U Nga Wu Hlula Moya Wo Lahlekeriwa Hi Ntshembo
U Nga Wu Hlula Moya Wo Lahlekeriwa Hi Ntshembo
XANA u swi teka njhani swiyimo swo vava leswi u langutanaka na swona evuton’wini? Vativi vo tala va vula leswaku ndlela leyi u hlamulaka xivutiso lexi ha yona yi kombisa kahle leswaku u munhu la nga ni ntshembo kumbe la nga riki na ntshembo. Hinkwerhu hi langutana ni miringo yo tika evuton’wini, van’wana va hina hi langutana ni yo tika ngopfu. Kambe, ha yini vanhu van’wana va vonaka onge va swi kota ku yi hlula, va tlhela va lunghekela ku ringeta nakambe, kasi van’wana va heleriwa hi ntshembo hambiloko ndzingo wa kona wu nga nyawuli?
Hi xikombiso, a hi nge u lava ntirho. Va fika va ku vutisa hi ta ntirho wa kona kambe u nga humeleli. U titwa njhani endzhaku ka sweswo? U nga ha vona onge vo nyenya wena kutani u swi teka onge a wu nge he pfuki u thoriwile, u tibyela u ku, ‘A nga kona la nga tholaka munhu wo fana na mina. Swo lava ndzi rivala hi ntirho.’ Kumbe, xo biha ngopfu, u nga ha endla leswaku xiyimo lexi xo vava xi khumba vutomi bya wena hinkwabyo, u tibyela u ku, ‘Ndzo pfuna ku dya ntsena. Ndzi xikangalafula.’ Exiyin’weni lexi, ku ehleketa hi ndlela leyi swi nga ku siya u nga ha ri na ntshembo.
Ku Lwa Ni Moya Wa Ku Heleriwa Hi Ntshembo
Xana u nga lwisana njhani ni moya lowu? Ku dyondza ku xiya mavonelo lama nga riki manene i goza ro sungula ra nkoka. Goza leri landzelaka i ku lwa ni vonelo ro tano. Ringeta ku kuma swivangelo leswinene swo lwa ni moya wo heleriwa hi ntshembo. Hi xikombiso, xana i ntiyiso hakunene leswaku a va ku tholanga hileswi ku nga riki na munhu la nga tholaka munhu wo fana na wena? Kumbe, xana swi nga ha endleka leswaku muthori a a lava munhu la nga ni timfanelo to karhi?
Ku lava ntiyiso wa mhaka, swi nga ku pfuna ku vona laha u hundzeletaka kona. Xana ku ka u nga amukeriwi endhawini yo karhi swi kombisa leswaku a wu nge humeleli nikatsongo kumbe xana u nga ehleketa hi swin’wana evuton’wini bya wena leswi ku fambelaka kahle—ku fana ni tipakani ta wena ta moya, vuxaka bya ndyangu kumbe vunghana lebyi u nga na byona ni van’wana? Dyondza ku bakanya mianakanyo yo biha leyi ku byelaka leswaku swilo swi ta ku “fambela ximatsi.” Tlhandlakambirhi, xana u nga swi tiva hakunene leswaku a wu nge he pfuki u kume ntirho? Swi tele leswi u nga swi endlaka leswaku u bakanya mavonelo lama ku endlaka u heleriwa hi ntshembo.
Ku Anakanya Hi Ndlela Leyi Nga Ni Xikongomelo Leyi Nyikaka Ntshembo
Emalembeni ya sweswinyana, valavisisi va nyikele nhlamuselo leyinene ya rito leri nge ntshembo kambe leyi nga navangiki. Va vula leswaku rito ntshembo ri katsa ku kholwa leswaku u ta swi kota ku fikelela tipakani ta wena. Hilaha xihloko lexi landzelaka xi nga ta komba hakona, rito ntshembo a ri vuli sweswo ntsena, kambe nhlamuselo leyi ya pfuna hi tindlela to hlayanyana. Ku anakanyisisa hi ntshembo wa muxaka lowu swi nga hi pfuna leswaku hi anakanya hi ndlela leyi nga ni xikongomelo.
Leswaku hi kholwa leswaku hi nga ti fikelela tipakani ta hina ta nkarhi lowu taka, hi fanele hi dyondza ku tivekela tipakani naswona hi lwela ku ti fikelela. Loko u vona leswaku wa tsandzeka ku fikelela tipakani teto, swi nga ha lava u ehleketisisa kahle ha tona. Xo sungula, xana u na yona pakani? Swi olova ngopfu ku khomeka hi swilo swa siku ni siku lerova hi tsandzeka ku yimanyana hi kambisisa leswaku i yini lexi hakunene hi xi lavaka evuton’wini, hi kambisisa ni leswaku i yini leswi nga swa nkoka ngopfu eka hina. Malunghana ni mhaka yo swi tiva kahle leswaku hi rhangisa yini evuton’wini bya hina, nakambe hi kuma leswaku khale ka khaleni swinene Bibele yi te: “Tiyiseka hi swilo swa nkoka swinene.”—Vafilipiya 1:10.
Loko se hi swi tiva leswaku hi rhangisa yini swa olova swinene ku tivekela tipakani to hambana-hambana, ku fana ni le ka timhaka ta swa moya, ta ndyangu ni le ntirhweni wo tihanyisa. Kambe, i swa nkoka leswaku loko ta ha suka hi nga tivekeli tipakani to tala ngopfu, naswona hi tivekela tipakani leti hi nga ta swi kota ku ti fikelela hi ku olova. Loko swi hi tikela ku fikelela pakani yo karhi, hi nga ha hela matimba, naswona hi nga ha tshika ku tlhela hi ringeta. Hakanyingi swa antswa swinene ku hunguta tipakani letikulu, leti nga tekaka nkarhi wo tala, hi ti pandza ti va letitsongo, naswona ti teka nkarhi wo koma.
“Loko munhu a swi tsakela, u ta swi kota.” Lexi i xivulavulelo xa khale, xi vonaka xi ri ntiyiso hi mpimo wo karhi. Loko se hi ri ni tipakani leti kongomeke, hi fanele hi tiyimisela—hi tirha hi matimba naswona hi swi navela ku ti fikelela. Hi nga tiyisa xiboho xa ku lava ku ti fikelela hi ku ehleketa hi ndlela leyi tipakani ta hina ti nga ta risima ha yona swin’we ni mimbuyelo ya ku ti fikelela. Ina, swirhalanganya swi ta va kona, kambe hi fanele hi swi teka tanihi mintlhontlho, ku nga ri swona leswaku se hi tsandzekile.
Hambiswiritano, hi fanele hi ehleketa ni hi tindlela ta kahle to fikelela tipakani ta hina. Mutsari C. R. Snyder, la kambisiseke hi vuenti ndlela leyi ntshembo wu pfunaka ha yona, u ringanyeta leswaku munhu u fanele a ehleketa hi tindlela to hlayanyana ta ku fikelela tipakani takwe. Xisweswo, loko ndlela yo karhi yi nga tirhi, hi nga ha tirhisa ya vumbirhi, ya vunharhu kumbe hi endla swin’wana.
Snyder u tlhele a bumabumela leswaku hi fanele hi dyondza leswaku tipakani ta hina hi nga ti cinca loko swi te yini. Loko hi tsandzeka ku fikelela pakani ya hina, ku karhateka ha swona swi to hi heta matimba ntsena. Hi hala tlhelo, ku siva pakani yoleyo hi yin’wana leyinene swi ta hi endla leswaku hi va ni ntshembo.
Bibele yi tamele xikombiso lexi pfunaka emhakeni leyi. Hosi Davhida a a lava ku akela Yehovha Xikwembu xakwe tempele. Kambe Xikwembu xi byele Davhida leswaku n’wana wakwe Solomoni hi yena loyi a a ta kuma lunghelo rero. Davhida a nga sindzisanga kumbe ku lava ku ya emahlweni tanihi leswi a a langutane ni xiphiqo lexi xi n’wi heteke matimba, kambe u cince tipakani takwe. U tirhise matimba yakwe a ri karhi a hlengeleta mali ni swilo leswi n’wana wakwe a a ta swi lava leswaku a ta endla ntirho lowu.—1 Tihosi 8:17-19; 1 Tikronika 29:3-7.
Hambiloko hi lwa hi matimba ku tiyisa ntshembo wa hina hi ku lwa ni ku heleriwa hi ntshembo ni ku hlakulela langutelo lerinene, hi ri karhi hi ehleketa hi ku fikelela pakani ya hina, hi nga kuma swi hi tikela swinene ku va ni ntshembo. Njhani? Phela, swilo swo tala leswi hetaka ntshembo wa hina emisaveni leyi swi vangiwa hi swilo leswi hi nga taka hi nga koti ku swi cinca. Loko hi ehleketa hi swiphiqo leswi kayakayisaka vanhu—ndlala, tinyimpi, ku pfumaleka ka vululami, nxungeto lowu yaka emahlweni wa mavabyi ni rifu—xana hi nga swi kotisa ku yini ku va ni ntshembo?
[Xifaniso lexi nga eka tluka 15]
Loko u nga amukeriwi entirhweni lowu a wu wu lava, xana u ehleketa leswaku a wu nge he pfuki u thoriwile?
[Xifaniso lexi nga eka tluka 16]
Hosi Davhida u pfumelelane ni swiyimo loko swi ta emhakeni ya tipakani