Nyiko Leyi Nga Heriki Leyi Humaka Eka Muvumbi

XANA a swi ku hlamarisi leswaku swilo leswi vativi va sayense va pfumelaka leswaku i swa nkoka eka pulanete yin’wana ni yin’wana leswaku ku va ni swilo leswi hanyaka, ku vulavuriwa hi swona kumbe swa fambisana ni leswi nga eka ndzima yo sungula ya Bibele? Xana hi swihi swilo swa kona?

Leswaku ku va ni swilo leswi hanyaka, ku fanele ku va ni mati yo tala hilaha swi vuriweke hakona eka Genesa 1:2. Ku fanele ku hisa hi mpimo lowu faneleke leswaku mati lama nga eka pulanete ma nga tiyi ma va ayisi. Leswi swi lava leswaku pulanete yi va ekule ni dyambu hi mpfhuka lowu faneleke. Rungula ra Genesa ri vulavula hi ku phindha-phindha hi dyambu ni ndlela leyi ri vuyerisaka misava ha yona.

Leswaku pulanete yi va ni vaaki yi fanele yi va ni atimosifiya leyi nga ni mixaka yo karhi ya tigasi. Nchumu lowu wa nkoka wu boxiwa eka Genesa 1:6-8. Ku kula ka swimilana loku hlamuseriweke eka Genesa 1:11, 12, hi kona ku endlaka leswaku ku va ni okisijini yo tala. Hilaha swi hlamuseriweke hakona eka Genesa 1:9-12, pulanete yi fanele yi va ni ndhawu leyi omeke ni leyi noneke leswaku swiharhi swo hambana-hambana swi kota ku hanya. Xo hetelela, leswaku pulanete yi va ni maxelo lamanene yi fanele yi va yi voyame hi ndlela leyinene naswona yi khomiwa yi nga tsekatseki—eka pulanete ya misava, wun’wana wa ntirho wolowo wu endliwa hi matimba ya n’weti yo kokela swilo ehansi. Ndlela leyi n’weti wu veke kona ha yona ni tindlela leti wu pfunaka ha tona swi kandziyisiwe eka Genesa 1:14, 16.

Muxe mutsari wa khale, loyi a nga pfuniwangiki hi sayense ya manguva lawa, u swi kotise ku yini ku tiva swilo leswi vuriweke laha henhla? Xana Muxe a a ri ni vuswikoti lebyi nga tolovelekangiki byo twisisa nkoka wa swilo sweswo lebyi vanhu va nkarhi wolowo a va nga ri na byona? Mhaka hileswaku a a huhuteriwe hi Muvumbi wa matilo ni misava. Sweswo swa twisiseka loko u kambisisa ndlela leyi rungula ra Genesa ri pakanisaka ha yona hi tlhelo ra sayense.

Bibele yi vula leswaku swihlamariso leswi hi swi vonaka eka vuako hinkwabyo lebyi hi rhendzeleke swi tumbuluxiwe hi xikongomelo xo karhi. Pisalema 115:16 yi ri: “Loko ku ri matilo, i matilo ya Yehovha, kambe misava u yi nyike vana va vanhu.” Pisalema yin’wana yi ri: “U simeke misava etindhawini leti a ti endleleke tona; a yi nge tsekatsekisiwi hilaha ku nga riki na makumu, kumbe hi masiku.” (Pisalema 104:5) Loko vuako hinkwabyo swin’we ni pulanete ya hina yo saseka swi tumbuluxiwe hi Muvumbi, swa twala ku pfumela leswaku u na byona ni vuswikoti byo swi hlayisa. Leswi swi vula leswaku u nga ku langutela hi ku tiyiseka ku hetiseka ka xitshembiso lexi hlamarisaka lexi nge: “Lavo lulama va ta dya ndzhaka ya misava, va ta tshama eka yona hi masiku.” (Pisalema 37:29) Entiyisweni, Xikwembu a xi ‘yi tumbuluxelanga swa hava misava,’ kambe xi “yi vumbe[le] leswaku ku akiwa eka yona” hilaha ku nga heriki hi vanhu lava tlangelaka lava pfumelaka eka mintirho ya xona.—Esaya 45:18.

Hi ku ya hi Matsalwa, Yesu u te laha misaveni leswaku a hi dyondzisa hi Xikwembu ni xikongomelo xa xona xo nyika vanhu lava yingisaka vutomi lebyi nga heriki. (Yohane 3:16) Ha tiyiseka leswaku ku nga ri khale Xikwembu xi ta “lovisa lava onhaka misava,” kasi vanhu lava rhandzaka ku rhula lava humaka ematikweni hinkwawo lava amukelaka lunghiselelo ra xona ra ku ponisiwa va ta pona. (Nhlavutelo 7:9, 14; 11:18) Hakunene vutomi byi ta tsakisa loko vanhu va ya emahlweni va tshubula swilo naswona va tsakisiwa hi swihlamariso swa ntumbuluko wa Xikwembu hilaha ku nga heriki!—Eklesiasta 3:11; Varhoma 8:21.

[Laha Xifaniso Xi Humaka Kona eka tluka 8]

NASA photo