“Mi Vanakulorhi Va Mina”
“Mi Vanakulorhi Va Mina”
“Mi vanakulorhi va mina loko mi endla leswi ndzi mi lerisaka swona.”—YOH. 15:14.
1, 2. (a) Hi yihi mintirho yo hambana-hambana leyi vanghana va Yesu va nga tshama va yi endla? (b) Ha yini swi ri swa nkoka leswaku hi va vanghana va Yesu?
VAVANUNA lava a va tshame na Yesu ekamareni ra le henhla va tshame va tirha mintirho yo hambana-hambana. Petro na makwavo wa yena Andriya a va ri vaphasi va tinhlampfi. Matewu a a tirha ku hakerisa xibalo, ku nga ntirho lowu Vayuda a va wu langutela ehansi. Van’wana vo tanihi Yakobo na Yohane, swi nga ha endleka va tive Yesu a ha ri mufana. Kasi van’wana vo tanihi Nataniyele swi nga ha endleka a va ri ni malembe ma nga ri mangani ntsena va n’wi tiva. (Yoh. 1:43-50) Kambe, hinkwavo lava a va ri kona hi vusiku bya Paseka yoleyo ya nkoka eYerusalema a va khorwiseka leswaku Yesu a a ri Mesiya la tshembisiweke, N’wana wa Xikwembu lexi hanyaka. (Yoh. 6:68, 69) Swi fanele swi va chavelerile loko va n’wi twa a va byela marito lama nge: “Ndzi mi vitane vanakulorhi, hikuva swilo hinkwaswo leswi ndzi swi tweke eka Tatana ndzi mi tivise swona.”—Yoh. 15:15.
2 Marito wolawo ya Yesu lawa a ma byeleke vaapostola va yena vo tshembeka ma tirha eka Vakreste hinkwavo lava totiweke namuntlha, naswona ma tlhela ma tirha ni le ka vanakulobye va vona lava nga “tinyimpfu tin’wana.” (Yoh. 10:16) Ku nga khathariseki swiyimo swa hina, hi nga va ni lunghelo ra ku va vanghana va Yesu. Ku va vanghana va yena i swa nkoka swinene hikuva swi tlhela swi hi endla hi va vanghana va Yehovha. Entiyisweni, a swi koteki ku tshinela eka Yehovha hi nga rhanganga hi ku tshinela eka Kreste. (Hlaya Yohane 14:6, 21.) Kutani, hi fanele hi endla yini leswaku hi va vanghana va Yesu ni ku tshama hi ri vanghana va yena? Loko hi nga si bula hi mhaka yoleyo ya nkoka, a hi kambisiseni xikombiso xa Yesu xa ku va munghana lonene naswona hi vona leswi hi nga swi dyondzaka eka leswi vadyondzisiwa va yena va swi vuleke va tlhela va swi endla, hikwalaho ka leswi a va ri vanghana va yena.
Xikombiso Xa Yesu Xa Ku Va Munghana Lonene
3. Yesu a a tiviwa hi yini?
3 Hosi Solomoni wo tlhariha u tsarile a ku: “Va tele vanakulobye va munhu la fuweke.” (Swiv. 14:20) Marito wolawo ma katsakanya mukhuva lowu vanhu lava nga hetisekangiki va nga na wona, wa ku endla xinghana ni vanhu lava va tivaka leswaku va ta kuma swo karhi eka vona. Yesu a a nga ri na wona mukhuva wolowo. A a nga vi munghana wa munhu hikwalaho ka leswi munhu wa kona a nga ni timali kumbe a nga ni xikhundlha xo karhi. I ntiyiso leswaku Yesu u titwe a ri rhandza jaha leri a ri ri mufumi la fuweke naswona u ri rhambile leswaku ri va mulandzeri wa yena. Hambiswiritano, Yesu u lerise jaha rolero leswaku ri ya xavisa leswi a ri ri na swona kutani ri avela swisiwana. (Mar. 10:17-22; Luka 18:18, 23) Yesu a a nga tiviwi tanihi munghana wa vanhu lava fuweke ni lava dumeke, kambe a a tiviwa tanihi munghana wa swisiwana ni vanhu lava languteriwaka ehansi.—Mat. 11:19.
4. Ha yini ku nga vuriwaka leswaku vanghana va Yesu a va nga hetisekanga?
4 Vanghana va Yesu a va ri vanhu lava nga hetisekangiki. Minkarhi yin’wana Petro a a tsandzeka ku vona timhaka hilaha Xikwembu a xi ti vona hakona. (Mat. 16:21-23) Yakobo na Yohane va kombise moya wo tikukumuxa loko va kombele leswaku Yesu a va nyika swikhundlha leswi tlakukeke eMfun’weni wa yena. Leswi va swi endleke swi hlundzukise vaapostola lavan’wana, naswona mhaka ya ku va lonkulu a yi endla leswaku va tshamela ku phikizana. Hambiswiritano, Yesu u lehise mbilu a ringeta ku lulamisa vonelo ra vanghana va yena naswona a nga va hlundzukelanga.—Mat. 20:20-28.
5, 6. (a) Ha yini Yesu a hambete a ri munghana wa vaapostola va yena vo tala? (b) Ha yini Yesu a tshike ku va munghana wa Yudasi?
5 Yesu a nga vanga munghana wa vanhu lava lava nga hetisekangiki hileswi a a pfumelela xin’wana ni xin’wana kumbe hileswi a nga swi voni swihoxo swa vona. Kambe, u hlawule ku languta swikongomelo swa vona leswinene ni timfanelo ta vona letinene. Hi xikombiso, Petro, Yakobo na Yohane va etlerile ematshan’weni yo seketela Yesu enkarhini wo tika swinene lowu a a langutane na wona. Kutani swa twisiseka leswaku ha yini Yesu a hele matimba hikwalaho ka vona. Hambiswiritano, u swi xiyile leswaku a va ri ni swikongomelo leswinene kutani a ku: “Ina, moya wu ni mapfundza, kambe nyama yi tsanile.”—Mat. 26:41.
6 Kambe Yesu u hetelele a tshike ku va munghana wa Yudasi Iskariyota. Hambileswi Yudasi a a tikombisa a ri munghana lonene, Yesu u swi xiyile leswaku Yudasi se a a ngheniwe hi moya wa misava. U tiendle nala wa Xikwembu hileswi se a a ri munghana wa misava. (Yak. 4:4) Hikwalaho, Yesu se a a hlongole Yudasi loko A ta byela vaapostola Vakwe vo tshembeka va 11 leswaku i vanghana va yena.—Yoh. 13:21-35.
7, 8. Yesu u swi kombise njhani leswaku wa va rhandza vanghana va yena?
7 Yesu a a nga tshameli ku languta swihoxo swa vadyondzisiwa va yena vo tshembeka naswona a a khathala hi vona. Hi xikombiso, u va khongelerile eka Tata wa yena leswaku a va sirhelela loko va ringiwa. (Hlaya Yohane 17:11.) Yesu a a va anakanyela. (Mar. 6:30-32) Naswona a a nga tsakisiwi ntsena hi ku va byela leswi yena a a swi ehleketa kambe a a tlhela a va yingisela ni ku twisisa leswi vona a va swi ehleketa nileswi a va titwisa xiswona.—Mat. 16:13-16; 17:24-26.
8 Yesu u hanyele a tlhela a fela vanghana va yena. I ntiyiso leswaku Yesu a a swi tiva leswaku a a fanele a nyikela hi vutomi bya yena tanihi xilaveko xa le nawini leswaku a hetisisa nawu wo lulama wa Tata wa yena. (Mat. 26:27, 28; Hev. 9:22, 28) Kambe Yesu u nyikele hi vutomi bya yena leswaku a kombisa rirhandzu ra yena. Yesu u te: “A nga kona la nga ni rirhandzu ro tlula leri, ra leswaku munhu a nyiketa moya-xiviri wakwe hikwalaho ka vanakulobye.”—Yoh. 15:13.
Vadyondzisiwa A Va Byi Teka Njhani Vunghana Bya Vona Na Yesu?
9, 10. Vanhu va endle yini hi leswi Yesu a a hanana?
9 Yesu a a hanana hi swilo leswi a ri na swona, a a tirhisa nkarhi wa yena ku pfuna vanhu ni ku va kombisa rirhandzu. Sweswo swi endle leswaku vanhu va tshinela eka yena kutani na vona a va n’wi nyika va tsakile. (Luka 8:1-3) Hi ku pfumelelana ni leswi n’wi humeleleke, Yesu u te: “Hanyani hi ku nyika, kutani vanhu va ta mi nyika. Va ta chela eswifuveni swa n’wina mpimo lowunene, lowu gandliweke, lowu hlunguhliweke ni lowu khapakhapaka. Hikuva xipimo lexi mi pimaka ha xona, va ta mi pimela ha xona na n’wina.”—Luka 6:38.
10 Van’wana va ringete ku endla xinghana na Yesu hikwalaho ko lava ku vuyeriwa. Vanghana lava va vukanganyisi va fularhele Yesu endzhaku ka loko va nga swi twisisanga swin’wana leswi a swi vuleke. Ematshan’weni yo n’wi tshemba niloko va nga swi twisisi leswi a swi vuleke, va hatle va endla xiboho lexi hoxeke xa ku n’wi fularhela. Ku hambana na vona, vaapostola va tshame va tshembekile. Vunghana bya vona na Kreste byi ringiwile ko hlayanyana kambe va endle hinkwaswo leswi va nga swi kotaka leswaku va n’wi seketela loko swilo swi famba kahle niloko swi famba ximatsi. (Hlaya Yohane 6:26, 56, 60, 66-68.) Hi vusiku bya yena byo hetelela a ri laha misaveni tanihi munhu wa nyama, Yesu u kombise ndlela leyi a va rhandzaka ha yona vanghana va yena loko a ku: “Hi n’wina mi khomeleleke swin’we na mina emiringweni ya mina.”—Luka 22:28.
11, 12. I yini leswi Yesu a tiyisekiseke vadyondzisiwa va yena ha swona, naswona vona va endle yini?
11 Endzhakunyana ka loko Yesu a bumabumele vadyondzisiwa va yena hikwalaho ka ku tshembeka ka vona, na vona va n’wi fularherile. Va pfumelele ku chava vanhu ku tsanisa ndlela leyi a va n’wi rhandza ha yona Kreste. Kambe Yesu u tlhele a va rivalela. Loko a pfuxiwile eku feni, u humelele eka vona naswona a va tiyisekisa leswaku va ha ri vanghana va yena. Ku tlula kwalaho, u nyike vadyondzisiwa va yena ntirho wo kwetsima—wa ku endla “vanhu va matiko hinkwawo” va va vadyondzisiwa ni ku va timbhoni ta yena “ku ya fika endhawini ya le kule swinene ya misava.” (Mat. 28:19; Mint. 1:8) Vadyondzisiwa va endlise ku yini emhakeni leyi?
12 Vadyondzisiwa va endle hinkwaswo leswi va nga swi kotaka leswaku va twarisa rungula ra Mfumo. Hi ku pfuniwa hi moya lowo kwetsima wa Yehovha, va hatle va tata Yerusalema hi dyondzo ya vona. (Mint. 5:27-29) Hambiloko va tshembisiwe ku dlayiwa, a va tshikanga ku yingisa xileriso xa Yesu xa ku endla vadyondzisiwa. Endzhakunyana ka makume ma nga ri mangani ya malembe va amukele xileriso xa Yesu, muapostola Pawulo u tsale leswaku mahungu lamanene ma chumayeriwile “eka ntumbuluko hinkwawo lowu nga ehansi ka tilo.” (Kol. 1:23) Hakunene, vadyondzisiwa va Yesu va swi kombisile leswaku vunghana bya vona na yena a va byi teka byi ri bya nkoka!
13. Vadyondzisiwa va Yesu va pfumelele tidyondzo ta yena ti hundzula vutomi bya vona hi tindlela tihi?
13 Lava va veke vadyondzisiwa va Yesu va tlhele va pfumelela tidyondzo ta yena ti hundzula vutomi bya vona. Eka vo tala leswi a swi vula leswaku va fanele va cinca hi ku helela eka mahanyelo ya vona. Van’wana va vadyondzisiwa lavantshwa a va tshame va va vasodoma, vaoswi, swidakwa kumbe makhamba. (1 Kor. 6:9-11) Van’wana a va fanele va cinca langutelo leri a va ri na rona hi vanhu va rixaka rin’wana. (Mint. 10:25-28) Hambiswiritano, va yingise Yesu. Va hluvule vumunhu bya khale ivi va ambala lebyintshwa. (Efe. 4:20-24) Va tolovele “mianakanyo ya Kreste,” va twisisa ni ku tekelela ndlela leyi a a anakanya ha yona swin’we ni mahanyelo ya yena.—1 Kor. 2:16.
Vunghana Bya Hina Na Kreste Namuntlha
14. Yesu u tshembise ku endla yini hi nkarhi wa “makumu ya mafambiselo ya swilo”?
14 Vakreste vo tala va lembe-xidzana ro sungula va vone Yesu hi byakwe niloko se a pfuxiwile eku feni. I ntiyiso leswaku hina a hi vanga na rona lunghelo rero. Hikwalaho, hi nga swi kotisa ku yini ku va vanghana va Kreste? Ndlela yin’wana i ku yingisa nkongomiso lowu hi nyikiwaka wona hi ntlawa wa hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha, leri katsaka vamakwavo va Yesu lava totiweke hi moya lava va ha hanyaka emisaveni. Yesu u tshembise leswaku hi nkarhi wa “makumu ya mafambiselo ya swilo” u ta veka hlonga leri “ehenhla ka hinkwaswo leswi nga swa yena.” (Mat. 24:3, 45-47) Namuntlha vanhu vo tala lava lavaka ku va vanghana va Kreste a hi swirho swa ntlawa lowu wa hlonga. Xana ndlela leyi va wu tekaka ha yona nkongomiso lowu va wu kumaka eka ntlawa wa hlonga ro tshembeka yi byi khumba njhani vunghana bya vona na Kreste?
15. I yini lexi kombisaka loko munhu a ta tekiwa tanihi nyimpfu kumbe mbuti?
15 Hlaya Matewu 25:31-40. Yesu u vitane lava a va ta vumba ntlawa wa hlonga ro tshembeka leswaku i vamakwavo vakwe. Eka xifaniso xa ku hambanisa tinyimpfu eka timbuti, Yesu u swi veke erivaleni leswaku ndlela leyi hi khomaka vamakwavo vakwe ha yona ya n’wi khumba. Entiyisweni u vule leswaku lexi nga ta kombisa ku hambana exikarhi ka nyimpfu ni mbuti i ndlela leyi munhu a n’wi khomaka ha yona un’wana wa ‘vamakwavo va yena lavatsongo.’ Hikwalaho, ndlela leyinene ngopfu leyi lava va nga ni ntshembo wa ku hanya laha misaveni va nga kombisaka ha yona leswaku va navela ku va vanghana va Kreste i ku seketela ntlawa wa hlonga ro tshembeka.
16, 17. Hi nga swi kombisa njhani leswaku hi vanghana va vamakwavo va Kreste?
16 Loko u ri ni ntshembo wa ku hanya laha misaveni ehansi ka Mfumo wa Xikwembu, u nga swi kombisa njhani leswaku u munghana wa vamakwavo va Kreste? A hi kambisiseni tindlela tinharhu ntsena. Yo sungula, i ku hlanganyela hi mbilu hinkwayo entirhweni wo chumayela. Kreste u lerise vamakwavo va yena leswaku va chumayela mahungu lamanene emisaveni hinkwayo. (Mat. 24:14) Hambiswiritano, a swi ta ma tikela masalela ya vamakwavo va Kreste lava nga emisaveni namuntlha ku hetisisa vutihlamuleri bya wona handle ko pfuniwa hi vanghana va wona lava nga tinyimpfu tin’wana. Entiyisweni, loko xirho ha xin’we xa ntlawa wa tinyimpfu tin’wana xi hlanganyela entirhweni wa ku chumayela, xi pfuna vamakwavo va Kreste leswaku va hetisisa ntirho wa vona wo kwetsima. Ntlawa wa hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha na Kreste va yi tlangela swinene ndlela leyi tinyimpfu tin’wana ti kombisaka vunghana bya tona ha yona.
17 Ndlela ya vumbirhi leyi ntlawa wa tinyimpfu tin’wana ti nga pfunaka vamakwavo va Kreste ha yona i ku seketela ntirho wo chumayela hi swa timali. Yesu u khutaze valandzeri va yena leswaku va tiendlela vanghana hi “rifuwo leri nga lulamangiki.” (Luka 16:9) Sweswo a swi vuli leswaku hi nga xava ku va vanghana va Yesu kumbe va Yehovha. Ematshan’weni ya sweswo loko hi tirhisa rifuwo ra hina leswaku hi seketela ntirho wa Mfumo, hi kombisa vunghana bya hina ni rirhandzu ku nga ri hi leswi hi swi vulaka ntsena, kambe “hi swiendlo ni ntiyiso.” (1 Yoh. 3:16-18) Hi wu seketela hi timali loko hi hlanganyela entirhweni wo chumayela, loko hi nyikela hi mali leyi nga ta pfuneta ku aka ni ku lunghisa tindhawu leti hi hlanganyelaka eka tona ni loko hi nyikela hi mali eka ntirho wo chumayela wa misava hinkwayo. Ku nga khathariseki leswaku hi nyikela hi mali yo tala kumbe leyitsongo, Yehovha na Yesu va swi tlangela loko hi nyikela hi tsakile.—2 Kor. 9:7.
18. Ha yini hi fanele hi landzela nkongomiso wa le Bibeleni lowu hi nyikiwaka wona hi vakulu va vandlha?
18 Ndlela ya vunharhu leyi hinkwerhu ka hina hi kombisaka ha yona leswaku hi vanghana va Kreste i ku landzela nkongomiso wa vakulu va vandlha. Vavanuna lava va hlawuriwe hi moya lowo kwetsima ehansi ka nkongomiso wa Kreste. (Efe. 5:23) Muapostola Pawulo u tsale a ku: “Yingisani lava rhangelaka exikarhi ka n’wina naswona mi titsongahata.” (Hev. 13:17) Minkarhi yin’wana swi nga ha hi tikela ku yingisa nkongomiso lowu sekeriweke eBibeleni lowu hi nyikiwaka wona hi vakulu va le vandlheni. Ku nga hetiseki ka vona ku nga hi endla hi va ni vonelo leri hoxeke loko va hi nyika ndzayo. Hambiswiritano, Kreste Nhloko ya vandlha wa swi tsakela ku tirhisa vavanuna volavo lava nga hetisekangiki. Hikwalaho, ndlela leyi hi wu yingisaka ha yona nkongomiso wa vona yi byi khumba swinene vunghana bya hina na Kreste. Loko hi nga xopaxopi swihoxo swa vakulu naswona hi yingisa nkongomiso wa vona hi ntsako, hi kombisa leswaku ha n’wi rhandza Kreste.
Laha Hi Nga Va Kumaka Kona Vanghana Lavanene
19, 20. Hi nga kuma yini evandlheni, naswona hi ta kambisisa yini exihlokweni lexi landzelaka?
19 Yesu u ya emahlweni a hi khathalela ku nga ri hi ku tirhisa varisi lava nga ni rirhandzu ntsena leswaku va hi langutela kambe u tlhela a hi nyika vamanana ni vamakwerhu va xinuna ni va xisati evandlheni. (Hlaya Marka 10:29, 30.) Loko u sungula ku tihlanganisa ni nhlengeletano ya Yehovha, xana maxaka ya wena ma endle yini? Swi nga ha endleka ma seketele matshalatshala ya wena ya leswaku u tshinela eka Xikwembu na Kreste. Kambe Yesu u vule leswaku minkarhi yin’wana “valala va munhu ku ta va vanhu va ndyangu wa yena.” (Mat. 10:36) Hakunene swa chavelela ku tiva leswaku evandlheni hi nga kuma vanhu lava nga ta va vanghana va hina lavakulu ku tlula vamakwerhu va nyama!—Swiv. 18:24.
20 Hilaha swi kombisiweke hakona hi marungula ya Pawulo loko a gimeta papila ra yena leri yaka eka Varhoma, se a a ri ni vanghana vo tala lavakulu. (Rhom. 16:8-16) Muapostola Yohane u gimete papila ra yena ra vunharhu hi marito lama nge: “Ndzi rungulele vanakulorhi hi mavito.” (3 Yoh. 14) Swi le rivaleni leswaku na yena u ake vunghana ni vanhu vo tala. Hi nga xi tekelela njhani xikombiso xa Yesu ni xa vadyondzisiwa va yena vo sungula, hi ku aka ni ku hlayisa vunghana lebyinene ni vamakwerhu va xinuna ni va xisati evandlheni? Xihloko lexi landzelaka xi ta hlamula xivutiso lexi.
U Nga Hlamula Njhani?
• Hi xihi xikombiso lexi Yesu a xi vekeke xa ku va munghana lonene?
• Vadyondzisiwa va Yesu va angule njhani eka vunghana bya vona na yena?
• Hi nga swi kombisa njhani leswaku hi vanghana va Kreste?
[Swivutiso Swa Dyondzo]
[Xifaniso lexi nga eka tluka 14]
Yesu a a khathala hi leswi vanghana va yena a va swi ehleketa nileswi a va titwisa xiswona
[Swifaniso leswi nga eka tluka 16]
Hi nga swi kombisa njhani leswaku hi navela ku va vanghana va Kreste?