Rebeka—Tanrı’dan Korkan Kararlı Bir Kadın

OĞLUNUZA bir eş seçme imkânınız olsaydı, nasıl birini seçerdiniz? Bu kişide hangi niteliklerin olmasını isterdiniz? Alımlı, zeki, iyi ve çalışkan birini mi arardınız? Yoksa öncelikle başka niteliklere mi bakardınız?

İbrahim böyle bir sorunla karşı karşıyaydı. Yehova, soyunun oğlu İshak aracılığıyla bereketleneceğini vaat etmişti. Kutsal Yazılardaki kayıt, o sırada İbrahim’in yaşının epey ilerlemiş olduğunu, oğlunun ise hâlâ bekâr olduğunu gösteriyor. (Tekvin 12:1-3, 7; 17:19; 22:17, 18; 24:1) İshak, elde edeceği nimetleri müstakbel eşi ve doğacak çocuklarıyla paylaşacağından, İbrahim İshak’a uygun bir eş bulmak üzere bir düzenleme yaptı. Öncelikle bu kişi Yehova’ya hizmet eden biri olmalıydı. İbrahim, yaşadığı yer olan Kenan’da böyle bir kadın bulamayacağından, onu başka yerlerde aramak zorundaydı. Sonuçta eş olarak Rebeka seçildi. İbrahim onu nasıl bulmuştu? O ruhi düşünüşlü bir kadın mıydı? Onun örneğinden neler öğrenebiliriz?

Yeterli Niteliklere Sahip Bir Kadın Aranıyor

İbrahim, en kıdemli hizmetçisini, muhtemelen Eliezer’i, Yehova’ya tapınan akrabaları arasından İshak’a bir eş seçmesi için uzağa, Mezopotamya’ya gönderdi. Mesele öylesine ciddiydi ki, İshak’a eş olarak Kenanlı birini almayacağına dair Eliezer’e yemin ettirdi. İbrahim’in bu konudaki ısrarı gerçekten dikkate değer.—Tekvin 24:2-10.

 Eliezer, İbrahim’in akrabalarının bulunduğu şehre vardıktan sonra, on devesiyle bir kuyu başına geldi. O sahneyi zihninizde şöyle bir canlandırın! Akşam olmuştu ve Eliezer şöyle dua ediyordu: “İşte, ben su pınarı yanında duruyorum; ve şehir halkının kızları su çekmek için çıkıyorlar; ve vaki olsun ki, kendisine: Rica ederim, testini indir de içeyim, diyeceğim ve: İç, ve senin develerine de içireyim, diyecek olan genç kadın, kulun İshak için senin tayin ettiğin olsun.”—Tekvin 24:11-14.

O yörede yaşayan her kadının büyük olasılıkla bileceği gibi, susamış bir deve çok su (yaklaşık 100 litre) içebilirdi. Bu nedenle, on deve için kuyudan su çekecek bir kadın zor bir işe hazır olmalıydı. Başkaları seyirci kalırken, bir kadının böyle bir iş yapması, onun enerjisinin, sabrının, alçakgönüllülüğünün, ayrıca insanlara ve hayvanlara karşı merhametli biri olduğunun kanıtı olacaktı.

Peki ne oldu? “O, sözünü bitirmeden evel, işte, İbrahimin kardeşi Nahorun karısı olan Milkanın oğlu Betuele doğmuş olan Rebeka, testisi omuzunda olarak çıktı. Ve genç kadın bakılışta çok güzeldi, kız[dı] . . . . ve pınara indi, ve testisini doldurup çıktı. Ve köle onu karşılamak için koşup dedi: Rica ederim, senin testinden bana biraz su içir. Ve dedi: İç, efendim; ve acele edip testisini eli üzerine indirdi, ve ona içirdi.”—Tekvin 24:15-18.

Rebeka Yeterli Niteliklere Sahip Biri miydi?

Rebeka, İbrahim’in yeğeninin kızıydı ve güzel olmasının yanı sıra erdemli bir kızdı. Ne yabancı biriyle konuşmaktan çekindi, ne de fazla samimi davrandı. Eliezer su istediğinde, ona su verdi. Nezaket kuralları açısından böyle davranması normaldi. Ancak, acaba Rebeka Eliezer’in duasındaki ikinci dileği de yerine getirecek miydi?

 Rebeka şöyle dedi: “İç efendim.” Fakat böyle söylemekle kalmadı ve devam etti: “Develerin içmeği bitirinciye kadar, onlar için de su çekeyim.” Kadın normalde kendisinden beklenenden daha fazlasını yapmayı önermişti. İstekle davranarak, “acele edip testisini tekneye boşalttı, su çekmek için tekrar kuyuya koştu ve onun bütün develeri için su çekti.” Kısacası Rebeka vızır vızır çalıştı. Kayıtta, bu sırada ‘adamın genç kadına dikkatle baktığı’ yazıyor.—Tekvin 24:19-21.

Eliezer, bu genç kadının İbrahim’in akrabası olduğunu öğrenince, yere kapandı ve Yehova’ya şükretti. Kendisinin ve yanındakilerin geceyi geçirmesi için, babasının evinde yer olup olmadığını kadına sordu. Rebeka olduğunu söyledi ve konukların geldiğini haber vermek üzere eve koştu.—Tekvin 24:22-28.

Eliezer’in öyküsünü dinledikten sonra, Rebeka’nın erkek kardeşi Laban ve babası Betuel olayların Tanrı tarafından yönlendirildiğini fark ettiler. Rebeka’nın İshak için seçilmiş bir eş olduğu açıktı. Onlar “al ve git, ve RABBİN söylediği gibi senin efendinin oğluna karı olsun” dediler. Acaba Rebeka bu konuda ne düşündü? Ona hemen gitmeyi isteyip istemediği sorulduğunda, “giderim” diye yanıt verdi. Aslında, o bu evlilik teklifini kabul etmeye mecbur değildi. Çünkü İbrahim, ‘eğer kadın gelmeye razı olmazsa’ Eliezer’in yemininden serbest kalacağını açıkça belirtmişti. Ancak Rebeka da, bu meselede Tanrı’nın yönlendirmesi olduğunu anladı. Bu nedenle, hiç vakit kaybetmeden ailesinden ayrılıp, daha önce hiç görmediği bir adamla evlenmek üzere onunla gitti. Onun bu cesur kararı, imanının göze  çarpar bir kanıtıydı. O, gerçekten uygun bir eşti!—Tekvin 24:29-59.

Rebeka, İshak’la karşılaşınca yüzünü bir peçeyle örttü; bu, itaatin bir işaretiydi. İshak onunla evlendi ve kuşkusuz mükemmel niteliklerinden ötürü onu sevdi.—Tekvin 24:62-67.

İkiz Oğullar

Rebeka yaklaşık 19 yıl çocuk sahibi olamadı. Sonunda ikizlere hamile kaldı; ancak gebeliği çok zor geçti. İkizlerin rahminde birbiriyle itişmeleri, Rebeka’nın Tanrı’ya yakarmasına yol açtı. Biz de, yaşamımızın çok sıkıntılı zamanlarında böyle yapabiliriz. Yehova Rebeka’yı işitti ve ona güvence verdi. O iki ulusun anası olacaktı ve çocukların “büyüğü küçüğüne kulluk edecekti.”—Tekvin 25:20-26.

Rebeka’nın küçük oğlu Yakub’u daha fazla sevmesinin tek nedeni bu sözler olmayabilir. Çünkü iki çocuk birbirinden çok farklıydı. Yakub “sakin” bir adamdı, fakat Esav’ın ruhi şeylere karşı o kadar ilgisiz bir tutumu vardı ki, bir yemek için ilk oğulluk hakkını, yani Tanrı’nın vaatlerini miras alma hakkını Yakub’a satmıştı. Esav’ın iki Hittî kadınla evlenmesi ruhi değerlere karşı saygısızlığını –hatta onları hor gördüğünü– bir kez daha gösterdi; bu durum ana babasına büyük acı verdi.—Tekvin 25:27-34; 26:34, 35.

Yakub’un Bereketlenmesi Sağlanıyor

Mukaddes Kitap, Esav’ın Yakub’a hizmet edeceğini İshak’ın bilip bilmediğini söylemez. Durum ne olursa olsun, hem Rebeka hem de Yakub, onun bereketleneceğini biliyorlardı. Esav babasına bir et yemeği getirdiğinde, İshak’ın onu bereketleyeceğini işiten Rebeka hemen harekete geçti. Gençliğindeki gibi hâlâ kararlı ve gayretliydi. Yakub’a iki oğlak getirmesini “emretti.” Kocasının sevdiği bir yemek hazırlayacaktı. Sonra Yakub, bereketlenmek için Esav’ı taklit etmeliydi. Yakub, babası bu hileyi anlar ve onu lanetler diye itiraz etti. Ancak Rebeka ısrar etti. “Senin lânetin benim üzerime olsun, oğlum” dedi. Yemeği yapıp, Yakub’un kılığını değiştirdi ve onu Esav’a benzetip, kocasına yolladı.—Tekvin 27:1-17.

Rebeka’nın neden böyle davrandığından söz edilmiyor. Birçokları onun bu hareketini kınar; fakat ne Mukaddes Kitap, ne de Yakub’u bereketlediğini anlayan İshak onu kınadı. Bunun yerine İshak, Yakub’un daha fazla bereketlenmesi için dua etti. (Tekvin 27:29; 28:3, 4) Rebeka, Yehova’nın, oğulları hakkında önceden söylediklerini biliyordu. Bu nedenle, Yakub’un hak ettiği bereketi elde edebilmesi için harekete geçmişti. Bunun Yehova’nın amacıyla uyumlu olduğu açıktı.—Romalılar 9:6-13.

Yakub Harran’a Gönderiliyor

Rebeka, Esav’ın planını bozmak için, Yakub’a erkek kardeşinin öfkesi geçinceye kadar eve dönmemesi konusunda ısrar etti. Yakub’un gitmesi için İshak’tan izin istedi, ancak Esav’ın öfkelendiğini söylemekten titizlikle kaçındı. Yakub’un bir Kenanlı kadınla evlenmesinden korktuğundan söz edip, kocasına durumu nazikçe açıkladı. Rebeka’nın sözleri, İshak’ı, Yakub’a böyle bir evlilikten kaçınmasını ve Tanrı’dan korkan bir eş bulmak üzere Rebeka’nın ailesinin yanına gitmesini söyleyecek kadar ikna etti. Rebeka’nın Yakub’u tekrar görüp görmediğine dair bir kayıt yoktur; fakat onun bu davranış tarzı gelecekte İsrail ulusuna zengin nimetler getirdi.—Tekvin 27:43–28:2.

Rebeka hakkında öğrendiklerimiz bizi ona hayran bırakır. O çok güzel bir kadındı; ancak gerçek güzelliği Tanrı’ya bağlılığıydı. İbrahim’in bir gelinde aradığı nitelik de buydu. Onun diğer güzel nitelikleri muhtemelen, İbrahim’in beklentilerinin ötesindeydi. Onun Tanrısal yönlendirmeyi izlerken gösterdiği imanı ve cesareti, gayreti, alçakgönüllülüğü ve cömert konukseverliği İsa’nın takipçisi olan tüm kadınların örnek alması gereken niteliklerdir. Bunlar, Yehova’nın da gerçekten örnek bir kadında aradığı niteliklerdir.