Aranızdaki Yaşlılara Saygı Gösterin
“Ak saçlının önünde ayağa kalkacaksın; yaşlıya saygı göstereceksin” (LEV. 19:32).
1. İnsanlık bugün hangi üzücü durumla karşı karşıya?
YEHOVA hiçbir zaman insanların yaşlanıp acı çekmesini istemedi. Aksine O’nun amacı insanların kusursuz bir sağlığa sahip olmaları ve cennette yaşamalarıydı. Fakat maalesef günümüzde ‘tüm yaratılanlar hep birlikte inleyip acı çekiyor’ (Rom. 8:22). Günahın insan üzerindeki acı sonuçlarını gören Tanrımız çok üzülüyor olmalı! Üstelik yaşlılar genelde en çok yardıma ihtiyacı olduğu dönemde ihmal ediliyor (Mezm. 39:5; 2. Tim. 3:3).
2. Cemaatlerimizde yaşlı kardeşlerimizin olması bizi neden mutlu ediyor?
2 Cemaatlerimizde yaşlı kardeşlerimizin olması bizi çok mutlu ediyor. Onların hikmetinden yararlanıyor ve imanlarını örnek almak istiyoruz. Cemaat için çok değerli olan bu yaşlı kardeşler bazılarımızın aile üyeleri olabilir. Fakat bu yaşlı kardeşlerimiz akrabamız olmasa da onlarla yakından ilgilenmeye özen gösteriyoruz (Gal. 6:10; 1. Pet. 1:22). Dolayısıyla Tanrı’nın yaşlılarla ilgili görüşünü incelemek hepimize yarar sağlayacaktır. Ayrıca ailelerinin ve camaatlerinin bu sevgili yaşlı kardeşlerimize karşı ne gibi sorumlulukları olduğunu da ele alacağız.
“BENİ REDDETME”
3, 4. (a) 71. Mezmurun yazarı Yehova’dan hangi ricada bulundu? (b) Cemaatin yaşlı üyeleri Tanrı’dan ne isteyebilir?
3 71. Mezmurun yazarı Tanrı’ya şöyle yakarmıştı: “Yaşlılığımda beni reddetme, dermanım tükendiğinde beni terk etme” (Mezm. 71:9). Bu bölümdeki sözler 70. Mezmurun devamı niteliğindedir. 70. Mezmurun üst yazısında ise bu mezmurun Davut’a ait olduğu yazar. Dolayısıyla Mezmur 71:9’daki sözlerin büyük olasılıkla Davut’a ait olduğunu söyleyebiliriz. O, Tanrı’ya gençliğinden beri hizmet etmişti ve Yehova onun aracılığıyla büyük işler gerçekleştirmişti (1. Sam. 17:33-37, 50; 1. Kral. 2:1-3, 10). Davut tüm bunlara rağmen Tanrı’dan böyle bir ricada bulunma ihtiyacı hissetti (Mezmur 71:17, 18’i okuyun).
4 Bugün birçok kişi Davut gibi ilerlemiş yaşına ve yaşlılığın beraberinde getirdiği ‘kötü günlere’ rağmen Yehova’yı yüceltmek için elinden geleni yapmaya devam ediyor (Vaiz 12:1-7). Yine de birçoğu hizmette veya hayatının başka alanlarında eskisi kadar faal olamayabilir. Aslında onlar da Yehova’dan kendilerini desteklemesini ve onlarla ilgilenmesini isteyebilir. Böyle sadık kardeşlerimiz Tanrı’nın onların dualarını cevaplayacağından emin olabilirler. Sonuçta onlar Davut’un Tanrı ilhamıyla dile getirdiği duyguları yaşıyorlar.
5. Yehova sadık yaşlı kulları hakkında ne hisseder?
5 Yehova sadık yaşlı kullarına çok değer verir ve toplumundaki kişilerden onlara saygı göstermelerini bekler (Mezm. 22:24-26; Özd. 16:31; 20:29). Levioğulları 19:32’de şu sözler geçer: “Ak saçlının önünde ayağa kalkacaksın; yaşlıya saygı göstereceksin ve Tanrından korkacaksın. Ben Yehova’yım.” Evet, bu sözlerin yazıldığı dönemde cemaatteki yaşlılara saygı göstermek çok önemli bir sorumluluktu. Bunu yapmak bugün de çok önemlidir. Peki yaşlılarla ilgilenmek kimin sorumluluğu?
AİLENİN SORUMLULUĞU
6. İsa annesiyle ilgilendiğini nasıl gösterdi?
6 Kutsal Kitap “Annene ve babana saygılı ol” der (Çık. 20:12; Efes. 6:2). İsa, anne babalarına bakmak istemeyen Ferisileri ve yazıcıları mahkûm ettiğinde bu emrin önemine dikkat çekti (Mar. 7:5, 10-13). Ayrıca İsa bu konuda güzel bir örnek bıraktı. Örneğin işkence direğinde ölmek üzereyken, muhtemelen artık dul bir kadın olan annesi için kaygılandı ve onu çok sevdiği öğrencisi Yuhanna’ya emanet etti (Yuhn. 19:26, 27).
7. (a) Elçi Pavlus aile üyelerinin ihtiyaçlarını karşılamakla ilgili hangi ilkeden bahsetti? (b) Pavlus bu sözlerin bağlamında nelerden söz etti?
7 Elçi Pavlus Tanrı ilhamıyla Hıristiyanların ailelerine bakmaları gerektiğini yazdı (1. Timoteos 5:4, 8, 16’yı okuyun). Pavlus’un Timoteos’a yazdığı bu sözlerin bağlamına bakalım. O kimlerin cemaatten maddi yardım alabileceğinden bahsetti ve yaşlı dullara bakma sorumluluğunun öncelikle iman eden çocuklarına, torunlarına ve diğer akrabalarına ait olduğunu açıkça söyledi. Bu sayede cemaatin üzerine fazladan yük binmeyecekti. Günümüzde de İsa’nın takipçilerinin “Tanrı’ya bağlılıklarını” göstermelerinin bir yolu muhtaç durumda olan aile üyelerinin ihtiyaçlarını karşılamaktır.
8. Kutsal Kitap yaşlı anne babaların ihtiyaçlarını karşılamak konusunda neden kesin bir talimat vermez?
8 İsa’nın takipçisi yetişkin çocuklar anne babalarının maddi ihtiyaçlarının karşılanmasını sağlamakla sorumludur. Her ne kadar Pavlus ayetlerde cemaatin üyelerinden bahsetse de İsa’nın takipçisi olmayan anne babalar da ihmal edilmemelidir. Elbette çocukların anne babalarına gerekli bakımı sağlama şekilleri farklılık gösterebilir. Herkesin ihtiyaçları, kişiliği ve sağlık durumu farklıdır. Bazı yaşlıların birkaç çocuğu varken bazılarının sadece bir tane vardır. Bazıları devletten yardım alabilirken bazıları alamaz. Ayrıca bakıma ihtiyacı olan kişilerin farklı farklı tercihleri olabilir. Bu nedenle birinin yaşlı aile üyeleriyle ilgilenme şeklini eleştirmek hem hikmetsizlik olur hem de sevgi dolu bir davranış olmaz. Sonuçta Yehova Musa’nın zamanında olduğu gibi bugün de Kutsal Kitaba dayalı herhangi bir kararı destekleyebilir ve iyi şekilde sonuçlanmasını sağlayabilir (Say. 11:23).
9-11. (a) Bazı müjdeciler hangi zor durumla karşılaşabilir? (Makalenin başındaki resme bakın.) (b) Tamgün hizmet edenler hizmetlerini bırakmakta neden aceleci davranmamalılar? Örnek verin.
9 Çocuklar uzakta yaşıyorsa yaşlı anne babalarına gerekli bakımı sağlamaları zor olabilir. Örneğin anne babaları düşebilir, bir yerleri kırılabilir ya da başka ciddi bir sorun yaşayabilirler. Bunun sonucunda sağlıkları aniden bozulduğundan çocukların onları acilen ziyaret etmesi gerekebilir. Sonrasında anne babanın kısa veya uzun süreli bakıma ihtiyacı olabilir. *
10 Anne babalarından uzakta tamgün hizmet eden kişiler zor kararlarla karşı karşıya kalabilirler. Beytel’de hizmet edenler, görevli vaizler ve gezici gözetmenler hizmetlerini Yehova’dan değerli bir armağan olarak görürler. Yine de anne babaları hastalanırsa akıllarına gelen ilk şey hizmetlerini bırakıp eve dönerek anne babalarına bakmak olabilir. Fakat bir karar vermeden önce dua ederek anne babalarının gerçekten neye ihtiyacı olduğunu veya ne istediğini düşünmeleri hikmetlilik olur. Tabii ki kimse hemen hizmet ayrıcalıklarını bırakmayı düşünmemelidir, çünkü bu her zaman gerekli olmayabilir. Mesela sağlık sorunu geçici olabilir mi? Anne babalarının cemaatinde onların bakımına seve seve yardımcı olabilecek kardeşler var mı? (Özd. 21:5).
11 Evlerinden çok uzakta hizmet eden iki erkek kardeşin yaşadıklarını ele alalım. Onlardan biri Güney Amerika’da görevli vaizdi, diğeri ise Brooklyn’deki dünya merkez bürosunda hizmet ediyordu. Yaşlı anne babaları yardıma ihtiyaç duyduğunda biraderler ne yapabileceklerini görmek için eşleriyle birlikte Japonya’daki anne babalarını ziyaret ettiler. Bir süre sonra Güney Amerika’daki çift görevli vaizlik hizmetini bırakıp eve dönmeyi düşünmeye başladı. Ardından bir gün anne babalarının cemaatinin ihtiyarlar kurulu koordinatöründen bir telefon aldılar. İhtiyarlar meseleyi ele almıştı ve görevli vaiz çiftin mümkün olduğu sürece hizmetlerine devam etmelerini istiyorlardı. Cemaatin ihtiyarları bu çiftin yerine getirdiği hizmeti çok takdir ediyordu ve anne babalarının bakımını sağlamalarına yardım etmek için ellerinden geleni yapmaya kararlıydılar. İhtiyarların bu sevgi dolu yardımı tüm aileyi çok mutlu etti!
12. İsa’nın takipçileri yaşlı aile üyelerinin bakımıyla ilgili karar verirken neyi düşünmeliler?
12 İsa’nın bir takipçisi yaşlı anne babasının bakımının sağlanması için nasıl bir karar verirse versin, bu karar Tanrı’nın ismini yüceltmeli. İsa’nın dönemindeki din adamları gibi olmayı kesinlikle istemiyoruz (Mat. 15:3-6). Bunun yerine kararlarımızın Tanrı’yı yüceltmesini ve cemaatin namını korumasını istiyoruz (2. Kor. 6:3).
CEMAATİN SORUMLULUĞU
13, 14. Kutsal Kitap cemaatin yaşlı kardeşlerin ihtiyaçlarını karşılaması gerektiğini nasıl gösterir?
13 Tabii ki herkes tamgün hizmet edenleri önceki paragraflarda bahsedildiği gibi destekleyemez. Fakat birinci yüzyılda yaşanan bir olay cemaatin, sadık yaşlı kardeşlerin ihtiyaçlarıyla ilgilenmek için elinden geleni yapması gerektiğini açıkça ortaya koyar. Kutsal Kitap Yeruşalim cemaati hakkında “aralarında muhtaç durumda olan hiç kimse yoktu” der. Elbette bu hepsinin zengin olduğu anlamına gelmez. Görünüşe göre onların çok az şeyi vardı ama tüm ihtiyaçları karşılanıyordu (Elçi. 4:34, 35). Daha sonra cemaatte bir sorun ortaya çıktı. ‘Günlük yiyecek dağıtımında bazı dullar ihmal ediliyordu.’ Bu nedenle elçiler yeterli durumdaki bazı erkekleri dullara eşit ve yeterli miktarda yiyecek sağlamakla görevlendirdiler (Elçi. 6:1-5). Gerçi bu günlük yiyecek dağıtımı geçici bir düzenlemeydi; MS 33 yılının Pentekost’unda Hıristiyan olan ve imanlarını güçlendirmek için bir süreliğine Yeruşalim’de kalan kişilerin ihtiyaçlarını karşılamak için yapılmıştı. Buna rağmen elçilerin bu olayda verdiği karar, cemaatin muhtaç durumdaki kardeşlerin ihtiyaçlarının karşılanmasına yardım edebileceğini gösteriyor.
14 Pavlus’un Timoteos’a verdiği talimatlar cemaatin hangi durumlarda İsa’nın takipçisi dulların maddi ihtiyaçlarını karşılamasının uygun olduğunu gösteriyor (1. Tim. 5:3-16). Benzer şekilde Yakup da Tanrı’dan aldığı ilhamla İsa’nın takipçilerinin dullara, yetimlere ve sıkıntı içinde olan diğer kişilere bakma sorumluluğunun olduğunu söyledi (Yak. 1:27; 2:15-17). Elçi Yuhanna da şöyle dedi: “Dünya malına sahip olan biri, kardeşinin yokluk içinde olduğunu görüp de ondan şefkatini esirgerse, Tanrı’yı sevdiği nasıl söylenebilir?” (1. Yuhn. 3:17). İsa’nın takipçisi bireyler ihtiyaçta olan kardeşlerle ilgilenme sorumluluğuna sahipse aynı şey cemaat için de geçerli değil midir?
15. Yaşlı kardeşlere nasıl bakılacağına karar verirken hangi etkenler söz konusudur?
15 Bazı ülkelerde yaşlılar için emekli maaşı veya evde bakım gibi hizmetler sunuluyor (Rom. 13:6). Bazı yerlerdeyse böyle hizmetler mevcut değil. Dolayısıyla yakınlarının ve cemaatin yaşlı bir kardeşe ne kadar fiziksel yardım sağlayacağı duruma bağlıdır. Eğer İsa’nın takipçisi olan çocukları evden uzakta yaşıyorsa, bu anne babalarına sağlayabilecekleri yardımı etkileyebilir. Çocukların anne babalarının cemaatinde bulunan ihtiyarlarla iyi bir iletişim içinde olması ve herkesin ailenin koşullarını net şekilde anlaması iyi olacaktır. Örneğin ihtiyarlar yaşlı anne babanın devletin sunduğu hizmetler hakkında bilgi almasına ya da bu düzenlemelerden yararlanmasına yardım edebilir. Ayrıca iyi bir gözlem yaparak fark edilmemiş faturalar ya da unutulmuş ilaçlar gibi şeyleri çocuklara bildirebilirler. Eğer çocuklarla ihtiyarlar arasında açık bir iletişim olursa durumun daha da kötüleşmesi engellenebilir ve pratik çözümler bulunabilir. Evet, gördüğümüz gibi acil bir durumda yaşlı anne babaya yardım edebilecek ve bir anlamda çocukların “gözleri” gibi hareket eden kişiler olursa tüm aile daha az stres yaşayacaktır.
16. Bazı kardeşler cemaatlerindeki yaşlı kardeşlere nasıl yardım ediyor?
16 Bazı müjdeciler yaşlı kardeşlere duydukları sevgiden dolayı zamanlarını ve enerjilerini onların ihtiyaçlarını karşılamak için kullanmaya gönüllü oluyorlar. Onlar bu yaşlı kardeşlerimizle ilgilenmeye özen gösteriyor. Bazen de başka kardeşlerle iş bölümü yapıyorlar ve yaşlı kardeşlerin bakımıyla dönüşümlü olarak ilgileniyorlar. Onlar kendi şartlarından dolayı tamgün hizmet edemeseler de bu kardeşlerin çocuklarının tamgün hizmette mümkün olduğunca kalmasına yardım etmekten büyük mutluluk duyuyorlar. Bu kardeşlerimiz gerçekten örnek bir tutuma sahip! Elbette kardeşler ne kadar yardım ederse etsin, çocuklar anne babaları için yapabilecekleri şeyleri yapma sorumluluğunu hâlâ taşımaktadır.
YAŞLI KARDEŞLERİ SÖZLERİNİZLE GÜÇLENDİRİN
17, 18. Nasıl bir tutuma sahip olmak her iki tarafa da yarar sağlar?
17 Hem yaşlı kardeşlerin hem de onların bakımıyla ilgilenenlerin olumlu tutumlarını koruması her şeyi kolaylaştırır. Bazen ilerleyen yaş cesaret kırıklığına, hatta depresyona yol açabilir. Dolayısıyla kendilerini değerli hissetmelerini sağlamak ve onları cesaretlendirmek için özel bir çaba harcamamız gerekebilir. Bunu nasıl yapabiliriz? Sohbetlerimizi olumlu tutarak. Yehova’ya sadakatle hizmet etmiş bu kardeşlerimiz övülmeye layıktır. Yehova onların Kendisine hizmet etmek için yaptığı şeyleri unutmaz, tabii ki biz de! (Malaki 3:16 ve İbraniler 6:10’u okuyun).
18 Bunlara ek olarak, hem yaşlı kardeşlerin hem de onlarla ilgilenen kişilerin mizah duygusunu koruması ve uygun zamanlarda şakalar yapması günlük zor görevleri kolaylaştırır (Vaiz 3:1, 4). Ayrıca birçok yaşlı kardeşimiz fazla talepkâr olmamaya özen gösteriyor. Onlar sergiledikleri tutumun daha fazla ilgi görmelerine ve daha sık ziyaret edilmelerine katkıda bulunacağının farkındalar. Yaşlı bir kardeşi ziyaret eden kişilerden sık sık şöyle sözler duyarız: “Yaşlı bir kardeşi teşvik etmeye gittim, ama o beni teşvik etti” (Özd. 15:13; 17:22).
19. Hem gençler hem de yaşlılar gelecekle ilgili hangi bakış açısına sahip olabilir?
19 Yaşlılığın, acıların ve kusurluluğun ortadan kalkacağı günü özlemle bekliyoruz. O gün gelene kadar ümidimizi sonsuza dek sürecek şeylere odaklamalıyız. Tanrı’nın vaatlerine duyulan imanın sıkıntılı zamanlarda bir gemi demiri gibi olduğunu biliyoruz. İmanımız sayesinde “pes etmiyoruz, dış görünüşümüzle yıpranıyorsak da, içimizdeki insan günden güne yenileniyor” (2. Kor. 4:16-18; İbr. 6:18, 19). Yaşlı bir kardeşe bakma sorumluluğuna sahip birine güçlü bir imanın yanı sıra ne yardım edebilir? Sonraki makalede bazı pratik öneriler ele alınacak.
^ p. 9 Sonraki makalede yaşlı kişilerin bakımıyla ilgili bazı öneriler ele alınacak.