Hi Endla Leswi Nga eMatimbeni Ya Hina!

“ENDLA leswi u nga swi kotaka.” Xirho xa Huvo leyi Fumaka ya Timbhoni ta Yehovha xi tshame xi nyika murhumiwa xitsundzuxo lexi. Kambe, hikwalaho ka yini xi nyike nandza la nga ni ntokoto xitsundzuxo lexi? Xana varhumiwa a hi vanhu lava nga ni xivindzi, lava siku ni siku va hanyaka endhawini leyi nga ni tinsikiti, tinyoka, leyi hisaka ngopfu, leyi nga ni mavabyi ni swiphiqo swo hambana-hambana?

Entiyisweni, varhumiwa lava nga Timbhoni ta Yehovha i vanhu lava tolovelekeke, Vakreste lava hikwalaho ko rhandza Yehovha ni vanhu-kulobye swinene, va endleke xiboho xa ku ya tirha ematikweni mambe. Va ringeta ku tirhela Yehovha hilaha va nga kotaka hakona, va tshembele eka yena leswaku a va nyika matimba.—Vaefesa 6:10.

Leswaku hi dyondza swo tala hi ntirho wa vurhumiwa, a hi titekeni hi endzele kaya ra varhumiwa ra le Afrika Vupela-dyambu.

Hi Ri eNtirhweni Wa Vurhumiwa

Ku sele timinete ti nga ri tingani leswaku ku ba awara ya nkombo nimixo. Hi fika ekaya ra varhumiwa va ri ekusuhi ni ku bula hi Tsalwa ra siku. Varhumiwa va khume va hi amukela hi malwandla ni ku hi nyika ndhawu yo tshama etafuleni. Loko hi ri karhi hi bula, un’wana wa varhumiwa, loyi a nga ni malembe yo tala a ri entirhweni lowu, u sungula ku hi chumbutela hi mhaka yo hlekisa leyi n’wi humeleleke loko a ri ensin’wini. Kambe bulo ra hina ra tsemiwa loko mufambisi wa nongonoko a byela ntlawa lowu tsakeke leswaku sweswi i nkarhi wa ku kambisisa ndzimana ya siku. Ndzimana ya siku yi ta fambisiwa hi Xifurwa. Hambileswi hi nga ri tiviki ririmi leri, kambe ndlela leyi va vulavulaka ha yona yi swi veka erivaleni leswaku varhumiwa lava va humaka ematikweni mambe va wa va pfuka leswaku va kota ku vulavula ririmi leri.

Endzhaku ka ku kambisisa Matsalwa, ku landzela xikhongelo lexi humaka embilwini kutani ku sunguriwa ku dyiwa. Loko hi ri karhi hi phamela ti-cereal, murhumiwa loyi a tshame ekusuhi na hina u hi byela leswaku hi ti hlanganisa ni tibanana leti tsemeleriweke. Hi n’wi byele leswaku a hi ti rhandzi tibanana, kambe u hi byele leswaku loko ho ringeta tibanana ta kwalaho, hi ta ti tsakela. Hiloko hi chelanyana tibanana eka ti-cereal ta hina. A a vurisile! Tibanana leti ta famba—ti tsokombela ku fana ni ayisi khrimi! Naswona hi byeriwe leswaku xinkwa lexi bakiweke hi ndlela ya Xifurwa, lexi a hi xi dya, a xi bakiwe mixo lowu exitolo lexitsongo lexi a xi nga ri ekule ni kaya ra varhumiwa.

Endzhaku ko fihlula, hi ta famba na Ben na Karen, ku nga mpatswa lowu nga varhumiwa. A hi swi twile leswaku nsimu leyi ya le tikweni ra le Afrika Vupela-dyambu yi veka mihandzu, kutani hi navela ku ya tivonela hi mahlo ya hina.

Loko hi fika exitichini xa bazi, hi kume vanhu vo tala va ri yimerile. Ku nga ri kungani, vanghana va hina va varhumiwa va sungule ku  bula ni manana ni n’wana wakwe hi Bibele. Leswi a hi nga xi tivi Xifurwa, hi lo tsakisiwa hi leswi a swi humelela! Manana loyi u te loko a ha amukela Xihondzo xo Rindza na Xalamuka!, hiloko bazi ri ku gaa, kutani vanhu hinkwavo va tlimbetelana va lava ku nghena nkarhi wun’we! Vanhu va hi susumeta hala ndzhaku loko hi ri karhi hi khandziya. A hi ri karhi hi tshetsheleka loko hi ya le ndzhaku. Muchayeri wa kona a a chayela vudlakuta. Exitichini xin’wana ni xin’wana xa bazi, vanhu a vo ya va pakelana kunene. Loko u languta munhu u n’wayitela na yena a a n’wayitela. A hi navela ku vulavula na vona hi ku kongoma!

Loko bazi ra hina ri ri karhi ri famba, hi hlometele hi fasitere kutani hi vona vanhu va ri karhi va tiendlela mintirho ya vona yo hambana-hambana. Vavasati vambirhi va famba swin’we va rhwele mindzhwalo yo tika. Un’wana wa vona u rhwele khuwana lerikulu ra mati. Wanuna un’wana loyi a xavisaka u andlale nkumba etlhelo ka pato a veketela swin’wetsin’wetsi leswi a swi xavisaka. Kun’wana ni kun’wana ku ni vanhu lava xavaka kumbe lava xavisaka xin’wana ni xin’wana lexi nga xaviwaka kumbe lexi nga xavisiwaka.

Hi xitshuketa Ben, loyi a a yime etlhelo ka mina, u twa xin’wana xi n’wi jovolota nenge. Xana ku nga va ku ri yini? Bazi ri lo hontloo, kambe xa n’wi jovolota nakambe. U kote ku languta ehansi. Laha kusuhi ni nenge wakwe ku ni nkwama lowu nga ni sekwa, leri tshamelaka ku humesa nhloko kutani ri n’wi jovolotela! Ben u vula leswaku kumbexana n’wini wa rona u ya ku ri xaviseni emakete.

Loko hi fika ensin’wini ya hina, a hi tsakile ku tiva leswaku hi ya chumayela endhawini ya vantima. Loko hi tshinela eka yindlu yo sungula, Ben u phokotele mavoko ku tivisa n’wini wa muti leswaku u fikile. Leyi hi yona ndlela leyi ku “gongondziwaka” ha yona endhawini leyi. Ku humelela jaha rin’wana leri vuleke leswaku ra ha khomekile kambe ri hi kombela ku vuya endzhaku ka nkarhi.

Eka yindlu leyi landzelaka hi kuma wansati loyi a vulavulaka ririmi leri Ben a nga ri twisisiki. Wansati loyi u vitana n’wana wakwe leswaku a ta hundzuluxela leswi vuriwaka hi Ben. Loko Ben a heta ku chumayela, wansati loyi u teka broxara leyi vulavulaka hi Bibele, naswona n’wana wakwe u hi tshembisa leswaku u ta n’wi hlamusela yona. Eka yindlu ya vunharhu, ku ni vantshwa va nga ri vangani lava tshameke evhurandhini. Vambirhi eka vona va nyizele vaendzi leswaku va ta tshama. Ku sungula bulo leri hisaka malunghana ni ku tirhisiwa ka xihambano evugandzerini. Ku endliwa malunghiselelo ya leswaku bulo ri ta yisiwa emahlweni vhiki leri landzelaka. Sweswi i nkarhi wa leswaku hi tlhelela eka jaha leri a ri khomekile eka yindlu yo sungula. Swi tikomba onge se a ri swi twile leswaku a hi bula ni vantshwa lava tshamaka exitarateni xexo. Ri ni swivutiso swo tala swa Bibele kutani ri kombela ku va ni dyondzo ya Bibele. Endzhaku ka ku languta xiyimiso xakwe, Ben u pfumele ku tlhela a vuya vhiki leri taka hi nkarhi lowu fanaka. Loko hi tlhelela ekaya ra varhumiwa leswaku hi ya dya swakudya swa ninhlikanhi, Ben na Karen va vula leswaku va fanele va hlela tidyondzo ta vona ta Bibele kahle hikuva loko va nga endli tano va nga tikuma va ri ni tidyondzo to tala ta Bibele, leti tin’wana ta tona va nga taka va ti koti ku ti fambisa.

Ha va bumabumela leswi va khulukaka loko va vulavula Xifurwa. Ben u vula leswaku yena na Karen va ni malembe ya tsevu va ri varhumiwa, naswona va sungula ku xi tolovela kahle Xifurwa. Va hi byela leswaku ku dyondza ririmi lerintshwa a hi matlangwana, kambe wa humelela loko u tiyimiserile.

Hi 12:30 ninhlikanhi, varhumiwa hinkwavo va hlangana leswaku va dya swakudya swa ninhlikanhi. Hi xiya leswaku siku ni siku, murhumiwa un’we u averiwa ku lunghiselela swo fihlula ni swakudya swa ninhlikanhi kutani loko va hetile a hlantswa swibya. Namuntlha, un’wana wa varhumiwa u katinge huku leyi phomisaka ni marha ni mazambhana lama katingiweke, swin’we ni saladi ya matamatisi —ku nga swakudya leswi a swi rhandzaka!

Xana Ben na Karen va kunguhate ku endla yini nhlikanhi wolowo? Va vula leswaku vanhu hinkwavo va balekela dyambu ku sukela hi 1:00 ninhlikanhi ku ya fika hi 3:00 nindzhenga, hikwalaho hi ntolovelo varhumiwa va tirhisa nkarhi wolowo leswaku va hlaya kumbe va khudzehelanyana. A swi hi hlamarisi loko Karen a hi byela leswaku varhumiwa lavantshwa va hatla va wu tolovela mukhuva lowu!

Endzhaku ko khudzehelanyana, hi tlhelela ensin’wini. Wanuna la tsakelaka, loyi Ben a ringeteke ku n’wi endzela ko hlayanyana, a nga kona ekaya, kambe ku humelela majaha mambirhi loko Ben a phokotela mavoko. Va hi byela leswaku n’wini wa muti u va byerile leswaku Ben u ta ta, kutani u va byele leswaku va teka buku leyi pfunetaka ku hlaya Bibele leyi nge, Vutivi Lebyi Yisaka eVuton’wini Lebyi Nga Heriki. Hi va siyela buku yoleyo hi ntsako. Endzhaku ka sweswo, hi khandziya bazi leri nga ta hi yisa laha Karen a nga ta fambisa dyondzo ya Bibele ni wansati loyi a tsakelaka.

Loko hi ri karhi hi famba eswitarateni leswi nga lo mphaa, hi vanhu, Karen u hi byela leswaku siku rin’wana u hlangane ni wansati loyi ethekisini leri a va ri khandziye swin’we ni vakhandziyi va nga ri vangani. Karen u nyike wansati loyi xiphephana leswaku a xi hlaya loko va ri karhi va famba. Wansati loyi u hlaye xiphephana xexo kutani a kombela xin’wana. Lexa vumbirhi u xi hlaye hi ku tsakela lokukulu. Loko a ta xika, Karen u endle malunghiselelo ya ku endzela wansati loyi ekaya rakwe kutani a ta sungula dyondzo ya Bibele hi broxara leyi nge, I Yini Leswi Xikwembu Xi Swi Languteleke Eka Hina? Namuntlha Karen u ya fambisa dyondzo ya vuntlhanu eka broxara leyi.

Hi tsakele siku ra hina ensin’wini, kambe hi ni swivutiso swo karhi malunghana ni ntirho wa vurhumiwa. Lava hi va endzeleke va hi tshembisa leswaku loko hi fika ekaya, va ta hi lunghiselela swo khomisa nyoka va tlhela va hi hlamula swivutiso swa hina.

Ndlela Leyi Va Endlaka Swilo Ha Yona

Loko hi ri karhi hi dya matandza lama katingiweke, xinkwa lexi bakiweke hi ndlela ya Xifurwa na chizi, hi dyondza swo tala malunghana ni ndlela leyi varhumiwa va hanyaka ha yona. Hi ntolovelo varhumiwa va wisa va tlhela va tiendlela mintirho ya vona hi Musumbhunuku. Varhumiwa vo tala va heta nkarhi wo karhi hi siku rero va tsalela maxaka ya vona ni vanghana. Varhumiwa va swi tsakela swinene ku twa ta le kaya hikwalaho va rhandza ku rhumela swin’we ni ku amukela mapapila.

Leswi varhumiwa va tshamaka ni ku tirha swin’we, i swa nkoka leswaku va hlayisa mbulavurisano lowunene hi ku vulavurisana ni varhumiwa-kulobye na hi ku bula hi swilo swa moya. Ku engetela kwalaho, leswaku va kota ku fambisana ni xiyimiso xa vona xa dyondzo ya Bibele ya nkarhi ni nkarhi ya munhu hi xiyexe, hi Musumbhunuku wun’wana ni wun’wana ni madyambu varhumiwa va dyondza Bibele swin’we ni Xihondzo xo Rindza. Ben u vula leswaku loko varhumiwa va mindhavuko yo hambana-hambana va tshama swin’we, timhaka tin’wana a va nge ti voni hi tihlo rin’we, kambe lunghiselelo ra swakudya swa moya ra dyondzo ya ndyangu ri va pfuna leswaku va tshamisana hi ku rhula ni vun’we. U kandziyisa leswaku swi tlhela swi pfuna  leswaku hi papalata ku tivona hi antswa ku tlula van’wana.

Ku titsongahata na kona i ka nkoka. Varhumiwa va rhumeriwe ku ya tirhela, ku nga ri ku ya tirheriwa. Varhumiwa va vula leswaku marito lawa swi nonon’hwaka ku ma vula eka ririmi rin’wana ni rin’wana hi lama nge, “ndzi khomele,” ngopfu-ngopfu loko munhu a kombela ku khomeriwa hikwalaho ka leswi a swi vuleke kumbe leswi a nga swi endlangiki hi vomu. Ben u hi tsundzuxa hi xikombiso xa le Bibeleni xa Abigayele, loyi a kombeleke ku khomeriwa hikwalaho ka xiendlo xo biha xa nuna wakwe, leswi endleke leswaku yena ni ndyangu wa yena va nga weriwi hi khombo. (1 Samuwele 25:23-28) Loko u ta va murhumiwa lonene i swa nkoka leswaku u swi kota ku ‘hanyisana hi ku rhula’ ni vanhu van’wana.—2 Vakorinto 13:11.

Varhumiwa va va ni nhlangano kan’we hi n’hweti laha va vulavulaka hi swilaveko swa ndyangu, va tlhela va nyikana swiavelo swa le kaya ra vona. Endzhaku ka sweswo, va dya swakudya swo xawula. Leri i lunghiselelo lerinene ngopfu naswona ra pfuna.

Loko hi heta ku lalela, hi valanga kaya ra varhumiwa. Hi xiya leswaku hambileswi kaya ra vona ri nga riki ra manyunyu, kambe varhumiwa va khomisana leswaku va ri hlayisa ri basile. Ku ni xigwitsirisi, muchini wo hlantswa ni xitofu. Karen u hi byela leswaku ematikweni man’wana lama hisaka ku fana ni leri ra laha Afrika Vupela-dyambu, michini yo berisa moya ya laveka. Tindhawu to tshama eka tona letinene, swakudya leswi akaka miri swin’we ni ku landzelela tindlela letinene ta rihanyo swi pfuna varhumiwa leswaku swa tshama va hanye kahle ni ku gingiriteka.

Dyondza Ku Tlangela Swilo Leswinene

Hi tsakisiwe hi xin’wana ni xin’wana lexi hi xi voneke. Xana na hina hi nga wu nghenela ntirho wa vurhumiwa? Hi nga swi tivisa ku yini? Lava hi va endzeleke va hi hlamuserile leswaku i yini leswi katsekaka.

Xo sungula va hi byela leswaku varhumiwa lava nga Vakreste a va fambi va lava ku tiendlela vito. Va lava vanhu va timbilu letinene lava lavaka ku dyondza hi switshembiso leswinene swa Xikwembu. Varhumiwa va tirha tiawara ta 140 ensin’wini hi n’hweti, hikwalaho swa boha leswaku va rhandza nsimu.

Hi tivutisile, ‘xana va yi huma njhani ya tinyoka, minkolombyana ni tinsikiti?’ Ben u hi byela leswaku swilo swo fana ni leswi swi kona ematikweni yo tala lawa varhumiwa va averiwaka eka wona, kambe va swi tolovela. U ya emahlweni a vula leswaku exiavelweni xin’wana ni xin’wana xa vurhumiwa ku ni swilo leswinene, naswona hi ku famba ka nkarhi, varhumiwa va dyondza ku swi tlangela swilo sweswo. Swilo leswi a va nga swi “tolovelanga” va sungule ku swi tolovela swin’wana swa swona va tlhela va swi tsakela. Murhumiwa un’wana loyi a a ri murhumiwa eAfrika Vupela-dyambu malembe yo tala, loyi sweswi a tlheleleke eka rikwavo hikwalaho ka vutihlamuleri byo karhi u vula leswaku a swi n’wi tikela ngopfu ku tshika xiavelo xakwe, ku tlula ndlela leyi a swi n’wi tikela ha yona ku suka etikweni ra rikwavo loko a ya exiavelweni xakwe. Se a a titwa a ri ekaya loko a ri exiavelweni xakwe xa vurhumiwa.

Xana U Lunghekile?

Ben na Karen va hi byele timhaka to tala leti hi nga ehleketaka ha tona. Ku vuriwa yini hi wena? Xana u tshame u anakanya hi ku ya va murhumiwa etikweni rimbe? Loko swi ri tano, u nga ha va u ri ekusuhi ni ku fikelela pakani yoleyo. Xa nkoka swinene, i ku rhandza vutirheli bya nkarhi hinkwawo ni ku tsakela ntirho wa ku pfuna vanhu van’wana. Tsundzuka, varhumiwa a hi vanhu lava nga tolovelekangiki, kambe va fana na hina. Va endla hinkwaswo leswi va nga swi kotaka leswaku va endla ntirho lowu wa nkoka swinene.

[Swifaniso eka tluka 27]

Siku rin’wana ni rin’wana ri sunguriwa hi ku dyondza tsalwa ra Bibele

[Swifaniso eka tluka 29]

Vutomi bya vurhumiwa bya tsakisa swinene

[Xifaniso eka tluka 29]

Tindhawu ta le Afrika