Yehova’nın Sözü Canlıdır

İkinci Tarihler Kitabından Önemli Noktalar

İKİNCİ TARİHLER kitabında anlatılanlar Süleyman’ın İsrail’de kral olarak hüküm sürmesiyle başlar. Kitap Pers Kralı Koreş’in, Babil’de sürgünde olan Yahudilere söylediği şu sözlerle kapanır: “Yahudada olan Yeruşalimde kendisi için ev yapayım diye [Yehova] bana emretti. Onun bütün kavmından aranızda kim varsa, Allahı RAB onunla beraber olsun, ve [Yeruşalim’e] çıksın” (2. Tarihler 36:23). Kâhin Ezra tarafından MÖ 460 yılında tamamlanan kitap, MÖ 1037’den 537’ye kadar süren 500 yıllık bir dönemi kapsar.

Koreş’in çıkardığı bir emir sayesinde Yahudiler Yeruşalim’e geri dönüp orada Yehova’ya tapınmayı yeniden canlandırabilirlerdi. Ancak uzun yıllar süren Babil esaretinin birçok olumsuz etkisi olmuştu. Sürgünden dönenlerin kendi uluslarının tarihi hakkında fazla bilgileri yoktu. İkinci Tarihler kitabı, onlara kral Davud’un soyundan gelen kralların dönemindeki olayları canlı bir şekilde özetledi. Ayrıca yazılanlar bizi de ilgilendirir, çünkü kayıt, gerçek Tanrı’ya itaatin sonucunda gelecek nimetlere ve itaatsizliğin sonuçlarına dikkat çeker.

BİR KRAL YEHOVA’YA EV İNŞA EDİYOR

(2. Tarihler 1:1–9:31)

Yehova Kral Süleyman’a yürekten isteği olan hikmet ve bilginin yanında, zenginlik ve onur da verir. Kral, Yeruşalim’de Yehova’ya görkemli bir ev inşa eder, halk bundan dolayı ‘mutlu olur ve sevinçle coşar’ (2. Tarihler 7:10, YÇ). Süleyman “zenginlik ve hikmette bütün dünya kırallarından daha büyük” hale gelir (2. Tarihler 9:22).

Süleyman İsrail’e 40 yıl hükmettikten sonra ‘ataları ile uyur ve yerine oğlu Rehoboam kral olur’ (2. Tarihler 9:31). Ezra, Süleyman’ın hakiki tapınmadan saptığını kaydetmez. Kral hakkında söylediği tek olumsuz şey, hikmetsizce davranarak Mısır’dan birçok at alması ve Firavun’un kızıyla evlenmesidir. Böylelikle tarihçi Ezra, olayları olumlu bir bakış açısından ele alır.

 Mukaddes Kitapla İlgili Soruların Yanıtları.

2:14—Burada söz edilen hünerli adamın soy hattı, 1. Krallar 7:14’te neden farklı şekilde tanımlanır? Birinci Krallar, hünerli adamın annesinin “Naftali sıptından dul bir kadın” olduğunu söyler, çünkü kadın bu soydan bir adamla evliydi. Bununla birlikte, kadın aslen Dan kabilesindendi. Ancak kocası öldükten sonra Surlu bir adamla evlendi ve söz konusu hünerli adam, bu evliliğinden olan oğluydu.

2:18; 8:10—Bu ayetlerde, çalışanlara nezaret eden ve iş başında bulunan reislerin sayısı 3.600 artı 250 iken, 1. Krallar 5:16; 9:23 ayetlerinde 3.300 artı 550’dir. Sayılar neden farklı? Aradaki farklılık bu iki kaydın, reisleri ayrı şekillerde sınıflandırmasından kaynaklanır. İkinci Tarihlerde söz edilen reisler, İsrailli olmayan 3.600 kişi ve İsrailli olan 250 kişi olarak sınıflandırılmış olabilir. Birinci Krallar’da sözü edilen reislerin ise 3.300’ü baş kâhya ve 550’si yüksek rütbeli reisler olarak ayrılmış olabilir. Durum ne olursa olsun her iki kayıtta da, hizmet eden reislerin toplam sayıları 3.850 olarak geçer.

4:2-4—Dökme denizin kaidesinde neden öküz simgeleri kullanıldı? Kutsal Yazılarda öküz ya da boğa, gücü temsil eder (Hezekiel 1:10; Vahiy 4:6, 7). Benzetme olarak öküzlerin seçilmesi uygundu, çünkü yaklaşık 30 ton ağırlığındaki devasa havuz, yani “dökme deniz” 12 bakır öküzün üzerinde duruyordu. Bu amaçla yapılan boğalar, tapınmada suret kullanmayı yasaklayan ikinci emri hiçbir şekilde çiğnemiyordu (Çıkış 20:4, 5).

4:5—Dökme denizin toplam kapasitesi neydi? Deniz doldurulduğunda üç bin bat ya da yaklaşık 66.000 litre su alabilirdi. Bununla birlikte genellikle normal kapasitesinin üçte ikisi kullanılıyordu. Bu yüzden 1. Krallar 7:26’da dökme deniz “iki bin bat [44.000 litre] su alırdı” der.

5:4, 5, 10—İlk toplanma çadırından Süleyman’ın mabedine hangi eşya getirildi? Toplanma çadırından alınıp Süleyman’ın mabedine getirilen tek eşya Ahit Sandığıydı. Mabedin inşasından sonra toplanma çadırı Gibeon’dan Yeruşalim’e taşındı ve anlaşıldığı kadarıyla orada saklandı (2. Tarihler 1:3, 4).

Alacağımız Dersler:

1:11, 12. Bu isteğiyle Süleyman, Yehova’ya, bilgi ve hikmet kazanmakla yürekten ilgilendiğini gösterdi. Tanrı’ya ettiğimiz dualar neyi yürekten arzuladığımızı gösterir. Dualarımızın içeriğini irdeleyerek hikmetli davranmış oluruz.

6:4. Yehova’nın vefalı sevgisi ve iyiliğine yürekten duyduğumuz takdir bizi Yehova’yı onurlandırmaya, yani sevgi ve şükranla O’nu yüceltmeye yöneltmeli.

6:18-21. Tanrı herhangi bir binada oturmasa da mabet, Yehova’ya sunulan tapınmanın merkezi olarak hizmet edecekti. Günümüzde de, Yehova’nın Şahitlerinin İbadet Salonları hakiki tapınmanın merkezidir.

6:19, 22, 32. Yehova herkesin duasını işitir. O, kraldan, halkın en alt tabakasına kadar herkesi dinler. Buna, Kendisine samimi yürekle yaklaşan yabancı kişiler bile dahildir * (Mezmur 65:2).

DAVUD’UN SOY HATTINDAKİ KRALLAR

(2. Tarihler 10:1–36:23)

Birleşik İsrail krallığı ikiye bölünür: Bir taraf on kabilelik kuzey krallığı, diğer taraf ise Yahuda ve Benyamin’den oluşan iki kabilelik güney krallığı. Tüm İsrail’deki kâhinler ve Levililer, milliyetçiliği desteklemek yerine Krallık ahdine vefayla bağlı kalır ve  Süleyman’ın oğlu Rehoboam’ın tarafında yer alırlar. Tamamlanmasından 30 yıldan fazla bir zaman sonra mabet hazineleri yağma edilir.

Rehoboam’dan sonraki 19 kraldan 5’i imanlıdır ve 3’ü başta imanlıyken sonradan sadakatini bozar. Bunlardan biri daha sonra yanlış yolundan döner. Diğer krallar ise Yehova’nın gözünde kötü olanı yaparlar. * Kayıtta Yehova’ya güvenen beş kralın yaptığı işler vurgulanır. Hizkiya’nın mabet hizmetlerini yeniden başlatması ve Yoşiya’nın büyük bir Fısıh kutlaması düzenlemesiyle ilgili kayıtlar, Yeruşalim’de Yehova’ya tapınmayı yeniden canlandırmayı arzulayan Yahudileri çok teşvik etmiş olmalı.

Mukaddes Kitapla İlgili Soruların Yanıtları.

13:5—“Tuz ahdi” ifadesinin anlamı nedir? Tuz, koruyucu özelliğinden dolayı istikrar ve kalıcılığın sembolü olmuştur. Dolayısıyla “tuz ahdi”, bir arada tutan, bağlayıcı bir anlaşmayı temsil eder.

14:2-5; 15:17—Kral Asa tüm “yüksek yerleri kaldırdı” mı? Görünüşe bakılırsa hepsini kaldırmadı. Asa insanların Yehova’ya tapındığı yerleri değil de, sadece sahte tanrılara tapınmayla bağlantılı yüksek yerleri kaldırmış olabilir. Ayrıca yüksek yerlerin Asa’nın saltanatının son yıllarında tekrar inşa edilmiş olması da mümkündür. Bunlar oğlu Yehoşafat tarafından kaldırıldı. Aslında yüksek yerler Yehoşafat’ın saltanatında bile tam olarak yok edilmedi (2. Tarihler 17:5, 6; 20:31-33).

15:9; 34:6—İsrail krallığı bölündüğünde Şimeon kabilesinin konumu neydi? Şimeon Yahuda’daki bazı bölgeleri miras olarak aldığından, Şimeon kabilesi coğrafi açıdan Yahuda ve Benyamin krallığının toprakları içindeydi (Yeşu 19:1). Ancak dinsel ve siyasi açıdan kabile kuzey kırallığına bağlıydı (1. Krallar 11:30-33; 12:20-24). Bu yüzden Şimeon, on kabilelik krallığın arasında sayılıyordu.

35:3—Yoşiya kutsal Ahit Sandığını mabede nereden getirtti? Mukaddes Kitap, sandığın daha önce kötü krallardan biri tarafından ya da büyük onarım işi sırasında korunması için Yoşiya tarafından mabetten çıkarıldığına dair bir bilgi vermez. Süleyman’ın günlerinden sonra Ahit Sandığı hakkındaki tek tarihsel kayıt, Yoşiya’nın bunu mabede taşımasıyla ilgilidir.

Alacağımız Dersler:

13:13-18; 14:11, 12; 32:9-23. Yehova’ya güvenmenin önemini gösteren ne güzel bir ders!

16:1-5, 7; 18:1-3, 28-32; 21:4-6; 22:10-12; 28:16-22. Yabancılarla ya da imansızlarla herhangi bir şekilde ortak olmak acı sonuçlar doğurur. Biz de dünyayla gereksiz yere yakın olmaktan kaçınarak hikmetli davranmış oluruz (Yuhanna 17:14, 16; Yakub 4:4).

16:7-12; 26:16-21; 32:25, 26. Kral Asa’nın kibirlenmesi, yaşamının son yıllarında kötü davranışlarda bulunmasına yol açtı. Kibirli bir ruh, Uzziya’nın sonu oldu. Hizkiya hazinesini Babilli görevlilere göstererek hikmetsizce ve gururlu şekilde davranmış oldu (İşaya 39:1-7). Mukaddes Kitap “Kırgından önce kibir, ve düşmeden önce mağrur ruh gelir” diye uyarır (Süleyman’ın Meselleri 16:18).

16:9. Yehova tüm yürekle O’na bağlananlara yardım eder ve gücünü bu kişilerin yararına kullanmaya isteklidir.

18:12, 13, 23, 24, 27. Mikaya gibi biz de Yehova ve amaçları hakkında cesaretle konuşmalıyız.

19:1-3. Yehova, O’nu kızdırdığımız zamanlarda bile bizdeki iyi yönlere bakar.

20:1-28. Alçakgönüllü şekilde Yehova’nın bizi yönlendirmesini istediğimizde,  Kendisini bize bulduracağından emin olabiliriz (Süleyman’ın Meselleri 15:29).

20:17. ‘Yehova’nın kurtarışını görmek’ için Tanrı’nın Krallığını aktif olarak destekleyerek ‘saf bağlamamız’ gerekir. Olayları kendi yöntemlerimizle ele almak yerine Yehova’ya tam olarak güvenerek ‘durmalıyız.’

24:17-19; 25:14. Putperestlik Yoaş ve oğlu Amatsya için bir tuzak oldu. Bugün de putperestlik tuzağı, açgözlülük ve milliyetçilik gibi kolayca fark edilmeyen şekillerde karşımıza çıktığında, bizim için aynı derecede ayartıcı olabilir (Koloseliler 3:5; Vahiy 13:4).

32:6, 7. Biz de ‘Tanrı’nın verdiği tüm silahlarla donanıp’ ruhi savaşımızı sürdürürken, cesur ve güçlü olmalıyız (Efesoslular 6:11-18).

33:2-9, 12, 13, 15, 16. Bir kişi yanlış davranışını bırakarak ve doğru olanı yapmak için kararlı şekilde çaba harcayarak gerçek tövbe göstermiş olur. Biri, Kral Manasse gibi kötü davranışlarda bulunsa bile içten tövbe gösterirse Yehova’dan merhamet görebilir.

34:1-3. Çocukluk döneminde yaşadığımız herhangi bir olumsuz durum bizi Tanrı’yı tanımaktan ve O’na hizmet etmekten alıkoymamalı. Büyükbabası Manasse’nin tövbekâr tutumu, çocukluk döneminde, Yoşiya üzerinde olumlu bir etki bırakmış olabilir. Yoşiya’yı etkileyen şey ne olursa olsun bu iyi sonuçlar doğurdu. Aynısı bizim için de geçerli olabilir.

36:15-17. Yehova merhametli ve sabırlıdır. Ancak merhametinin ve sabrının da bir sınırı vardır. İnsanlar, Yehova bu kötü ortama bir son verdiğinde hayatta kalmak istiyorlarsa, Krallıkla ilgili iyi habere olumlu karşılık vermeliler.

36:17, 22, 23. Yehova’nın sözü daima yerine gelir (1. Krallar 9:7, 8; Yeremya 25:9-11).

Onu Bir Kitap Harekete Geçirdi

İkinci Tarihler 34:33 ayetinde “Yoşiya İsrail oğullarının bütün memleketlerinde mekruh şeylerin hepsini kaldırdı, ve İsrailde bulunanlara, Allahları RABBE kulluk etsinler diye, hepsine kulluk ettirdi” der. Yoşiya’yı bunu yapmaya yönelten neydi? Yazıcısı Şafan, yeni bulduğu Yehova’nın Kanun kitabını Kral Yoşiya’ya getirdiğinde, kral bunu yüksek sesle okuttu. Yoşiya’nın duydukları onu öyle etkiledi ki, hakiki tapınmayı hayatı boyunca gayretle desteklemek üzere harekete geçti.

Tanrı’nın Sözünü okumak ve okuduklarımız üzerinde derin düşünmek bizi yürekten etkileyebilir. Davud’un krallık soyunu içeren kayıt üzerinde derin düşünmek, bizi Yehova’ya güvenen bu kişileri örnek almaya ve O’na güvenmeyen kişiler gibi davranmaktan kaçınmaya yöneltmez mi? İkinci Tarihler, bizi tek gerçek Tanrı’ya özel bağlılık göstermeye ve sadık kalmaya teşvik eder. Bu kitabın mesajı kesinlikle canlıdır ve güçlüdür (İbraniler 4:12).

[Dipnotlar]

[Sayfa 18’deki resim]

Dökme denizin kaidesinde öküz simgelerinin kullanılması neden uygundu?

[Sayfa 21’deki resimler]

Yoşiya çocukken pek yardım görmediği halde, büyüdüğünde Yehova’nın sadık bir hizmetçisi oldu