“Kaneta Diyavulosi” Hilaha Yesu A Endleke Hakona

“Mi kaneta Diyavulosi, kutani u ta mi balekela.”—YAK. 4:7.

1. Hi wihi nkaneto lowu Yesu a a swi tiva leswaku u ta langutana na wona emisaveni, naswona a ku ta va ni vuyelo byihi?

YESU KRESTE a a swi tiva leswaku Diyavulosi u ta kanetana na yena. Sweswo swi vonake eka leswi Xikwembu xi swi byeleke nyoka, ku nga marito lawa entiyisweni a ma kongomisiwe eka xivumbiwa xa moya lexi xandzukeke lexi a xi vulavula hi ku tirhisa nyoka: “Ndzi ta veka vulala exikarhi ka wena ni wansati [xiphemu xa le tilweni xa nhlengeletano ya Yehovha] ni le xikarhi ka mbewu ya wena ni mbewu ya yena. Yi [Yesu Kreste] ta ku pfotlosa nhloko kutani wena u ta yi luma xirhendze.” (Gen. 3:14, 15; Nhlav. 12:9) Ku lumiwa ka Yesu xirhendze a swi vula leswaku u ta xaniseka swa xinkarhana hi ku dlayiwa loko a ri laha misaveni, hikuva Yehovha a a ta n’wi pfuxela eku vangameni ka le tilweni. Kambe ku pfotlosiwa ka nhloko ya nyoka a a swi ta vula leswaku Diyavulosi a a ta dlayiwa kutani a nga ha vi kona.—Hlaya Mintirho 2:31, 32; Vaheveru 2:14.

2. Ha yini Yehovha a a tiyiseka leswaku Yesu u ta swi kota ku kaneta Diyavulosi?

² Yehovha a a tiyiseka leswaku Yesu a a ta kota ku endla ntirho wakwe hi ku hetiseka kutani a kaneta Diyavulosi loko a ri laha misaveni. Ha yini Yehovha a a tiyiseka hi mhaka leyi? Hikuva se a ku hundze malembe a vumbe Yesu etilweni, a a n’wi tiva kahle naswona a a swi tiva leswaku ‘mutirhi loyi la nga ni vuswikoti’ la nga “mativula ya  ntumbuluko hinkwawo” a a yingisa naswona a a tshembekile. (Swiv. 8:22-31; Kol. 1:15) Kutani loko Yesu a rhumeriwa emisaveni naswona Diyavulosi a pfumeleriwa ku n’wi ringa a kala a n’wi dlaya, Xikwembu a xi tiyiseka leswaku N’wana wa xona la tswariweke a ri swakwe a a ta hlula.—Yoh. 3:16.

Yehovha Wa Ma Sirhelela Malandza Yakwe

3. Diyavulosi u ma languta njhani malandza ya Yehovha?

³ Yesu u vule leswaku Diyavulosi i “mufumi wa misava leyi” naswona u lemukise vadyondzisiwa va Yena leswaku a va ta xanisiwa hilaha na yena a xanisiweke hakona. (Yoh. 12:31; 15:20) Misava leyi lawuriwaka hi Sathana Diyavulosi ya va venga Vakreste va ntiyiso hikwalaho ka leswi va tirhelaka Yehovha naswona va nga vachumayeri va leswo lulama. (Mat. 24:9; 1 Yoh. 5:19) Diyavulosi u hlasela ngopfu masalela ya vatotiwa lawa eku heteleleni ma nga ta fuma na Kreste eMfun’weni wakwe wa le tilweni. Nakambe Sathana u hlasela Timbhoni to tala ta Yehovha leti nga ni ntshembo wo hanya hilaha ku nga heriki emisaveni leyi nga paradeyisi. Rito ra Xikwembu ra hi lemukisa ri ku: “Xirha xa n’wina, Diyavulosi, xa famba-famba ku fana ni nghala leyi vombaka, yi lava wa ku n’wi dya.”—1 Pet. 5:8.

4. I yini leswi kombisaka leswaku vanhu va Xikwembu va swi kotile ku kaneta Diyavulosi eminkarhini ya hina?

⁴ Tanihi nhlengeletano leyi sirheleriwaka hi Yehovha Xikwembu, ha swi kota ku kaneta Diyavulosi. Xiya tinhla leti: Emalembeni ya 100 lama hundzeke, vafumi vo tala lava nga ni tihanyi va ringete ku herisa Timbhoni ta Yehovha. Kambe nhlayo ya tona yi hambete yi andza swinene naswona sweswi yi le kusuhi ni ku fika eka 7 000 000 emavandlheni lama tlulaka 100 000 emisaveni hinkwayo. Vafumi lava nga ni tihanyi lava xaniseke vanhu va Yehovha hi vona lava nga herisiwa!

5. Esaya 54:17 yi hetiseke njhani eka malandza ya Yehovha?

⁵ Loko Xikwembu xi vulavula ni vandlha ra khale ra Israyele tanihi “wansati” wa xona xi tshembisile xi ku: “Tlhari rihi ni rihi leri nga ta endleriwa ku ku hlasela a ri nge humeleli, ni ririmi rihi ni rihi leri nga ta kanetana na wena ehubyeni u ta ri gweva. Leyi i ndzhaka ya malandza ya Yehovha, naswona ku lulama ka wona ku huma eka mina.” (Esa. 54:11, 17) Xitshembiso xexo xi vonake xi ri ntiyiso eka malandza ya Yehovha emisaveni hinkwayo ‘emasikwini lawa yo hetelela.’ (2 Tim. 3:1-5, 13) Hi hambeta hi kaneta Diyavulosi, naswona ku hava tlhari leri nga tirha loko a ringeta ku herisa vanhu va Yehovha hikuva wa hi sirhelela.—Ps. 118:6, 7.

6. Buku ya Daniyele yi hi byela yini mayelana ni vumundzuku bya vulawuri bya Diyavulosi?

⁶ Leswi makumu ya mafambiselo hinkwawo ya swilo yo homboloka ma tshinelaka hi ku hatlisa, vulawuri hinkwabyo bya Sathana byi ta herisiwa hi ku helela. Xikwembu xi huhutele muprofeta Daniyele ku tsala a ku: “Emasikwini ya tihosi teto [leti nga kona eminkarhini ya hina] Xikwembu xa le tilweni xi ta veka mfumo [etilweni] lowu wu nga ta ka wu nga lovisiwi. Mfumo lowu wu nga ka wu nga hundziseriwi eka vanhu van’wana. Wu ta pfotlosa kutani wu herisa mimfumo leyi hinkwayo [leyi nga kona sweswi], kambe wona wu ta tshama hilaha ku nga riki na makumu.” (Dan. 2:44) Loko marito wolawo ma hetiseka, vulawuri bya Sathana ni bya vanhu lava nga hetisekangiki byi ta herisiwa. Nchumu wun’wana ni wun’wana wa le mafambiselweni ya swilo ya Diyavulosi wu ta heriseriwa makumu, kutani Mfumo wa Xikwembu wu ta fuma misava hinkwayo handle ko kanetiwa.—Hlaya 2 Petro 3:7, 13.

7. Hi swi tivisa ku yini leswaku nandza un’wana ni un’wana wa Yehovha a nga swi kota ku kaneta Diyavulosi?

⁷ A swi kanakanisi leswaku nhlengeletano ya Yehovha yi ta tshama yi sirhelelekile naswona u ta hambeta a yi katekisa. (Hlaya Pisalema 125:1, 2.) Ku vuriwa yini hi hina? Bibele yi hi byela leswaku hi nga swi kota ku hlula Diyavulosi hilaha Yesu a endleke hakona. Vuprofeta lebyi Kreste a nga byi vula hi ku tirhisa muapostola Yohane byi swi veka erivaleni leswaku ku nga khathariseki nkaneto wa Sathana, “ntshungu lowukulu” wa vanhu lava nga ni ntshembo wa ku hanya laha misaveni wu ta pona makumu ya mafambiselo lawa. Hi ku ya hi Matsalwa wu huwelela wu ku: “Ku ponisiwa hi ku kolota Xikwembu xa hina, lexi tshameke exiluvelweni, ni le ka Xinyimpfana [ku nga Yesu Kreste].” (Nhlav. 7:9-14) Vatotiwa ku vuriwa leswaku va n’wi hlurile Sathana, naswona vanakulobye va vona ku nga “tinyimpfu tin’wana” na vona va karhi va kanetana na yena. (Yoh. 10:16; Nhlav. 12:10,  11) Kambe leswaku hi n’wi kaneta hi ku helela Diyavulosi, hi fanele hi tikarhata swinene naswona hi khongela hi mbilu hinkwayo leswaku hi ‘kutsuriwa eka lowo homboloka.’—Mat. 6:13.

Xikombiso Lexi Hetisekeke Lexi Kaneteke Diyavulosi

8. Hi wihi ndzingo wo sungula lowu tsariweke lowu Diyavulosi a ringeke Yesu ha wona emananga, naswona Kreste u angule njhani?

⁸ Diyavulosi u ringetile ku dyohisa Yesu. Emananga, Sathana u tirhise miringo leswaku a ringeta ku tlurisa Yesu nawu wa Yehovha. Kambe Yesu u hi vekele xikombiso lexi hetisekeke emhakeni yo kaneta Sathana. Endzhaku ka loko Yesu a titsone swakudya masiku ya 40 ni vusiku bya 40, a swi kanakanisi leswaku a a twa ndlala swinene. Sathana u n’wi byele leswi: “Loko u ri n’wana wa Xikwembu, byela maribye lawa leswaku ma hundzuka swinkwa.” Kambe Yesu u arile ku tirhisa matimba lawa a nyikiweke wona hi Xikwembu leswaku a tivuyerisa. Ku ri na sweswo Yesu u te: “Ku tsariwile, ‘Munhu a nga fanelanga a hanya hi xinkwa ntsena, kambe u fanele ku hanya ni hi rito rin’wana ni rin’wana leri humaka enon’wini wa Yehovha.’”—Mat. 4:1-4; Det. 8:3.

9. Ha yini hi fanele hi lwisana ni marhengu ya Diyavulosi yo hi ringa hi ku tirhisa ku navela ka hina ka nyama?

⁹ Namuntlha Diyavulosi u tiyimisele ku tirhisa ku navela ka nyama leswaku a kanganyisa malandza ya Yehovha. Hikwalaho hi fanele hi tiyimisela ku bakanya ndzingo lowu nga endlaka leswaku hi tikhoma hi ndlela yo biha hi tlhelo ra rimbewu, ku nga nchumu lowu tolovelekeke emisaveni leyi yo homboloka. Rito ra Xikwembu ri vula hi ku kongoma ri ku: “Hawu! Xana a mi swi tivi leswaku vanhu lava nga lulamangiki a va nge yi dyi ndzhaka ya mfumo wa Xikwembu? Mi nga xisiwi. Loko ti ri timbhisa, kumbe vagandzeri va swifaniso swa hava, kumbe vaoswi, kumbe vanhu lava hlayiseriweke swikongomelo leswi nga riki swa ntumbuluko, kumbe vavanuna lava etlelaka ni vavanuna-kulobye . . . va nga ka va nga yi dyi ndzhaka ya mfumo wa Xikwembu.” (1 Kor. 6:9, 10) Swi le rivaleni leswaku vanhu lava va tikhomaka hi ndlela yo biha naswona va nga laviki ku hundzuka, a va nge vi kona emisaveni leyintshwa ya Xikwembu.

10. Hi ku ya hi Matewu 4:5, 6, hi wihi ndzingo wun’wana lowu Sathana a wu tirhiseke loko a ringeta ku dyohisa Yesu?

¹⁰ Loko Matsalwa ma vulavula hi yin’wana ya miringo leyi Yesu a nga ringiwa hi yona emananga ma ri: “Hiloko Diyavulosi a n’wi teka a famba na yena emutini wo kwetsima, a n’wi yimisa exihlungwanini xa tempele kutani a ku eka yena: ‘Loko u ri n’wana wa Xikwembu, tilahlele ehansi; hikuva ku tsariwile, “Xi ta lerisa tintsumi ta xona malunghana na wena, kutani ti ta ku khawulela hi mavoko, leswaku nenge wa wena wu nga tshuki wu hima ribye.”’” (Mat. 4:5, 6) Sathana a a vula leswaku xiendlo lexi a xi ta endla leswaku Yesu a kombisa leswaku hi yena Mesiya. Kambe sweswo a ku ta va ku ri ku titlakusa naswona Xikwembu a xi nga ta swi amukela ni ku swi seketela. Ni le ka ndzingo lowu, Yesu u tshembekile eka Yehovha naswona a hlamula hi ku tshaha tsalwa. U te: “Nakambe  ku tsariwile, ‘U nga tshuki u ringa Yehovha Xikwembu xa wena.’”—Mat. 4:7; Det. 6:16.

11. Sathana a nga hi ringa njhani, naswona ku nga va ni vuyelo byihi?

¹¹ Sathana a nga hi kucetela leswaku hi navela ku va lava kokaka mahlo hi tindlela to hambana-hambana. A nga ha hi kucetela leswaku hi tekelela tifexeni ta misava eka ndlela leyi hi ambalaka ni ku tilunghisa ha yona kumbe hi tihungasa hi vuhungasi lebyi lwisanaka ni Matsalwa. Kambe loko hi honisa ndzayo ya Bibele kutani hi tekelela misava, xana hi nga langutela leswaku tintsumi ti hi sirhelela eka vuyelo byo biha bya swiendlo sweswo? Hambileswi Hosi Davhida a nga hundzuka eka swidyoho swakwe leswi a swi endleke na Bati-xeba, a nga sirheleriwanga eka vuyelo bya swiendlo swakwe. (2 Sam. 12:9-12) Hi nga ringi Yehovha hi tindlela leti nga fanelangiki, kumbexana hi ku va hi endla xinghana ni misava.—Hlaya Yakobo 4:4; 1 Yohane 2:15-17.

12. I yini ndzingo lowu boxiwaka eka Matewu 4:8, 9, naswona N’wana wa Xikwembu u angule njhani?

¹² Eka ndzingo wun’wana lowu Diyavulosi a nga wu tirhisa emananga, a a lava ku nyika Yesu vulawuri bya mimfumo ya misava. Sathana u kombe Yesu mimfumo hinkwayo ya misava ni ku vangama ka yona, kutani a ku eka yena: “Swilo leswi hinkwaswo ndzi ta ku nyika swona loko wo nkhinsama u ndzi gandzela.” (Mat. 4:8, 9) Vona ndlela ya vukanganyisi leyi Sathana a ringeteke ha yona ku kuma vugandzeri lebyi nga bya Yehovha ni ku kanganyisa Yesu leswaku a nga ha tshembeki eka Xikwembu! Hi ku anakanyisisa hi ku navela ku gandzeriwa, ntsumi leyi tshameke yi tshembeka yi dyohile hikwalaho ka makwanga kutani yi va Sathana Diyavulosi muringi wo homboloka. (Yak. 1:14, 15) Kambe ku hambana na yena, Yesu a a tiyimiserile ku tshama a tshembekile eka Tata wakwe wa le tilweni, hikwalaho u te: “Suka, Sathana! Hikuva ku tsariwile, ‘U fanele ku gandzela Yehovha Xikwembu xa wena, naswona u fanele ku endlela yena ntsena ntirho wo kwetsima.’” Hikwalaho Yesu u kanete Diyavulosi hi ndlela leyi kongomeke naswona a nga jika-jiki. N’wana wa Xikwembu a a nga lavi hambi ku ri xiphemunyana xa misava ya Sathana naswona a nge pfuki a gandzele xivumbiwa xexo xo homboloka.—Mat. 4:10; Det. 6:13; 10:20.

“Mi Kaneta Diyavulosi, Kutani U Ta Mi Balekela”

13, 14. (a) Loko Diyavulosi a kombisa Yesu mimfumo hinkwayo ya misava, a a n’wi tshembisa yini? (b) Sathana u ringeta njhani ku hi kanganyisa?

¹³ Loko Diyavulosi a komba Yesu mimfumo hinkwayo ya misava, a a n’wi tshembisa vulawuri lebyi a byi nga si tshama byi nyikiwa munhu. Sathana a a anakanya leswaku leswi Yesu a swi voneke a a ta swi rhandza kutani a n’wi kanganyisa hileswaku a a ta va un’wana wa vafumi va misava loyi a tlakukeke swinene. Namuntlha Diyavulosi a nga hi tshembisi mimfumo, kambe u ringeta ku kanganyisa timbilu ta hina hi swilo leswi hi swi vonaka, leswi hi swi twaka ni leswi hi swi anakanyaka.

¹⁴ Diyavulosi u lawula misava hinkwayo. Hikwalaho u lawula swihaxa-mahungu swa yona. A swi hlamarisi leswi swilo leswi misava yi swi lunghiselelaka leswaku swi hlaleriwa, swi yingiseriwa ni ku hlayiwa swi taleriweke hi manyala ni madzolonga. Swinavetisi swo tala leswi nga kona swi endleriwe leswaku hi navela ku xava swilo swo tala leswi hi nga swi pfumariki. Diyavulosi nkarhi na nkarhi u hi ringa hi ku tirhisa swilo leswi vonakaka leswi nga hi kokaka mahlo, leswi hi nga navelaka ku swi yingisela ni ku anakanya ha swona. Kambe loko hi ala ku hlalela, ku yingisela ni ku hlaya swilo leswi lwisanaka ni milawu ya Matsalwa leyi kongomisaka, kahle-kahle hi va hi ku: “Suka, Sathana!” Xisweswo hi va hi tekelela Yesu hi ku yima hi tiyile hi kanetana ni misava ya Sathana leyi thyakeke. Leswaku a hi xiphemu xa misava ya Sathana swi tlhela swi vonaka hi ndlela leyi hi titivisaka hi xivindzi ha yona leswaku hi Timbhoni ta Yehovha tlhelo valandzeri va Kreste loko hi ri entirhweni, exikolweni, eka vaakelani ni le ka maxaka ya hina.—Hlaya Marka 8:38.

15. Ha yini ku kaneta Sathana swi vula leswaku hi fanele hi tshama hi xalamukile?

¹⁵ Endzhaku ka loko a ringe Yesu kanharhu leswaku a n’wi dyohisa eka Xikwembu, ‘Diyavulosi u n’wi siyile.’ (Mat. 4:11) Kambe Sathana a a nga tiyimiselanga ku tshika ku ringa Yesu, hikuva hi byeriwa leswi: “Kutani Diyavulosi, loko a hete ndzingo hinkwawo [emananga], a n’wi sukela ku fikela nkarhi wun’wana lowu fanelekaka.” (Luka 4:13) Loko hi swi kotile ku kaneta Diyavulosi, hi fanele hi nkhensa Yehovha. Kambe hi fanele hi hambeta hi kombela Xikwembu leswaku xi hi pfuna hikuva  Diyavulosi u ta tlhela a vuya hi nkarhi wun’wana lowu fanelekaka—loko hi nga langutelanga ku ringiwa. Kutani hi fanele hi tshama hi xalamukile minkarhi hinkwayo, hi tiyimisele ku tiyisela loko hi endlela Yehovha ntirho wo kwetsima ku nga khathariseki miringo leyi hi faneleke hi langutana na yona.

16. Hi wahi matimba lawa Yehovha a hi nyikaka wona naswona ha yini hi fanele hi ma khongelela?

¹⁶ Hi fanele hi khongelela moya lowo kwetsima wa Xikwembu lowu nga ni matimba hinkwawo evuakweni, hi tiyiseka leswaku Xikwembu xi ta hi nyika wona leswaku wu hi pfuna eka matshalatshala ya hina yo kaneta Diyavulosi. Wu ta hi pfuna leswaku hi endla swilo leswi a hi nga ta kota ku swi endla hi matimba ya hina vini. Yesu u tiyisekise valandzeri va yena leswaku a va ta kuma moya lowo kwetsima wa Xikwembu loko a ku: “Loko n’wina, hambiloko [mi nga hetisekanga naswona mi hombolokeke hi ndlela yo karhi] mi tiva ndlela ya ku nyika vana va n’wina tinyiko letinene, Tatana la nge tilweni u ta nyika moya lowo kwetsima hilaha ku tlurisaka swinene eka lava n’wi kombelaka!” (Luka 11:13) A hi hambeteni hi khongelela moya lowo kwetsima eka Yehovha. Hi ta hlula loko hi pfuniwa hi moya wolowo lowu nga ni matimba tanihi leswi hi tiyimiseleke ku kaneta Diyavulosi. Ku tlhandlekela eka swikhongelo leswi hi swi endlaka nkarhi na nkarhi leswi humaka embilwini, hi fanele hi tlhela hi ambala mahavelo hinkwawo ya xisirhelelo xa moya lama humaka eka Xikwembu leswaku ‘hi kota ku yima hi tiyile, hi lwisana ni marhengu ya Diyavulosi.’—Efe. 6:11-18.

17. Hi wihi ntsako lowu nga pfuna Yesu leswaku a kaneta Diyavulosi?

¹⁷ Ku ni nchumu wun’wana lowu nga pfuna Yesu leswaku a kaneta Diyavulosi lowu na hina wu nga hi pfunaka. Bibele yi ri: “Hikwalaho ka ntsako lowu a wu vekiwe emahlweni ka yena [Yesu] u tiyisele mhandzi ya nxaniso, a tsan’wa tingana, kutani a tshama evokweni ra xinene ra xiluvelo xa Xikwembu.” (Hev. 12:2) Na hina hi ta tsaka ku fana na yena loko hi seketela vuhosi bya Yehovha, hi xixima vito rakwe leri kwetsimaka naswona hi tshama hi ri karhi hi tsundzuka hakelo ya vutomi lebyi nga heriki leyi hi hlayiseriweke yona. Anakanya ntsako lowu hi nga ta va na wona endzhaku ka loko Sathana swin’we ni mintirho ya yena hinkwayo swi heriseriwe makumu kutani ‘lavo rhula va dya ndzhaka ya misava, naswona va kuma ntsako lowu heleleke eku rhuleni lokukulu’! (Ps. 37:11) Hikwalaho, hambeta u kaneta Diyavulosi hilaha Yesu a endleke hakona.—Hlaya Yakobo 4:7, 8.

U Nga Hlamula Njhani?

• Hi byihi vumbhoni lebyi kombisaka leswaku Yehovha wa va sirhelela vanhu vakwe?

• Hi xihi xikombiso lexi Yesu a nga hi vekela xona xo kaneta Sathana?

• U nga n’wi kaneta njhani Diyavulosi?

[Swivutiso Swa Dyondzo]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 29]

Ku va ni xinghana ni misava swi hi endla valala va Xikwembu

[Xifaniso lexi nga eka tluka 31]

Yesu a nga xi amukelanga xitshembiso xa Sathana xo n’wi nyika vulawuri bya mimfumo hinkwayo ya misava