Va Tiyisele Mutwa Enyameni Ya Vona
Va Tiyisele Mutwa Enyameni Ya Vona
“Ndzi nghenisiwe mutwa enyameni, ntsumi ya Sathana, leswaku yi tshamela ku ndzi makala.”—2 VAKORINTO 12:7.
1. Hi swihi swiphiqo swin’wana leswi vanhu va langutanaka na swona namuntlha?
XANA u lwisana ni ndzingo lowu nga heriki? Loko swi ri tano, a wu wexe. ‘Eminkarhini leyi ya mangava leyi swi nonon’hwaka ku langutana na yona,’ Vakreste lava tshembekaka va tiyisela nkaneto lowukulu, swiphiqo swa ndyangu, vuvabyi, ku karhateka hi timali, mintshikilelo ya mintlhaveko, ku feriwa hi vanhu lava va rhandzaka ni swiphiqo swin’wana. (2 Timotiya 3:1-5) Ematikweni man’wana, vutomi bya vo tala bya xungetiwa hikwalaho ka ku pfumaleka ka swakudya ni hikwalaho ka tinyimpi.
2, 3. Hi rihi langutelo ro biha leri nga ha vangiwaka hi swiphiqo leswi hi langutanaka na swona leswi fanaka ni mutwa, naswona sweswo swi nga va ni khombo hi ndlela yihi?
2 Swiphiqo swo tano swi nga endla munhu a titwa a hele matimba swinene, ngopfu-ngopfu loko a hlaseriwa hi makhombo yo tala hi nkarhi wun’we. Xiya leswi Swivuriso 24:10 yi swi vulaka: “Xana u tikombise u hele matimba hi siku ra maxangu? Matimba ya wena ma ta va matsongo.” Ina, ku hetiwa matimba hi miringo swi nga hi tekela matimba lawa hi ma lavaka swinene naswona swi nga tsanisa ku tiyimisela ka hina ku tiyisela ku ya fika emakumu. Njhani?
3 Ku hela matimba ku nga hi vangela leswaku hi rivala xikongomelo xa hina. Hi xikombiso, swa olova leswaku hi thathela swiphiqo swa hina kutani hi sungula ku titwela vusiwana. Van’wana va nga kala va rila eka Xikwembu va ku, “Ha yini u pfumela leswaku ndzi humeleriwa hi swilo leswi?” Loko langutelo ro tano ro biha ro sungula ku mila embilwini ya munhu, ri nga herisa ntsako wa yena ni ntshembo wakwe. Nandza wa Xikwembu a nga hela matimba swinene lerova a tshika ku lwa “nyimpi leyinene ya ripfumelo.”—1 Timotiya 6:12.
4, 5. Etimhakeni tin’wana, xana Sathana u katseka njhani eka swiphiqo swa hina, kambe hi nga va ni ntshembo wihi?
4 Yehovha Xikwembu entiyisweni a hi yena a hi tiselaka miringo. (Yakobo 1:13) Miringo yin’wana yi hi wela hileswi hi lwelaka ku tshembeka eka yena. Kahle-kahle, hinkwavo lava tirhelaka Yehovha va tiendla vahlaseriwa va nala wa yena lonkulu, Sathana Diyavulosi. Eka nkarhinyana lowu xi saleleke, “xikwembu [xexo xo homboloka] xa mafambiselo lawa ya swilo” xi ringeta ku endla leswaku un’wana ni un’wana loyi a rhandzaka Yehovha a tshika ku endla ku rhandza ka Yena. (2 Vakorinto 4:4) Sathana u yi xanisa hilaha a nga kotaka hakona nhlengeletano hinkwayo ya vamakwerhu emisaveni hinkwayo. (1 Petro 5:9) I ntiyiso, Sathana a nga swi vangi hi ku kongoma swiphiqo swa hina hinkwaswo, kambe a nga tirhisa swiphiqo leswi hi langutanaka na swona, a lava ku hi tsanisa swinene.
5 Kambe, ku nga khathariseki leswaku Sathana u ni matimba ya ku fikela kwihi kumbe matlhari ya yena ma hlasela ku fikela kwihi, hi nga n’wi hlula! Hi nga tiyiseka njhani hi mhaka leyi? Hikuva Yehovha Xikwembu wa hi lwela. U endle xitiyisekiso xa leswaku malandza yakwe ma tiva makungu ya Sathana. (2 Vakorinto 2:11) Kahle-kahle, Rito ra Xikwembu ri hi byela swo tala malunghana ni miringo leyi hlaselaka Vakreste va ntiyiso. Emhakeni ya muapostola Pawulo, Bibele yi tirhise xiga lexi nge “mutwa enyameni.” Ha yini? A hi kambisiseni ndlela leyi Rito ra Xikwembu ri xi hlamuselaka ha yona xiga lexi. Kutani hi ta swi vona leswaku a hi hexe loko hi lava mpfuno wa Yehovha leswaku hi hlula miringo.
Lexi Endlaka Leswaku Miringo Yi Fana Ni Mitwa
6. Xana Pawulo a a vula yini loko a ku u ni “mutwa enyameni,” naswona xana mutwa wolowo ku nga ha va ku ve yini?
6 Leswi Pawulo a ringiweke swinene, u huhuteriwe ku tsala a ku: “Ndzi nghenisiwe mutwa enyameni, ntsumi ya Sathana, leswaku yi tshamela ku ndzi makala, leswaku ndzi nga tlakusiwi ku tlurisa.” (2 Vakorinto 12:7) Mutwa lowu a wu ri enyameni ya Pawulo a ku ri yini? Ina, mutwa lowu ngheneke wu twelela enyameni wa vava swinene. Kutani, xigego lexi xi fanele xi vulavula hi nchumu lowu a wu twisa Pawulo ku vava—ku nga ha va enyameni, emintlhavekweni kumbe eka swilo leswi haswimbirhi. Kumbexana mahlo ya Pawulo a ma karhateka kumbe a tsane hi tindlela tin’wana emirini. Kumbe mutwa wu nga ha va wu katse vanhu lava soleke mfanelo ya Pawulo ya ku va muapostola kutani va kanakana ntirho wakwe wa ku chumayela ni wa ku dyondzisa. (2 Vakorinto 10:10-12; 11:5, 6, 13) Ku nga khathariseki leswaku swona hi swihi, mutwa wolowo wu tshame wu ri kona naswona a wu nga ta tlhavuriwa.
7, 8. (a) Xiga lexi nge ‘ku tshamela ku makala’ xi kombisa yini? (b) Ha yini swi ri swa nkoka leswaku hi tiyisela mitwa yihi na yihi leyi hi tlhavaka sweswi?
7 Xiya leswaku mutwa lowu a wu tshamela ku makala Pawulo. Riendli ra Xigriki leri Pawulo a ri tirhiseke laha ri tekiwe eka rito leri vulaka “swibakele.” Rito rolero ri tirhisiwe hi ku kongoma eka Matewu 26:67 kutani ri tirhisiwa hi ndlela yo fanekisela eka 1 Vakorinto 4:11. Eka tindzimana toleto, ri vula ku fumbuteriwa hi swibakele. Hikwalaho ka rivengo lerikulu ra Sathana eka Yehovha ni malandza Yakwe, hi nga tiyiseka leswaku Diyavulosi a a tsaka ni swikunwana loko Pawulo a kombiwa maxangu hi mutwa lowu. Ni namuntlha, Sathana wa tsaka loko a hi vona hi chachamerisiwa hi mutwa enyameni.
8 Hikwalaho, ku fana na Pawulo, hi fanele hi tiva ndlela yo langutana ni mitwa yo tano. Vutomi bya hina byi titshege hi ku endla tano! Tsundzuka, Yehovha u lava ku lehisa vutomi bya hina byi nga vi na makumu emisaveni ya yena leyintshwa, laha swiphiqo leswi fanaka ni mitwa swi nga ta ka swi nga ha hi karhati. Leswaku xi hi pfuna hi kuma hakelo leyi leyikulu, Xikwembu xi hi nyike swikombiso swo tala eRitweni ra xona ro kwetsima, ku nga Bibele, xi kombisa leswaku malandza ya xona lama tshembekaka ma kote ku tiyisela mitwa enyameni. A va ri vanhu lava tolovelekeke, lava nga hetisekangiki, ku fana na hina. Loko hi kambisisa swikombiso swa van’wana va ‘papa lerikulu ra timbhoni’ hi nga kota ku “[tsutsuma] hi ku tiyisela eka mphikizano lowu vekiweke emahlweni ka hina.” (Vaheveru 12:1) Loko hi anakanyisisa hi swilo leswi va swi tiyiseleke hi nga tiyiseka swinene leswaku hi nga tiyisela mitwa yihi na yihi leyi Sathana a nga hi tlhavaka ha yona.
Mitwa Leyi Tlhaveke Mefiboxete
9, 10. (a) Swi tise ku yini leswaku Mefiboxete a va ni mutwa enyameni? (b) Hosi Davhida u kombise Mefiboxete tintswalo hi ndlela yihi, naswona hi nga n’wi tekelela njhani Davhida?
9 Anakanya hi Mefiboxete, n’wana wa Yonathani, munghana wa Davhida. Loko Mefiboxete a ri ni malembe ya ntlhanu hi vukhale, ku fike xiviko xa leswaku tata wakwe, Yonathani, na kokwa wakwe, Hosi Sawulo va dlayiwile. Muhlayisi wa jaha leri a a tshukile. U “n’wi [rhwarile], kambe loko a baleka a tshukile, a wa ivi a lamala.” (2 Samuwele 4:4) Ku lamala loku ku fanele ku ve mutwa lowukulu eka Mefiboxete lowu a a fanele a wu tiyisela loko a ri karhi a kula.
10 Endzhaku ka malembe yo hlayanyana, Hosi Davhida u kombise Mefiboxete tintswalo ta rirhandzu hikwalaho ka leswi a a n’wi rhandza swinene Yonathani. Davhida u n’wi nyike ndhawu hinkwayo leyi a yi ri ya Sawulo kutani a lerisa Ziba loyi a a ri mutirhi wa Sawulo leswaku a yi khathalela. Davhida u tlhele a byela Mefiboxete a ku: “U ta dya xinkwa etafuleni ra mina nkarhi hinkwawo.” (2 Samuwele 9:6-10) A swi kanakanisi leswaku tintswalo ta rirhandzu ta Davhida a ti n’wi chavelela Mefiboxete naswona ti hungute ku karhatiwa hi ku lamala ka yena. Mawaku dyondzo leyinene! Na hina hi fanele hi kombisa tintswalo eka lava chachamerisiwaka hi mutwa enyameni.
11. Ziba u vule yini malunghana na Mefiboxete, kambe hi swi tivisa ku yini leswaku leswi a swi vuleke a swi ri mavunwa? (Vona nhlamuselo ya le hansi.)
11 Endzhakunyana, Mefiboxete u boheke ku tiyisela mutwa wun’wana enyameni. Nandza wa yena Ziba u n’wi lumbetile emahlweni ka Hosi Davhida, loyi hi nkarhi wolowo a balekile eYerusalema hikwalaho ka ku xandzuka ka Absalomu, n’wana wa Davhida. Ziba u vule leswaku Mefiboxete u sale eYerusalema hikwalaho ka ku nga tshembeki a lava ku sala a titekela vuhosi. * Davhida u tshembe xihehlo xa Ziba kutani a teka ndhawu hinkwayo ya Mefiboxete a yi nyika muhembi yoloye!—2 Samuwele 16:1-4.
12. Mefiboxete u angurise ku yini eka xiyimo xa yena, naswona i xikombiso lexinene hi ndlela yihi eka hina?
12 Hambiswiritano, loko Mefiboxete a hetelela a hlangane na Davhida, u byele hosi ntiyiso wa mhaka. A a tilulamisela ku ya hlangana na Davhida loko Ziba a n’wi kanganyisa a vula leswaku ku ta famba yena. Xana Davhida u xi lulamisile xihoxo lexi? U xi lulamisile hi ndlela yo karhi. U avanyisele vavanuna lavambirhi ndhawu hi le xikarhi. Kutani, lowu a wu ta va mutwa wun’wana enyameni ya Mefiboxete. Xana u hele matimba swinene? Xana u lwisane ni xiboho xa Davhida, a vula leswaku a nga avanyisanga kahle? E-e, hi ku titsongahata u pfumelelane ni ku navela ka hosi. U anakanyisise hi swilo leswinene, a tsaka hileswi hosi leyi faneleke ya Israyele yi vuyeke yi hlayisekile. Hakunene Mefiboxete u veke xikombiso lexinene ngopfu hi ku tiyisela ku lamala, ku lumbetiwa ni ku hela matimba.—2 Samuwele 19:24-30.
Nehemiya U Langutane Ni Miringo Ya Yena
13, 14. I mitwa yihi leyi Nehemiya a bohekeke ku yi tiyisela loko a tlhela a ya aka marhangu ya Yerusalema?
13 Anakanya hi mitwa yo fanekisela leyi Nehemiya a yi tiyiseleke loko a tlhelela emutini wa Yerusalema lowu a wu nga ri na rirhangu hi lembe-xidzana ra vuntlhanu B.C.E. U kume leswaku muti lowu a wu nga sirhelelekanga, naswona Vayuda lava tlheleleke kwalaho a va nga hlelekanga, a va hele matimba naswona a va nga basanga emahlweni ka Yehovha. Hambileswi a a nyikiwe mpfumelelo hi Hosi Atazekiseki wa leswaku a ya pfuxa makhumbi ya Yerusalema, Nehemiya u hatle a swi vona leswaku ntirho wa yena a wu nga ti tsakisi tindhuna-nkulu ta le matikweni ya le kusuhi. “Swi vonake swi bihe ngopfu eka vona leswaku munhu loyi u tele ku ta kumela vana va Israyele leswinene.”—Nehemiya 2:10.
14 Vakaneti volavo va le matikweni mambe va endle leswi nga ematimbeni ya vona leswaku va tshikisa Nehemiya ntirho wa yena. Minxungeto ya vona, mavunwa ya vona, swihehlo swa vona—ku katsa ni ku tirhisiwa ka tinhlorhi leswaku ti ta n’wi heta matimba—kumbexana a swi fana ni mitwa leyi tshamaka yi ri karhi yi n’wi tlhavetela enyameni. Xana marhengu ya valala volavo ma n’wi hlurile? Doo! U veke ntshembo wa yena hinkwawo eka Xikwembu, a nga tsananga. Hikwalaho, loko marhangu ya Yerusalema ma hetelela ma akiwile, ma nyikele vumbhoni lebyi nga heriki bya nseketelo wa rirhandzu wa Yehovha eka Nehemiya.—Nehemiya 4:1-12; 6:1-19.
15. Hi swihi swiphiqo leswi a swi ri kona exikarhi ka Vayuda leswi a swi n’wi karhata swinene Nehemiya?
15 Leswi a a ri ndhuna-nkulu, Nehemiya u tlhele a boheka ku lwisana ni swiphiqo swo tala exikarhi ka vanhu va Xikwembu. Swiphiqo leswi a swi fana ni mitwa leyi a yi n’wi karhata swinene hikuva a swi khumba vuxaka bya vanhu lava na Yehovha. Vanhu lava fumeke a va lava ntswalo wo tala, naswona vamakwavo va vona lava nga swisiwana a va boheka ku xavisa masimu ya vona va tlhela va xavisa vana va vona evuhlongeni, leswaku va ta kota ku hakela swikweleti swin’we ni xibalo xa le Peresiya. (Nehemiya 5:1-10) Vayuda vo tala a va tlula nawu wa Savata naswona a va nga va wundli Valevhi ni ku hlayisa tempele. Naswona, van’wana a va teke “vavasati va Vaaxidodo, Vaamone ni Vamowabu.” Leswi swi n’wi twise ku vava swinene Nehemiya! Kambe mitwa leyi a yi n’wi tshikisanga ntirho wa yena. Nkarhi hinkwawo a wa a pfuka a hisekela ku hlayisa milawu leyinene ya Xikwembu. Ku fana na Nehemiya, hi nga pfumeleli ku tikhoma ko biha ka van’wana ku hi sivela ku tirhela Yehovha hi ku tshembeka.—Nehemiya 13:10-13, 23-27.
Vanhu Van’wana Vo Tala Lava Tshembekaka Va Tiyiserile
16-18. Swiphiqo swa ndyangu swi va khumbe njhani vanhu vo tanihi Isaka na Raveka, Hana, Davhida na Hosiya?
16 Bibele yi ni swikombiso swin’wana swo tala swa vanhu lava tiyiseleke swiyimo leswi tshikilelaka leswi a swi fana ni mitwa. Xivangelo xin’wana lexi tolovelekeke xa mitwa yoleyo a ku ri swiphiqo swa ndyangu. Vasati vambirhi va Esawu “a va dyisa mbitsi emoyeni wa Isaka na Raveka,” vatswari va Esawu. Raveka u kale a vula leswaku u nyenya vutomi bya yena hikwalaho ka vavasati volavo. (Genesa 26:34, 35; 27:46) Nakambe, anakanya hi Hana ni ndlela leyi nkati-kulobye wa yena Penina, “a a n’wi dyisa mbitsi” ha yona hikwalaho ka leswi Hana a a ri mhika. Kumbexana Hana u tiyiselele ku hlekuriwa loku nkarhi na nkarhi loko a ri ekaya. Penina a a tlhela a n’wi dyisa mbitsi exikarhi ka vanhu—a swi kanakanisi leswaku a a endla tano ni loko a ri ni maxaka ni vanghana—loko ndyangu wu ye enkhubyeni eXilo. Leswi a swi fana ni ku nghenisa mutwa swinene enyameni ya Hana.—1 Samuwele 1:4-7.
17 Anakanya hi leswi Davhida a swi tiyiseleleke hikwalaho ka mavondzo yo biha ya tata wa nsati wa yena, ku nga Hosi Sawulo. Leswaku a ponisa vutomi bya yena, Davhida u boheke ku tshama emabakweni le mananga ya Eni-gedi, laha a a fanele a khandziya maganga lamakulu lama teleke maribye ma tlhela ma va ni khombo. Vuhomboloki lebyi byi fanele byi n’wi dyise mbitsi, hikuva a a nga dyanga nchumu xa Sawulo. Hambiswiritano, Davhida u boheke ku hanya malembe yo tala a ri eku balekeni—hikwalaho ka mavondzo ya Sawulo.—1 Samuwele 24:14, 15; Swivuriso 27:4.
18 Anakanya hi swiphiqo swa ndyangu leswi muprofeta Hosiya a langutaneke na swona. Nsati wa yena u sungule ku endla vuoswi. Ku tikhoma ka yena loko biha a ku fana ni mitwa leyi tlhaveke mbilu ya nuna wakwe. Naswona u fanele a dye mbitsi a xeva hi nhlomulo loko nsati loyi a ta veleka vana vambirhi lava hungukiweke kunene!—Hosiya 1:2-9.
19. Muprofeta Mikaya u xanisiwe hi ndlela yihi?
19 Mutwa wun’wana enyameni i nxaniso. Anakanya hi ntokoto wa muprofeta Mikaya. Mikaya u fanele a karhatekile loko a vona Hosi Akabu wo homboloka a tirhisana ni vaprofeta va mavunwa ni loko Akabu a pfumela mavunwa ya vona ya rihlaza. Kutani, loko Mikaya a byele Akabu leswaku leswi a swi vuriwa hi vaprofeta volavo hinkwavo a swi ri swa “moya wa vuxisi,” xana murhangeri wa vakanganyisi volavo u endle yini? U “[be] Mikaya erhameni”! Lexi a xi bihe ku tlula ni mpimo a ku ri n’wangulo wa Akabu eka xitsundzuxo xa Yehovha xa leswaku tsima ra ku ya lwa ni muti wa Rhamoti-giliyadi a ri ta hundzuka nyuku wa mbyana. Akabu u lerise leswaku Mikaya a hoxiwa ekhotsweni a nyikiwa swakudya switsongo. (1 Tihosi 22:6, 9, 15-17, 23-28) Nakambe, tsundzuka Yeremiya ni ndlela leyi a khomiweke ha yona hi vaxanisi va yena lava a va ri ni torha ra ngati.—Yeremiya 20:1-9.
20. Nawomi u boheke ku tiyisela mitwa yihi, naswona u hakeriwe njhani?
20 Ku feriwa hi munhu loyi u n’wi rhandzaka i xiyimo xin’wana lexi vangaka gome lexi nga fanaka ni mutwa enyameni. Nawomi a a fanele a tiyisela maxangu ya ku feriwa hi nuna wa yena ni vana va yena vambirhi va majaha. Loko a ha ri ni gome rolero, u tlhelele eBetlehema. U byele vanghana va yena leswaku va nga ha n’wi vitani Nawomi, kambe va n’wi vitana Marha, ku nga vito leri a ri hlamusela nhlomulo lowu a langutaneke na wona. Kambe, eku heteleleni Yehovha u hakele ku tiyisela kakwe hi ntukulu loyi a veke muhlanganisi enxaxamelweni wa Mesiya.—Rhuti 1:3-5, 19-21; 4:13-17; Matewu 1:1, 5.
21, 22. Yobo u karhateke njhani hi ku lahlekeriwa, naswona u angurise ku yini?
21 Anakanya hi ndlela leyi Yobo a faneleke a tsemeke nhlana ha yona loko a twa hi ta ku fa ka vana va yena lava rhandzekaka va khume hi xitshuketa, swin’we ni ku lahlekeriwa hi swifuwo swa yena hinkwaswo ni malandza. Hi xitshuketa a swi tikomba onge misava a yi n’wi hundzukerile! Kutani loko Yobo a ha ku mati matsongo, Sathana u n’wi be hi vuvabyi. Swi nga ha endleka Yobo a anakanye leswaku vuvabyi lebyi byo vava ngopfu a byi ta n’wi dlaya. A byi vava swinene lerova a kala a anakanya leswaku a swi ta antswa loko a fa.—Yobo 1:13-20; 2:7, 8.
22 Nsati wa yena na yena u nyanyise timhaka, a ta eka yena a ri na gome naswona a hlundzukile kutani a fika a ku: “Rhukana Xikwembu u fa!” Lowu a wu ri mutwa wo fehla hakunene enyameni ya yena! Endzhaku ka sweswo vanghana vanharhu va Yobo, ematshan’weni yo n’wi sula mihloti va mukisane na yena hi swihehlo swa mavunwa, va vula leswaku u fanele a endle swidyoho exihundleni, kutani hi swona leswi a swi n’wi cinisa gija. Hi nga vula leswaku marito ya vona ya mavunwa a ma susumeta mitwa yi nghena yi twelela enyameni ya yena. Nakambe, tsundzuka leswaku Yobo a a nga xi tivi xivangelo xa swilo leswi swo homboloka leswi a swi n’wi komba maxangu; naswona a a nga swi tivi leswaku u ta pona. Kambe, “eka hinkwaswo leswi, Yobo a nga dyohanga kumbe ku vula leswi nga fanelangiki eka Xikwembu.” (Yobo 1:22; 2:9, 10; 3:3; 14:13; 30:17) Hambileswi a tlhaviweke hi mitwa yo tala hi nkarhi wun’we, a nga tshikanga ku hanya hi ku tshembeka. Sweswo swa khutaza hakunene!
23. Ha yini vanhu vo tshembeka lava hi vulavuleke ha vona va swi kotile ku tiyisela mitwa yo hambana-hambana enyameni?
23 Hi lo tsongola swi nga ri swingani eka swikombiso leswi nga laha henhla. Bibele ya ha ri ni swikombiso swo tala. Malandza lawa hinkwawo yo tshembeka ma boheke ku tiyisela mitwa ya wona yo fanekisela. Kunene ma langutane ni swiphiqo swo hambana-hambana! Kambe hinkwawo ku na nchumu wun’we lowu ma wu endleke. Ni un’we wa wona a nga tshikanga ku tirhela Yehovha. Ku nga khathariseki miringo ya wona hinkwayo leyi chachamerisaka, ma hlule Sathana hi matimba lawa ma ma kumeke eka Yehovha. Njhani? Xihloko lexi landzelaka xi ta hlamula xivutiso lexi xi tlhela xi hi kombisa ndlela leyi na hina hi nga langutanaka ha yona ni nchumu wihi na wihi lowu fanaka ni mutwa enyameni ya hina.
[Nhlamuselo ya le hansi]
^ par. 11 Mefiboxete, wanuna la titsongahataka a tlhela a va ni moya wo tlangela a a nga ta ma endla makungu yo tano yo lava xikhundlha. A swi kanakanisi leswaku a a tiva ndhuma leyinene leyi siyiweke hi tata wakwe, Yonathani. Hambileswi Yonathani a a ri n’wana wa Hosi Sawulo, hi ku titsongahata u teke Davhida tanihi hosi ya Israyele leyi hlawuriweke hi Yehovha. (1 Samuwele 20:12-17) Tanihi mutswari la chavaka Xikwembu wa Mefiboxete ni munghana la tshembekaka wa Davhida, Yonathani a a nga ta va a dyondzise n’wana wa yena lontsongo leswaku a lwela ku kuma matimba yo lawula.
A Wu Ta Hlamurisa Ku Yini?
• Ha yini swiphiqo leswi hi langutanaka na swona swi nga fanisiwaka ni mitwa enyameni?
• Hi yihi mitwa yin’wana leyi Mefiboxete na Nehemiya a va fanele va yi tiyisela?
• Exikarhi ka swikombiso swa le Matsalweni swa vavanuna ni vavasati lava tiyiseleke mitwa yo hambana-hambana enyameni, hi xihi lexi ku khumbeke swinene, naswona ha yini?
[Swivutiso Swa Dyondzo]
[Swifaniso leswi nga eka tluka 15]
Mefiboxete u boheke ku tiyisela ku lamala ka yena, ku hehliwa ni ku khomisiwa tingana
[Xifaniso lexi nga eka tluka 16]
Nehemiya u tiyiserile hambiloko a kanetiwa