Minkosi Ya Vakreste Leyi Xiximekaka Yi Tlhela Yi Tsakisa Xikwembu

VANHU hinkwako va ni gome. Vaferiwa lava ambaleke swiambalo swa ntima swo hlawuleka swa nkosi, va karhi va rila va titlatlalata. Vanhu lava cinaka, va cinela vuyimbeleri lebyi tsakisaka. Kambe van’wana va le ku dyeni naswona va le ku tiphineni va hlekela ehenhla naswona va tsakile. Vanhu va nga ri vangani va etlele lahaya hansi, va pyopyiwe hi vhinyo ya mahala leyi virisiweke hi mati ya ncindzu swin’we ni byala. Xana ku endleke yini? Ematikweni yo tala sweswo swi endleka loko ku ri ni nkosi laha vanhu va madzana va hlengeletaneke leswaku va ta lela mufi.

Timbhoni ta Yehovha to tala ti tshama etindhawini leti maxaka ni vaakelani va rhandzaka swiyilayila naswona va chavaka lava feke. Vanhu va timiliyoni va pfumela leswaku loko munhu a fa, u va moya wa vakokwana naswona u ta kota ku pfuna kumbe ku vavisa lava hanyaka. Dyondzo yoleyo yi fambisana swinene ni mikhuva yo tala leyi endliwaka eminkosini. Ina, swi tolovelekile leswaku vanhu va rila loko munhu a file. Minkarhi yin’wana Yesu ni vaapostola va yena va ririle loko va feriwe hi varhandziwa va vona. (Yoh. 11:33-35, 38; Mint. 8:2; 9:39) Kambe, a va ma tekelelanga maendlelo yo rila lawa a ma tolovelekile enkarhini wa vona. (Luka 23:27, 28; 1 Tes. 4:13) Ha yini? Xivangelo xin’wana hileswi a va wu tiva ntiyiso malunghana ni rifu.

Bibele yi swi veka erivaleni yi ku: “Lava hanyaka va swi tiva leswaku va ta fa; kambe loko ku ri lava feke, a va tivi nchumu nikatsongo . . . Rirhandzu ra vona, rivengo ra vona ni mavondzo ya vona se swi herile . . . A ku na ntirho hambi ku ri kungu, vutivi kumbe vutlhari eSheol [sirha leri toloveleke ra vanhu], ndhawu leyi u yaka eka yona.” (Ekl. 9:5, 6, 10) Tindzimana leti leti huhuteriweke ta le Bibeleni ti swi veka erivaleni leswaku loko munhu a fa, a nga ha twi nchumu. A nge ehleketi, a nga twi nchumu, a nga vulavuli kumbe ku tiva nchumu. Xana ku tiva ntiyiso lowu wa nkoka wa le Bibeleni swi nga yi khumba njhani ndlela leyi minkosi ya Vakreste yi fambisiwaka ha yona?

“Tshikani Ku Khumba Xilo Lexi Nga Basangiki”

Ku nga khathariseki rixaka kumbe ndhavuko wa tona, Timbhoni ta Yehovha ti yi papalata hi ku helela mikhuva leyi fambisanaka ni dyondzo ya leswaku vafi va tiva swo karhi naswona va nga lawula lava hanyaka. Mikhuva yo tanihi mirindzelo, minkhuvo leyi endliwaka endzhaku ka nkosi, swinkhubyana swa lembe na lembe swo tlangela nkosi, ku endlela vafi magandzelo ni mihivahivani leyi endliwaka eka tinoni, hinkwaswo swilo leswi a swi basanga naswona a swi xi tsakisi Xikwembu hikuva swi fambisana ni tidyondzo leti nga riki ta Matsalwa ta vudimona ta leswaku moya-xiviri kumbe moya a wu fi. (Ezek. 18:4) Vakreste va ntiyiso a va “nge dyi ‘etafuleni ra Yehovha’ swin’we ni le tafuleni ra madimona,” hikwalaho a va hlanganyeli eka mikhuva leyi. (1 Kor. 10:21) Va yingisa xileriso lexi nge: “Mi tihambanisa, . . . naswona tshikani ku khumba xilo lexi nga basangiki.” (2 Kor. 6:17) Kambe a hi minkarhi hinkwayo swi olovaka ku nga hlanganyeli eka mikhuva yoleyo.

Laha Afrika ni le tindhawini tin’wana, vanhu vo tala va pfumela leswaku loko mikhuva yo karhi yi nga endliwi, mimoya ya vakokwana yi ta khunguvanyeka. Loko munhu a nga hlanganyeli eka mikhuva yoleyo vanhu va swi teka ku ri nandzu lowukulu lowu nga endlaka leswaku vanhu va le mugangeni hinkwawo va rhukaniwa kumbe va weriwa hi khombo. Vanhu vo tala va Yehovha va rhukaniwile, va tseketseriwa va tlhela va nga amukeriwi hi vanhu va muganga kumbe hi maxaka ya vona hikwalaho ka leswi va aleke ku hlanganyela eka mihivahivani ya nkosi leyi nga fambisaniki ni Matsalwa. Van’wana va hehliwe hi leswaku va xandzukile ni leswaku va delela mufi. Minkarhi yin’wana vanhu lava nga riki vapfumeri va sindzise ku fambisa nkosi wa Mukreste. Hikwalaho, hi nga  swi papalata njhani ku holova ni vanhu lava sindzisaka leswaku ku namarheriwa mikhuva ya nkosi leyi nga xi tsakisiki Xikwembu? Xa nkoka swinene, hi nga endla yini leswaku hi nga hlanganyeli eka mihivahivani leyi thyakeke ni mikhuva leyi nga onhaka vuxaka bya hina na Yehovha?

Veka Xiboho Xa Wena eRivaleni

Ematikweni man’wana swi tolovelekile leswaku vakulukumba va rixaka ni maxaka va katseka eku endleni ka swiboho malunghana ni ku lahliwa ka mufi. Hikwalaho Mukreste la tshembekaka u fanele a swi veka erivaleni leswaku nkosi wu ta hleriwa wu tlhela wu fambisiwa hi Timbhoni ta Yehovha hi ku pfumelelana ni milawu leyi kongomisaka ya le Bibeleni. (2 Kor. 6:14-16) Leswi humelelaka enkosini wa Mukreste a swi fanelanga swi karhata mapfalo ya vapfumeri-kulobye kumbe swi khunguvanyisa van’wana lava swi tivaka leswi hi swi pfumelaka ni leswi hi swi dyondzisaka malunghana ni vafi.

Loko muyimeri wa vandlha ra Vukreste a komberiwa ku fambisa nkosi, vakulu lava vekiweke va nga nyikela swiringanyeto leswi pfunaka va tlhela va pfuna vaferiwa lava nga vapfumeri leswaku va twisisa milawu leyi kongomisaka ya le Bibeleni, leyi tirhaka eka ndlela leyi nkosi wu fambisiwaka ha yona leswaku malunghiselelo ya nkosi ma ta fambisana ni milawu ya le Matsalweni. Loko vanhu van’wana lava nga riki Timbhoni va navela ku endla mikhuva yin’wana leyi thyakeke, i swa nkoka leswaku va yima va tiyile va xi hlamusela hi xivindzi xiyimo xa hina xa Vukreste hi musa ni hi xichavo. (1 Pet. 3:15) Kambe ku vuriwa yini loko maxaka lama nga riki vapfumeri ma hambeta ma sindzisa leswaku ma lava ku endla mikhuva leyi thyakeke eka malunghiselelo lama nga endliwa? Ndyangu lowu nga vapfumeri wu nga ha endla xiboho xo tshika ku fambisa nkosi. (1 Kor. 10:20) Loko ku humelele sweswo ku nga ha endliwa nkulumo yo koma ya nkosi eHolweni ya Mfumo kumbe endhawini yin’wana leyi faneleke leswaku lava va tweke ku vava hakunene hikwalaho ka rifu ra murhandziwa wa vona va ta ‘chaveleriwa hi Matsalwa.’ (Rhom. 15:4) Hambiloko ntsumbu wa mufi wu nga ri kona, lunghiselelo ro tano ri ta va leri xiximekaka ri tlhela ri amukeleka. (Det. 34:5, 6, 8) Ku nghenelela ka lava nga riki vapfumeri ku nga ha nyanyisa ntshikilelo ni gome ra xiendlakalo xexo, kambe hi nga chaveleleka hi ku tiva leswaku Xikwembu lexi nga hi nyikaka “matimba lama tlulaka lama tolovelekeke” xa swi vona leswaku hi tiyimisele ku endla leswinene.—2 Kor. 4:7.

Swi Tsale eHansi Leswi U Lavaka Swi Endliwa

Loko munhu a swi tsale ehansi leswi a lavaka swi endliwa enkosini wa yena, swa olova ku burisana ni swirho swa ndyangu leswi nga riki Timbhoni tanihi leswi swi talaka ku xixima rito ra mufi. Swilo swa nkoka leswi faneleke swi tsariwa ehansi i swa malunghana na ndlela leyi nkosi wu faneleke wu fambisiwa ha yona, leswaku wu ta endleriwa kwihi, ni leswaku i mani la nga ni vutihlamuleri byo hlela nkosi a tlhela a wu fambisa. (Gen. 50:5) Nchumu lowu pfunaka swinene i tsalwa leri sayiniweke ri tlhela ri sayiniwa ni hi timbhoni. Lava va kunguhatelaka vumundzuku hi ku twisisa ni vutlhari lebyi sekeriweke eka milawu leyi kongomisaka ya le Bibeleni va swi tiva leswaku  a va fanelanga va rindza va kondza va dyuhala ngopfu kumbe va kala va vabyela ku fa va nga si swi endla leswi.—Swiv. 22:3; Ekl. 9:12.

Van’wana a va swi tsakeli ku tsala swileriso sweswo. Hambiswiritano, ku tsala ehansi swi kombisa leswaku u Mukreste la wupfeke naswona wa khathala hi vanhu van’wana. (Filp. 2:4) Swa antswa leswaku u tiendlela hi wexe ku ri ni leswaku u tshika leswaku swi ta endliwa hi swirho swa ndyangu leswi tshikilelekeke leswi nga ha sindzisiwaka leswaku swi amukela mikhuva leyi thyakeke leyi mufi a a nga pfumeli eka yona naswona a a nga yi amukeli.

Nkosi A Wu Ve Lowu Xiximekaka

Ematikweni yo tala ya laha Afrika, ku ni dyondzo leyi tolovelekeke ya leswaku nkosi wu fanele wu va wukulu naswona wu va lowu nga rivalekiki leswaku ku nga khunguvanyisiwi mimoya ya vakokwana. Van’wana va tirhisa minkosi tanihi nkarhi wo “bombisa” xikhundlha xa vona ni timali ta vona. (1 Yoh. 2:16) Ku tirhisiwa nkarhi wo tala ni mali yo tala ku tlhela ku endliwa ni matshalatshala leswaku mufi a ta lahliwa hi ndlela leyi vanhu emisaveni va yi tekaka yi ri leyi faneleke. Leswaku ku vitaniwa vanhu vo tala swinene ku vekiwa swifaniso leswikulu swa mufi etindhawini to hambana-hambana, xisweswo ku navetisiwa nkosi eka mani na mani. Ku endliwa swikipa leswi nga ni xifaniso xa mufi leswaku swi ta ambariwa hi vaferiwa. Ku xaviwa mabokisi ya xiyimo xa le henhla lama durhaka leswaku ku tsakisiwa vanhu lava teke enkosini. Etikweni rin’wana ra laha Afrika, van’wana va kala va lava ku endleriwa mabokisi lama fanaka ni timovha, swihaha-mpfhuka, swikepe ni swilo swin’wana leswaku va kombisa rifuwo ra vona, ndhuma ya vona ni leswaku vona va hanya emafurheni. Ntsumbu wu nga ha humesiwa ebokisini ivi wu vekiwa emubedweni lowu khavisiweke hi xikongomelo xexo. Mufi wa xisati a nga ha ambexiwa rhoko ro basa ra mucato ivi a bombisiwa hi swin’wetsin’wetsi swo tala ni vuhlalu a tlhela a totiwa swo tola swa le xikandzeni. Xana swi nga fanela leswaku vanhu va Xikwembu va hlanganyela eka mikhuva yo tano?

Vakreste lava wupfeke va swi vona leswaku i vutlhari ku papalata mikhuva yo hundzeleta swilo leyi endliwaka hi vanhu lava nga xi tiviki Xikwembu naswona va nga riki na mhaka ni milawu leyi kongomisaka ya xona. Ha swi tiva leswaku mikhuva leyi kombisaka ku tikukumuxa ni leyi nga fambisaniki ni Matsalwa ‘a yi humi eka Xikwembu, kambe yi huma emisaveni leyi hundzaka.’ (1 Yoh. 2:15-17) Hi fanele hi tivonela swinene leswaku a hi kokiwi hi moya lowu nga riki wa Vukreste wa ku phikizana, hi ringeta ku tlula van’wana. (Gal. 5: 26) Leswi tshameke swi humelela swi kombisa leswaku loko vanhu va le ndhawini yo karhi va ri ni ndhavuko wo chava vafi swinene, hakanyingi minkosi ya kona yi va yikulu naswona swa tika ku yi lawula naswona swa olova leswaku yi nga ha lawuleki. Moya wa ku xixima vafi wu nga hatla wu nghena vanhu lava nga riki vapfumeri ivi va tikhoma hi ndlela leyi thyakeke. Eminkosini yo tano u nga ha kuma vanhu va kalakala ku tlula mpimo, va vukarha mufi, va vulavula na yena hi ku kongoma onge hiloko a hanya va tlhela va n’wi khomisa mali ni swilo swin’wana. Loko swilo swo tano a swo humelela enkosini wa Mukreste, a swi ta tisa xisandzu lexikulu evitweni ra Yehovha ni le ka vanhu va yena.—1 Pet. 1:14-16.

Ku tiva xiyimo xa xiviri xa vafi swi fanele swi hi nyika xivindzi xo fambisa minkosi ya hina hi ndlela leyi nga kombisiki moya wa misava. (Efe. 4:17-19) Hambileswi Yesu a a ri munhu lonkulu tlhelo wa nkoka swinene loyi a tshameke a hanya, u lahliwe hi ndlela ya xichavo ni leyi nga kombisiki ku tikukumuxa. (Yoh. 19:40-42) Lava va nga ni “mianakanyo ya Kreste” va teka nkosi wa xiyimo xa le hansi tanihi lowu xiximekaka. (1 Kor. 2:16) Entiyisweni, ku endla minkosi ya Vukreste leyi olovaka i ndlela leyinene ngopfu yo papalata swilo leswi hi ku ya hi Matsalwa swi thyakeke ni ku endla leswaku xiyimo xi va lexi rhuleke, lexi xiximekaka, lexinene ni lexi fanelaka lava va rhandzaka Xikwembu.

Xana Ku Fanele Ku Tsakiwa?

Loko se mufi a lahliwile, ku nga ha va ntolovelo leswaku maxaka, vaakelani ni van’wana va hlengeletana va tele leswaku va endla nkhuvo ni ku cina hi vuyimbeleri lebyi chayelaka ehenhla. Hakanyingi eminkhubyeni yoleyo ya le ndzhaku ka nkosi ku va ku nwiwa swinene vanhu va tlhela va tikhoma hi ndlela yo biha. Vanhu van’wana va vula leswaku minkhuvo yo tano yi susa gome leri vangiweke hi rifu. Van’wana vona va ri leswi i ndhavuko wa vona. Hambiswiritano, vo tala va anakanya leswaku minkhuvo yo tano yi fanele yi endliwa leswaku ku xiximiwa ku tlhela ku dzunisiwa mufi naswona ku ntshunxiwa moya-xiviri wa mufi leswaku wu ya hlangana ni mimoya ya vakokwana.

Vakreste va ntiyiso va swi xiya leswaku xikhutazo lexi xa le Matsalweni i xa vutlhari: “Swa antswa ku dyiwa hi mbitsi ku ri ni ku hleka, hikuva mbilu ya antswa loko xikandza xi onyanile.” (Ekl. 7:3) Ku tlula kwalaho, va byi tiva vuyelo bya ku anakanyisisa hi ku koma ka vutomi ni hi ntshembo wa ku pfuxiwa ka vafi. Hakunene, eka lava nga ni vuxaka lebyikulu na Yehovha, ‘siku ra ku fa ra antswa ku ri ni siku leri munhu a velekiweke ha rona.’ (Ekl. 7:1) Hikwalaho, ku tiva leswaku minkhuvo leyi endliwaka endzhaku ka nkosi yi fambisana ni tidyondzo ta leswaku mimoya ya vafi ya swi kota ku vulavula ni lava hanyaka swin’we ni swiendlo leswi thyakeke, swi endla leswaku swi nga faneli leswaku Vakreste va ntiyiso va hlela kumbe ku ya eminkhubyeni yo tano. Loko ho va exikarhi ka vanhu lava lavaka ntsako enkosini swi ta kombisa leswaku a hi n’wi xiximi Yehovha swin’we ni mapfalo ya vanhu lava hi n’wi gandzelaka hi ri na vona.

Vanhu Van’wana A Va Vone Ku Hambana

Ha tlangela swinene leswi hi ntshunxiweke eka ku chava vafi loku tolovelekeke exikarhi ka lava va nga wu tiviki ntiyiso! (Yoh. 8:32) Leswi hi nga “vana va ku vonakala,” hi kombisa nhlomulo ni gome ra hina hi ndlela leyi kombisaka leswaku ha wu tiva ntiyiso, ndlela leyi kombisaka ku titsongahata, ni xichavo naswona yi tiyisiwaka hi ntshembo lowu tiyeke wa ku pfuxiwa ka vafi. (Efe. 5:8; Yoh. 5:28, 29) Ntshembo wolowo wu ta hi sivela leswaku hi nga kokiwi hi tindlela leti hundzeletiweke to kombisa gome leti ti talaka ku voniwa exikarhi ka lava “nga riki na ntshembo.” (1 Tes. 4:13) Wu ta hi nyika xivindzi xo byi seketela swinene vugandzeri bya ntiyiso, hi nga chavi vanhu.—1 Pet. 3:13, 14.

Loko hi yi landzela hi ku tshembeka milawu leyi kongomisaka ya le Matsalweni swi ta endla leswaku vanhu va kuma nkarhi wo ‘vona ku hambana exikarhi ka loyi a tirhelaka Xikwembu ni loyi a nga xi tirheliki.’ (Mal. 3:18) Siku rin’wana rifu ri ta va ri nga ha ri kona. (Nhlav. 21:4) Loko ha ha rindzele ku hetiseka ka xitshembiso xexo lexikulu, onge Yehovha a nga hi kuma hi pfumala xivati, hi nga soleki naswona hi hambane hi ku helela ni misava leyi yo homboloka swin’we ni mikhuva ya yona leyi kombisaka ku delela Xikwembu.—2 Pet. 3:14.

[Xifaniso lexi nga eka tluka 30]

I vutlhari ku tsala ehansi leswi u lavaka swi endliwa eka malunghiselelo ya nkosi wa wena

[Xifaniso lexi nga eka tluka 31]

Minkosi ya Vakreste yi fanele yi va ya xiyimo xa le hansi yi tlhela yi xiximeka