Biliyor muydunuz?

Pavlus “zafer alayı” ile ne kastetti?

▪ İsa’nın elçilerinden Pavlus şöyle yazdı: “Bizi Mesih’le birlikte . . . . zafer alayında yürüten ve onun bilgisinin kokusunu bizim aracılığımızla her yere yayan Tanrı’ya şükürler olsun! Hem kurtuluşa gidenler hem de yok edilmeye gidenler arasında, Tanrı için Mesih’in hoş kokusuyuz. İkinci grup için ölümün öldüren kokusu, birinciler içinse hayatın yaşatan kokusuyuz” (2. Korintoslular 2:14-16).

Pavlus bu ayetlerde, Romalıların düşmanlara karşı zafer kazanan bir komutanı yüceltmek için düzenlediği zafer alaylarına değiniyordu. Böyle kutlamalarda komutan ile ordusu halk tarafından tezahüratlarla karşılanır, arkalarından ganimetler, savaş tutsakları ve kurban edilecek boğalar geçirilirdi. Alayın sonunda boğalar kurban edilir, büyük ihtimalle tutsakların birçoğu da idam edilirdi.

Bir ansiklopedi şöyle diyor: “Romalılar alayın yürüdüğü yol boyunca buhur yakardı. O buhur kokusu zafer kazananlara başarılarını, savaş tutsaklarına ise kendilerini bekleyen idamı hatırlatırdı” (The International Standard Bible Encyclopedia). Aynı kaynağa göre Pavlus, bazıları için yaşam, bazıları içinse ölüm anlamına gelen “Mesih’in hoş kokusu” metaforunu muhtemelen bu âdeti düşünerek kullandı. *

Kutsal Kitapta sık sık geçen “yüksek yerler” neydi?

▪ Eski İsrail ulusu Vaat Edilmiş Topraklara girmek üzereyken, Yehova Tanrı onlara o topraklarda yaşayan Kenanlıların ibadet yerlerini yok etmelerini söyledi. Şöyle emretti: ‘Diyarın tüm halklarının taş tasvirlerinin, dökme putlarının tümünü yok edeceksiniz; kutsal tuttukları yüksek yerleri yıkacaksınız’ (Sayılar 33:52). O sahte tapınma merkezleri tepe üzerlerinde, açık havada bulunuyordu. Ya da ağaç altı veya şehir içi gibi yerlerde yapılmış platformlardı (1. Krallar 14:23; 2. Krallar 17:29; Hezekiel 6:3). Yüksek yerlerde sunaklar, kutsal direkler, dikili taşlar, tasvirler, buhurdanlar ve başka dinsel nesneler bulundurulabilirdi.

Yeruşalim’deki mabedin inşasından önce İsrailoğulları Yehova’nın onayladığı ve Kutsal Kitapta yine “yüksek yer” olarak geçen yerlerde O’na ibadet etti. Samuel peygamber, Zuf diyarındaki bir şehirde bulunan “yüksek yerde” kurbanlar sundu (1. Samuel 9:11-14). Ancak mabet inşa edildikten sonra Yehova’ya sadık bazı krallar diyardaki “yüksek yerleri” ortadan kaldırmaya çalıştı (2. Krallar 21:3; 23:5-8, 15-20; 2. Tarihler 17:1, 6).

[Dipnot]

[Sayfa 23’teki resim]

Roma zafer alayını betimleyen bir röylef parçası, MS ikinci yüzyıl

[Tanıtım notu]

Fotoğraf British Museum’ın izniyle çekilmiştir

[Sayfa 23’teki resim]

Dikili taşların kalıntıları, Gezer