Tekelela Vutshembeki Bya Itaya

“YIKULU naswona ya hlamarisa mintirho ya wena, Yehovha Xikwembu, xa Matimba Hinkwawo. Tindlela ta wena ti lulamile naswona i ta ntiyiso, wena Hosi leyi nga riki na makumu. Kunene, i mani la nga ta ka a nga ku chavi, Yehovha, a vangamisa vito ra wena, hikuva hi wena ntsena u tshembekeke?” Risimu leri, leri yimbeleriweke etilweni hi ‘lava koteke ku hlula xivandzana ni xifaniso xa xona,’ ri vulavula hi ku tshembeka ka Xikwembu. (Nhlav. 15:2-4) Yehovha u lava leswaku vagandzeri vakwe va n’wi tekelela hi ku kombisa mfanelo leyi leyi navelekaka.—Efe. 4:24.

Kasi Sathana Diyavulosi u tiyimisele ku endla leswaku malandza ya Xikwembu ya laha misaveni ma tshika ku xi rhandza. Hambiswiritano, malandza yo tala ma tshame ma tshembekile eka Xikwembu hambiloko ma langutane ni swiyimo leswi tikaka. Ha tsaka hi leswi Yehovha a ku tlangelaka swinene ku tinyiketela ko tano! Hakunene ma hi khutaza marito lama nge: “Yehovha u rhandza vululami, naswona a nge va siyi lava tshembekeke vakwe.” (Ps. 37:28) Leswaku Yehovha a hi pfuna hi tshama hi tshembekile, u tsale ni swiendlo swa vanhu vo tala vo tshembeka eRitweni  rakwe. Xin’wana xa swiendlo sweswo i xa Itaya wa Mugati.

‘Munhu Wumbe Tlhelo Khumbi’

Swi nga ha endleka leswaku Itaya a a velekiwe emutini lowu dumeke wa Vafilista lowu vuriwaka Gati, laha Goliyadi lowa xihontlovila ni valala van’wana va tiko ra Israyele lava chaviwaka swinene va velekiweke kona. Itaya loyi a a ri nhenha ya vutshila, ku vulavuriwa hi yena ro sungula eBibeleni hi nkarhi lowu Absalomu a a lava ku wutla vuhosi bya Hosi Davhida. Hi nkarhi wolowo Itaya ni vavanuna va Vafilista va 600 lava fambeke na yena a va tshama ekusuhi ni muti wa Yerusalema laha a va tumbele kona.

Xiyimo lexi Itaya ni vavanuna vakwe a va ri eka xona xi nga ha va xi tsundzuxe Davhida hi masiku lawa yena ni tinhenha ta Vaisrayele ta 600 va balekeleke endhawini ya Vafilista kutani va fika va tshama emutini lowu a wu lawuriwa hi Akixi, hosi ya Gati. (1 Sam. 27:2, 3) Xana Itaya ni vavanuna vakwe a va ta endla yini tanihi leswi Absalomu a a lava ku wutla vuhosi bya tata wakwe Davhida? Xana a va ta yima na Absalomu kumbe va yima na Davhida ni vavanuna va yena, kumbe a va nga ta yima na munhu?

Ehleketa loko Davhida a baleka eYerusalema kutani a fika a yima endhawini leyi vuriwaka Beta-meraka, leswi vulaka “Yindlu Ya Le Kule.” Kumbexana a ku ri yindlu yo hetelela eYerusalema leyi a yi kongomane ni Ntshava ya Mitlhwari loko u nga si tsemakanya Nkova wa Kedroni. (2 Sam. 15:17) Davhida a a ri langutisile vuthu rakwe loko ri ri karhi ri tsemakanya nkova wolowo. Waswivo! A a nga fambi ni Vaisrayele vo tshembeka ntsena kambe ni Vakereti hinkwavo ni Vapeleti hinkwavo. Ku engetela kwalaho, a ku ri ni Vagati hinkwavo, ku nga Itaya ni tinhenha takwe ta 600.—2 Sam. 15:18.

Davhida u vulavule na Itaya hi ndlela leyi kombisaka ntwela-vusiwana, a ku: “Ha yini wena u fanele u famba na hina? Tlhela u ya tshama ni hosi [a swi kanakanisi leswaku a a vula Absalomu]; hikuva u munhu wumbe, kasi handle ka sweswo u munhu wa le vukhumbini ku suka eka rikwenu. U fike tolo kunene, xana namuntlha ndzi ta ku tsendzelekisa na hina, u ya kun’wana ni kun’wana laha ndzi yaka kona? Tlhela u teka vamakwenu u famba na vona, onge Yehovha a nga ku komba musa wa rirhandzu ni vutshembeki!”—2 Sam. 15:19, 20.

Marito lawa Itaya a ma vuleke ma kombisa leswaku a a tiyimisele ku yima na Davhida. U te: “Leswi Yehovha a hanyaka nileswi hosi yanga leyi nga mufumi yi hanyaka, laha hosi yanga leyi nga mufumi yi nga ta va yi ri kona, hambi ku ri hikwalaho ka rifu kumbe hikwalaho ka vutomi, hi laha nandza wa wena a nga ta va a ri kona!” (2 Sam. 15:21) Marito lawa ma nga ha va ma tsundzuxe Davhida marito lama fanaka ni wolawo lama tshameke ma vuriwa hi Rhuti, kokwana-xinguwe wakwe. (Rhu. 1:16, 17) Leswi Davhida a khumbiweke swinene hi marito lawa ya Itaya, u n’wi byele leswi: “Famba u ya pela” Nkova wa Kedroni. Hiloko “Itaya lowa le Gati a pela swin’we ni vavanuna vakwe hinkwavo ni vana hinkwavo lava a va ri na yena.”—2 Sam. 15:22.

“Swi Tsaleriwe Ku Letela Hina”

Varhoma 15:4 yi ri: “Swilo hinkwaswo leswi tsariweke enkarhini lowu hundzeke swi tsaleriwe ku letela hina.” Kutani hi fanele hi tivutisa xivutiso lexi nge, I yini leswi hi nga swi dyondzaka eka xikombiso xa Itaya? Xiya leswi nga ha vaka swi n’wi susumetele ku va a tshembeka eka Davhida. Hambileswi Itaya a a ri munhu wumbe tlhelo khumbi leri a ri huma eFilisita, u swi xiyile leswaku Yehovha i Xikwembu lexi hanyaka ni leswaku Davhida i mutotiwa wa Yehovha. Itaya a nga vanga ni xihlawuhlawu hambileswi Vafilista a va venga Vaisrayele. Itaya a a nga teki Davhida tanihi munhu ntsena loyi a dlayeke Goliyadi nhenha ya Vafilista ni vavanuna vo tala va le tikweni ra rikwavo. (1 Sam. 18:6, 7) Itaya a a teka Davhida a ri wanuna loyi a rhandzaka Yehovha naswona a swi kanakanisi leswaku u xiye ni timfanelo takwe letinene. Hilaha ku fanaka, Davhida na yena u n’wi xixime swinene Itaya. Hi yona mhaka leyi endleke leswaku Davhida a veka xiphemu xa vunharhu xa vuthu rakwe “ehansi ka voko ra Itaya” loko ri lwa ni mavuthu ya Absalomu!—2 Sam. 18:2.

Na hina a hi fanelanga hi pfumelela ndhavuko, ku hlawulana hi rixaka ni rivengo swi hi sivela ku vona timfanelo letinene leti van’wana va nga na tona. Vuxaka lebyi Davhida a veke na byona na Itaya byi kombisa leswaku loko hi tiva Yehovha hi  tlhela hi n’wi rhandza hi nga swi kota ku hlula xihlawuhlawu xo tano.

Loko hi anakanyisisa hi xikombiso xa Itaya, hi nga tivutisa swivutiso leswi: ‘Xana ndza ku kombisa ku tshembeka ko tano eka Davhida Lonkulu ku nga Kreste Yesu? Xana ndzi kombisa ku tshembeka ka mina hi ku hisekela ntirho wo chumayela hi Mfumo ni wo endla vanhu vadyondzisiwa?’ (Mat. 24:14; 28:19, 20) ‘Xana ndzi tiyimisele ku tiyisela ku fikela kwihi leswaku ndzi kombisa vutshembeki bya mina?’

Tinhloko ta mindyangu na tona ta vuyeriwa loko ti anakanyisisa hi vutshembeki lebyi Itaya a byi kombiseke. Ku tshembeka ka yena eka Davhida ni xiboho xakwe xo famba ni hosi leyi totiweke hi Xikwembu swi khumbe vavanuna va Itaya. Hilaha ku fanaka, swiboho leswi endliwaka hi tinhloko ta mindyangu leswaku ti seketela vugandzeri bya ntiyiso swi khumba mindyangu ya tona naswona swi nga ha vanga swiphiqo swa xinkarhana. Kambe marito lawa ma hi tiyisekisa: “[Yehovha] u ta n’wi endla hi vutshembeki loyi a tshembekeke.”—Ps. 18:25.

Endzhaku ka nyimpi ya Davhida na Absalomu, Matsalwa a ma ha vulavuli hi Itaya. Hambiswiritano, mhaka yo koma leyi nga eRitweni ra Xikwembu leyi vulavulaka hi Itaya yi hi byela swo tala hi vumunhu bya yena hi nkarhi wolowo lowu Davhida a a khome xo tika. Leswi Itaya ku vulavuriwaka ha yena eBibeleni i vumbhoni bya leswaku Yehovha u va teka va ri va nkoka vanhu vo tano vo tshembeka naswona wa va katekisa.—Hev. 6:10.