Xana U Landzela Kreste Hi Xitalo?
Xana U Landzela Kreste Hi Xitalo?
“Hilaha entiyisweni n’wina mi fambaka hakona, . . . mi hambeta mi swi endla hi xitalo swinene.”—1 TES. 4:1.
1, 2. (a) Hi swihi swilo leswikulu leswi vanhu vo tala va le nkarhini wa Yesu va swi voneke? (b) Ha yini nkarhi lowu hi hanyaka eka wona na wona wu ri wa nkoka?
XANA u tshame u anakanya hi ndlela leyi swi faneleke swi tsakise ha yona ku hanya loko Yesu a ha ri laha emisaveni? Entiyisweni, ku ni swivangelo leswi twalaka swa ku va ni ku navela koloko. U nga ha anakanya hi ntshembo wa ku hanyisiwa hi Yesu kutani u nga boheki ku twa ku vava. Kumbe u nga ha anakanya ndlela leyi a swi ta tsakisa ha yona ku kota ku vona ni ku twa Yesu—ku kota ku dyondza eka yena kumbe ku n’wi vona a ri karhi a endla hlori ro karhi. (Mar. 4:1, 2; Luka 5:3-9; 9:11) A ku ta va ku ri lunghelo lerikulu ku vona Yesu loko a ri karhi a endla mintirho yoleyo hinkwayo! (Luka 19:37) Ku sukela hi nkarhi wolowo ku ta fikela namuntlha a va kona vanhu lava voneke swilo swo tano, naswona leswi Yesu a swi endleke laha misaveni “hi ku tiendla xitlhavelo” a swi nge he tlheli swi endliwa.—Hev. 9:26; Yoh. 14:19.
2 Kambe, nkarhi lowu hi hanyaka eka wona na wona i wa nkoka. Ha yini? Sweswi hi hanya enkarhini lowu Matsalwa ma profeteke leswaku i ‘nkarhi wa makumu’ ni ‘masiku yo hetelela.’ (Dan. 12:1-4, 9; 2 Tim. 3:1) Enkarhini wolowo Sathana u hlongoriwe etilweni. Ku nga ri khale, u ta bohiwa kutani a lahleriwa “ekheleni ro enta.” (Nhlav. 12:7-9, 12; 20:1-3) Naswona enkarhini lowu hi ni lunghelo lerikulu ra ku twarisa “mahungu lamanene . . . ya mfumo” emisaveni hinkwayo, hi byela vanhu malunghana ni ntshembo wa Paradeyisi leyi nga ta ta, ku nga ntirho lowu wu nga ta ka wu nga ha endliwi nakambe.—Mat. 24:14.
3. Loko Yesu a nga si tlhandlukela etilweni, u byele valandzeri va yena leswaku va endla yini, naswona sweswo a swi ta katsa yini?
3 Loko Yesu a nga si tlhandlukela etilweni, u byele valandzeri va yena a ku: “Mi ta va timbhoni ta mina eYerusalema swin’we ni le tikweni hinkwaro ra Yudiya ni le Samariya ni ku ya fika endhawini ya le kule swinene ya misava.” (Mint. 1:8) Ntirho wolowo a wu ta katsa ku dyondzisa emisaveni hinkwayo. A ku ta va ku ri yihi pakani ya ntirho wolowo? Ku endla vadyondzisiwa—valandzeri lava engetelekeke va Kreste—makumu ma nga si fika. (Mat. 28:19, 20) Hi fanele hi endla yini leswaku swilo swi ta hi fambela kahle loko hi hetisisa xileriso xa Kreste?
4. (a) Marito ya Petro lama kumekaka eka 2 Petro 3:11, 12 ma kandziyisa xilaveko xihi? (b) Hi fanele hi tivonela eka yini?
4 Xiya marito lawa lama vuriweke hi muapostola Petro: “N’wina mi fanele mi va vanhu va muxaka muni hi tlhelo ra swiendlo swo kwetsima swa ku tikhoma ni swiendlo swa ku tinyiketela loku nga ni vukwembu, mi ri karhi mi rindzela ni ku hamba mi tsundzuka vukona bya siku ra Yehovha!” (2 Pet. 3:11, 12) Marito ya Petro ma kandziyisa xilaveko xa ku tshama hi ri karhi hi tikambisisa emasikwini lawa yo hetelela leswaku hi ta tiyiseka leswaku vutomi bya hina byi tshama byi ri karhi byi dzike eka swiendlo swa ku tinyiketela eka Xikwembu. Swiendlo sweswo swi katsa ku chumayela mahungu lamanene. Hikwalaho, swa hi tsakisa ku vona ndlela leyi vamakwerhu emisaveni hinkwayo va hisekaka ha yona loko va endla ntirho wa ku chumayela lowu Kreste a leriseke leswaku wu endliwa! Hi nkarhi lowu fanaka, ha swi xiya leswaku hi fanele hi tivonela leswaku mintshikilelo ya siku ni siku ya misava ya Sathana ni mboyamelo wa nyama lowu hi tswariweke na wona a swi hunguti ndlela leyi hi wu hisekelaka ha yona ntirho wa Xikwembu. Hikwalaho, a hi kambisiseni ndlela leyi hi nga tiyisekaka ha yona leswaku hi tshama hi ri karhi hi landzela Kreste.
Amukela Vutihlamuleri Lebyi Humaka Eka Xikwembu Hi Ntsako
5, 6. (a) Ha yini Pawulo a bumabumele vapfumeri-kulobye eYerusalema, naswona u va lemuxe malunghana na yini? (b) Ha yini hi nga fanelanga hi byi tekela ehansi vutihlamuleri lebyi Xikwembu xi hi nyikeke byona?
5 Eka papila ra yena leri yaka eka Vakreste va le Yerusalema, muapostola Pawulo u bumabumele vapfumeri-kulobye hikwalaho ka ku tiyisela ka vona hi ndlela yo tshembeka enkarhini lowu hundzeke hambiloko va xanisiwa. U te: “Tshamani mi ri karhi mi tsundzuka masiku yo sungula lawa, loko se mi voningeriwile, mi tiyiseleke mphikizano lowukulu ehansi ka ku xaniseka.” Ina, Yehovha a nga ku rivalanga ku tshembeka ka vona. (Hev. 6:10; 10:32-34) Marito yo bumabumela ya Pawulo ya rirhandzu ma fanele ma va khutaze swinene Vakreste volavo va Vaheveru. Hambiswiritano, eka papila rolero, Pawulo u tlhele a lemuxa hi mboyamelo wa vanhu lowu loko wu nga lawuriwi wu nga endlaka munhu leswaku a nga ha swi hisekeli ku tirhela Xikwembu. U vule leswaku Vakreste va fanele va tivonela leswaku va nga “tilandzuli,” kumbe va nyikela swivangelo leswi nga twaliki, leswaku va nga landzeli swileriso swa Xikwembu.—Hev. 12:25.
6 Xitsundzuxo xexo xa malunghana ni mboyamelo wa ku ‘tilandzula’ eku amukeleni ka vutihlamuleri lebyi humaka eka Xikwembu xa tirha ni le ka Vakreste namuntlha. Hi fanele hi tiyimisela ku teka vutihlamuleri bya hina bya Vukreste byi ri bya nkoka ni ku tshama hi ri karhi hi hiseka entirhweni wa Xikwembu. (Hev. 10:39) Phela, ku endla ntirho wo kwetsima i swa nkoka swinene.—1 Tim. 4:16.
7, 8. (a) I yini lexi nga ta hi pfuna leswaku hi tshama hi hiseka entirhweni wa Xikwembu? (b) Loko se hi nga ha hiseki, i yini leswi hi faneleke hi swi tsundzuka malunghana na Yehovha na Yesu?
7 I yini lexi nga ta hi pfuna leswaku hi tivonela eku nyikeleni ka swivangelo leswi nga twaliki loko swi ta emhakeni ya ku hetisisa vutihlamuleri bya hina eka Xikwembu? Ndlela yin’wana ya nkoka yo lwisana ni mboyamelo wolowo i ku anakanyisisa nkarhi na nkarhi hi leswi xihlambanyo xa ku tinyiketela ka hina xi vulaka swona. Kahle-kahle, hi tshembise Yehovha leswaku hi ta rhangisa ku endla ku rhandza ka yena evuton’wini bya hina, naswona hi lava ku xi hetisisa xitshembiso xexo. (Hlaya Matewu 16:24.) Hikwalaho, minkarhi yin’wana hi fanele hi tivutisa swivutiso leswi: ‘Xana ndza ha tiyimisele ku hanya hi ku pfumelelana ni ku tinyiketela ka mina eka Xikwembu hilaha a ndzi tiyimisele hakona loko ndzi khuvuriwa? Kumbe xana a ndza ha hiseki ku fana ni khale?’
8 Loko hi tikambisisa ivi hi kuma leswaku a ha ha hiseki ngopfu, hi ta va hi endla kahle loko hi tsundzuka marito lama khutazaka lama vuriweke hi muprofeta Sofaniya. U te: “Mavoko ya wena ma nga tshuki ma lelemela. Yehovha Xikwembu xa wena u le xikarhi ka wena. U ta ponisa, leswi a nga Lowa matimba. U ta khana ha wena hi ku tsaka.” (Sof. 3:16, 17) Marito lawa lama khutazaka ma rhange ma tirha eka Vaisrayele va khale lava tlheleleke eYerusalema va huma evuhlongeni eBabilona. Hambiswiritano, xitiyisekiso lexi xa ha tirha ni le ka vanhu va Xikwembu namuntlha. Leswi ntirho lowu hi wu endlaka wu nga wa Yehovha, hi fanele hi tsundzuka leswaku Yehovha ni N’wana wa yena va hi seketela va tlhela va hi tiyisa leswaku hi hetisisa vutihlamuleri lebyi hi byi nyikeke hi Xikwembu. (Mat. 28:20; Filp. 4:13) Loko hi tikarhatela ku ya emahlweni hi endla ku rhandza ka Xikwembu hi ku hiseka, xi ta hi katekisa xi tlhela xi hi pfuna leswaku hi ya emahlweni hi endla nhluvuko.
Ku ‘Lava Mfumo Ku Sungula’ Hi Ku Hiseka
9, 10. Hi yihi yinhla ya xifaniso xa Yesu xa nkhuvo lowukulu wa xilalelo, naswona hi nga dyondza yini eka xona?
9 Loko Yesu a ri karhi a dya swakudya ekaya ra murhangeri wa Vafarisi, u vulavule hi xifaniso xa nkhuvo lowukulu wa swakudya swo lalela. Exifanisweni xexo, u hlamusele hi ku rhambiwa ka vanhu vo hambana-hambana leswaku va ta nghena eMfun’weni wa matilo. U tlhele a kombisa leswi ku “tilandzula” swi vulaka swona. (Hlaya Luka 14:16-21.) Vanhu lava rhambiweke va le xifanisweni xa Yesu va nyikele swivangelo leswi nga twaliki leswi a swi ta endla leswaku va nga vi kona enkhubyeni. Un’wana u vule leswaku a a fanele a ya vona nsimu leyi a a ha ku yi xava. Un’wana u vule leswaku u xave tihomu naswona a a lava ku ti ringeta. Kasi un’wana u te: ‘A ndzi nge ti. Ndza ha ku teka nsati.’ Swivangelo leswi a swi nga twali. Munhu la xavaka nsimu kumbe swifuwo hi ntolovelo u rhanga a swi kambela a nga si swi xava, hikwalaho a hi swa xihatla ku swi kambela endzhaku ka loko swi xaviwile. Naswona ha yini ku va munhu a ha ku teka nsati swi n’wi sivela ku amukela xirhambo xo tano xa nkoka? A swi hlamarisi leswi munhu loyi a a endle nkhuvo wolowo a a hlundzukile!
10 Vanhu hinkwavo va Xikwembu va nga dyondza swo karhi eka xifaniso xa Yesu. Xana va nga dyondza yini? A hi fanelanga hi pfumelela timhaka ta munhu hi yexe, to tanihi leti boxiweke exifanisweni xa Yesu, leswaku ti va ta nkoka swinene eka hina lerova hi rhangisa tona ematshan’weni ya ku rhangisa ntirho wa Xikwembu. Loko Mukreste a nga veki timhaka ta munhu hi yexe endhawini leyi faneleke, ku hiseka ka yena entirhweni wa nsimu ku ta hunguteka hakatsongo-tsongo. (Hlaya Luka 8:14.) Leswaku sweswo swi nga humeleli eka hina, hi fanele hi yingisa xitsundzuxo xa Yesu: “Kutani, hambetani mi lava mfumo ni ku lulama ka yena ku sungula.” (Mat. 6:33) Swa khutaza ku vona leswaku malandza ya Xikwembu—lamatsongo ni lamakulu—ma yi yingisa ndzayo yoleyo ya nkoka! Entiyisweni, vo tala va teke magoza yo hanya vutomi byo olova leswaku va ta heta nkarhi lowu engetelekeke ensin’wini. Va tivonela hi ya vona leswaku ku lava Mfumo ku sungula hi ku hiseka swi tisa ntsako wa ntiyiso ni ku eneriseka lokukulu.
11. Hi wahi marungula ya le Bibeleni lama kombisaka nkoka wa ku hiseka ni ku tirhela Xikwembu hi mbilu hinkwayo?
11 Ku kombisa nkoka wa ku hiseka entirhweni wa Xikwembu, xiya xiendlakalo lexi humeleleke Hosi Yehowaxi wa le Israyele. Leswi a a karhatekile hi leswaku Vasiriya swi nga ha endleka va hlula Vaisrayele, Yehowaxi u ye eka Elixa a ri karhi a rila. Muprofeta yoloye u n’wi lerise leswaku a copa nseve wu huma hi fasitere a wu kongomisa etlhelweni ra Siriya, leswi a swi ta kombisa ku hlula tiko rero hi ku tiyisiwa hi Yehovha. Marito wolawo ma fanele ma khutaze hosi yoleyo. Endzhaku ka sweswo Elixa u byele Yehowaxi leswaku a teka miseve ya yena a tlhava misava. Yehowaxi u tlhave misava kanharhu ntsena. Elixa u hlundzukile hikwalaho ka leswi, hikuva ku tlhava misava ka ntlhanu kumbe ka tsevu a swi ta va swi kombise ku “hlasela Siriya ku ya emakumu.” Hikwalaho Yehowaxi a a ta hlula kanharhu ntsena. Leswi a kombiseke ku nga hiseki, Yehowaxi u lo hlula katsongo. (2 Tih. 13:14-19) Xana hi nga dyondza yini emhakeni yoleyo? Yehovha u ta hi katekisa swinene loko ntsena hi endla ntirho wa yena hi mbilu hinkwayo ni hi ku hiseka.
12. (a) I yini leswi nga ta hi pfuna leswaku hi tshama hi ri karhi hi hiseka entirhweni wa Xikwembu hambiloko hi langutane ni swiphiqo evuton’wini? (b) Hlamusela ndlela leyi u vuyeriwaka ha yona hi ku tshama u khomekile ensin’wini.
12 Swiphiqo swa vutomi swi ringa ku hiseka ni ku tinyiketela ka hina entirhweni wa Xikwembu. Vamakwerhu vo tala va tiyisela swiyimo swo tika swa ikhonomi. Van’wana va hele matimba hi leswi vuvabyi lebyikulu byi va sivelaka ku endla leswi engetelekeke entirhweni wa Yehovha. Nilokoswiritano, un’wana ni un’wana wa hina a nga teka magoza leswaku a tiyiseka leswaku u tshama a ri karhi a hiseka naswona u ya emahlweni a landzela Kreste hi xitalo. Hi kombela u xiya swiringanyeto swin’wana ni tindzimana leti kumekaka ebokisini leri nge “I Yini Leswi Nga Ku Pfunaka Ku Ya eMahlweni U Landzela Kreste?” Kambisisa ndlela leyi u nga swi tirhisaka ha yona hilaha u nga kotaka hakona. Loko u swi tirhisa hilaha u nga kotaka hakona, u ta kuma vuyelo bya xiviri. Ku tshama hi khomekile ensin’wini swa hi tiyisa, swi endla vutomi bya hina byi tsakisa naswona swi endla hi va ni ku rhula ni ntsako lowukulu. (1 Kor. 15:58) Ku tlula kwalaho, ku tirhela Xikwembu hi moya-xiviri hinkwawo swa hi pfuna leswaku hi “hamba [hi] tsundzuka vukona bya siku ra Yehovha.”—2 Pet. 3:12.
Tikambisise Hi Ku Tshembeka
13. Hi nga swi kotisa ku yini ku tiva leswi swi vulaka swona ku endla ntirho hi moya-xiviri hinkwawo?
13 Kambe i swinene ku tsundzuka leswaku ku tirha hi moya-xiviri hinkwawo a swi vuli leswaku hi heta nkarhi wo tanihi kwihi hi ri ensin’wini. Swiyimo swa hina swa hambana. Munhu la hetaka awara yin’we kumbe timbirhi entirhweni wa nsimu n’hweti yin’wana ni yin’wana a nga ha va a n’wi tsakisa Yehovha loko ku ri leswaku rihanyo ra yena ri n’wi pfumela ku endla sweswo ntsena. (Ringanisa na Marka 12:41-44.) Hikwalaho, leswaku hi kota ku tiva leswi ku tirhela Xikwembu hi moya-xiviri hinkwawo swi vulaka swona eka un’wana ni un’wana wa hina, hi fanele hi kambisisa vuswikoti bya hina ni swiyimo swa hina hi ku tshembeka. Leswi hi nga valandzeri va Kreste, nakambe hi lava ku endla leswaku langutelo ra hina ri fana ni ra yena. (Hlaya Varhoma 15:5; 1 Kor. 2:16) Yesu a a rhangisa yini evuton’wini bya yena? U byele mintshungu ya le Kapernawume a ku: “Ndzi fanele ku vula mahungu lamanene ya mfumo wa Xikwembu, hikuva hi swona leswi ndzi rhumeriweke swona.” (Luka 4:43; Yoh. 18:37) Loko u ri karhi u anakanya hi ku hiseka ka Yesu entirhweni wa nsimu, kambisisa swiyimo swa wena leswaku u vona laha u nga antswisaka kona entirhweni wa wena wa nsimu.—1 Kor. 11:1.
14. Hi tihi tindlela tin’wana leti hi nga engetelaka nkarhi lowu hi wu hetaka entirhweni wa nsimu ha tona?
14 Loko hi swi kambisisa hi vukheta swiyimo swa hina hi nga ha gimeta hi leswaku hi ta engetela nkarhi lowu hi wu hetaka entirhweni wa nsimu. (Mat. 9:37, 38) Hi xikombiso, vantshwa va hina va magidi lava ha ku hetaka xikolo va engetele nkarhi lowu va wu hetaka ensin’wini naswona sweswi va kuma ntsako lowu kumiwaka hi maphayona lama hisekaka. Xana na wena wa swi lava ku kuma ntsako wolowo? Vamakwerhu van’wana va xinuna ni va xisati va kambisise swiyimo swa vona kutani va endla xiboho xa leswaku va nga rhurhela endhawini leyi ku nga ni xilaveko lexikulu xa vahuweleri va Mfumo etikweni ra ka vona kumbe etikweni rin’wana. Kasi van’wana va dyondze ririmi rin’wana leswaku va pfuna vanhu lava vulavulaka ririmi rimbe. Hambileswi ku engetela nkarhi lowu hi wu hetaka entirhweni wa nsimu swi nga ha tikaka, swi tisa mikateko yo tala naswona hi nga ha pfuna vanhu vo tala leswaku va “fikelela vutivi lebyi kongomeke bya ntiyiso.”—1 Tim. 2:3, 4; 2 Kor. 9:6.
Swikombiso Swa Le Bibeleni Leswi Hi Faneleke Hi Swi Landzela
15, 16. I swikombiso swa vamani leswi hi nga swi tekelelaka swa ku va valandzeri va Kreste lava hisekaka?
15 Xana van’wana lava veke vaapostola va angule njhani loko Kreste a va vitana leswaku va va valandzeri va yena? Malunghana na Matewu, rungula ra kona ri ri: “A siya hinkwaswo endzhaku a suka a yima, a n’wi landzela.” (Luka 5:27, 28) Malunghana na Petro na Andriya, lava a va ri eku phaseni ka tinhlampfi, hi hlaya leswi: “Xikan’we-kan’we va tshika tinkoka, va n’wi landzela.” Endzhaku ka kwalaho Yesu u vone Yakobo na Yohane lava a va ri eku lunghiseni ka tinkoka ta vona va ri ni tata wa vona. Xana va angule njhani eka xirhambo xa Yesu? “Xikan’we-kan’we va siya byatso ni tata wa vona, va n’wi landzela.”—Mat. 4:18-22.
16 Xikombiso xin’wana lexinene i xa Sawulo, loyi a veke muapostola Pawulo. Hambileswi a tshameke a va xanisa swinene valandzeri va Kreste, u hundzukile kutani a va “xibya lexi hlawuriweke” leswaku a ta twarisa vito ra Kreste. “Hi ku hatlisa emasinagogeni [Pawulo] a sungula ku chumayela hi Yesu, leswaku Yena i N’wana wa Xikwembu.” (Mint. 9:3-22) Naswona hambileswi Pawulo a bohekeke ku tiyisela maxangu yo tala ni ku xanisiwa, a nga tshikanga ku hiseka.—2 Kor. 11:23-29; 12:15.
17. (a) I yini leswi u swi navelaka malunghana ni ku landzela Kreste? (b) Hi yihi mikateko leyi hi yi kumaka hikwalaho ko endla ku rhandza ka Yehovha hi mbilu ya hina hinkwayo ni hi matimba ya hina hinkwawo?
17 Entiyisweni hi lava ku tekelela swikombiso leswinene swa vadyondzisiwa volavo naswona hi teka goza hi xihatla hi nga kanakani. (Hev. 6:11, 12) Hi kuma mikateko yihi loko hi ya emahlweni hi tikarhatela ku landzela Kreste hi ku hiseka ni hi xitalo? Loko hi endla ku rhandza ka Xikwembu hi kuma ntsako wa xiviri naswona ha eneriseka hi leswi hi amukeleke malunghelo lama engetelekeke ya ntirho ni vutihlamuleri evandlheni. (Ps. 40:8; hlaya 1 Vatesalonika 4:1.) Ina, loko hi ri karhi hi tikarhatela ku landzela Kreste hi ku hiseka, hi kuma mikateko yo tala ni leyi nga heriki ya ku rhula ka mianakanyo, ntsako, ku eneriseka, ku amukeleka eka Xikwembu ni ntshembo wa vutomi lebyi nga heriki.—1 Tim. 4:10.
Wa Tsundzuka Xana?
• Hi wihi ntirho wa nkoka lowu hi nyikiweke wona, naswona hi fanele hi wu teka njhani?
• Hi wihi mboyamelo wa hina vanhu lowu hi faneleke hi tivonela eka wona, naswona ha yini?
• Hi kwihi ku tikambisisa ka vutshembeki loku hi faneleke hi ku endla?
• I yini leswi nga ta hi pfuna leswaku hi ya emahlweni hi landzela Kreste?
[Swivutiso Swa Dyondzo]
[Bokisi/Xifaniso lexi nga eka tluka 27]
I Yini Leswi Nga Ku Pfunaka Ku Ya eMahlweni U Landzela Kreste?
▪ Hlaya Rito ra Xikwembu siku ni siku naswona u anakanyisisa hi leswi u swi hlayaka.—Ps. 1:1-3; 1 Tim. 4:15.
▪ Khongela nkarhi na nkarhi u kombela ku seketeriwa ni ku kongomisiwa hi moya wa Xikwembu.—Zak. 4:6; Luka 11:9, 13.
▪ Endla xinghana ni lava hisekelaka ntirho wa nsimu hi mbilu hinkwayo.—Swiv. 13:20; Hev. 10:24, 25.
▪ Xiya leswaku nkarhi lowu hi hanyaka eka wona i wa nkoka.—Efe. 5:15, 16.
▪ Anakanyisisa hi vuyelo byo biha lebyi nga ha vaka kona hikwalaho ko ‘tilandzula.’—Luka 9:59-62.
▪ Nkarhi na nkarhi anakanyisisa hi xihlambanyo xa wena xa ku tinyiketela ni mikateko yo tala leyi munhu a yi kumaka hikwalaho ko tirhela Yehovha ni ku landzela Kreste hi mbilu hinkwayo.—Ps. 116:12-14; 133:3; Swiv. 10:22.