Ndlela Leyi Van’wana Va Nga Pfunaka Ha Yona
Ndlela Leyi Van’wana Va Nga Pfunaka Ha Yona
KUMBEXANA ku ni munhu loyi u n’wi tivaka la nga ni ntshikilelo kumbe vuvabyi bya ku cinca-cinca ka ndlela leyi munhu a titwaka ha yona. Loko swi ri tano, xana u nga n’wi seketela njhani munhu wo tano? D. J. Jaffe wa National Alliance for the Mentally Ill u nyikela xitsundzuxo lexi lexinene: “U nga hlanganisi vuvabyi ni munhu; ematshan’weni ya sweswo, venga vuvabyi kambe u rhandza munhu.”
Wansati la vuriwaka Susanna a a ri ni mbilu naswona a a swi rhandza ku endla sweswo. A a ri ni munghana loyi a a khomiwe hi vuvabyi bya ku cinca-cinca ndlela leyi a titwaka ha yona. Susanna u ri: “Ku ni minkarhi leyi a a nga lavi ni ku ndzi vona ekusuhi na yena.” Ematshan’weni yo lan’wa munghana wakwe, Susanna u endle vulavisisi leswaku a tiva hi vuvabyi lebyi bya ku cinca-cinca ka ndlela leyi munhu a titwaka ha yona. U ri: “Sweswi, ndza swi vona leswaku vuvabyi lebyi a byi yi khome njhani, ni munghana ni ndlela leyi munghana wa mina a tikhomaka ha yona.” Susanna u vona leswaku ku endla matshalatshala ya ku twisisa muvabyi swi nga va ni vuyelo lebyinene. U ri: “Swi nga ku endla leswaku u rhandza ni ku n’wi teka a ri wa risima munhu yoloye wo saseka la vabyaka.”
Loko loyi a vabyaka a ri xirho xa ndyangu, i swa nkoka leswaku u n’wi pfuna hi mbilu ya wena hinkwayo. Mario, la boxiweke eswihlokweni leswi hundzeke swa ntlhandlamano lowu, u dyondze leswi. Nsati wakwe Lucia, loyi na yena a boxiweke eku sunguleni, u ni vuvabyi bya swipfukela. Mario u ri: “Eku sunguleni, ndzi pfuniwe hi ku famba ni nkatanga eka dokodela wakwe swin’we ni ku dyondza hi vuvabyi lebyi byo hlamarisa leswaku ndzi ta swi tiva kahle leswi hi langutaneke na swona. Mina na Lucia a hi bula ngopfu naswona hi ringeta ku langutana ni xiyimo xin’wana ni xin’wana lexi a xi va kona.”
Nseketelo Wa Vandlha Ra Vukreste
Bibele yi khutaza Vakreste hinkwavo ku “[vulavula] hi ku chavelela eka mimoya-xiviri leyi karhatekeke” ni ku ‘va ni mbilu yo leha eka hinkwavo.’ (1 Vatesalonika 5:14) Xana u nga swi endlisa ku yini leswi? Xo sungula, i swa nkoka leswaku u twisisa ku hambana exikarhi ka vuvabyi bya mianakanyo ni vuvabyi bya moya. Hi xikombiso, Yakobo, mutsari wa Bibele u kombise leswaku xikhongelo xi nga hanyisa munhu la vabyaka hi tlhelo ra moya. (Yakobo 5:14, 15) Nilokoswiritano, Yesu u pfumerile leswaku lava va vabyaka va lava n’anga. (Matewu 9:12) Ina, minkarhi hinkwayo swi fanerile naswona swa pfuna ku khongela eka Yehovha hi swilo leswi hi vilerisaka, ku katsa ni rihanyo ra hina. (Pisalema 55:22; Vafilipiya 4:6, 7) Kambe Bibele a yi vuli leswaku ku gingiriteka hi tlhelo ra moya swi ta tlhantlha swiphiqo swa hina swa rihanyo.
Hikwalaho, Vakreste lava nga ni vuxiya-xiya a va vuli leswaku munhu la tshikilelekeke wo tiendla. Marito yo tano a ma nge pfuni nchumu, ma nga fana ni lawa ma vuriweke hi vachaveleri va mavunwa va Yobo. (Yobo 8:1-6) Yinhla hi leyi, eswiyin’weni swo tala ntshikilelo a wu nge heli handle ka loko wo tshunguriwa hi dokodela. Leswi swi tano ngopfu-ngopfu loko munhu a tshikilelekile swinene, minkarhi yin’wana a ehleketa ni ku tidlaya. Eswiyin’weni swo tano, ku laveka mpfuno wa madokodela.
Nilokoswiritano, swi tele leswi Vakreste-kulobye va nga swi endlaka ku n’wi khutaza. Ina, va fanele va lehisa mbilu. Hi xikombiso, migingiriko yin’wana leyi Vakreste va hlanganyelaka eka yona yi nga ha va tikela swinene lava nga ni mavabyi ya nhloko. Un’wana la khomiweke hi vuvabyi bya ku cinca-cinca ka ndlela leyi a titwaka ha yona la vuriwaka Diane, u ri: “Ndzi kuma swi tika swinene ku hlanganyela evutirhelini. I ntlhontlho lowukulu ku tisa mahungu lamanene ni lama tsakisaka ya Bibele eka van’wana kasi mina a ndzi tsakanga endzeni.”
Leswaku u pfuna vanhu lava vabyaka, lwela ku va ni ntwela-vusiwana. (1 Vakorinto 10:24; Vafilipiya 2:4) Ringeta ku languta swilo hi ku ya hi vonelo ra muvabyi ku nga ri hi ku ya hi mavonelo ya wena. U nga tikiseli munhu loyi hi ku langutela leswi a nga ta tsandzeka ku swi endla. Carl, la nga ni ntshikilelo, u ri: “Loko ndzi amukeriwa ndzi ri leswi ndzi nga swona sweswi, ndzi titwa ndzi va munhu hakatsongo-ntsongo. Hi ku pfuniwa hi vanghana va nga ri vangani lava ndzi lehiselaka mbilu, ndzi swi kotile ku aka vuxaka lebyikulu ni Xikwembu naswona ndzi kume ntsako lowukulu eku pfuneni van’wana leswaku va endla leswi fanaka.”
Loko vo khutaziwa, lava va vabyaka va nga kuma ku rhula lokukulu eka gome ra vona. Ehleketa hi wansati la nga Mukreste la vuriwaka Brenda, loyi na yena a nga ni vuvabyi bya ku cinca-cinca ka ndlela leyi a titwaka ha yona. U ri: “Vanghana va mina va le vandlheni va ndzi seketele swinene naswona a va swi twisisa loko swilo swi ndzi fambela ximatsi, a va nga ndzi teki ndzi horile emoyeni. Ku ni nkarhi lowu a va ndzi kombela ndzi famba na vona evutirhelini kutani va ndzi tshika ndzi yingisela ntsena kumbe va ndzi vekela xitulu eHolweni ya Mfumo leswaku ndzi nghena loko hinkwavo se va tshame ehansi.”
Mpfuno wa rirhandzu ni ntwela-vusiwana wa vakulu va vandlha swi n’wi pfunile swinene Cherie, loyi a boxiweke exihlokweni lexi hundzeke, la nga ni ntshikilelo. U ri: “Loko vakulu va ndzi tiyisekisa hi rirhandzu ra Yehovha, va ndzi hlayela rungula ro karhi eRitweni ra Xikwembu, ku nga Bibele, naswona va vulavula hi xikongomelo xa Yehovha hi paradeyisi ya ku rhula ni ku tsaka loku nga ta va kwalaho swin’we niloko va khongela na mina—hambi ku ri eka riqingho—ndzi titwe ndzi sungula ku pepa. Ndza swi tiva leswaku Yehovha ni vamakwerhu a va ndzi fularhelanga naswona sweswo swi ndzi nyike matimba.”
A swi kanakanisi leswaku hi ku nyikela nseketelo lowukulu, swirho swa ndyangu ni vanghana va nga va mpfuno lowukulu eka munhu la vabyaka. Lucia u ri: “Ndzi ehleketa leswaku ndza swi kota ku lawula vutomi bya mina hi ndlela leyinene swinene. Mina ni nuna wanga hi lwe hi matimba leswaku hi kota ku langutana ni xiyimo lexi, swilo se swi hi antswela ngopfu sweswi.”
Vanhu vo tala lava hlaseriweke hi mavabyi ya mianakanyo va swi xiya leswaku nyimpi yo lwa ni mavabyi lawa yo chavisa yi ta teka nkarhi wo leha. Kambe, Bibele yi tshembisa leswaku emisaveni leyintshwa ya Xikwembu, “Ku hava munhu la tshamaka kona la nga ta ku: ‘Ndza vabya.’” (Esaya 33:24) Ma ta va ma nga ha ri kona mavabyi lama tshikilelaka ni swifo leswi hlaseleke vanhu vo tala namuntlha. Kunene swa tsakisa swinene ku ehleketa hi xitshembiso xa Xikwembu xa misava leyintshwa leyi eka yona mavabyi hinkwawo—ku katsa ni mavabyi ya mianakanyo—ma nga ta va ma nga ha ri kona. Bibele yi vula leswaku hi nkarhi wolowo, xirilo kumbe xitlhavi kumbe ku vaviseka a swi nge he vi kona.—Nhlavutelo 21:4.
[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 12]
Yesu u pfumerile leswaku lava va vabyaka va lava n’anga.—MATEWU 9:12
[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 13]
Bibele yi tshembisa leswaku emisaveni leyintshwa ya Xikwembu, “ku hava munhu la tshamaka kona la nga ta ku: ‘Ndza vabya.’”—ESAYA 33:24