‘Yehovha U Voningise Xikandza Xakwe Eka Vona’

KU NI misiha yo tlula 30 exikandzeni xa munhu. Loko u n’wayitela ku tirha misiha ya 14! Anakanya leswaku a swi ta va njhani loko u bula ni vanhu u nga ri na yona misiha leyi. Xana a swi ta tsakisa? Nikatsongo! Hambiswiritano, misiha ya le xikandzeni ya vanhu lava feke tindleve a yi endli leswaku mabulo ya vona ma tsakisa swinene ntsena. Loko yi tirha xikan’we ni ku tshukatshuka ka miri, yi pfuna swinene loko munhu a kombisa leswi a swi vulaka. Vanhu vo tala va hlamarisiwa hi ndlela leyi ririmi ra mavoko ri kotaka ni ku hlamusela hi vuxokoxoko timhaka leti rharhanganeke.

Eminkarhini ya sweswinyana vanhu lava feke tindleve emisaveni hinkwayo va sungule ku twisisa timfanelo ta Yehovha ku tlula ta munhu wihi ni wihi. Va sungule ku vona “xikandza xa Yehovha,” hi ndlela yo fanekisela. (Swir. 2:19) Leswi a swi lo tiendlekela. Yehovha i khale a va komba rirhandzu lerikulu vanhu lava feke tindleve. U endle tano ni le nkarhini wa khale erixakeni ra Israyele. (Lev. 19:14) Eminkarhini ya manguva lawa, rirhandzu ra yena eka vanhu lava feke tindleve ri tlhele ri vonaka kahle. “[Ku rhandza ka Xikwembu hileswaku] vanhu va mixaka hinkwayo va ponisiwa naswona va fikelela vutivi lebyi kongomeke bya ntiyiso.” (1 Tim. 2:4) Hi ku kuma vutivi lebyi kongomeke bya ntiyiso malunghana ni Xikwembu, vanhu vo tala lava feke tindleve, va swi kotile ku vona xikandza xa xona. Xana vanhu lava feke tindleve va swi kotise ku yini leswi, tanihi leswi va nga twiki etindleveni? Loko hi nga si hlamula xivutiso xolexo, a hi rhangeni hi kambisisa leswaku ha yini ririmi ra mavoko ri ri ra nkoka eka vanhu lava feke tindleve.

Ku Vona Swi Fana Ni Ku Twa

Ku ni timhaka to tala leti nga riki ntiyiso leti vuriwaka malunghana ni vanhu lava feke tindleve ni hi ririmi ra mavoko. A hi lulamiseni tin’wana ta tona. Vanhu lava feke tindleve va nga chayela timovha. Swi va tikela ngopfu ku twisisa leswi vanhu van’wana va swi vulaka hi ku ringeta ku languta milomu ya vona. Ririmi ra mavoko ri hambane ngopfu ni buku leyi tirhisiwaka hi vanhu lava nga voniki leyi vuriwaka Braille, naswona a ko va ndlela yo karhi yo kombisa leswaku nchumu wo karhi wu njhani hi ku tirhisa mavoko. Emisaveni hinkwayo ku ni tindzimi to tala ta mavoko. Ku tlula kwalaho, ndlela leyi vanhu lava feke tindleve va vulavulaka ha yona ya hambana hi ku ya hi miganga leyi va humaka eka yona.

Xana vanhu lava feke tindleve va nga swi kota ku hlaya? Hambileswi van’wana va hlayaka kahle, ntiyiso wa mhaka hileswaku vanhu vo tala lava feke tindleve swa va tikela ku hlaya. Hikwalaho ka yini? Hikuva leswi swi tsariweke eka phepha swi huma eka ririmi leri ngo vulavuriwa kunene. Xiya ndlela leyi n’wana loyi a kotaka ku twa a dyondzaka ku vulavula ha yona. Loko n’wana a ha ku tswariwa u va a hanya ni vanhu lava vulavulaka ririmi ra laha a tswaleriweke kona. Swi nga si ya kwihi, u va a kota ku hlanganisa marito ni ku vumba swivulwa. Swoleswo swo tiendlekela hi ntumbuluko ku fana ni ku twa ririmi leri vulavuriwaka kunene. Hikokwalaho, loko vanhu va twa n’wana a sungula ku hlaya, u va a ri karhi a hlaya marito lama tsariweke ephepheni ma fambisana ni mpfumawulo ni marito lawa ana se a ma tivaka.

Sweswi tianakanye u ri etikweni rimbe u pfaleriwe ekamareni leri endliweke hi nghilazi laha u nga kotiki ku twa mpfumawulo lowu nga ehandle. Naswona a wu si tshama u twa ririmi ra ndhawu yoleyo ri vulavuriwa. Siku rin’wana ni rin’wana vanhu va kwalaho va ta eka wena ivi va ringeta ku vulavula na wena va ri ehandle ka nghilazi. A wu swi koti ku twa leswaku  va ri yini. U vona ntsena leswaku milomu ya vona yi le ku vendzavendzeni. Loko va xiya leswaku a wu va twi, va tsala leswi va swi vulaka exiphephanini kutani va ku komba swona va ri ehandle ka nghilazi. Va anakanya leswaku u ta kota ku swi twisisa. Xana u ehleketa leswaku a wu ta endla yini? A wu ta vona swi ku tikela ku vulavula na vona exiyin’weni lexi u nga eka xona. Hikwalaho ka yini? Hikuva leswi swi tsariweke i ririmi leri u nga si tshamaka u ri twa ri vulavuriwa. Lexi i xiyimo lexi vanhu lava feke tindleve va tikumaka va ri eka xona.

Ririmi ra mavoko i ndlela leyi vanhu lava feke tindleve va vulavulaka ha yona ni vanhu van’wana. Munhu u famba-fambisa mavoko yakwe laha a nga kona leswaku a hlamusela leswi a swi vulaka. Ku famba-fambisa koloko ka mavoko ni ku tshukatshukisa miri wa yena swin’we ni ndlela leyi xikandza xa yena xi langutekaka ha yona swi fambisana ni milawu ya ririmi ra mavoko. Hi ndlela yoleyo, munhu u va a ri eku vulavuleni hi ndlela leyi nga twisisiwaka hi munhu loyi a languteke.

Entiyisweni, ku tshukatshuka kun’wana ni kun’wana loku munhu la feke tindleve a ku endlaka hi miri, mavoko ni xikandza xa yena ku ni nhlamuselo yo karhi. Loko munhu a cinca-cinca ndlela leyi xikandza xa yena xi langutekaka ha yona a nga endleli ku tsakisa vanhu. I ndlela yin’wana leyi katsekaka eku vulavuleni hi ririmi ra mavoko. Hi xikombiso: Ku vutisa xivutiso hi ku tlakusa tinxiyi ku nga ha va xivutiso lexi lavaka leswaku munhu a ehleketa kambe a nga hlamuli. Loko tinxiyi ti yisiwa ehansi swi nga ha kombisa swivutiso leswi i mani, i yini, kwihi, rini, ha yini, kumbe njhani. Ku tshukatshuka ko karhi ka nomu ku nga kombisa vukulu bya nchumu wo karhi kumbe ku kandziyisa xiendlakalo xo karhi. Ndlela leyi munhu loyi a feke tindleve a tshukatshukisaka nhloko, makatla, tinhlaya ni ku tsopeta ha yona yi nyikela vuxokoxoko lebyi engetelekeke malunghana ni mhaka leyi a yi hlamuselaka.

Ku tshukatshuka loku ka miri ku pfuna munhu loyi a languteke leswaku a ri twisisa hi ndlela leyi tsakisaka rungula leri a byeriwaka rona. Hi ku tirhisa tindlela leti to hambana-hambana to vulavurisana, vanhu lava feke tindleve lava ri tivaka kahle ririmi ra mavoko va swi kota kahle ku hlamusela rungula rihi na rihi—ku hlamusela mhaka hi ndlela yo nandzihisa, ku hlamusela swilo swa thekinoloji, ku hlamusela ndlela leyi munhu a n’wi rhandzaka ha yona munhu un’wana, ku vula mafenya ni ku hlamusela swilo leswi u nga kotaka ku swi vona kumbe ku swi khumba swin’we ni leswi u nga kotiki ku swi vona kumbe ku swi khumba.

Minkandziyiso Ya Ririmi Ra Mavoko Yi Pfune Swinene

Entiyisweni loko munhu la feke tindleve a swi vona loko vutivi bya Yehovha byi hlamuseriwa hi ririmi ra mavoko, u kota ku ‘va ni ripfumelo’ eka Mutsari wa rona. Hikwalaho, Timbhoni ta Yehovha ti endle matshalatshala lamakulu leswaku ti chumayela vanhu lava feke tindleve emisaveni hinkwayo ni ku endla minkandziyiso leyi nga ta va pfuna. (Rhom. 10:14) Sweswi ku na 58 wa mintlawa ya vuhundzuluxeri bya ririmi ra mavoko emisaveni hinkwayo naswona ku ni minkandziyiso leyi kumekaka eka ti-DVD hi tindzimi ta mavoko ta 40. Xana matshalatshala lawa hinkwawo ma pfunile?

Jeremy, loyi vatswari va yena hinkwavo va feke tindleve u ri: “Ndza ri tsundzuka siku leri Tatana a heteke tiawara to tala ekamareni ra yena ro etlela eka rona a hlaya tindzimana to karhi eka Xihondzo xo Rindza, a ri karhi a ringeta ku ti twisisa. Hiloko a a huma ekamareni hi ku hatlisa ivi a vulavula hi ririmi  ra mavoko a tsakile a ku: ‘Ndzi swi twisisile! Ndzi swi twisisile!’ Kutani u ye emahlweni a ndzi hlamusela leswi tindzimana toleto ti swi vulaka. A ndzi ri na malembe ya 12 hi nkarhi wolowo. Ndzi hlaye tindzimana ta kona hi ku hatlisa ivi ndzi vulavula hi ririmi ra mavoko ndzi ku: ‘Tatana, ndzi anakanya leswaku a ti vuli swona leswi u ndzi byelaka swona. Ti ri . . . ’ U ndzi miyetile kutani a tlhelela ekamareni ra yena leswaku a ya tikumela nhlamuselo ya leswi tsariweke. A ndzi nge yi rivali ndlela leyi a a hele matimba ha yona kambe swi ndzi khumbe mbilu loko ndzi n’wi vona a tlhelela ekamareni ra yena a ya hlaya nakambe. Hambiswiritano, ku kuma ti-DVD leti nga ni minkandziyiso ya ririmi ra mavoko, swi endla leswaku sweswi swi n’wi olovela ku twisisa rungula ra kona ku antswa. Swa ndzi tsakisa ku vona ndlela leyi a tsakaka ha yona loko a hlamusela ndlela leyi a rhandzaka Yehovha ha yona.”

Nakambe xiya leswi humeleleke mpatswa wun’wana lowu nga Timbhoni lowu vulavuleke na nhwanyana un’wana la feke tindleve wa le Chile loyi a vuriwaka Jessenia. Endzhaku ko pfumeleriwa hi mana wa yena leswaku va n’wi komba DVD leyi nge My Book of Bible Stories—On DVD hi Ririmi ra Mavoko ra le Chile, va te: “Loko Jessenia a sungula ku hlalela DVD leyi, u sungule ku hlekelela ivi endzhaku ka sweswo a rila. Loko mana wa yena a n’wi vutisa leswaku u rilela yini u vule leswaku u tsakisiwe hileswi a ri eku swi hlaleleni. Kutani mana wa yena u swi xiyile leswaku Jessenia a a kota ku twisisa hinkwaswo leswi a swi ri eka DVD.”

Wansati un’wana la feke tindleve la tshamaka ematiko-xikaya etikweni ra Venezuela a a ri ni n’wana un’we naswona a a tikile. Yena ni nuna wa yena a va vona onge a va nga ta swi kota ku wundla n’wana un’wana hikwalaho ka xiphiqo xa timali, kutani va sungule ku anakanya hi ku susa khwiri. Timbhoni ta Yehovha ti endzele mpatswa wolowo ivi ti wu komba dyondzo 12 eka vhidiyo leyi nge What Does God Require of Us? hi Ririmi ra Mavoko ra le Venezuela, hambileswi a ti nga swi tivi leswaku wu le ku anakanyeni hi ku susa khwiri. Dyondzo leyi yi hlamusele vonelo ra Xikwembu hi ku susa khwiri ni ku dlaya. Endzhakunyana, wansati loyi u byele Timbhoni toleto ndlela leyi a swi tlangeleke ha yona ku va a dyondze dyondzo yoleyo. U vule leswaku leswi va dyondzeke dyondzo yoleyo va endle xiboho xa ku ka va nga ha susi khwiri. N’wana loyi a nga si tswariwaka u ponile hi ku pfuniwa hi nkandziyiso lowu kumekaka eka DVD ya ririmi ra mavoko!

Lorraine loyi a nga Mbhoni leyi feke tindleve, u ri: “Ku dyondza Bibele a swi fana ni ku hlanganisa swiphemu swo karhi swa xifaniso. A ku ri na mavangwa kumbe swiphemu leswi kayivelaka leswaku ndzi kota ku twisisa xifaniso hinkwaxo. Loko tidyondzo ta le Bibeleni ti ya ti kumeka hi xitalo hi ririmi ra mavoko, ndzi kote ku twisisa mhaka hinkwayo.” George loyi a feke tindleve naswona a nga na 38 wa malembe a ri Mbhoni u ri: “A swi kali swi vutisiwa leswaku loko munhu a kota ku twisisa mhaka yo karhi hi yexe u tiba xifuva ni ku titshemba. Ti-DVD ta ririmi ra mavoko ti ndzi pfune ngopfu leswaku ndzi antswisa vuxaka bya mina na Yehovha.”

“Nhlangano Hi Ririmi Ra Mina!”

Ku engetela eka minkandziyiso ya ririmi ra mavoko Timbhoni ta Yehovha ti lunghiselele mavandlha laha minhlangano hinkwayo yi fambisiwaka hi ririmi ra mavoko. Sweswi ku na mavandlha ya ririmi ra mavoko yo tlula 1 100 emisaveni hinkwayo. Vayingiseri lava feke tindleve va dyondzisiwa hi ririmi ra vona naswona tidyondzo ta le Bibeleni ti dyondzisiwa hi ndlela leyi munhu loyi a feke tindleve a ehleketaka ha yona hi ririmi rakwe. Ti dyondzisiwa hi ndlela  leyi kombisaka leswaku vanhu va wu xixima ndhavuko wa yena naswona ku tirhisiwa swifaniso leswi a swi toloveleke.

Xana ku simekiwa ka mavandlha ya ririmi ra mavoko swi va pfunile vanhu lava feke tindleve? Anakanya hi ntokoto wa Cyril, loyi a khuvuriweke tanihi Mbhoni ya Yehovha hi 1955. U hete malembe yo tala a ri karhi a tikarhatela ku dyondza minkandziyiso leyi tsariweke kunene a tlhela a ya eminhlanganweni ya Vukreste nkarhi ni nkarhi. Minkarhi yin’wana a ku va ni vanhu lava n’wi tolokelaka rungula ra kona hi ririmi ra mavoko kasi minkarhi yin’wana a va nga kumeki. Loko va nga ri kona a a titshega hi Timbhoni tin’wana leti hi ku tirhandzela a ti ringeta ku n’wi pfuna hi ku tsala tinhla to karhi ta leswi a swi vuriwa exitejini. Matshalatshala wolawo ma endliwe kukondza ku simekiwa vandlha ro sungula ra ririmi ra mavoko le United States eDorobeni ra New York hi 1989, loko se a ri ni malembe ya kwalomu ka 34 a ri Mbhoni. Leswi a a ri xirho xa vandlha rero, xana Cyril a a titwisa ku yini? U ri: “Loko hi khoma nhlangano hi ririmi ra mina, a swi fana niloko ndzi huma ekhwatini leri tlhumeke, ndzi huma emunyameni lowukulu ndzi nghena eku vonakaleni!”

Mavandlha ya ririmi ra mavoko ya Timbhoni ta Yehovha i tindhawu leti vanhu lava feke tindleve va hlengeletanaka kona nkarhi ni nkarhi leswaku va dyondza malunghana ni Xikwembu ni ku xi gandzela. I tindhawu leti vanhu va Xikwembu va kotaka ku va ni xinakulobye ni ku khutazana. Leswi vanhu lava feke tindleve va nga ha vaka ni xivundza hileswi va nga swi kotiki ku vulavurisana hi ku olova ni vanhu van’wana, mavandlha wolawo ma va ndhawu leyi va kotaka ku vulavurisana ni ku va ni xinakulobye ni vanhu lava fanaka na vona. Emavandlheni wolawo, vanhu lava feke tindleve va nga kota ku dyondza, va endla nhluvuko kutani va fikelela tipakani to karhi entirhweni wa Yehovha. Vanhu vo tala lava feke tindleve lava nga Timbhoni va kote ku va vachumayeri va nkarhi hinkwawo va mahungu lamanene. Van’wana va rhurhele ematikweni man’wana leswaku va ya pfuna vanhu van’wana lava feke tindleve leswaku va dyondza hi Yehovha. Vavanuna lava feke tindleve lava nga Vakreste va dyondza ku va vadyondzisi lava nga ni vutshila, ku hlela mintirho ni ku va varisi, xisweswo vo tala va vona va fanelekela ku kuma malunghelo yo karhi evandlheni.

Le United States ku na mavandlha ya ririmi ra mavoko yo tlula 100 naswona ku ni mintlawa ya kwalomu ka 80. Le Brazil ku na mavandlha ya kwalomu ka 300 ya ririmi ra mavoko ni mintlawa yo tlula 400. EMexico ku na mavandlha ya ririmi ra mavoko ya kwalomu ka 300. Le Rhaxiya ku na mavandlha yo tlula 30 ya ririmi ra mavoko ni mintlawa ya 113. Leswi ko va swikombiso swi nga ri swingani leswi kombisaka leswaku mavandlha ya ririmi ra mavoko ma karhi ma andza emisaveni hinkwayo.

Nakambe Timbhoni ta Yehovha ti khoma tinhlengeletano ni mintsombano hi ririmi ra mavoko. N’wexemu ku khomiwe mintsombano yo tlula 120 emisaveni hinkwayo hi tindzimi to hambana-hambana ta mavoko. Swiendlakalo leswi swi endla leswaku Timbhoni leti feke tindleve ti swi vona leswaku i swirho swa mavandlha ya Vukreste lama nga kona emisaveni hinkwayo lama vuyeriwaka hi swakudya swa moya leswi phameriwaka nkarhi ni nkarhi.

Leonard u fe tindleve naswona se u ni malembe yo tlula 25 a ri Mbhoni ya Yehovha. U ri: “Minkarhi hinkwayo a ndzi swi tiva leswaku Yehovha i Xikwembu xa ntiyiso. Hambiswiritano, a ndzi nga swi twisisi leswaku ha yini a pfumelela ku xaniseka. Minkarhi yin’wana leswi a swi ndzi endla ndzi n’wi hlundzukela. Kambe siku rin’wana loko ku ri karhi ku nyikeriwa nkulumo yo karhi entsombanweni wa muganga wa ririmi ra mavoko, ndzi hetelele ndzi swi twisisile leswaku ha yini a pfumelela ku xaniseka. Loko nkulumo ya kona yi herile, nkatanga u ndzi vukarhile kutani a ndzi vutisa a ku: ‘Xana se u enerisekile?’ Ndzi hlamule hi mbilu hinkwayo leswaku a ndzi enerisekile! Leswi ndzi heteke malembe ya 25 ndzi ri ni xivutiso lexi, ndzi nkhensa Yehovha hileswi ndzi nga n’wi fularhelangiki. Minkarhi hinkwayo a ndzi n’wi rhandza kambe a ndzi nga n’wi twisisi hi ku helela. Namuntlha ndza n’wi twisisa!”

Ku Va Ni Ntsako Lowukulu eMbilwini

Hi tihi timfanelo ta Yehovha leti vanhu lava feke tindleve va ti twisiseke endzhaku ka loko va dyondze ha yena? I rirhandzu, ntwela-vusiwana, ku rhula, ku tshembeka, tintswalo ta rirhandzu ni timfanelo tin’wana to tala.

Timbhoni leti feke tindleve leti nga kona ematikweni yo hambana-hambana ti twisisa timfanelo ta Yehovha naswona ti ta hambeta ti ti twisisa swinene. Leswi a rhandzaka vanhu lava feke tindleve swi huma embilwini, ‘Yehovha u endle leswaku xikandza xakwe xi voninga eka vona.’ (Tinhl. 6:25) Kunene swa tsakisa swinene ku va vanhu vo tano lava feke tindleve va kota ku tiva Yehovha!

[Swifaniso leswi nga eka tluka 24, 25]

Ku na mavandlha yo tlula 1 100 ya ririmi ra mavoko emisaveni hinkwayo

[Swifaniso leswi nga eka tluka 26]

Xikandza xa Yehovha xi voninge etindhawini leti nga ni vanhu lava feke tindleve