Yehova Tahammüllü Bir Tanrıdır

“Yehova, çok acıyan ve lûtfeden, geç öfkelenen ve inayeti . . . . çok olan [Tanrı].”—ÇIKIŞ 34:6.

1, 2. (a) Geçmişte kimler Yehova’nın tahammülünden yararlandı? (b)  “Tahammül” sözcüğü ne anlama gelir?

NUH’UN günlerindeki insanlar, çölde Musa ile birlikte yolculuk eden İsrailoğulları, İsa’nın çağdaşı olan Yahudiler; tüm bu insanlar farklı farklı koşullarda yaşadılar. Fakat Yehova’nın iyiliğinden kaynaklanan bir nitelikten, yani tahammülden hepsi yararlandı. Bazıları için bu hayat anlamına geldi. O halde, Yehova’nın tahammülü bizim için de hayat anlamına gelebilir.

² Tahammül nedir? Yehova bu niteliği ne zaman ve neden gösterir? Tahammül sözcüğü, bir yanlış hareket veya tahrik karşısında sabırla dayanma ve aynı zamanda bozulmuş bir ilişkinin düzeleceğini ümit etmekten vazgeçmeme fikrini taşır. Dolayısıyla bu niteliğin ardında bir amaç vardır. Hoş olmayan bir duruma yol açan kişinin iyiliğiyle özellikle ilgilidir. Bununla birlikte, tahammül etmek yanlış davranışa göz yummak anlamına gelmez. Tahammül etmekteki amaç gerçekleştiğinde ya da artık o duruma katlanmanın gereği kalmadığında, tahammül sona erer.

3. Yehova hangi amaçla tahammül ediyor; O’nun tahammülünün sınırı nedir?

³ İnsanlar da tahammül gösterebilir, fakat bu nitelik konusunda en üstün örnek Yehova’dır. Yehova ile insan arasındaki ilişki günah nedeniyle bozulduktan sonra, Yaratıcımız bu duruma sabırla katlanarak, tövbe eden insanların Kendisiyle ilişkisini düzeltebilmeleri için bir düzenleme yaptı. (II. Petrus 3:9; I. Yuhanna 4:10) Fakat tahammül etmekteki amacı gerçekleştiğinde, Tanrı kasten suç işleyenlere karşı harekete geçecek ve şimdiki kötü sisteme son verecek.—II. Petrus 3:7.

Tanrı’nın Başlıca Nitelikleriyle Uyumlu

4. (a) Tahammül düşüncesi İbranice Kutsal Yazılarda nasıl ifade ediliyor? (Ayrıca dipnota bakın.) (b) Nahum peygamber Yehova’yı nasıl tarif ediyor; bu, Yehova’nın tahammülü konusunda ne gösterir?

⁴ İbranice Kutsal Yazılarda tahammül kavramı iki İbranice sözcükle ifade edilir; bu sözcükler harfi olarak “burun deliğinin uzunluğu” anlamına gelir ve Türkçe Kitabı Mukaddes’te ‘geç öfkelenmek’ olarak çevrilmiştir. * Nahum peygamber Tanrı’nın tahammülünden söz ederken şöyle dedi: “RAB geç öfkelenir, ve kuvvette büyüktür, ve suçluyu hiç suçsuz çıkarmaz.” (Nahum 1:3) Dolayısıyla, Yehova’nın tahammülü bir güçsüzlüğe işaret etmez ve sınırsız değildir. Mutlak güce sahip Tanrı’nın hem geç öfkelenmesi hem de çok güçlü olması, O’nun tahammülünün, bir amaç için Kendisini tutmasından kaynaklandığını gösterir. O, cezalandırma yetkisine sahip olmasına rağmen, bunu hemen yapmaz; suçluya değişme fırsatı vermek amacıyla bilerek Kendisini tutar. (Hezekiel 18:31, 32) Dolayısıyla Yehova’nın tahammülü sevgisinin bir ifadesidir ve gücünü kullanma konusundaki hikmetini gösterir.

5. Yehova’nın tahammülü adaletiyle nasıl uyumludur?

 ⁵ Yehova’nın tahammülü ayrıca O’nun adalet ve doğruluk nitelikleriyle de uyumludur. O, Musa’ya Kendisinin “çok acıyan ve lûtfeden, geç öfkelenen [“tahammüllü”, King James Version] ve inayeti ve hakikati çok olan” bir Tanrı olduğunu söyledi. (Çıkış 34:6) Yıllar sonra Musa, Yehova’ya hamt etmek üzere terennüm ederken şöyle dedi: “Bütün yolları haktır; sadakat Allahıdır, ve haksızlık etmez, sadık ve doğru olan odur.” (Tesniye 32:4) Evet, Yehova’nın merhamet, tahammül, adalet ve doğruluk nitelikleri birbirleriyle uyumludur.

Tufan Öncesi Dönemde Yehova’nın Tahammülü

6. Yehova’nın, Âdem ve Havva’nın torunlarına karşı gösterdiği tahammülün olağanüstü kanıtı nedir?

⁶ Âdem ve Havva’nın Aden bahçesindeki isyanı, onların sevgi dolu Yaratıcıları Yehova’yla olan değerli ilişkilerini daimi olarak kopardı. (Tekvin 3:8-13, 23, 24) Bu uzaklaşma onların soyunu da etkiledi, dolayısıyla onlar da günahı, kusurluluğu ve ölümü miras aldılar. (Romalılar 5:17-19) İlk insan çifti bile bile günah işlediyse de, Yehova onların çocuk sahibi olmalarına izin verdi. Daha sonra, Âdem ve Havva’nın torunlarının Kendisiyle barışabilmesi için, gereken vasıtayı sevgiyle sağladı. (Yuhanna 3:16, 36) Resul Pavlus şunları açıkladı: “Allah bize olan kendi sevgisini bununla ispat ediyor ki, biz henüz günahkârlar iken, Mesih bizim için öldü. İmdi onun kanı ile şimdi salih sayılmış olarak, onun vasıtası ile gazaptan daha ziyade kurtulacağız. Zira eğer düşman iken, Oğlunun ölümü vasıtası ile Allah ile barıştıksa, barışmış olarak onun hayatı ile daha ziyade kurtulacağız.”—Romalılar 5:8-10.

7. Yehova, Tufan’dan önce nasıl tahammül gösterdi; Tufan öncesindeki neslin yok edilmesi neden haklı bir eylemdi?

⁷ Yehova Nuh’un günlerinde de tahammül gösterdi. Tufan’dan bir yüzyıldan fazla bir süre önce, “Allah yeryüzünü gördü, ve işte, bozulmuştu; çünkü yeryüzünde bütün beşer yolunu bozmuştu.” (Tekvin 6:12) Yine de, Yehova sınırlı bir süre için insanlığa tahammül etti. Şunları söyledi: “Ruhum adam ile ebediyen çekişmiyecektir, çünkü o da ettir; bunun için onun günleri yüz yirmi yıl olacaktır.” (Tekvin 6:3) Bu 120 yıl, sadık Nuh’un bir aile meydana getirmesine ve Tanrı’nın emri hakkında bilgilendirildikten sonra bir gemi yapıp, çağdaşı olan insanları  gelmekte olan Tufan hakkında uyarmasına fırsat verdi. Resul Petrus şunları yazdı: “Nuhun günlerinde gemi hazırlanırken, Allahın sabrı [tahammülle bağlantılı bir nitelik] beklediği zaman, . . . . o gemide bir kaç, yani, sekiz can su ile kurtuldular.” (I. Petrus 3:20) Evet, Nuh’un ev halkı dışındakiler onun mesajına ‘aldırış etmedi.’ (Matta 24:38, 39) Yehova, Nuh’un bir gemi yapmasını ve “salâh vaizi” olarak belki birkaç on yıl hizmet etmesini sağlayarak, Nuh’un çağdaşlarına zorbalık yollarını bırakıp Kendisine hizmet etmeye dönmeleri için bol bol fırsat sundu. (II. Petrus 2:5; İbraniler 11:7) O kötü neslin, sonunda yok edilmesi tamamen haklı bir eylemdi.

İsrail’e Karşı Gösterilen Örnek Tahammül

8. Yehova İsrail milletine karşı nasıl tahammül gösterdi?

⁸ Yehova’nın İsrail’e karşı gösterdiği tahammül 120 yıldan çok daha uzun sürdü. İsrailoğullarının, Tanrı’nın seçilmiş kavmi olarak 1.500 yılı aşkın tarihlerinde Yehova’nın tahammülünün sınırını denemedikleri pek az dönem olmuştur. Onlar Mısır’dan mucizevi şekilde kurtulduktan sadece haftalar sonra, put tapınmasına dönerek Kurtarıcılarına karşı büyük saygısızlık ettiler. (Çıkış 32:4; Mezmur 106:21, 22) Sonraki yıllarda, İsrailoğulları Yehova’nın çölde mucizevi şekilde sağladığı yiyecek hakkında yakındılar, Musa ve Harun’a karşı söylendiler, Yehova’nın aleyhinde konuştular, putperestlerle cinsel ahlaksızlık yaptılar ve hatta Baal’e sunulan tapınmaya katıldılar. (Sayılar 11:4-6; 14:2-4; 21:5; 25:1-3; I. Korintoslular 10:6-11) Yehova haklı olarak kavmini yok edebilirdi, fakat bunun yerine tahammül gösterdi.—Sayılar 14:11-21.

9. Yehova, Hâkimler ve krallar döneminde tahammül gösteren bir Tanrı olduğunu nasıl ortaya koydu?

⁹ İsrailoğulları Hâkimler döneminde tekrar ve tekrar putperestlik yaptılar. Yehova, böyle yaptıklarında onları düşmanlarının eline terk etti. Fakat tövbe edip Kendisinden yardım istediklerinde, Yehova tahammül gösterdi ve onları kurtarmak için hâkimler çıkardı. (Hâkimler 2:17, 18) Daha sonraki uzun süren krallar döneminde ise, çok az sayıda kral Yehova’ya özel bağlılık gösterdi. Hatta sadık kralların zamanında bile kavim çoğu kez hakiki tapınmayla sahte tapınmayı birbirine karıştırdı. Yehova, kavmi sadakatsizlik konusunda uyarmak için peygamberler gönderdiğinde, onlar genellikle yozlaşmış kâhinleri ve sahte peygamberleri dinlemeyi tercih etti. (Yeremya 5:31; 25:4-7) Gerçekten de İsrailoğulları Yehova’nın sadık peygamberlerine zulmetti, hatta bazılarını öldürdüler. (II. Tarihler 24:20, 21; Resullerin İşleri 7:51, 52) Yine de, Yehova tahammül göstermeye devam etti.—II. Tarihler 36:15.

Yehova’nın Tahammülü Tükenmedi

10. Yehova’nın tahammülü ne zaman sınırına geldi?

¹⁰ Bununla birlikte, tarih Tanrı’nın tahammülünün bir sınırının olduğunu gösterir. O,  MÖ 740’ta Asurluların on sıpttan oluşan İsrail krallığını yıkmasına ve halkının sürgün edilmesine izin verdi. (II. Kırallar 17:5, 6) Ve bunu izleyen yüzyılın sonunda da, Babillilerin iki sıpttan oluşan Yahuda krallığını istila etmesine ve Yeruşalim ile mabedini yıkmasına izin verdi.—II. Tarihler 36:16-19.

11. Yehova, hükmünü yerine getirirken bile nasıl tahammül gösterdi?

¹¹ Bununla birlikte, Yehova, İsrail ve Yahuda’ya karşı hükümlerini yerine getirirken tahammül göstermeyi unutmadı. Peygamberi Yeremya aracılığıyla, seçilmiş kavminin eski durumuna kavuşacağını önceden bildirdi. Şunları söyledi: “Babil için tam yetmiş yıl dolunca, sizi arıyacağım, ve sizi bu yere geri getirmekle iyi sözümü size yapacağım. Ve kendimi size buldurtacağım, . . . . sizi sürgünlükten geri getireceğim, ve sizi sürmüş olduğum yerlerin hepsinden, ve bütün milletlerden toplıyacağım.”—Yeremya 29:10, 14.

12. Bir grup Yahudi azınlığın Yahuda’ya geri dönmesinin, Mesih’in gelişiyle ilgili olarak Tanrısal bir düzenleme olduğu nasıl görüldü?

¹² Sürgüne giden Yahudilerden bir azınlık gerçekten de Yahuda’ya geri döndü ve Yeruşalim’de yeniden inşa edilen mabette Yehova’ya sunulan pak tapınmayı tekrar başlattı. Yehova’nın amaçlarının gerçekleşmesinde bu artakalan ‘Yehova’dan gelen çiy’ gibi olacak, tazelendirecek ve refah getirecekti. Onlar ayrıca ‘orman hayvanları arasındaki aslan’ gibi cesur ve güçlü olacaklardı. (Mika 5:7, 8) Bu ikinci ifadede belirtilenler Makabiler döneminde gerçekleşmiş olabilir; o dönemde Makabi ailesinin önderliği altındaki Yahudiler, düşmanlarını Vaat Edilen Diyar’dan çıkarmışlar ve kirletilen mabedi Yehova’ya yeniden vakfetmişlerdi. Dolayısıyla diyar ve mabet korunmuştu; böylece Tanrı’nın Oğlu, Mesih olarak orada ortaya çıktığında sadık başka bir artakalan onu memnuniyetle karşılayabilecekti.—Daniel 9:25; Luka 1:13-17, 67-79; 3:15, 21, 22.

13. Yehova, Yahudilerin Oğlunu öldürmesinden sonra bile onlara tahammül göstermeye nasıl devam etti?

¹³ Yehova, Yahudilerin Oğlunu öldürmesinden sonra bile, onlara, İbrahim’in ruhi zürriyetinin bir kısmı olmak gibi özel bir fırsat vererek üç buçuk yılı aşkın bir süre boyunca tahammül göstermeye devam etti. (Daniel 9:27) * MS 36 yılından önce ve sonra bazı Yahudiler bu çağrıyı kabul etti ve böylece, Pavlus’un da daha sonra ifade ettiği gibi ‘inayetle seçilmiş bir bakiye’ ortaya çıktı.—Romalılar 11:5.

14. (a) MS 36’da kimlere de İbrahim’in ruhi zürriyetinin bir kısmı olma imtiyazı verildi? (b) Pavlus, Yehova’nın ruhi İsrail’in üyelerini seçme yöntemiyle ilgili duygularını nasıl ifade etti?

¹⁴ MS 36 yılında, İbrahim’in ruhi zürriyetinin bir kısmı olma imtiyazı ilk kez  Yahudilerin ve Yahudiliği benimsemiş kişilerin dışındakilere sunuldu. Buna olumlu karşılık veren herkes, ayrıca Yehova’nın hak edilmemiş inayetinden ve tahammülünden yararlandı. (Galatyalılar 3:26-29; Efesoslular 2:4-7) Pavlus, Yehova’nın, ruhi İsrail’in toplam sayısının tamamlanmasına olanak sağlayan merhamet dolu tahammülünün ardındaki hikmet ve amaç için derin takdirini ifade ederken şunları söyledi: “Ey Allahın zenginlik ve hikmet ve bilgisinin derinliği! ne derece onun hükümlerine akıl ermez, ve yolları keşfolunmaz!”—Romalılar 11:25, 26, 33; Galatyalılar 6:15, 16.

İsmi Uğruna Tahammül Ediyor

15. Tanrı’nın tahammül etmesinin başlıca nedeni nedir; hangi meselenin çözülmesi için zamana ihtiyaç vardı?

¹⁵ Yehova neden tahammül ediyor? Başlıca neden, ismini yüceltmek ve egemenlik hakkını doğrulamaktır. (I. Samuel 12:20-22) Şeytan’ın, Yehova’nın egemenliğini kullanma tarzı hakkında ortaya attığı ahlaksal meselenin tüm yaradılış önünde tatmin edici şekilde çözülmesi için zamana ihtiyaç vardı. (Eyub 1:9-11; 42:2, 5, 6) Bu nedenle, Mısır’da kavmine zulmedildiğinde, Yehova Firavuna şunu söyledi: “Bunun için, ismim bütün dünyada ilân olunsun diye sende kudretimi göstermek için, seni durdurdum.”—Çıkış 9:16.

16. (a) Yehova’nın tahammülü, O’nun, ismi için bir kavim hazırlamasına nasıl olanak sağladı? (b) Yehova’nın ismi nasıl kutsanacak ve egemenlik hakkı nasıl doğrulanacak?

¹⁶ Pavlus, Tanrı’nın kutsal isminin yüceltilmesinde tahammülünün rolünü açıklarken, Yehova’nın Firavuna söylediği sözleri alıntıladı. Ve sonra şunları yazdı: “Allah, önceden izzet için hazırladığı merhamet kapları üzerine, yalnız Yahudilerden değil, fakat Milletlerden de çağırdıklarına, yani, bizlere, izzetinin zenginliğini bildirmek için, ve gazabını göstermek ve kudretini bildirmek istiyerek helâke hazırlanmış olan gazap kaplarına çok sabırla tahammül etti ise, ne diyelim? Nitekim Hoşea kitabında da diyor: ‘Kavmım olmıyana kavmım . . . . diyeceğim.’” (Romalılar 9:17, 22-25) Yehova tahammül gösterdiği için, milletlerden “kendi ismine bir kavm” alabildi. (Resullerin İşleri 15:14) Başları olan İsa Mesih’in önderliğinde bu “mukaddesler”, Yehova’nın yüce ismini kutsamak ve egemenlik  hakkını doğrulamak için kullanacağı Gökteki Krallığın mirasçılarıdırlar.—Daniel 2:44; 7:13, 14, 27; Vahiy 4:9-11; 5:9, 10.

Yehova’nın Tahammülü Kurtuluşla Sonuçlanır

17, 18. (a) Hangi davranışımızla farkında olmadan Yehova’yı tahammül gösterdiği için eleştiriyor olabiliriz? (b) Yehova’nın tahammülünü nasıl değerlendirmeye teşvik ediliyoruz?

¹⁷ Yehova insanın felakete yol açan ilk günahından bugüne dek, tahammüllü bir Tanrı olduğunu gösterdi. Tufan’dan önce gösterdiği tahammül, gerekli uyarının yapılması ve bir kurtuluş aracının inşa edilmesi için gereken zamanı sağladı. Fakat sabrı sınıra geldiğinde, Tufan başladı. Benzer şekilde bugün de, Yehova büyük tahammül gösteriyor ve bu, belki bazılarının umduğundan daha uzun sürüyor. Fakat bu durum umutsuzluğa kapılmak için bir neden değildir. Böyle yapmak, Tanrı’yı tahammül gösterdiği için eleştirmekle aynı şeydir. Pavlus şunu sordu: “Allahın iyiliği seni tövbeye götürdüğünü bilmiyerek onun iyiliğinin ve sabrının ve tahammülünün bolluğunu hor mu görürsün?”—Romalılar 2:4.

¹⁸ Kurtuluş için Tanrı’nın onayına sahip olmamız gerekiyor; bu onayı elde etme noktasına gelinceye dek, Tanrı’nın bizim için ne ölçüde tahammül göstereceğini hiç birimiz bilemeyiz. Pavlus bize, ‘korku ve titreme ile kurtuluşumuzu başarmamızı’ öğütler. (Filipililer 2:12) Resul Petrus iman kardeşlerine şunları yazdı: “Bazılarının gecikmek zannettikleri gibi Rab vadi hakkında gecikmez, fakat bazılarının helâk olmalarını istemiyerek ancak bütün insanlar tövbeye dönsünler diye, sizin hakkınızda tahammül ediyor.”—II. Petrus 3:9.

19. Yehova’nın tahammülünden nasıl yararlanabiliriz?

¹⁹ Bu nedenle, Yehova’nın meseleleri ele alma tarzı konusunda sabırsız olmayalım. Bunun yerine, Petrus’un bu konudaki ek öğüdünü tutup ‘Rabbimizin sabrını kurtuluş sayalım.’ Kimin kurtuluşu? Bizim kurtuluşumuz ve daha ‘Gökteki Krallığın iyi haberini’ işitmesi gereken sayısız başka insanın kurtuluşu. (II. Petrus 3:15; Matta 24:14) Bu, Yehova’nın bize gösterdiği tahammülün büyüklüğünü takdir etmemize yardım edecek ve bizi başkalarına karşı davranış tarzımızda tahammüllü olmaya yöneltecek.

[Dipnotlar]

Açıklayabilir misiniz?

• Mukaddes Kitapta “tahammül” sözcüğüyle ne ifade edilir?

• Yehova Tufan’dan önce, Babil tutsaklığından sonra ve MS birinci yüzyılda nasıl tahammül gösterdi?

• Yehova hangi önemli nedenlerle tahammül göstermektedir?

• Yehova’nın tahammülünü nasıl değerlendirmeliyiz?

[Sorular]

[Sayfa 9’daki resim]

Yehova’nın tahammülü Tufan’dan önce insanlara tövbe için bol bol fırsat verdi

[Sayfa 10’daki resim]

Yahudiler Babil’in düşmesinden sonra, Yehova’nın tahammülünden yararlandılar

[Sayfa 11’deki resim]

Birinci yüzyılda, hem Yahudiler hem Yahudi olmayan kişiler Yehova’nın tahammülünden yararlandı

[Sayfa 12’deki resimler]

Bugün İsa’nın takipçileri de Yehova’nın tahammülünden yararlanıyorlar