezler, fakat kendilerini Kutsal Yazılara aykırı davranışlarda bulunmak üzere ayartabilecek hiç kimseyle yakın bir ilişkiye girmezler.—I. Petrus 4:3, 4.

15. (a) Abram’ın diyarda dolaşması nasıl bir anlam taşımış olabilir? (b) Abram bugün, İsa’nın takipçisi aileler için nasıl bir örnek oluşturdu?

¹⁵ Mukaddes Kitap devirlerinde bir kişinin bir yerin mülkiyetini elde etmesinden önce, orayı inceleme hakkı vardı. Bu nedenle Abram’ın diyarda dolaşması, bir gün o diyarın onun zürriyetine ait olacağına dair sürekli bir hatırlatma işlevi görmüş olabilir. Abram çadırlarda yaşamaya itaatle devam etti. Daha sonra, “Abram çadırını kaldırdı, ve gelip Hebronda olan Mamre meşeliğinde oturdu, ve orada RABBE bir mezbah yaptı.” (Tekvin 13:18) Abram Yehova’ya sunduğu tapınmaya büyük önem verdiğini bir kez daha gösterdi. Sizin ailenizde de birlikte yaptığınız aile tetkikine, duaya ve ibadetlere katılıma büyük bir önem veriliyor mu?

Düşman Saldırıları

16. (a) Tekvin 14:1’de neden felaket haberi verir tarzda bir ifade kullanılıyor? (b) Dört doğu kralının diyarı istilasının nedeni neydi?

¹⁶ “Şinar kıralı Amrafelin, Ellasar kıralı Aryokun, Elam * kıralı Kedorlaomerin, ve Goyim kıralı Tidalın günlerinde vaki oldu ki, bunlar . . . . cenkettiler.” “Günlerinde vaki oldu ki” diye çevrilen İbranice ifade felaket haberi verir tarzdadır ve “nimetlerle biten bir deneme dönemine” işaret eder. (Tekvin 14:1, 2) Bu dört doğu kralı ve orduları Kenan diyarında yıkıcı bir istilaya giriştiklerinde, deneme başladı. Amaçları neydi? Beş şehirdeki, yani Sodom, Gomorra, Adma, Tseboim ve Bela’daki isyanı bastırmaktı. Dört kral bu beş şehirdeki tüm direnişi kırıp ilerleyerek “Siddim vadisinde (bu Tuz Denizidir) birleştiler.” Lût ve ailesi de bu bölgenin yakınında oturuyordu.—Tekvin 14:3-7.

17. Lût’un tutsak alınması, Abram için neden bir iman denemesiydi?

¹⁷ Kenanlı krallar saldırganlara azimle karşı koymalarına rağmen, utanç verici bir yenilgiyle karşılaştılar. Zafer kazananlar “Sodom ve Gomorranın bütün malını ve bütün  yiyeceklerini alıp gittiler. Ve Abramın kardeşi oğlu Lûtu, ve onun malını alıp gittiler; ve o Sodomda oturuyordu.” Bu yıkıcı olayların haberi çok geçmeden Abram’a ulaştı. “Bir kaçak geldi, ve İbranî Abrama bildirdi; ve o Eşkolun ve Anerin kardeşi Amorî Mamrenin meşeliğinde oturuyordu; ve bunların Abramla muahedeleri vardı. Ve Abram kardeşi esir alınmış olduğunu işit[ti.]” (Tekvin 14:8-14) Bu büyük bir iman denemesiydi! Abram diyarın en iyi bölgesini aldığı için yeğenine kırgınlık besliyor muydu? Ayrıca bu istilacıların onun anavatanından, yani Şinar’dan geldiğini unutmayın. Onlarla savaşmak anayurda dönme olasılığını yok etmek anlamına gelecekti. Bütün bunların yanı sıra, Kenan diyarının birleşik güçlerinin yenilgiye uğratamadığı bir orduya karşı Abram ne yapabilirdi?

18, 19. (a) Abram, Lût’u nasıl kurtarabildi? (b) Bu zaferin onuru kime aitti?

¹⁸ Abram, Yehova’ya kayıtsız şartsız güvendiğini tekrar gösterdi. “Evinde doğup talim edilmiş olan üç yüz on sekiz uşağını çıkardı, ve Dana kadar kovaladı. Kendisi ve kulları onlara karşı geceleyin bölük bölük oldular, ve onları vurup Şamın sol tarafında olan Hobaha kadar kendilerini kovaladı. Ve bütün malı, hem de kardeşi Lûtu, ve onun malını, hem de kadınları ve halkı geri getirdi.” (Tekvin 14:14-16) Abram, Yehova’ya güçlü bir iman göstererek sayıca çok az olan askerini zafere götürdü; böylece Lût’u ve ailesini kurtardı. Sonra, Abram Salem’in kral-kâhini Melkisedek’le karşılaştı. “Salem kıralı Melkisedek ekmek ve şarap çıkardı; ve Yüce Allahın kâhini idi. Ve onu mubarek kılıp dedi: Göklerin ve yerin sahibi Yüce Allah tarafından Abram mubarek olsun; ve senin düşmanlarını eline teslim eden Yüce Allah mubarek olsun. Ve [Abram] her şeyden kendisine ondalık verdi.”—Tekvin 14:18-20.

¹⁹ Evet, zafer Yehova’ya aitti. Abram, imanından dolayı bir kez daha Yehova’nın kurtarışını tattı. Tanrı’nın kavmi bugün gerçek anlamda bir savaşa katılmaz, fakat birçok deneme ve zor durumla yüz yüze gelir. Sonraki makalemiz, Abram’ın örneğinin bu deneme ve zor durumları başarıyla göğüslemek üzere bize nasıl yardım edebileceğini gösterecek.

[Dipnotlar]

Dikkat Ettiniz mi?

• Kenan diyarındaki kıtlık Abram için nasıl bir iman denemesi oluşturdu?

• Abram ve Saray bugün kocalar ve kadınlar için nasıl iyi bir örnek oluşturur?

• Abram’ın, kendi hizmetçileriyle Lût’un hizmetçileri arasında çıkan anlaşmazlığı halletme tarzından hangi dersleri alabiliriz?

[Sorular]

[Sayfa 22’deki resim]

Abram haklarında ısrar etmedi, Lût’un çıkarlarını kendi çıkarlarının önüne koydu

[Sayfa 24’teki resim]

Abram yeğeni Lût’u kurtarırken Yehova’ya güvendi