İbrahim Peygamber Kimdi?

DÜNYA dinleri üzerinde çok az kişinin İbrahim * peygamber kadar etkisi vardır. İbrahim’i Kutsal Yazılardaki önemli kişilerden biri olarak gören Yahudiler, Müslümanlar ve Hıristiyanlar ona çok saygı duyarlar; ayrıca onun iman konusunda göze çarpar bir örnek olduğunu düşünürler. Kutsal Kitap İbrahim’den ‘iman eden herkesin babası’ olarak bahseder (Romalılar 4:11).

İbrahim neden bu kadar saygı duyulan biridir? Bunun önemli bir nedeni Kutsal Kitabın bir tek İbrahim’den açıkça Tanrı’nın dostu olarak bahsetmesidir (İşaya 41:8; Yakup 2:23).

Öte yandan İbrahim bizim gibi sıradan bir insandı. Bizim yaşadıklarımıza benzer sorunlar yaşadı ve başarıyla bunların üstesinden geldi. Bunu nasıl yaptığını öğrenmek ister misiniz? Şimdi Kutsal Kitabın onun hakkında neler söylediğine bakalım.

Yetiştiği Ortam

MÖ 2018 yılında doğan İbrahim, Ur şehrinde büyüdü (Başlangıç 11:27-31). Ur büyük ve zengin bir şehirdi. Burada putperestlik çok yaygındı. İbrahim’in babası Terah, belki de putlara tapınan biriydi (Yeşu 24:2). Ancak İbrahim, sahte tanrıların cansız putlarına tapınmaktansa, sadece Yehova * Tanrı’ya ibadet etti.

İbrahim neden böyle bir seçim yapmıştı? O, kendinden yaşça büyük olan Nuh’un oğlu Sam’la 150 yıl boyunca aynı dönemde yaşadı. Eğer onunla konuşma fırsatı bulduysa, bundan nasıl etkilenmiş olabilir? Küresel Tufan’da hayatta kalmanın nasıl bir şey olduğunu ilk ağızdan, yani Sam’dan duymuş olabilir. Ayrıca Tufanda Sam ve ailesini koruyan Yehova Tanrı’ya ibadet etmenin ne kadar önemli olduğunu da öğrenmiş olabilir.

İbrahim belki Sam’dan, belki de başka yollarla Tanrı hakkında bilgi aldı. Durum ne olursa olsun, o öğrendiklerine olumlu karşılık verdi. “Yürekleri sınayan” Yehova, İbrahim’e baktığında onda iyi nitelikler gördü ve bu nitelikleri geliştirmesine yardım etti (Özdeyişler 17:3; 2. Tarihler 16:9).

Yaşamı

İbrahim sık sık zorluklarla karşılaştıysa da anlamlı, heyecanlı ve dolu dolu bir yaşamı oldu. Şimdi onun yaşadığı bazı olaylara bakalım.

▪ İbrahim Ur şehrinde yaşarken Tanrı ona memleketinden ayrılıp Kendisinin göstereceği başka bir yere gitmesini söyledi. İbrahim ve Sara, gidecekleri yerle veya Tanrı’nın bu isteğinin sebebiyle ilgili tüm ayrıntıları bilmeseler de itaat ettiler. Onlar sonunda Kenan diyarına gittiler ve orada hayatlarının sonuna kadar çadırlarda gurbet hayatı yaşadılar (Elçiler 7:2, 3; İbraniler 11:8, 9, 13).

▪ İbrahim ve Sara’nın henüz çocukları olmadığı halde Yehova, İbrahim’den büyük bir millet oluşturacağını vaat etti. Ayrıca yeryüzünün bütün ailelerinin İbrahim aracılığıyla nimetler elde edeceğini söyledi (Başlangıç 11:30; 12:1-3). Ardından bu vaadi tekrarladı. İbrahim’e, soyunun göklerin yıldızları kadar çok olacağını söyledi (Başlangıç 15:5, 6).

▪ İbrahim 99, Sara ise yaklaşık 90 yaşındayken Yehova onlara bir oğulları olacağını  söyledi. Bu insanın bakış açısından imkânsız gibi görünse de, İbrahim ve Sara çok geçmeden “Yehova için imkânsız bir şey” olmadığını öğrendiler (Başlangıç 18:14). Bir yıl sonra, İbrahim 100 yaşındayken bir oğlu oldu ve ona İshak ismini koydu (Başlangıç 17:21; 21:1-5). Tanrı insanlığa nimetler vereceğini ve bunun İshak aracılığıyla olacağını açıkça söylemişti.

▪ Yehova yıllar sonra İbrahim’den sıra dışı bir istekte bulundu; İshak henüz evli ve çocuk sahibi olmamasına rağmen Yehova İbrahim’den biricik oğlunu kurban etmesini istedi. * Oğlunu kaybedeceğini düşünmek İbrahim’e çok acı vermiş olmalı; buna rağmen o, Yehova’ya itaat edip İshak’ı kurban olarak sunmak üzere hazırlık yaptı. Tanrı’nın, vaatlerini gerçekleştirmek için gerekirse İshak’ı diriltebileceğine kesinlikle inanıyordu (İbraniler 11:19). Tam oğlunu sunmak üzereyken, Tanrı müdahale ederek İshak’ın hayatını kurtardı; İbrahim’i ise bu olağanüstü itaatinden dolayı övdü. Sonra Yehova İbrahim’e daha önce verdiği vaatleri tekrarladı (Başlangıç 22:1-18).

▪ İbrahim 175 yıl yaşadıktan sonra ölüm uykusuna daldı. Kutsal Kitap onun “yaşlı ve hayata doymuş bir adam olarak son nefesini” verdiğini söyler (Başlangıç 25:7, 8). Böylece İbrahim, Tanrı’nın kendisine verdiği başka bir vaadin de gerçekleştiğini görmüş oldu; Tanrı ona, huzur içinde ölmeden önce uzun bir ömrü olacağını söylemişti (Başlangıç 15:15).

Bıraktığı Miras

İbrahim sadece eski zamanlarda yaşamış, dinsel ya da tarihsel açıdan önemli bir kişi değildir. Onun yaşamı insanlar için hâlâ çok önemli bir örnek olmaya devam ediyor (İbraniler 11:8-10, 17-19). Şimdi İbrahim’in niteliklerinden dördünü ele alalım. İlk olarak onun belki de en bilinen niteliğiyle, yani imanıyla başlayacağız.

[Dipnotlar]

[Sayfa 4’teki çerçeve]

Kutsal Kitap Tarihinde Çok Önemli Bir Kişi

Kutsal Yazılardaki Başlangıç kitabının ilk on bölümünde Habil, Hanok ve Nuh gibi bazı imanlı kişilerin yaşamı anlatılır. Ancak sonraki 15 bölümün büyük kısmında sadece bir kişinin, İbrahim’in yaşamından bahsedilir.

Ayrıca Kutsal Kitaptaki en önemli kavramların bazıları, ilk kez İbrahim’le ilgili kayıtlarda geçer. Örneğin:

▪ Tanrı’nın, sadık kullarının Kalkanı, yani Koruyucusu olduğu (Başlangıç 15:1; ayrıca Tekrar 33:29; Mezmur 115:9; Özdeyişler 30:5’e bakın).

▪ Tanrı’ya iman etmek (Başlangıç 15:6).

▪ Peygamber sözcüğü (Başlangıç 20:7).

▪ Evlat sevgisi (Başlangıç 22:2).