Xana Wa Wu Tiva Nkarhi?
XANA u endla yini loko u lava ku tiva nkarhi? Hakanyingi u languta wachi leyi nga evokweni kumbe efonini ya wena. Loko un’wana a lava ku tiva nkarhi, a wu ta ku yini? Ku ni tindlela to tala to byela munhu nkarhi. Hi tihi?
A hi nge i hafu ku bile awara ya-n’we ninhlikanhi. U nga ha ku i 1:30. Swi titshege hi ku u tshama kwihi ni leswi tolovelekeke endhawini ya ka n’wina, u nga ha ku 13:30. Sweswo swi titshege hi leswaku siku ri ni tiawara ta 24. Etindhawini tin’wana va nga vula leswaku ku sale 30 wa timinete ku ba awara ya mbirhi.
Loko u hlaya Bibele u nga ha tivutisa leswaku vanhu va le mi nkarhini ya Bibele a va wu hlayela njhani nkarhi. A va tirhisa tindlela to tala. Matsalwa ya Xiheveru ma tirhisa marito yo tanihi, “mpundzu,” “ninhlikanhi,” “madyambu.” (Gen. 8:11; 19:27; 43:16; Det. 28:29; 1 Tih. 18:26) Kambe eka swiendlakalo swin’wana ku boxiwe nkarhi hi ku kongoma.
Eminkarhini ya ku tsariwa ka Bibele, a ku tirhisiwa varindzi. Hakanyingi a va rindza na vusiku. Loko Yesu a nga si velekiwa, Vaisrayele a va hambanisa vusiku hi swiphemu swinharhu, leswi vitaniwaka ku rindza. (Ps. 63:6) Vaavanyisi 7:19 yi hi byela hi ku “rindza ka nivusiku.” Enkarhini wa Yesu Vayuda a va landzela ndlela leyi Varhoma ni Magriki a va wu hlayela ha yona nkarhi, lowu aviweke wu va swiphemu swa mune swa ku rindza nivusiku.
Tievhangeli ti boxa ku rindza ko tano, ko tala. Hi xikombiso, loko Yesu a famba ehenhla ka mati a ya eka xikepe lexi vadyondzisiwa vakwe a va ri ka xona, a ku ri “hi nkarhi wa vumune wo rindza nivusiku.” (Mat. 14:25) Eka xikombiso xakwe, Yesu u te: “Loko n’wini wa yindlu a a tiva nkarhi lowu khamba a ri ta ta ha wona, a a ta va a hitekile a nga pfumelanga leswaku yindlu ya yena yi ngheneriwa.”—Mat. 24:43.
Yesu u boxe mikarhi yoleyo hinkwayo loko a byela vadyondzisiwa vakwe a ku: “Hikokwalaho tshamani mi rindzile, hikuva a mi swi tivi leswaku n’wini wa yindlu u ta rini, kumbexana eku heleni ka siku kumbe exikarhi ka vusiku kumbe loko nkuku wu ringa kumbe nimixo swinene.” (Mar. 13:35) Wo sungula eka mikarhi yoleyo, ku nga “eku heleni ka siku,” a wu sungula loko dyambu ra ha ku tlomuta ku ya fika kwalomu ka awara ya kaye nivusiku. Nkarhi wa vumbirhi, “exikarhi ka vusiku,” a wu sungula kwalomu ka awara ya kaye nivusiku ku ya fika exikarhi ka vusiku. Nkarhi wa vunharhu, “loko nkuku wu ringa,” wu sungula exikarhi ka vusiku ku ya fika kwalomu ka awara ya nharhu nimixo. Swi nga endleka a ku ri enkarhini lowu, loko nkuku wu ringa hi vusiku lebyi Yesu a khomiweke ha byona. (Mar. 14:72) Nkarhi wa vumune, “nimixo swinene,” a wu sungula kwalomu ka awara ya nharhu nimixo ku ya fikela loko dyambu ri tlhava.
Hambileswi vanhu va le mikarhini ya ku tsariwa ka Bibele a va nga ri na tona tiwachi kambe a va swi kota ku hambanisa mikarhi ya siku ni ya vusiku.