Swivutiso Swa Vahlayi
Swivutiso Swa Vahlayi
Xana swa boha ku hetisisa swihlambanyo hinkwaswo leswi endliwaka eka Xikwembu?
EMatsalweni, xihlambanyo i xitshembiso lexi munhu a xi endlelaka Xikwembu xa leswaku u ta endla xiendlo xo karhi, a endla gandzelo, a sungula ku endla ntirho wo karhi kumbe a endla nchumu wo karhi kumbe a papalata swilo swo karhi leswi nga bihangiki. Bibele yi vulavula hi swihlambanyo leswi a swi titshege hi ku va Xikwembu xi rhanga xi endla swo karhi. Hi xikombiso, Hana, mana wa muprofeta Samuwele “u ye emahlweni a endla xitshembiso lexi hlambanyiweke a ku: ‘Oho, Yehovha wa mavuthu, loko . . . u nga ri rivali hlonga ra wena ra xisati, kunene u nyika hlonga ra wena ra xisati n’wana wa xinuna, ndzi ta n’wi nyika Yehovha masiku hinkwawo ya vutomi byakwe, a ku na rikari leri nga ta hundza enhlokweni yakwe.’” (1 Samuwele 1:11) Bibele yi tlhela yi hlamusela leswaku swihlambanyo swi endliwa hi ku tirhandzela. Swihlambanyo swa le Matsalweni swi boha hi ndlela yihi?
Hosi Solomoni wa le Israyele wa khale u te: “Nkarhi wun’wana ni wun’wana loko u endla xitshembiso lexi hlambanyiweke eka Xikwembu, u nga kanakani ku xi hetisisa.” Wa engetela: “Xitshembiso lexi u xi hlambanyeke, xi hetisise. Swa antswa leswaku u nga xi endli xitshembiso lexi hlambanyiweke ku ri ni ku endla xitshembiso lexi hlambanyiweke kutani u nga xi hetisisi.” (Eklesiasta 5:4, 5) Nawu lowu nyikiweke Vaisrayele hi ku tirhisa Muxe wu ri: “Loko wo tshuka u endla xitshembiso lexi hlambanyiweke eka Yehovha Xikwembu xa wena, u nga hlweli ku xi hetisisa, hikuva Yehovha Xikwembu xa wena u ta xi lava hakunene eka wena, kunene ku ta va xidyoho eka wena.” (Deteronoma 23:21) Swi le rivaleni leswaku ku endlela Xikwembu xihlambanyo a hi mhaka yo tlanga hi yona. Xi fanele xi endliwa hi xivangelo lexi twalaka naswona loyi a xi endlaka a nga fanelanga a kanakana ku hetisisa lexi a xi tshembiseke eka xihlambanyo xa yena. Handle ka swona, swa antswa loko a nga endli xihlambanyo. Kambe, xana swa boha ku hetisisa swihlambanyo hinkwaswo loko u kala u swi endla?
Ku vuriwa yini loko xihlambanyo xa kona xi lava leswaku u endla nchumu lowu endzhakunyana u kumeke leswaku a wu fambisani ni ku rhandza ka Xikwembu? Ku vuriwa yini loko ku ri xihlambanyo lexi a xi ta hlanganisa ku tikhoma loko biha ni vugandzeri bya ntiyiso hi ndlela yo karhi? (Deteronoma 23:18) Swi le rivaleni leswaku xihlambanyo xo tano a xi bohi. Ku tlula kwalaho, ehansi ka Nawu wa Muxe, xihlambanyo lexi endliweke hi wansati a swi koteka leswaku tata wa yena kumbe nuna wa yena a xi herisa.—Tinhlayo 30:3-15.
Nakambe anakanya hi mhaka ya munhu loyi a endleke xihlambanyo eka Xikwembu xa leswaku a nge ngheneli vukati, kambe endzhaku a tikuma se a lava ku byi nghenela. Xihlambanyo xa yena xi n’wi endle a va exiyin’weni lexi a vonaka onge loko a xi hetisisa u ta va a ri kusuhi ni ku tlula milawu ya Xikwembu ya mahanyelo. Xana u fanele a tikarhatela ku hetisisa xihlambanyo xa yena? Xana a swi nge antswi a kombela ku rivaleriwa eka Xikwembu hileswi a nga swi kotiki ku hetisisa xihlambanyo xa yena, ematshan’weni yo tikhoma hi ndlela yo biha? Hi yena ntsena la nga endlaka xiboho emhakeni leyi. A ku na munhu la nga n’wi endlelaka xiboho xexo.
Ku vuriwa yini loko munhu a endla xihlambanyo lexi endzhakunyana a xi xiyeke leswaku u xi endle hi magugu? Xana swi fanerile leswaku a tama a ha hetisisa xihlambanyo xa yena? Yefta a swi nga n’wi oloveli ku hetisisa xihlambanyo lexi a xi endleke eka Xikwembu, kambe u xi hetisisile hi ku tshembeka. (Vaavanyisi 11:30-40) Loko munhu a tsandzeka ku hetisisa xihlambanyo xa yena swi nga endla leswaku Xikwembu xi “hlundzuka” kutani xi onha leswi munhu loyi a swi hetisiseke. (Eklesiasta 5:6) Loko munhu a yi teka hi ku olova mhaka ya ku hetisisa xihlambanyo swi nga endla leswaku Xikwembu xi nga ha n’wi tsakeli.
Yesu Kreste u te: “Kambe ntsena Ina wa n’wina a a ve Ina, E-e wa n’wina a va E-e; hikuva leswi tlulaka leswi swi huma eka lowo homboloka.” (Matewu 5:37) Mukreste a nga fanelanga a tikarhatela ku hetisisa swihlambanyo swa yena eka Xikwembu ntsena kambe u fanele a tshembeka ni le ka leswi a swi vulaka—eka Xikwembu ni le ka vanhu. Ku vuriwa yini loko a tikuma a ri exiyin’weni xo nonon’hwa laha a endleke ntwanano ni munhu un’wana lowu a wu tikomba wu ri wunene eku sunguleni kambe loko a wu kambisisa kahle a kuma leswaku i wa vuphukuphuku? A nga fanelanga a wu teka wu ri lowu nga vuliki nchumu. Kambe loko va vulavurisane kahle, munhu lowun’wana a nga ha ntshunxa lowun’wana eka xihlambanyo xexo.—Pisalema 15:4; Swivuriso 6:2, 3.
Malunghana ni swihlambanyo ni swilo leswin’wana hinkwaswo, i yini lexi hi faneleke hi karhateka ha xona ngopfu? Minkarhi hinkwayo a hi tiyimiseleni ku hlayisa vuxaka lebyinene na Yehovha Xikwembu.
[Swifaniso leswi nga eka tluka 30, 31]
Hana a nga kanakananga ku hetisisa xihlambanyo xa yena
[Swifaniso leswi nga eka tluka 30, 31]
Yefta u hetisise xihlambanyo xa yena hambileswi a swi tika ku xi hetisisa